در باب استفاده کودکان از تکنولوژی، خاصه ابزار ارتباطی و اینترنت، می بایست نهایت تربیت سالم و صحیح و مدیریت را به کار بست، تا کودک آسیب روحی و جسمی نبیند، در عوض بتواند در راستای رشد خود از آن استفاده کند.
گروه فرهنگ و جامعه گرداب؛ دیر یا زود باید بپذیریم که تکنولوژی وارد زندگی‌مان شده و گاه برای ساده‌ترین فعالیتهای روزمره‌مان به آن نیاز داریم. نیاز نه از آن باب که اگر نباشد نتوانیم هیچ فعالیتی انجام دهیم، بلکه از این جهت که به قدری این تکنولوژی گسترده و همه‌گیر شده و به اندازه ای در سهولت و سرعت انجام کارها موثر واقع شده است که گریزی از آن نیست.
کودکان ما نیز همچون خودمان خیلی زودتر از آنچه فکرش را بکنیم گذرشان به این ابزارهای مدرن خواهد افتاد و به فنون و مهارت کار کردن با آنها مسلط خواهند شد. تکنولوژیهای مدرن نیز، همچون هر اتفاق جدید دیگری در عرصه زندگی بشر، فرصت ها و تهدیدهایی با خود دارند، خوبی و بدی را توأمان دارند. اینکه ما استفاده خوب و مفیدی از تکنولوژی های نوین داشته باشیم یا تحت تأثیرش به هزار و یک مسأله ناخوشایند مبتلا شویم، بستگی به نوع برخورد ما با آن تکنولوژی دارد.
در باب استفاده کودکان از تکنولوژی، خاصه ابزار ارتباطی و اینترنت، می بایست نهایت تربیت سالم و صحیح و مدیریت را به کار بست، تا کودک آسیب روحی و جسمی نبیند، در عوض بتواند در راستای رشد خود از آن استفاده کند. آنچه در زیر می آید، مجموعه ابزار، فعالیتها و راهکارهایی است که برای کنترل استفاده کودکان از اینترنت و تکنولوژی در سراسر جهان در نظر گرفته شده است.
الف: آموزش دیدن
اگر شما از گوشی های هوشمند هیچ نمی دانید، بهتر
است که قبل از درگیر شدن کودک با آن، خودتان آموزش های لازم را ببینید و سپس نحوه
ی استفاده درست از تبلت و موبایل را به کودک آموزش دهید.
اگر شما تسلط کافی به استفاده از این ابزارها نداشته باشید، کودک و نوجوان خیلی زود می تواند شما را دور بزند و کنترل اوضاع از دستتان خارج می شود و او آموزشهای مورد نیازش را از منابع دیگری که الزاما منابع قابل اعتمادی نیستند، دریافت خواهد کرد. پس اولین و مطمئن ترین راه کنترل، آموزش دیدن والدین است.
ب: محدویت
باید بدانید که تعدادی از سردرمداران تکنولوژی و آنهایی که خود مبدع شبکه های اجتماعی و انواع نرم افزارها و سخت افزارهای مرتبط هستند نیز به خانواده و بخصوص کودکان خود اجازه استفاده از این ابزار را یا نمی دهند یا به شکل محدودی این اجازه را صادر می کنند؛ به طور مثال:
نشریه The Times به نقل از کریس اندرسون، مدیرعامل ۳D Robotics و پدر ۵ فرزند نوشته است:
کودکانم من و همسرم را به فاشیست بودن و نگرانی بیش از حد نسبت به تکنولوژی متهم می کنند، و می‌گویند هیچ یک از دوستان شان در خانه خود چنین قانونی ندارند… به خاطر این است که ما خطرات تکنولوژی را دیده ایم. من خودم آن را دیده ام و نمی خواهم این بلا سر فرزندانم بیاید.
یا استیو جابز مدیرعامل شرکت اپل در رابطه با این مسئله، موضع گیری محکمی داشت و وقتی نیک بیلتون، خبرنگار نیویورک تایمز از وی پرسید که آیا فرزندانت عاشق آیپد هستند، گفت: "تا به حال از آن استفاده نکرده اند، ما مقدار تکنولوژی ای که فرزندان مان در خانه استفاده می کنند را محدود کرده ایم.”
جانی تیلور که در شرکت بازیهای کامپیوتری Mind Candy، کار می‌کند یک پسر ۸ ساله و یک دختر ۸ ساله دارد، میگوید: «اینکه بگویم فرزندان من فقط روزی دو ساعت با وسایل الکترونیکی در ارتباط هستند درست نیست. زیرا تکنولوژی بخشی از زندگی آنهاست. به‌عنوان مثال پسرم آخر هفته‌ها بعد از اتمام تکالیف مدرسه می‌تواند بازی کامپیوتری انجام دهد ولی بیشتر وقت‌ها انجام تکالیف مدرسه هم جزو زمان تماشا به مانیتور است. دخترم هم iPad دارد ولی من نگهدارنده پسورد وایرلس در منزل هستم. بنابراین او نمی‌تواند بدون اجازه‌ی من دانلودی انجام دهد. تنظیماتی را توسط برخی برنامه های کمکی اعمال کرده ام که محتوای نامناسب برای کودکان به نمایش در نیاید. با این وجود زمانی که متوجه شدم دخترم به دنبال فیلم‌های مرتبط با زایمان می‌گردد و یا پسرم ویدیوهایی که مملو از خشونت هستند را می‌بیند، توانستم با صحبت قانع‌شان کنم که سن‌شان هنوز مناسب چنین فیلم‌هایی نیست.»
ج: کنترل
این روزها مرز بین ابزارهای تکنولوژی ویژه بزرگسالان و کودکان در جهان مشخص شده است. تبلت و تلفن همراهی که امکانات و آزادی های بی حد و حصری را در اختیار کاربران می گذارد، مناسب حال کودک نیست؛ به همین منظور، وسایل و ابزارهایی ویژه کودکان ساخته و تولید می شود که امکان کنترل والدین بر فعالیتهای کودک و نوجوان را در محیط مجازی و شبکه های اجتماعی فراهم می آورد.
تبلتهایی با رنگهای شاد، دسترسی
های محدود، بازیهای آرام تر همراه با توانایی رشد خلاقیت و تفکر و تمرکز و ... در
بازارهای فناوری در سراسر جهان موجود است. کافی است کمی تحقیق و جستجو کنید. کنترل
تنها به برنامه های در دسترس کودک محدود نمی شود، این تبلتها توانایی کنترل
محتوایی را هم در بخش وبگردی به شما میدهد، همچنین امنیت شبکه را در اختیار
والدین قرار میدهد. ارتباط آنلاین کودک با افراد دیگر را تحت کنترل قرار میدهد.
بعضی تبلتها همچنین دارای امکان محدود کاربر روزانه هستند یا در زمانهایی از روز
تبلت غیرقابل استفاده می شود.
در ادامه برخی از قوانین کشورهای مختلف در خصوص نظارت و کنترل کودکان و نوجوانان آورده شده است:
کره جنوبی: کره جنوبی بالاترین سرعت اینترنت را داراست، این کشور علاوه بر فیلتر نمودن برخی سایت های غیراخلاقی، نرم افزارهایی را بر روی کامپیوترهای مدارس و کتابخانه ها نصب کرده است تا افراد با محدودیت بیشتری هنگام استفاده از اینترنت مواجه شوند.
چین: بیشترین کاربر اینترنت را به خود اختصاص داده است. فیلترینگ اینترنت در چین تحت گستره متنوعی از قوانین و مقررات صورت می‌پذیرد. پروژه "سپر طلایی" که در محاوره "دیوار آتش بزرگ چین" شناخته می‌شود، یک پروژه پایش و نظارت است که توسط وزارت امنیت عمومی دولت جمهوری خلق چین اجرا می‌شود. این پروژه در 1998 کلید خورد و در نوامبر 2003 شروع به کار کرد. بیش از دو میلیون نفر، - جمعیتی بیش از تعداد اعضای ارتش آزادی بخش چین- برای کنترل و نظارت بر شبکه‌های اجتماعی با دولت چین همکاری می‌کنند.
هند: هند که جزو پر جمعیت ترین کشورهایی است که بیشترین وب سایت های خبری آسیا را دارد. در این کشور دسترسی به وب سایت های غیر اخلاقی، نژاد پرستی، شرط بندی و سوء استفاده از کودکان مسدود است.
انگلیس: انگلیس نیز از جمله کشورهایی است که دسترسی به سایت های نژاد پرستی و تروریستی غیر اخلاقی برای کودکان را مسدود کرده است. در این کشور سازمان غیردولتی و غیرانتفاعی «بنیاد نظارت بر اینترنت» فهرستی از وب سایت های غیراخلاقی را تهیه و بر اساس آن، دسترسی 98 درصد از کاربران اینترنت را به این سایت ها مسدود می کند.
آمریکا:آمریکا که همیشه داعیه حقوق بشری دارد از این قانون مستثنی نیست و برخلاف آنچه که نشان می دهد یکی از کشورهایی است که دسترسی به محتوای اینترنت را برای شهروندانش – البته به شیوه های خاصی- محدود می کند. قانونگذاران آمریکایی در اقدامات بسیار حرفه ای و نامحسوس، مانع از دسترسی برخی از گروه های جامعه به برخی محتواهای اینترنتی و سایت ها می شوند.
اگرچه آمریکایی ها تلاش کردند با تصویب قوانین مختلف از جمله «قانون نزاکت ارتباطات» (Communications Decencey Act) دسترسی کودکانشان را به اینترنت محدود کنند اما ظاهرا این تازه آغاز راه بود.
کنگره این قانون را برای مسدود کردن محتوای اینترنتی غیر اخلاقی تصویب و شرکت های عرضه کننده اینترنت را ملزم کرد با ارائه نرم افزارهایی، اینترنت را در مبدا شرکت های ISP و یا در مقصد – رایانه های کاربران عادی – فیلتر کنند.
این نرم افزارها می توانند با یافتن کلمات خاصی در یک آدرس اینترنتی دسترسی به آن سایت را مسدود کنند یا حتی در نمونه های پیشرفته تر، محتوای تارنماها را نیز برای یافتن کلید واژه ها و تصاویر تعیین شده بررسی کنند.
اگرچه همه این اقدامات در ظاهر برای حفاظت از کودکان در برابر هجمه اینترنت بود اما مقامات آمریکا به طور نامحسوسی از این شیوه برای بررسی تارنماهای مختلف و جاسوسی از مردم استفاده می کردند.