جایگزین فیلترینگ در شبکه‌های اجتماعی؟

به گزارش گرداب، دکتر امید مسعودی در گفت‌وگو با سیتنا در تشریح مزایای وسایل ارتباط جمعی، گفت: هر وسیله ارتباط جمعی، ارتباطات را تسریع و تسهیل کرده و حجم وسیعی از اطلاعات را جابجا می‌کند. در همین راستا، انتقال و پردازش اطلاعات، می‌تواند به افزایش دانش و معرفت بشری منجر شود.

این استاد ارتباطات و رسانه در ادامه ضمن اشاره به آسیب‌ها و خطرات احتمالی ناشی از استفاده از شبکه‌های اجتماعی به عنوان یک امکان ارتباطی جدید، خاطرنشان کرد: از سوی دیگر باید گفت هنگامی که حجم بالایی از اطلاعات به خصوص اطلاعات شخصی در شبکه‌های اجتماعی قرار داده شود، می‌تواند فرصتی برای سوء استفاده‎ برخی افراد فراهم سازد و مشکلاتی برای فرد و خانواده وی ایجاد کند.

وی با تاکید بر لزوم حفظ اطلاعات شخصی، شغلی و خانوادگی در فضای مجازی از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی، خاطرنشان کرد: کودکان و نوجوانان در این فضا، بسیار آسیب‌پذیرترند، زیرا به دلیل تجربه کم، امکان حضور افراد با هویت جعلی در لیست دوستان آنان بیشتر است و از همین جهت، آنان بیشتر در معرض آسیب و سوء استفاده‎ احتمالی در فضای مجازی قرار می‌گیرند.

دکتر مسعودی در ادامه به نقش و حضور خانواده در پیشگیری از این خطرات تاکید کرد و ابراز داشت: در اینجا نقش خانواده و نظارت صحیح و مناسب بر نوجوانان بسیار اهمیت دارد.

عضو هیأت علمی دانشگاه سوره با ارزیابی رویکرد سلبی در این حوزه، گفت: به هر حال وقتی می‌پذیریم این شبکه‌ها می‌تواند آسیب‌هایی به افراد جامعه وارد کند، باید تمهیداتی برای جلوگیری از خطرات و مضرات آن نیز اندیشیده شود.

این کارشناس رسانه درباره‎ شیوه‎ مسدودسازی شبکه‌های اجتماعی و بازخورد آن از سوی مردم و جامعه، تاکید کرد: واقعیت این است که در این فضای رسانه‌ای به همان میزانی که می‌توان مانع تبادل اطلاعات شد، به همان اندازه نیز افراد قادرند آن موانع را از میان بردارند؛ به عبارت دیگر به ازای هر فیلتر، یک آنتی فیلتر وجود دارد.

دکتر مسعودی در ادامه به ایجاد درآمد مالی ناشی از فروش فیلترشکن برای برخی افراد اشاره کرد و گفت: متاسفانه فروش فیلترشکن، به منبع درآمدی برای عده‌ای در جامعه تبدیل شده و هم‌چنین از این طریق بسیاری از افراد که خواهان دسترسی به اطلاعات هستند، هزینه‎ آن را می‌پردازند.

عضو هیات علمی دانشگاه سوره، تصریح کرد: از سوی دیگر باید گفت که فیلترینگ تنها زمان دستیابی به اطلاعات را به عقب می‌راند و بر فرد هزینه بیشتری نیز تحمیل می‌شود.

وی به رویه پیش گرفته توسط کشورهای توسعه یافته در حوزه‎ کنترل و مراقبت افراد جامعه از آسیب‌های احتمالی شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد و ابراز داشت: به نظر می رسد راه حلی که کشورهای توسعه یافته و کسانی که بحث شبکه را در جهان رواج دادند، بهتر از فیلترینگی است که ما پیش گرفته‌ایم. آنها به جای کنترل و سانسور از نظارت الکترونیکی استفاده می‌کنند.

مسعودی در بخشی دیگر از گفت‎وگوی خود با اشاره به کتاب «رسانه‌های جدید و آینده نگری نظارت الکترونیکی» که در سال جاری توسط وی تالیف شده است، گفت: رویکرد کشورهایی مانند کانادا، بلژیک و ... بر آن است که که در دبیرستان و مدارس از طریق اپلیکشن‌هایی که در اختیار خانواده قرار می‎دهند، بر گردش اطلاعات نظارت داشته باشند. به عبارت دیگر آنها نه با فیلترینگ بلکه با نظارت و انتخاب خانواده، از فضای مجازی به نحوی مطلوب استفاده می‌کنند.

استاد مدعو دانشگاه تهران، در بیان شیوه‌های مناسب پیشگیری از آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی، خاطرنشان کرد: بهترین راه برای پیشگیری از آسیب‌های ناشی از شبکه‌های اجتماعی و گردش اطلاعات، مصونیت بخشی به جامعه است.

وی در همین راستا، اذعان نمود: بهتر است که دولت و حاکمیت خودش را درگیر فیلترینگ نکند، بلکه با در اختیار قرار دادن امکانات لازم برای خانواده‌ها و مراکز آموزشی، آنها را در سطحی کوچک‌تر و مناسب‌تر آموزش دهد.

دکتر مسعودی در پایان اشاره کرد: رسانه‎ ملی هم می‌تواند با آموزش و ترویج شیوه‌های استفاده مناسب و درست از فضای مجازی و به خصوص افزایش سواد رسانه‌ای، از بروز آسیب‌های احتمالی جلوگیری کند.