Gerdab.IR | گرداب

گرداب- میز تحلیل: خبرگزاری مهر، با انتشار یک گزارش، یک خبر تک جمله‌ای را منتشر کرد: «کمیته ملی فضای مجازی در وزارت ورزش و جوانان تشکیل می‌شود.» خبری که شاید در نگاه اول بسیار مثبت و خوشحال کننده به نظر برسد، اما کمی دقت در آن، صرفاً تأسف‌ها را برجسته‌تر می‎کند.
(اصل خبر را از این‌جا بخوانید)

نواختن شیپور؛ البته از طرف گشاد!
چند ماهی است که بحث عدم توجه دولت به شورای‌عالی فضای مجازی بر سر زبان‌ها آمده است. تا جایی‌که حتی گفته می‌شود تلاش‌های محمدحسن انتظاری، دبیر این شورا برای دریافت بودجه از وزارت ارتباطات به نتیجه نرسیده است. جلسات این شورا هم ماه‌هاست که تشکیل نشده و طرحی هم به این شورا ارجاع نشده است.

شورایی که قرار بود به صورت فرا قوه‌ای، نقطه کانونی تمامی نهادهای سیاست‌گذار و مجری در حوزه فضای مجازی باشد، حالا تبدیل شده است به یک نهاد زیر دستی وزارت ارتباطات! نهادی که دولت هر وقت دلش بخواهد بودجه‌اش را می‌دهد و هر وقت هم نخواست، پرداخت بودجه را در اولویت‌های بعدی می‌گذارد.

حالا در میان این همه کم‌کاری و بی‌توجهی دولت به این موضوع، وزارت ورزش می‌خواهد یک کمیته تخصصی، آن هم در «سطح کلان» و «با همکاری تمامی دستگاه‌ها» تشکیل بدهد. برای خالی نبودن عریضه هم معاون وزیر ورزش دستور داده‌اند که شورای‌عالی فضای مجازی هم با این کمیته همکاری کند!

قرار است کلی هم کار در این کمیته تعریف و اجرایی شود. از بحث آموزش و تدوین قوانین تشخیص محتوای پیام گرفته تا اطلاع‌رسانی درباره بازی‌های آنلاین!

شورایی که فیلتر می‌کند؛ معاون وزیری که نمی‌داند!
دکتر محمود گلزاری، معاون جوانان وزارت ورزش و جوانان در این گزارش، نهاد قانونی تشخیص فیلتر کردن سایت‌ها را «شورای‌عالی فضای مجازی» عنوان می‌کند و می‌گوید: در حوزه قانون شورای‌عالی فضای مجازی اقدام به فیلترینگ می‌کند و تصمیم می‌گیرد چه سایتی فیلتر شود یا نشود. اما سوال من آن است که آیا می‌توان به زمان و جهان قبل از اینترنت بازگشت؟

حالا مشخص نیست معاون وزیری که از وجود نهادی با عنوان «کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه قوه قضائیه» بی‌اطلاع است و وظیفه شورای‌عالی را فیلتر کردن می‌داند، می‌تواند احتمالاً ریاست کمیته‌ای را به عهده بگیرد که قصد دارد برای جوانان در فضای مجازی تعیین تکلیف کند؟

دولت برای اجرایی کردن وظایف ذاتی‌اش منت نگذارد
مقوله فرهنگ‌سازی در اینترنت سال‌هاست که مغفول مانده است. موضوعی که در دولت‌های هفتم، هشتم، نهم و دهم مغفول مانده بود. حالا انتظار بر این است که وقتی دولت یازدهم ضرورت‌های این حوزه را به‌خوبی درک کرده است، فرهنگ‌سازی را در اولویت‌های خود قرار بدهد.

اما نگاه به کارنامه یک ساله دولت یازدهم، هیچ بارقه‌ای از امید را در دید یک ناظر بیرونی زنده نمی‌کند. اگر تنها نهاد مسؤول فرهنگ‌ساز در این حوزه را «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» و تنها دستگاه اجرایی آن را «مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال» بدانیم، به خوبی متوجه می‌شویم که این مرکز عملاً تعطیلاتی طولانی را می‌گذارند و تغییر در رأس آن در کم‌تر از 11 ماه، نشان دهنده شدت فعالیت و عملکرد مرکز است.

به نظر می‌رسد بهتر بود دولت تدبیر و امید به جای تأسیس یک نهاد جدید در دستگاهی که ذاتاً وظیفه فرهنگ‌سازی در حیطه فضای مجازی در اولویت‌های نخستش نیست و دغدغه‌های مهم‌تری چون ازدواج جوانان را در دستور کار دارد، به تقویت دستگاه‌های فرهنگی ذیل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا مرکز ملی فضای مجازی بپردازد. با این همه، ناگزیریم این اتفاق را خجسته بدانیم و آن را به فال نیک بگیریم.

11 میلیون کاربر ایرانی فیس‌بوک؟ به استناد کدام آمار؟
گلزاری، معاون وزیر ورزش و جوانان به استناد پایگاه Internet World Stats، تعداد کاربران ایرانی فیس‌بوک را 11 میلیون عنوان می‌کنند و به این سبب، بیان می‌کند که فیلترینگ در کشور ما کارآمد نبوده است. اما دقیقاً مشخص نیست معاون وزیر ورزش، این آمار را از کدام بخش این سایت استخراج کرده است؟

جالب این‌جاست که در هر دو بخش آمارهای مرتبط با جمهوری اسلامی ایران، آمار ایرانی‌های عضو فیس‌بوک را Not Available (غیر قابل دسترس) عنوان کرده است.



با سابقه گذشته وزارت ورزش و جوانان در ارائه آمار مخدوش در حوزه فضای مجازی، انگار باید باز هم به این اتفاقات خوش‌بین بود و صرفاً به آینده امیدوار ماند!

یک جمله طلایی از زبان یک کارشناس
پایان‌بندی گزارش مهر، جمله‌ای از زبان یک روانشناس سلامت است: «وقتی نمی‌توان با چیزی مبارزه کرد، چرا باید برایش انرژی گذاشت؟»

امیدواریم فقط دیدگاه اعضای کمیته ملی فضای مجازی و جوانان وزارت ورزش و جوانان به این تک جمله محدود نشود و کمی نسبت به فضای مجازی دید فعال‌تر و پویاتری داشته باشند.