خبر تطميع روزنامه‌هاي عراقي از سوي یگان هاي عمليات رواني آمريكا براي چاپ گزارش‌هايي مبني بر موفقيت‌آميز بودن جنگ در عراق موضوع عجيبي نيست.
پنتاگون حتي قبل از تصرف عراق نيز براي تبليغات و عمليات اطلاعاتي خاص خود برنامه‌ريزي داشته است. ظاهراً اين برنامه پس از مخالفت شديد منتقدان درمورد احتمال راه‌يابي آسان اخبار جعلي به رسانه‌هاي داخلي آمريكا لغو شده بود.
با اين وجود جنگ عراق عملاً باعث شد پنتاگون بيش از پيش درگير چنين عمليات استراتژيكي شود: شبكة خبري پنتاگون یا شبكه راديو و تلويزيونی نیروهای ائتلاف (كه اكنون به ظاهر تحت كنترل دولت عراق است، اما در واقع با بودجه‌هاي پنتاگون و دولت آمريكا فعاليت مي‌كند) و ميليون‌ها دلار هزينه كه صرف شركت‌هاي تبليغاتي و مشاوراني مي‌شود كه براي اشاعة تبليغات نیروهای ائتلاف در عراق فعاليت مي‌كنند، همگي نشانگر اين واقعيت هستند.
در واقع تطميع رسانه‌هاي عراق براي اشاعة اخبار مثبت از جنگ شبيه به كاري است كه دولت بوش در داخل كشور انجام مي‌دهد. به عنوان مثال، سال گذشته فاش شد كه دولت بوش براي تبليغ قانون آموزشي جديدی كه شديداً از سوي جورج بوش حمايت مي‌شود، بالغ بر 250 هزار دلار به آرمسترانگ ويليامز (گزارشگر برجستة خبري) پرداخت كرده است.
وزارت آموزش و پرورش آمريكا، براي ساخت فيلم ويديويي و گزارش خبري درباره قانون فوق، به يك شركت روابط عمومي هزينة هنگفتي پرداخت. جيمز گاكرت معروف به جف گانون (گزارشگر) نيز با چاپ كلمه به كلمه‌ي اخبار منتشر شده از سوي كاخ سفيد، قانون منع نشر اكاذيب را زير پا گذاشته است.
در راستاي اين اقدامات، گزارش هایی منتشر شده است مبنی بر این كه ارتش آمريكا از اوايل سال جاري براي پررنگ جلوه دادن فعاليت‌هاي خود در عراق به طور پنهاني به روزنامه‌هاي اين كشور پول پرداخت مي‌كند. اين عمل در گستره‌ي اطلاع رساني يك توهين آشكار محسوب مي‌شود.
كميسيون نيروهاي مسلح سنا در پاسخ به افشاي اين عمل مفتضحانه مقامات عالي‌رتبه وزارت دفاع را فراخواند. بر همين اساس جان وارنر، رييس كميسيون مزبور اظهار كرد، هيچ عملي كه باعث تضعيف اعتبار آمريكا در كمك به برقراري دموكراسي در عراق شود، بي‌پاسخ نخواهد ماند. كاخ سفيد نيز اعلام كرد از اين مسأله بسيار نگران بوده و به دنبال اطلاعات بيشتري است.
گزارش‌هاي نوشته شده توسط یگان های عملیات روانی آمريكا به زبان عربي ترجمه و با كمك شرکت تبلیغاتی «گروه لينكلن» به عنوان اخبار بی طرفانه در روزنامه‌هاي بغداد به چاپ مي‌رسند.
گروه لينكلن علاوه بر تطميع روزنامه‌هاي عراقي براي چاپ تبليغات دولت آمريكا، طي يك ماه به چندين روزنامه‌نگار عراقي بيش از صدها دلار پرداخت كرده است. اين روزنامه‌نگاران به دليل نداشتن سابقه مخالفت با آمريكا مورد توجه گروه لينكلن قرار گرفته‌اند.
مسؤولان آمريكايي در واشنگتن گفته‌اند، اين پرداخت‌ها از طريق «انجمن نشريات بغداد» كه يك سال قبل از سوي افسران ارتش آمريكا تاسيس شد، صورت گرفته است. هر يك از اعضاي اين انجمن با توجه به تعداد گزارشي كه به چاپ مي‌رسانند حدود دويست دلار در ماه دريافت مي‌كنند. ژنرال ديك لينچ، يكي از سخنگوهاي ارتش آمريكا در بغداد اظهار داشت با توجه به اينكه شبه نظاميان نيز براي تبليغات از رسانه‌ها استفاده مي‌كنند، جنگ تبليغاتي در جریان است چرا كه شبه نظاميان با آدم‌ربايي، قتل و انفجارهايي كه صورت مي‌دهند، قصد دارند به دروغ نشان بدهند كه از توانايي‌هاي زيادي برخوردار هستند.
بر خلاف اين اظهارات، گزارش‌هاي موجود نشان مي‌دهند كه گروه لينكلن حتا احمد چلبي را نيز براي چاپ گزارش های تبلیغاتی آمريكايي در روزنامه خود، المؤتمر، اجير كرده است. گفتني است كه حتّا قبل از شروع جنگ عراق به چلبي (كه از عراق تبعيد شده بود) و جانشينان وي نيز ميليون‌ها دلار كمك مالي تعلق گرفت. اكنون چلبي معاون نخست‌وزير عراق است . او در اشاعه‌ي خبر دستيابي صدام حسين به تسليحات كشتار جمعي، به دولت بوش كمك‌هاي زيادي كرد. به هر حال اين گزارش‌ها بخشي از فعاليت‌هاي بلندمدت و مستمر آمريكا براي شكل‌دهي افكار عمومي در عراق است كه «عمليات رواني» ناميده مي‌شود.
گروه لينكلن تنها سازماني نيست كه در حيطة عمليات رواني به فعاليت مشغول است. واشنگتن پست در ماه ژوئن گزارش كرد كه پنتاگون در پنج سال اخير سه قرارداد به ارزش 300 ميليون دلار منعقد كرده است كه تمامي اين قراردادها در راستاي عمليات رواني اين سازمان و براي جلب افكار عمومي كشورهاي خارجي درباره آمريكا و به خصوص ارتش اين كشور به امضاء رسيده‌اند.
شركت های آرلينگتون، گروه لينكلن و Science Application International Corp همگي در جهت ارائه ايده و الگوهاي تبليغاتي راديو-تلويزيوني، برنامه‌هاي مستند ، تبليغات سه بعدي اينترنتي، تابلوهاي اعلانات و ديگر نوآوري‌هاي تبليغاتي فعاليت كرده‌اند.
لازم به ذكر است كه خبرنگاران و گزارشگران آمريكايي در عراق بنا به دلايل امنيتي كمتر قادرند براي تهيه گزارش، منطقه امن يا ديگر قرارگاه‌هاي ارتش آمريكا را ترك كنند. بنابراين آنها مجبورند به آنچه كه روزنامه‌نگاران عراقي در روزنامه‌هاي خود مي‌نويسند اكتفا كنند. اما خبر تحت كنترل بودن نشريات عراقي از سوي ارتش آمريكا و استفادة تبليغاتي از آنها، اعتبار اين منبع اطلاعاتي را نیز زير سوال برده است.
گزارش شده است كه فرماندهان ارشد ارتش آمريكا از جمله ژنرال پيتر پيس، رييس ستاد مشترك ارتش، دربارة قرارداد گروه لينكلن تا قبل از چاپ اين خبر در روزنامه لوس‌آنجلس تايمز، چيزي نمي‌دانستند. ماموران پنتاگون اظهار كرده‌اند كه ژنرال پيس و ديگر افسران عالي‌رتبه از شنيدن اين خبر بسيار آزرده شده و از افسران ارشد مستقر در عراق خواستار توضيحاتي در اين زمينه شده‌اند.
مطالب مندرج در نشريات عراقي نه تنها مستقل نیستند، بلكه هويت عراقي هم ندارند.
****************
ديويد ایسنبرگ، تحليل‌گر ارشد شوراي اطلاعات امنيتي آمريكا و انگليس، (مستقر در واشنگتن)در زمینه كنترل تسليحات و مسائل امنيت ملي تجربه‌هاي زيادي دارد. مطالب مطرح شده در اين مقاله همگي ايده‌هاي وي مي‌باشد.
منبع: آسیا تایمز
نویسنده: ديويد ايسنبرگ