گرداب- زماني موتورهاي جستوجوي "گوگل" و "ياهو" نوعي غول اطلاعات محسوب ميشدند و حتي به ذهن كاربران خطور نميكرد كه اطلاعات مورد نظر خود را از راه هایی غير از اين دو سايت تامين كنند. اما اكنون چند سالي است كه كشورهاي مختلف به راهاندازي موتور جستوجوهاي ملي دست زدهاند و در اين ميان موفقيتهاي متعددي هم به دست آورده و گاه به رقابت جدي با اين دو سايت پرداختهاند.
اكنون موتور جستوجوي ملي چين كه با نام "بايدو" فعاليت ميكند، دهمين سايت پربازديد دنيا محسوب ميشود و طبق تحقيقات اخير صورت گرفته، موتور جستوجوي "بينگ" كه متعلق به مايكروسافت است سايتهاي "ياهو " و "گوگل" را از نظر دقت پشت سرگذاشته و از آنها پيشي گرفته و در شرايطي كه سال گذشته ميزان دقت و موفقيت گوگل كمتر از 68 درصد بود، اين موتور جستوجو موفقيت 80 درصدي خود را به رخ اولين موتور جستوجو دنيا كشيده است. علاوه بر اين موارد كشوري مثل تركيه تاكنون 36 موتور جستوجوي اختصاصي براي خود طراحي كرده و حداقل از نظر تعداد موتور جستوجوهاي ملي يكي از كشورهاي پيشرو محسوب ميشود. مروري بر همين چند تجربه كوتاه به خوبي نشان ميدهد كه امكان طراحي سايتهايي به منظور رقابت دو ابر جستوجوگر دنيا وجود دارد، اما قطعا اين كار نيازمند دانش و عزمي جدي است.
چرا موتور جستوجوي ملي؟
اما آنچه امروز كشورهاي مختلف را به سمت راهاندازي موتور جستوجوهاي ملي سوق ميدهد بيش از همه به امنيت اطلاعات كشورها برميگردد. از سوي ديگر تا زماني كه چند موتور محدود به عنوان تنها جستوجوگرهاي موجود شناخته شوند اين موضوع ميتواند تهديدي جدي عليه آزادي كشورها باشد.
نمونه بارز اين ادعا اقدام اخير گوگل در ارتباط با حذف نام "خليج فارس" از صفحه نقشه اين سايت است. مسئلهاي كه علاوه بر واكنشهاي مختلف ايرانيان موجب شد مسئولان كشور بر لزوم راه اندازي هر چه سريعتر جستوجوگرهاي ملي تاكيد كنند.
"علي حكيم جوادي"، رئيس سازمان فناوري اطلاعات در اين زمينه ميگويد: «در ارتباط با گوگل كه به خود اجازه داده به حريم كشور ما ورود پيدا كند بايد تصميمي جدي اتخاذ كنيم كه در اين زمينه يك موتور جستوجوي ملي و وابستگی نداشتن به اين سايت راهكار مناسبي ارزيابي ميشود.»
وي با تاكيد بر اين كه به عنوان يك ايراني به هيچ وجه نميپذيريم كه نام خليج فارس بخواهد از جايي برداشته و يا تغيير داده شود، ادامه ميدهد: «لازم است هر چه سريعتر موتور جستوجوي ملي خود را فعال كنيم تا مانند كشورهاي ديگر دنيا نشان دهيم كه هيچ نوع وابستگياي به گوگل نداريم.»
حكيم جوادي در عين حال به بي تعهدي سايتي مثل گوگل اشاره كرده و خاطرنشان ميكند: «اين اقدام گوگل حركتي بود كه بسياري افراد مدعي استفاده از امكانات خارجي را متقاعد كرد كه اين شركتها و نمونههايي همچون گوگل هيچ تعهدي به كار ندارند و هر زمان كه بخواهند به خود اجازه ميدهند وارد حريم خصوصي ما شوند.»
جستوجوگر ملي با چه نامي و از كي؟
اما با وجود تمام تاكيدات صورت گرفته و اين كه بارها مسئولان اعلام كردهاند كه حتي راهاندازي موتور جستوجوي ملي در برنامه پنجم توسعه هم مورد توجه قرار گرفته، همچنان زمان دقيقي براي راهاندازي اين سايت اعلام نشده و حتي نام اين جستوجوگر هم اعلام نشده بود تا حداقل تا پيش از آماده شدن سايت فرهنگ سازي لازم جهت استفاده از آن صورت بگيرد.
البته پيشتر گزينههايي مانند "ياحق" و "فجر" براي نام اين سامانه معرفي شده بود اما در هر دو مورد پس از مدتي مسئولان از عدم قطعيت اين اسامي خبر داده و اعلام نام اين پايگاه را به همه پرسي و اجماع نهادهاي فرهنگي در اين زمينه موكول كردند.
درباره زمان راهاندازي اين جستوجوگر هم تاكنون وعدههاي مختلفي داده شده و در آخرين صحبتها مسئولان از راهاندازي اين سامانه تا پايان سال جاري خبر دادهاند كه بايد منتظر ماند تا در پايان سال معلوم شود آيا اين بار اين وعده عملياتي ميشود يا خير. البته سال گذشته هم مسئولان گفته بودند كه نمونههاي پايلوت اين طرح آماده و همچنان در حال تكميل است و تلاش ميشود تا نخستين پايلوت آن تا پايان سال آغاز به كار كند.
منبع: ایسنا