Gerdab.IR | گرداب

شال سبز آمریکا دور گردن غیر متعهد‌ها نمی‌پیچد

تاریخ انتشار : ۰۳ تير ۱۳۸۹

نماینده آمریکا در شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو، در یک اقدام بی سابقه به منظور نشان دادن همراهی خود با جریان موسوم به جنبش سبز بر گزدن خود یک شال سبز انداخت.

گرداب- گزارشی از شکست تلاش‌های ضد ایرانی كاخ سفید در شورای حقوق بشر
دوشنبه هفته قبل به فاصله چهار روز بعد از تصویب گزارش حقوق بشر ایران موسوم به یو.پی.آر در شورای حقوق بشر سازمان ملل، 56 کشور غرب با بازیگردانی آمریکا بیانیه ای غیر الزام آور علیه جمهوری اسلامی صادر کرد که از ابعاد مختلف سیاسی و حقوقی قابل ارزیابی است.

این بیانیه غیر الزام آور در شرایطی صادر شد که گزارش چهار سالانه حقوق بشر در ایران معروف به یو.پی.آر چند روز قبل از آن به تصویب اعضا رسیده بود. روند کار در شورای حقوق بشر به این منوال است که طی یک دوره چهار ساله، هر یک از کشور های عضو گزارشی از وضعیت حقوق بشر خود تهیه و برای بررسی به این شورا ارایه می کنند. با توجه به اینکه شورای حقوق بشر یکی از نهاد های تازه کار سازمان ملل است که علی رغم مخالفت آمریکا طبق قطعنامه سال 2006 مجمع عمومی سازمان ملل از ژوئن سال 2006 شروع به کار کرده، هریک از کشور ها طی یک دوره چهارساله گزارش وضعیت حقوق بشر خود را آماده و نهایتا تا سال 2011 برای بررسی و تصویب به این شورا ارایه می کنند. بنابر این با توجه به روند زمان بر بررسی وضعیت حقوق بشر کشور ها، گزارش های حقوق بشری موسوم به یو.پی آر هر چهار سال یک بار در این شورا بررسی می شود.


یو.پی.آر ایران
گزارش حقوق بشر جمهوری اسلامی (یو پی آر- ایران) در فوریه 2010 تهیه و توسط محمد جواد لاریجانی در شورای حقوق بشر ارایه شد. کشور های عضو طی سه ماه این گزارش را بررسی و پیشنهاد هایی برای گنجانده شدن در آن ارایه کردند.در جریان بررسی و تصویب نهایی این گزارش که هفته قبل با حضور محمد جواد لاریجانی نماینده ایران انجام شد، بسیاری از پیشنهاد های کشور های عضو برای گنجانده شدن در گزارش و تصویب نهایی مورد قبول هیات ایرانی قرار گرفت ولی برخی پیشنهاد هایی که آمریکا و برخی کشور های غربی برای گنجاندن در متن یو پی آر ارایه کرده بودند از طرف هیات ایرانی رد شد. در مجموع ایران 123 پیشنهاد از مجموع 188 پیشنهاد ارایه شده توسط کشور ها را قبول کرد ولی پیشنهاد های که توسط کشور هایی مانند آمریکا، انگلیس، نروژ و غیره درباره بهاییان و مسایل بعد از انتخابات ایران مطرح شده بود مورد پذیرش هیات ایرانی قرار نگرفت.

هیات آمریکایی در طول بررسی گزارش یو.پی آر ایران تلاش زیادی کرد آن چیزی را که خشونت های بعد از انتخابات بود در این گزارش گنجانده و جمهوری اسلامی را موظف به اجرا و بررسی آن کند. برخی نمایندگان لابی های یهودی و گروه های مخالف جمهوری اسلامی تجمعاتی را در محل استقرار شورای حقوق بشردر ژنو برگزار کردند وحتی به نمایندگان برخی گروه ها از جمله شورای امور ایرانیان آمریکا (موسوم به نیاک) اجازه داده شد که دیدگاه های خود را درباره مسایل حقوق بشری در ایران مطرح کنند. دوخی فصیحیان نماینده نیاک در این نشست طی سخنانی از رد برخی پیشنهاد های کشور های غربی توسط هیات ایرانی انتقاد و خواستار این شد که شورا مساله حقوق بشر در ایران را به چالش بکشد. برخی مسایل موضوع مناقشه بر انگیز اعدام در ایران نیز که طبق قوانین داخلی انجام می شود، از سوی برخی کشور های غربی و ان.جی.او های حاضر مورد انتقاد قرار گرفت.

ترکیبی متفاوت، آرایی متفاوت
ترکیب عادلانه تر شورای حقوق بشر سازمان ملل و وجود نمایندگان کشور های در حال توسعه و عدم تعهد مانع از این شد که کشور های غربی جو غالب این نشت را در دست بگیرند. در حال حاضر، 47 کشور به صورت دوره ای عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل هستند که بسیاری از آنها جزو کشور های در حال توسعه هستند: مصر، غنا، بنگلادش، اندونزی، مکزیک، کوبا، شیلی، نیجریه، آفریقای جنوبی، سنگال، قطر، فیلیپین و... در این شورا در برابر کشور هایی مانند آمرکا، انگلیس، نروژ و... قرار دارند.،ضمن اینکه هیات چینی نیز در اغلب اوقات از کشور های در حال توسعه حمایت می کند و یک بلوک ضد غربی یکپارچه و قوی تشکیل شده است. نماینده چین در پاسخ به برخی مسایلی که از طرف کشور های غربی و برخی گروه های ضد جمهوری اسلامی مطرح شد، تنوع فرهنگی و گفت و گوی میان فرهنگی را عامل رفع این مسایل دانست، ضمن اینکه کشور هایی مثل ونژوئلا، کره شمالی و کوبا از برخی سیاست های حقوق بشری ایران تعریف کردند.

سناریویی که در نهایت کار اتفاق افتاد، همان سناریویی بود که در بررسی گزارش حقوق بشر سایر کشور های در حال توسعه به وقوع پیوست و گزارش حقوق بشر مورد نظر ایران (یو پی آر) با حمایت کشور های در حال توسعه به تصویب رسید. کشور های غربی می گویند که گزارش هایی که به این طریق تصویب می شود اغلب به خاطر همگرایی بلوک بزرگی از کشور های در حال توسعه است که به طور پیوسته از همدیگر حمیات می کنند. محمد جواد لاریجانی می گوید: چیزی که برای غرب غیرمنتظره بود، تعداد زیاد کشورهایی بود که نسبت به دستاوردهای حقوق بشری جمهوری اسلامی نظر بسیار مثبت وتقدیر آمیزی داشتند.

در واقع امریکایی ها تا سال قبل به دلیل نگرانی از تصویب گزارش های حقوق بشری علیه خودشان و همچنین ناتوانی در تصویب گزارش های جهت دار حقوق بشری علیه کشور های هدفی مانند ایران، حاضر نبودند به شورای حقوق بشر سازمان ملل ملحق شوند، ولی باراک اوباما سال قبل اعلام کرد که آمریکا رویه خود را تغییر داده و به شورا ملحق خواهد شد. با توجه به اتفاقاتی که بعد از تصویب گزارش یوپی.آر ایران رخ داد، برخی کارشناسان مسایل حقوقی سازمان های بین المللی معتقدند که آمریکا و کشور های غربی در حال رویه سازی در شورای حقوق بشر هستند تا آن را از اهداف اولیه منحرف و ساز و کار های تصمیم گیری در آن را تغییر دهند.

نماینده آمریکا با شال سبز
بلافاصله بعد از تصویب گزارش یو.پی آر ایران در شورای حقوق بشر، که با سالگرد حوادث بعد از انتخابات ایران مقارن شده بود، هیات آمریکایی بیانیه غیر الزام آوری را در شورای حقوق بشر مطرح کرد که در آن با مسایل بعد انتخابات سال 1388 اشاره و وضعیت حقوق بشر در ایران محکوم شده است.تنها چند روز قبل از صدور این بیانیه، نمایندگان کنگره آمریکا (سنا و مجلس نمایندگان) در بیانیه ای مشترک از دولت اوباما خواسته بودند حالا که سند الحاق آمریکا به شورای حقوق بشر را امضا کرده، از همه ابزار های خود در این شورا استفاده کند تا جریان بررسی گزارش یو.پی آر ایران در شورای حقوق بشر به محکومیت حوادث بعد از انتخابات سال 1388 نیز بیانجامد.
 
 در واقع تصویب بیانیه آمریکا با حمایت 56 کشور اکثرا غربی، پاسخی به نمایندگان کنگره امریکا بود که خواستار محکومیت ایران در شورای حقوق بشر شده بودند. این بیانیه همچنین واکنشی منفی به تصویب گزارش حقوق بشر ایران در شورای حقوق بشر با حمایت کشور های در حال توسعه بود. بخشی از این بیانیه تاکید می کند: ما نمی توانیم اجازه دهیم که نشست شورای حقوق بشر بدون توجه به سالگرد حوادث ماه جاری در ایران به کار خود خاتمه دهد.

خانم "ایلین چمبرلین داناهو" نماینده آمریکا در شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو، در یک اقدام بی سابقه به منظور نشان دادن همراهی خود با جریان موسوم به جنبش سبز بر گزدن خود یک شال سبز انداخته بود و صدور این بیانیه را که در روند بررسی های حقوق بشری شورای حقوق بشر بی سابقه است برای آمریکا یک پیروزی قلمداد کرد. علاوه بر این، صدور بیانیه ضد ایرانی در ژنو پاسخ کاخ سفید به درخواست های مکرر نمایندگان جنبش سبز در آمریکا طی چند هفته اخیر و در آستانه سالگرد انتخابات برای حمایت علنی دولت آمریکا از این جنبش است که روزنامه هایی مانند وال استریت ژورنال بهه آن اشاره کرده اند.صدور این بیانیه ضد ایرانی که خارج از عرف جاری شورای حقوق بشر بود با واکنش کشور های در حال توسعه، آفریقایی و جنبش عدم تعهد روبرو شد.
 
نماینده پاکستان به نمایندگی از 56 کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی با این بیانیه مخالفت کرد و جلسه شورا به علت مخالفت های تند نسبت به بیانیه ضد ایرانی آمریکا تعطیل و ادامه آن به بعدازظهر همان روز موکول شد. در ابتدای جلسه عصر نیز رئیس شورا اعلام کرد هیچ کشوری حق ندارد بیانیه ای برعلیه کشورهای دیگر در مکانیزم های سازمان ملل صادر کند.

تصویب گزارش یو.پی آر ایران و موازی با با آن صدور بیانیه واکنشی بلوک غربی نشان می دهد که برای اولین بار یک نهاد تازه پای سازمان ملل قادر است اسنادی خارج از رژیم حقوقی تعریف شده و مسلط بر آن صادر کند. پیش از اینکه گزارش حقوق بشر ایران در این شورا تصویب شود، بر اساس آمار واشنگتن پست، اسراییلی ها فقط تا رو بیست و چهارم ژانویه 2008، 15 مرتبه توسط شورای حقوق بشر محکوم شده اند که در روند های موجود در سازمان ملل بی سابقه است. یکی از دلایل پیشرفت گزارش بی سابقه گلدستون درباره جنایات رژیم صهیونیستی در غزه نیز این بود که این گزارش تحت نظارت شورای حقوق بشر تهیه شد.
 
منبع: جوان آنلاین