گروه سبک زندگی گرداب: یکی از مهمترین پدیدههای اجتماعی که این روزها در سطح جامعه گسترش روز افزون پیدا کرده و همینطور عواقب منفی و مثبت آن را همگان در حال مشاهده هستند و از طریق اتصال اینترنتی نیز فراهم میشود، استفاده از شبکههای اجتماعی از طریق گوشیهای تلفن همراه و بازیهایی است که به ویژه جوانان در استفاده از آن افراط میکنند.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و جامعهشناسان این بازیها و ارتباطات اجتماعی توانسته جایگزین بسیاری از تنهاییها، مطالعات از طریق کتاب و نوشتار و همینطور دید و بازدیدها بشود.
مروری بر تاریخچه ایجاد شبکههای اجتماعی نشان میدهد که نخستین بار شبکههای اجتماعی اینترنتی در سال 1960 میلادی در دانشگاه ایلینویز در ایالات متحده آمریکا طرح و در سال 1997 راهاندازی شد.
اما در ایران حدود یک دهه به طول انجامید تا این شبکهها به صورت عمومی توزیع شود و با اصطلاحاتی نظیر یاهو360، فیسبوک، توییتر، وایبر، اینستاگرام، تلگرام و ... روبه رو شویم.
فضای مجازی این روزها یکی از مهمترین مکانهایی است که مورد استقبال جوانان قرار میگیرد و درصد زیادی از جوانان روزانه از طریق اینترنت به مکالمه در شبکههای مجازی مشغول هستند و یا حتی زمان خود را با بازیهای موبایلی پُر میکنند، بازیهایی که هیچ ارتباطی نیز به سبک زندگی، اعتقادات و ارزشهای اسلامی ما ندارد و حتی بسیاری از اعتقادات ایرانی و اسلامی را نیز به سُخره گرفته و جوانان بدون اینکه از آنها اطلاعاتی داشته باشند خود را طوری سرگرم کردهاند که گویی قبل از ایجاد این شبکهها واین بازیها حیات در کره زمین ممکن نبود و بعد ازاین نیز ممات بی معنی خواهد بود! حتی بسیاری از این بازیها باعث شده تا اعتقادات مذهبی سست شده و فرهنگ ظهور، شهادت، کار و تلاش، عفت و ... در بین عدهای از جوانان سست شود.
بازیهای موبایلی این روزها فراغت جوانان را به خود اختصاص داده و بسیاری از اعتقادات ایرانی و اسلامی را به سخره گرفته است
بر اساس تحقیقات، بسیاری از شرکتهای تولید کننده بازیهای رایانهای، این بازیها با مطالعات بسیار گسترده بر روی دین اسلام به ویژه مذهب شیعه فعال شده است.
طراحان این شرکتها بازیهایی را طراحی میکنند که غیر مستقیم بر اعتقادات جوانان تأثیر بگذارد و مهمترین هدفشان نیز تأثیرگذاری بر اعتقادات مسلمانان نسبت به مباحث آخرالزمانی و تزلزل در ظهور مهدی موعود (عج) است. از جمله این بازیها در سال 2007 به Assassin's Creed (در فارسی به آیین قاتلان یا عقیده فدائیان ترجمه شده است)، IGI 2، Counter Strike، Angry Birds Space، GENERALS، Clash of clans و ... میتوان اشاره کرد که این بازیها علاوه بر تأثیر منفی روانی و اعتیادآوری که در بین جوانان دارد، اعتقادات مذهبی جوانان را نیز نشانه رفته است.
علاوه بر اینها در ارتباط با خود شبکههای اجتماعی هم باید گفت که در این شبکههای اجتماعی با وجود اینکه بسیاری مناسبات مذهبی و ادعیه و مباحث دینی نیز مطرح میشود، شبهات زیادی نیز طرح شده و مورد استناد افراد قرار میگیرد حتی بسیاری از این مباحث با ارزشهای دینی و اعتقادی ما نیز در تضاد هستند و ناخودآگاه در اذهان عمومی تشکیک ایجاد میکنند و جایگزین واقعیتهای مهم دینی ما میشوند.
نکته دیگر نیز کسانی هستند که با قصد و نیت سوء این پیامها را منتقل کرده یا بازیهای موبایلی را در اختیار جوانان و علاقهمندان قرار میدهند، پُر واضح است که این افراد چه نیتهایی برای تغییر اذهان جوانان دارند و بسیاری از افراد نیز بدون مطالعه مناسب، متونی را که از ائمه (ع) منتشر میشود قبول میکنند و حتی در ذهنشان نیز بسیاری از این مباحث را مسخره میکنند و عده دیگر نیز بدانها اعتقاد عمیق پیدا میکنند!
به نظر برخی کارشناسان و جامعه شناسان یکی از اهداف انتشار پیامهای نامناسب مذهبی یا نادرست، خدشه دار کردن چهره دین و دومین هدف نیز سرگرم کردن مردم به کارهای بیهوده و همینطور سطحی شدن اطلاعات و عمق سواد جامعه است به طوریکه امروز مشاهده میکنیم درصد بالایی از جوانان مشغول در این شبکههای اجتماعی هستند و خود را سرگرم بازیهایی میکنند که بسیاری از اینها نمادهای سکولاری و صهیونیسم هستند و در واقع تبلیغاتی برای صهیونیسم جهانی محسوب میشوند.
نکته دیگر ارتباطات نامناسبی است که برخی از جوانان این روزها در شبکههای اجتماعی پیدا کردهاند علتش هم از ریختن قبح بسیاری از مسائل شرعی و دینی و تغییر سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی به سمت سبک زندگی غربی است، به طوری که بسیار راحت تصاویر نامتعارف خود را در این فضاها منتشر میکنند، غافل از اینکه فضای امنی در این محیطها وجود ندارد. این روزها افراد زیادی را در جامعه مشاهده میکنیم که در تلاش برای بدست آوردن امنیت مناسب حتی در محیطهای عمومی همچون پارکها و استخرها و کوه و دریا و ... هستند و متأسفانه مسبب این بیاعتمادی شبکههای اجتماعی و فرهنگ نادرست در استفاده از آنها است.
به منظور کاستن از تبعات منفی حضور در شبکههای اجتماعی باید تدبیر بیشتری بیاندیشیم و نخستین گام نیز از طرف خود عامه مردم باید صورت گیرد بنابراین رسانهها وظیفه فرهنگسازی مناسب در این زمینه دارند تا مردم از تبعات حضور طولانی مدت و با امنیت در این فضاها باخبر شده و مراقب حفظ امنیت فضای شخصیشان باشند نکته دوم نیز راهکارهایی است که از سوی مقامات مسئول باید اندیشیده شود و این نهادها نیز از شورای عالی فضای مجازی گرفته تا مرکز ملی فضای مجازی کشور به همراه دو وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی و ارتباطات و فناوری است که متأسفانه طبق اطلاعات کم کاری زیادی دراین فضاها وجود دارد.
علاوه بر اینها علما و نخبگان فرهنگی جامعه نیز در این زمینه باید محتوای مناسب را در اختیار مراکز مسئول قرار دهند تا بهترین راهکار برای حفاظت و تطهیر فضای مجازی صورت بگیرد، در این بین متأسفانه برخی از نخبگان نیز در خواب خرگوشی هستند یا اینکه تن به تفکر روشنفکری غربی دادهاند.
منبع: فارس