دستورالعمل طرح پلیس اینترنتی که تشکیل آن برای نظارت بر فعالیتهای فضای مجازی چندی پیش در دستورکار نیروی انتظامی قرارگرفت به زودی توسط نمایندگان مجلس بررسی و به سازمانهای تابعه ابلاغ خواهد شد.
به گزارش
گرداب به نقل از جوان، این طرح در شرایطی از طرف نیروی انتظامی و تعدادی از نمایندگاه کمیسیون امنیت مجلس مطرح میشود که چندی پیش معاون مبارزه با جعل، کلاهبرداری و جرائم رایانهای پلیس آگاهی از افزایش جرائم رایانهای درکشور خبر داده بود.
براساس آمار اعلام شده از طرف مسئولان نیروی انتظامی تنها در سه ماهه نخست سال جاری 111 پرونده در زمینه جرائم رایانهای و فضای سایبر به پلیس آگاهی ارجاع شده است که 43 درصد به شکایت افراد از برداشتهای غیرمجاز از حساب بانکی، 26 درصد نشر اکاذیب و هتک حیثیت، 12 درصد کلاهبرداری اینترنتی، 11 درصد دسترسی غیرمجاز به سیستمها و دادههای رایانهای و 8 درصد به سایر جرائم اختصاص دارد.
این در حالی است که نتایج حاصله نشان میدهد از مجموع پروندههای ارجاعی به پلیس آگاهی تنها 20 درصد پروندهها منجر به شناسایی و زندانی شدن متهمان، 49 درصد شناسایی و معرفی متهمان به مراجع قضایی، 26 درصد خارج از حیطه فعالیت پلیس و 5 درصد نیز به هیچ نتیجهای منجر نشده است.
جرائم رایانهای، تهدیدی برای امنیت فردی و اخلاقی
امروزه با توسعه تکنولوژی و صنعتی شدن جوامع، ماهیت و شکل جرائم تغییر یافته است، به صورتی که دیگر لازم نیست تبهکاران و کلاهبرداران برای سرقت با انواع روشهای مجرمانه خود را به زحمت بیندازند، فقط کافی است متصل به یک سیستم رایانهای و یک خط تلفن باشند و از این طریق امکان دسترسی به بیش از 20 روش کلاهبرداری رایانهای، 12 روش هک و 7 مورد ارتباط مجازی به وسیله هکرها به راحتی فراهم است.
تا به امروز دو تعریف مشخص برای جرائم رایانهای ارائه شده است، طبق تعریفی که در سازمان ملل متحد از این نوع جرائم وجود دارد، جرم رایانهای شامل فعالیتهای مجرمانهای است که ماهیتی سنتی دارند، اما از طریق ابزار مدرنی همانند رایانه و اینترنت صورت میگیرد.
از سوی دیگر متخصصان سازمان OECD تعریف متفاوتی از آنچه در سازمان ملل مطرح شده را ارائه میکنند، آنها معتقدند سوءاستفاده از رایانه، هر نوع رفتار غیرقانونی، غیراخلاقی و غیرمجاز مربوط به پردازش خودکار و انتقال دادهها جرم اینترنتی محسوب میشود.
شیوه جدید مفسدان اینترنتی برای فرار از مجازات
ایمیلهای مجرمانه به دو روش پیامهای شغلی و پیامهایی خارج از حیطه کاری و از منابع ناشناس برای افراد ارسال میشود که طبق آمار موجود اینگونه جرائم در حوزه مسائل بازاریابی اینترنتی و کسب و کار در فضای مجازی در چند ماه گذشته رشد قابل توجهی داشته است. به صورتی که تا به امروز 50 شبکه غیراخلاقی توسط سازمان فضای مجازی سپاه شناسایی و عوامل آن دستگیرشدهاند.
اما شواهد موجود نشان میدهد کلاهبرداران و شارلاتانهای اینترنتی در راستای اعمال مجرمانه خود اقدامی جدید را در دستور کار خود قراردادهاند و با در اختیار قراردادن «وی پی ان» اینترنت بدون فیلتر این امکان را در اختیار کاربران قرار میدهند که به راحتی به سروری در کشور آمریکا متصل و با سرعت بسیار بالا در اینترنت فعالیت کنند.
دراین روش، ای پی کاربران به یک ای پی آمریکایی تغییر میکند و در حقیقت کاربر از آمریکا کانکت شده و درهمه جای اینترنت به عنوان یک شهروند آمریکایی شناخته میشود.
نظارت سلبی و ایجابی بر سایتهای اینترنتی اعمال میشود
زهره الهیان، عضو کمیسیون امنیت و نماینده مردم تهران در رابطه با شکل گیری پلیس فضای مجازی میگوید: نظارت بر سایتهای اینترنتی و فیلترینگ، موضوع مهمی است که با توجه به توسعه تبادل اطلاعات و ارتباطات از طریق فضای مجازی اهمیت خاصی یافته است.
الهیان بر این باور است که برای نظارت بر فضای مجازی باید برنامهریزی داشته باشیم، اما در حال حاضر دستگاه واحدی مسئولیت نظارت در این زمینه را بر عهده ندارد.
این نماینده مجلس متولی رسیدگی به جرائم رایانهای را قوهقضائیه و نیروی انتظامی دانست و اظهار داشت: سایر دستگاهها مانند سازمان فضای مجازی سپاه و وزارت اطلاعات به صورت ایجابی در بحث نظارت بر فضای اینترنتی ایفای نقش میکنند.
برای این طرح ساعتها کار کارشناسی صرف شده است
در رابطه با فعالیتهای گروههای منحرف و کلاهبردار اینترنتی اشراف اطلاعاتی مجلس و نیروی انتظامی ضروری و غیر قابل اجتناب است. عبدالرضا مرادی عضو کمیسیون قضایی مجلس با اشاره به این مطلب گفت: در حال حاضر قانون مبارزه با جرائم رایانهای مصوب مجلس برای تمامی دستگاههای اجرایی لازم الاجراست، اما برای نظارت بر فعالیتها در فضای مجازی تشکیل این واحد تحت نظارت نیروی انتظامی و قوه قضائیه میتواند تا حد زیادی در راستای مقابله با جرائم رایانهای موثرباشد.
وی در ادامه افزود: نکته قابل توجه در رابطه با تشکیل پلیس اینترنتی این است که باید افرادی در این واحد مشغول فعالیت شوند که ضمن آشنایی کامل با فضای مجازی، با قوانین و مقررات حقوقی و فردی و اجتماعی هم تا حد زیادی آشنا باشند.
شبکه داخلی، راهکار پیشگیری از آسیبهای فضای مجازی
دکترابراهیم فیاض، جامعه شناس، استاد دانشگاه و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با اشاره به این مطلب که اینترنت در سالهای اخیر به تهدید جدی برای امنیت و سلامت جامعه تبدیل شده است، میگوید: مبنای به وجود آمدن اینترنت در جهان، اقتصاد و شکستن هنجارهای اجتماعی است. این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به این مطلب که جوامع مذهبی به شدت و بیشتر در معرض خطرات اینترنت هستند، میافزاید: در همه دورانها هدف اصلی حکومتها گسترش اینترنت بوده و این رسانه اقتصادی همواره به عنوان رسانه اول در جوامع مختلف مطرح شده است.
فیاض با بیان این مطلب که در کشور ایران باید یک شبکه داخلی ایجاد شود، میگوید: چنانچه اینترنت از شبکه داخلی مجزا شود، بسیاری از مشکلات ناشی از خطرات اینترنت مرتفع خواهد شد.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران به تحقیقی در دانشگاه تهران در زمینه خطرات اینترنت اشاره میکند و میافزاید: طبق این تحقیق بیش از 97 درصد استفاده از اینترنت در موارد مختلف فساد و فحشا، عکس، فیلم و موسیقی است و فقط 3 درصد استفاده مفید و کسب اطلاعات است و این آمار باید همه مسئولان را به فکر چاره و ارائه راهحلی برای مقابله با این معضل اجتماعی وادار کند.
طرح تشکیل پلیس اینترنتی در کشورما نشان از این واقعیت است که توسعه فضای مجازی حریم خصوصی افراد را مورد تعرض قرار داده است.