Gerdab.IR | گرداب

به گزارش گروه سبک زندگی گرداب- «گوشی رو بر می دارم که پیامک هام رو چک کنم، به خودم میام می بینم چند ساعته که با گوشی مشغولم و از همه کار و زندگیم موندم.» این جمله را بارها و بارها از زبان همه کسانی که بهره مند از گوشی های هوشمند هستند شنیده ایم.

 

دغدغه ای کاذب که نه تنها گرهی از مسائل و کارها باز نمی کند که خود باری شده برای مصرف کنندگان این تکنولوژی.

 

با ورود تلفن همراه به ویژه گوشی های هوشمند که دامنه ارتباطات افراد را گسترش داده است، زمان زیادی از مردم، صرف دریافت و ارسال پیام می شود؛ غافل از اینکه در این شبکه بزرگ و بی انتها، مارپیچ تو در تویی وجود دارد که اندیشمندان علوم ارتباطات از ان به عنوان «مارپیچ سکوت» یاد می کنند که افراد حاضر در فضای مجازی را اسیر می کند.

 

براساس نظریه مارپیچ سکوت، افراد با تداوم حضور در شبکه های اجتماعی و برخورد با افکار و عقاید خود در شرایطی که در مورد موضوعات جالب و داغ با هم صحبت می کنند، حتی در فضای حقیقی دچار نوعی دوگانگی در بیان نظرات و آرای خود می شوند که همین موضوع در اکثر موارد سبب می شود فرد از ابراز گفته خود منصرف شود و یا علی رغم نظر مخالف اما باز هم با اکثریت همراه می شود.

 

اندیشمندان علوم ارتباطات با طرح این نظریه معتقدند مردم در ارتباطات روزمره خود، نوعی درک عمومی درباره دیدگاه غالب جامعه و نظر اکثریت و اقلیت دارند، دیگر اینکه مردم نمی‌خواهند در گروه اقلیت باشند و از انزوا و فشار گروهی هراس دارند، سوم اینکه از ترس انزوا و زیرفشار قرار گرفتن و به خاطر اینکه مورد طعن و تمسخر و یا طرد و بی‌اعتنایی قرار نگیرند، سکوت می‌کنند.

 

محمد  دانشجوی 21 ساله مدیریت بازرگانی می گوید: «بیشتر وقتم با گوشی می گذرد، حتی وقتی سر کلاس هستم. یا با تلگرام و واتس اپ سرگرم چت هستم یا مشغول اتک زدن در کلش آو کلنز.»

 

زهرا 24 ساله دانشجوی گرافیک است. او هم از دلمشغولی هایش با گوشی و برنامه های آن می گوید. اینکه دائم در اینستاگرام برای کارهای هنریم عکس می گذارم و اعتراف می کنم با دوستانم برای تعداد لایک و فالوور هایمان رقابت داریم.

 

مریم 24 ساله هم که در حرفه خبرنگاری مشغول است از عضویتش در گروه های مختلف خبری، هنری و شعر می گوید. اینکه به خاطر حرفه ام باید دائم در جریان اخبار باشم و همین موضوع باعث شده تمام وقتم صرف این موضوع شود. با وجودی که از این امکان بهره می برم، ولی در کنار این فواید زمان زیادی را از دست می دهم. گوشی را که برمی دارم ساعت ها مشغول می شوم.

 

محمد طلبه جوانی است که در اینستاگرام، فیس بوک و بسیاری شبکه های اجتماعی مدیریت چند گروه و صفحه دارد و با دوستانش از این ابزار برای ترویج احکام و پاسخ به سوالات دینی بهره می برد. او می گوید بیش از 10 هزار عضو در گروه ها و پیج های اینستاگرام و فیس بوکش دارد که با علاقه مطالبش را دنبال می کنند برای همین مجبور است وقت زیادی را صرف این موضوع کند.

 

اما به راستی چه عاملی می تواند اثر بازدارنده ای برای این اتلاف وقت و عمر وجود داشته باشد؟

فارغ از موضوعات غیر ضرور و مضری که در برخی شبکه های اجتماعی وجود دارد می توان حضور افراد مذهبی و معتقد که استفاده درستی از این فضاها دارند را به عنوان فرصتی در این شرایط دانست اما نکته مهم این جاست که این شبکه ها نمی تواند منبعی برای انتشار و انتقال و تبادل اطلاعات باشد.

 

فضای مجازی فضایی است که هنوز هویت حقیقی و حقوقی افراد شناخته شده نیست. بارها دیده شده که صفحات و گروه هایی به اسم افراد مطرح و مشهور ساخته شده که در نهایت با تکذیب فرد حقیقی مواجه شده است. علاوه بر آن ترویج و کپی اطلاعات نادرست و مبهم، سبب شده تا کاربران حتی به مطالب مهم و ضروری ارائه شده نیز با دیده ی تردید بنگرند و از کنار آن بگذرند.

 

کپی کردن مطالب بدون اطلاع و بررسی منابع معتبر آن نه تنها نمی تواند مفید باشد که می تواند سبب تشویش و تردید در افکار و حتی اعتقادات افراد شود. در چنین شرایطی فرد با گذر زمان نه تنها فرق میان مطالب متقن و صحیح را از مطالب بی محتوا و دروغ نمی تواند تشخیص دهد که حتی در باره دانسته و اطلاعات خود نیز به تردید می افتد. در چنین شرایطی در دنیای بیرون نیز نمی تواند در ابراز نظر خود در مسائل مختلف ابراز عقیده کند.

 

حالا با همه گیر شدن تب حضور در شبکه های مجازی حوزه های علمیه دست به ابتکاری جدید زد که طی آن استفاده از گوشی های هوشمند در محل درس و بحث برای طلاب جوان که مشغول تحصیل هستند؛ منع شدند.

 

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور در تشریح این طرح می گوید: «یکی از اهداف اصلی از وضع این آیین نامه ایجاد بستر و زمینه مناسب برای طلاب جهت تمرکز بهتر و مطلوب‌تر نسبت به تحصیل خود با بهره گیری از اوقات خودشان است، یکی از عرصه‌های فرصت سوزی برای طلاب و دانشجویان این است که بیش از حد با سرگرم شدن به شبکه‌های اجتماعی و به خصوص مدیریت نکردن آن، وقت ارزشمند خود را بگیرند و حال آنکه فرصت ارزشمند سال‌های آغازین طلبگی باید صرف یادگیری دروس و همچنین تحقیق و پژوهش علمی شود.»

 

به گفته آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری در واقع آنچه که در آیین‌نامه‌ استفاده از ابزارهای ارتباطی مورد توجه ویژه قرار گرفته، چگونگی استفاده صحیح از ابزارهای ارتباطی است و بیشتر بحث مدیریت کردن درست از این امکانات برای کسانی که زمان تحصیلشان است مطرح می‌باشد که قاعدتاً باید توام با لحاظ حساسیت‌ها و اصولی باشد.

 

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه می گوید: «وجود شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی گرچه می‌تواند فی نفسه یک فرصت تلقی شود اما اگر باعث هدر دادن وقت طلاب و اهل علم شده و آن‌ها را در مسیر نخبه شدن و عالم شدن باز بدارد، بزرگ‌ترین تهدید می‌باشد و خود آسیب‌ها و خطراتی برای جامعه حوزوی و کلیت جامعه به همراه دارد.»

 

وی با تاکید بر اینکه مراکز آموزشی و پژوهشی چه حوزوی و چه دانشگاهی نباید مقهور رسانه‌ها و ابزارهای ارتباطی شوند، تصریح می کند: «بی‌تردید سلب فرصت‌های علمی و پژوهشی به خصوص در جوامع حوزوی و دانشگاهی، بزرگ‌ترین آسیب استفاده نامناسب از شبکه‌های ارتباطی است که به ضرر جامعه و کشور خواهد بود.»

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان