سرویس‌های اطلاعاتی بدلیل مخفی‌کاری ذاتی‌شان،همواره ازموضوعات موردعلاقه بودندوبزرگترین بمب‌های خبری جهان نیزبه افشای عملیات و فعالیتهای سرویس‌های اطلاعاتی اختصاص داشته است.
به گزارش گرداب از باشگاه خبرنگاران جوان؛ سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای صاحب قدرت در جهان بدلیل مخفی‌کاری ذاتی‌شان،
همواره از موضوعات مورد علاقه بودند و بزرگترین بمب‌های خبری جهان نیز به
افشای عملیات و فعالیتهای سرویس‌های اطلاعاتی اختصاص داشته است. در این
گزارش به بررسی 5 سیستم جاسوسی دنیا می‌پردازیم.
**آژانس امنیت ملی(NSA)
آژانس
امنیت ملی، همچنین مشهور با سرواژه اِن‌اس‌اِی (NSA)، یک سازمان دولتی
آمریکا است که به نحوی زیر نظر سازمان دفاع ایالات متحده آمریکا اداره
می‌شود. این سازمان در ۴ نوامبر سال ۱۹۵۲ تاسیس شد و وظیفه اصلی آن نظارت
بر مخابرات و فعالیتهای ماهواره‌ای و کشف رمز در ایالات متحده آمریکا
می‌باشد. این کار مستلزم مقدار زیادی رمزشناسی (cryptanalysis) می‌باشد.
همچنین این سازمان وظیفه حفاظت از مکالمات دولتی و سیستم‌های اطلاعاتی
آمریکا را در مقابل سازمانهای مشابه بر عهده دارد که این کار نیز مستلزم
مقادیر زیادی رمز نویسی (cryptography) می‌باشد.
این
آژانس از اعضای کلیدی جامعه اطلاعاتی ایالات متحده آمریکا است و یکی از
محرمانه‌ترین سازمانهای جاسوسی در جهان به شمار می‌آید. البته کار این
آژانس محدود به جاسوسی ارتباطات است و جاسوسی انسانی را شامل نمی‌شود.
همچنین طبق قانون، فعالیتهای جاسوسی این آژانس محدود به روابط خارجی است
اما در برخی مواقع نظارت‌های داخل مرزی را هم شامل می‌شود. این آژانس از
اعضای جامعه اطلاعاتی ایالات متحده آمریکا است و یکی از محرمانه‌ترین
سازمانهای جاسوسی در جهان به شمار می‌آید. مرکز این آژانس حوالی واشنگتن
در ایالت مریلند است.
شنود
دایم ارتباطات از راه دور، در سراسر جهان (موبایل، فکس، ای.میل و ارتباطات
انفورماتیک) و همچنین دریافت و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای، در حوزه وظایف
سازمان امنیت ملی آمریکا است. این سازمان صدهزار نفر را در استخدام خودش
دارد که این افراد در مراکز مختلف در آمریکا و ایستگاه‌های شنود مستقر در
خارج، به کار مشغول‌اند. این سازمان از بودجه سالانه‌ای معادل بیش از
شانزده میلیارد دلار بهره می‌برد. به گفته جان پیک، کارشناس آمریکایی مسائل
اطلاعاتی، آژانس امنیت ملی ایالات متحده، حدود ۹۵ درصد ارتباطات از راه
دور را در سراسر جهان، تحت کنترل دارد. این حجم عظیم اطلاعات به وسیله
ابرکامپیوترهای مجهز به نرم‌افزارهای تجزیه و تحلیل، مورد بررسی دقیق قرار
می‌گیرد. البته رقم گفته شده از سوی این کارشناس آمریکایی، مورد قبول همه
اهل فن نیست، اما می‌توان با اطمینان گفت که توانایی آژانس امنیت ملی
آمریکا در رهگیری اطلاعاتی بیش از پنجاه درصد ترافیک جهانی را شامل
می‌شود. مدیر این آژانس، به هنگام یکی از معدود مصاحبه‌هایش با مطبوعات،
اعلام کرده بود که او باید هر سه ساعت، اطلاعاتی معادل کل کتابخانه کنگره
آمریکا را تحت اداره‌اش داشته باشد.
برنامه‌های NSA
اشلون
NSA
در مشارکت با آژانسهای مشابه در انگلستان، کانادا، استرالیا و زلاندنو که
با عنوان گروه UKUSA شناخته می‌شوند، بصورت گسترده‌ای بر روی سیستمهایی به
نام ECHELON کار می‌کنند که انتظار می‌رود توانایی مانیتور کردن بخش عظیمی
از ارتباطات تلفنی، فکسی و داده‌ای جهان را داشته باشد. طبق یادداشتی در
روزنامه New York Times بصورت
فنی، تقریباً تمامی تلفنهای مدرن، اینترنت، فکس و ارتباطات ماهواره‌ای به
خاطر ییشرفت‌های اخیر در تکنولوژی و ماهیت فضای باز (Open Air) اغلب
ارتباطات رادیویی در سراسر دنیا، قابل استخراج می‌باشند. عملیات جمع آوری
فرضی NSA بحران‌های زیادی را ایجاد کرده‌اند که اغلب به خاطر این تصور است
که NSA حریم خصوصی آمریکایی‌ها را نقض میکند. اما دستورالعمل‌های (NSA
USSID 18) به طور محکمی استراق سمع یا جمع آوری اطلاعات در مورد «افراد
آمریکایی، سازمانها، شرکت‌ها و ...» را بدون اجازه رسمی و صریح دادستان کل
ایالات متحده (در موارد برون مرزی) و اجازه دادگاه مراقبت اتباع خارجه (در
موارد داخلی) منع میکند. دادگاه عالی ایالات متحده، کلیه آژانسهای
جاسوسی را از تحت نظارت قرار دادن شهروندان آمریکایی منع کرده‌است. تنها در
شرایط حاد و کمی جمع آوری اطلاعات یک موجودیت آمریکایی بدون اجازه امکان
پذیر است مانند حملات ۱۱ سپتامبر.
علاوه
بر این ECHELON توسط شهروندان سایر کشورهای خارج پیمان اتحاد UKUSA مورد
انتقاد قرار دارد، که البته ادعاهایی نیز وجود دارند مبنی بر استفاده حکومت
ایالات متحده از این سیستم، برای تحریک مواردی خارج از حیطه امنیت ملی آن
کشور، از قبیل جاسوسی صنعتی و جاسوسی سیاسی. این موارد شامل تکنولوژی
توربین بادی بدون دنده که توسط شرکت آلمانی Enercon طراحی شده بود و نیز
تکنولوژی گفتار که توسط شرکت بلژیکی Lernout&Hauspie طراحی شده بود،
می‌شود. همچنین مقاله در روزنامهٔ Baltimore Sun در
سال ۱۹۹۵ نشان می‌دهد که شرکت هوافضای Airbus یک قرارداد ۶ میلیارد دلاری
با عربستان سعودی را در سال ۱۹۹۴ پس از اینکه NSA گزارش داد که مدیران
Airbus از مدیران سعودی رشوه گرفته‌اند، از دست داده‌است. همهٔ اینها در
این شرایط رخ داده‌است که هدف اصلی NSA تنها بدست آوردن اطلاعات جاسوسی
خارجی بخصوصی است که مربوط به امنیت ملی یا عملیات جاسوسی نظامی رایج
می‌باشد.
آقای Andy McNab در کتاب Firewall
گفته‌است که اتحاد UKUSA طراحی شد تا NSA،GCHQ و سایر سازمانهای مشابه
اطلاعات شهروندان دیگری را بدست آورد. این بدین معناست که NSA بصورت قانونی
نمی‌تواند بر روی شهروندان آمریکایی نظارت داشته باشد، اما GCHQ می‌تواند
این کار را برای این سازمان انجام دهد.
فعالیت درون مرزی
ماموریت
NSA، بر طبق دستورالعمل اجرایی ۱۲۳۳۳، جمع آوری اطلاعاتی است که شامل
«جاسوسی خارجی یا ضد جاسوسی» می‌شود و نه «بدست آوردن اطلاعات مربوط به
فعالیتهای درون مرزی اشخاص آمریکایی». NSA گفته‌است که برای جمع آوری
اطلاعات فعالیتهای جاسوسی خارجی در داخل مرزهای ایالات متحده به FBI
وابسته است و فعالیتهای داخلی خود را فقط به سفارت خانه‌ها و ماموریت‌های
ملل بیگانه محدود کرده است. فعالیتهای نظارتی NSA محدود به قانون حفظ
حریم شخصی آمریکایی‌ها می‌باشد، اما این محدودیت‌ها برای اشخاص غیر
آمریکایی که در خارج از مرزهای آمریکا هستند، اعمال نمی‌شود. این
فعالیت‌ها، بخصوص شنود تلفنی درون مرزی و برنامه‌های پایگاه دادهٔ تماس‌ها،
سوالاتی در مورد گسترش فعالیتهای NSA و نگرانی‌ها درمورد تهدید برای حریم
خصوصی ایجاد کرده‌است.
برنامه‌های شنود سیمی (Wiretapping)
۱.
شنود سیمی درون مرزی در دوران ریاست جمهوری ریچارد نیکسون آغاز شد و در
سالهای پس از کناره گیری ریچارد نیکسون، بازرسی‌هایی در مورد استفاده
نادرست از امکانات CIAو NSA انجام گرفت. در برخی از این بازرسی‌ها، از روی
توطئهٔ ترور فیدل کاسترو و همچنین چندین مورد شنود سیمی بر روی افراد
آمریکایی پرده برداری شد.
2. شنود سیمی و استخراج داده‌های ThinThread:
یکی از برنامه‌های شنود سیمی بنام ThinThread در اواخر دههٔ ۱۹۹۰ مورد
آزمایش قرار گرفت، اما هیچ وقت مورد بهره برداری قرار نگرفت. پروژهٔ
ThinThread هم شامل توانایی پیشرفتهٔ استخراج داده‌ها بود و هم شامل
حفاظت‌های حریم از پیش تعبیه شده. که البته این حفاظت‌های حریم شخصی پس از
حوادث ۱۱ سپتامبر توسط جورج بوش به حالت تعلیق در آمد تا توانایی‌های
گروه‌های تجسس را در رابطه با مسئلهٔ تروریسم افزایش دهد.
3.
شنود سیمی بدون پیش اجازه در دوره ریاست جمهوری جورج بوش: در دسامبر ۲۰۰۵
روزنامه نیویورک تایمز، گزارش کرد که تحت فشار کاخ سفید و دستور مستقیم
رئیس جمهور بوش، سازمان امنیت ملی، در اقدامی جهت جلوگیری از اقدامات
خرابکارانه، کلیه تلفنهای اشخاص آمریکایی که با افرادی خارج از کشور تماس
گرفته بودند شنود کرده است.
**MI6
سرویس
اطلاعات مخفی موسوم (MI6) (Military Intelligence, Section 6) است که در
سال 1909 با اجاره دفتر کوچکی در لندن آغاز به کار کرد. البته در واقع
اولین مامور اطلاعاتی انگلیس سر "فرانسیس والسینگهام" در دوره الیزابت بود
که با شنود و کشف طرحهای وی، علیه ملکه دسیسه و فتنه می‌کرد. با اینکه
این سازمان شباهت زیادی به همتای آمریکایی خود دارد، اما بسیار محرمانه‌تر
از آن عمل میکند. MI6 معاونت خارجه سازمان مرکزی اطلاعات و امنیت انگلیس
به شمار می‌رود. وظیفه این نهاد، جمع‌آوری، تحلیل، و انتشار اطلاعات برون
مرزی است. حیطه قدرت این نهاد مانند همتای آمریکایی خود مشخص نیست. مثلا
مسئولیت ضد اطلاعات MI5 با MI6 است. عملیات‌های جاسوسی بسیاری تابحال از
این سازمان صورت گرفته است.
این
سرویس امنیتی، با ورود آمریکا به عرصه جنگ جهانی دوم، نیروهای اطلاعاتی
این کشور را تحت آموزش قرار داد. با ظهور هیتلر و به قدرت رسیدن وی، MI6
تمرکز خود را بر اروپا، آمریکای لاتین و بیشتر بخش‌های آسیا قرار داد. تا
دهه 1990 نام رییس سازمان و جزییات عملیاتی آن به هیچ وجه در رسانه‌ها
شنیده و دیده نمی‌شد. و هنوز هم دستیابی جزییات مربوط به آن خیلی محدودتر
از جزییات مربوط به MI5 ارائه می‌شود. البته نباید از سرویس امنیت داخلی
انگلیس موسوم به MI5 غافل شویم و یا این دو را با یکدیگر اشتباه بگیریم. با
وجود اینکه حیطه وظایف این دو با یکدیگر متفاوت است، اما اشتراکاتی نیز
دارند. این دو نهاد در سرتاسر جنگ‌های جهانی و جنگ سرد، موازی با یکدیگر
حرکت می‌کردند. با اینکه MI5 ظاهرا سیاست فضای باز نسبت به جامعه انگلیس
را از دهه 90 آغاز کرده، اما MI6 به دلیل اهمیت اطلاعات و نوع فعالیتش
رویکردی کاملا بسته و محرمانه دارد. با اینکه سالیانه بودجه دو میلیارد
پوندی این نهاد بطور روشن توسط دولت انگلیس تامین می‌شود، اما در واقع MI6
به دلیل عملکرد فوق محرمانه‌اش، در ظاهر هیچگاه وجود ندارد.
طبق
گزارش روزنامه تلگراف، در رابطه با حمله داعش به عراق، نیروهای امنیتی
کردستان عراق سازمانهای CIA، MI6، و وزارت اطلاعات و امنیت عراق را از
حمله قریب الوقوع داعش به عراق با خبر کرده بودند اما این موضوع خیلی جدی
گرفته نشده بود.
"روز بهجت"
Rooz Bahjat، در مصاحبه خود با این روزنامه، اذعان کرده بود که سرویس‌های
اطلاعاتی انگلیس و عراق را در جریان حمله قریب الوقوع داعش به عراق با
جزییات آن قرار داده بود، اما آنها این موضوع را جدی نگرفته بودند. وی
معتقد است که دیگر تقریبا تمامی طول مرز مشترک عراق با سوریه و اردن از دست
دولت عراق خارج شده و داعش با تمرکز بر مسلمانان متولد شده در خارج از
عراق، آنها را جذب میکند. او، این نیروها را 4 هزار نفر خواند؛ که از این
تعداد 400 الی 450 نفر آنها انگلیسی هستند. بهجت معتقد است که اتحاد
نیروهای بعثی سابق با داعش موجب حمله این گروه به موصل و دیگر شهرها شد.
در
حالیکه داعش در حال پیشروی در شهرهای عراق است، خبرها حاکی از بازگشت برخی
از تروریست‌های انگلیسی تبار این گروه به خاک انگلیس است. هم اکنون دولت
انگلیس به شدت نگران ورود 300 تروریست انگلیسی که اخیرا از خاک عراق
بازگشته و وارد انگلیس شده‌اند است و دیوید کامرون –نخست وزیر- از
سرویس‌های امنیتی این کشور خواسته تا پیش از آنکه انگلیس تبدیل به آماج
حملات تروریستی شود، چاره‌ای بیاندیشند.
از
طرفی تمرکز MI6 برای یافتن هویت 500 تروریست انگلیسی که از درگیری‌های
سوریه خود را به لشگر داعش در عراق رسانده‌اند، در حال حاضر از
اولویت‌های این سازمان است.
MI6 و حذف صدام
سیستم
امنیت خارجی انگلیس موسوم بهMI6 در سال 2012 افشا کرد که تصمیم حذف صدام،
۱۸ ماه پیش از آغاز جنگ آمریکا و متحدان در سال ۲۰۰۳ گرفته شد و هدف نهایی
دست یافتن به مخازن عظیم نفتی بود نه کنترل سلاح کشتار جمعی.
گفتنی
است که "دیدو مانینگ" - مشاور امنیتی نخست وزیر وقت انگلیس- نیز در آن
مقطع زمانی، طی چندین سفر به ایالات متحده هماهنگی لازم با مقامات کاخ سفید
برای طراحی حمله به عراق را انجام داد.
در
همین باره «العرب آنلاین» به تشکیل گروه ویژه‌ای به نام SIS4 توسط MI6
اشاره کرد که برنامه‌های حمله به عراق را طراحی کرده و این موسسه اطلاعاتی،
مشاور اصلی مقامات آمریکایی و انگلیسی در حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ بود.
همچنین
یکی از اعضای تیم انگلیسی اعزامی به آمریکا به «دیلی میل» گفت که تمامی
احتمالات حمله القاعده و طالبان به نیروهای انگلیسی و آمریکایی حمله کننده
به عراق نیز بررسی شد و به این نتیجه رسیدیم که تنها در صورتی در عراق موفق
خواهیم شد که حمله گاز انبری و از یک کشور دیگر آغاز شود و در این صورت
صدام به سرعت سقوط خواهد کرد و نفت عراق به آمریکا و انگیس تعلق پیدا خواهد
کرد.
طبق گزارش منتشر شده اتحادیه
عرب در ژانویه 2012، MI6، CIA، و موساد نقش اصلی را در برنامه‌ریزی برای
نیروهای شورشی سوریه داشته‌اند. این سازمانهای اطلاعاتی و در راس آنها
MI6 در ارتباط نزدیک با شورای ملی و ارتش آزاد سوریه بوده‌اند و شبه
نظامیان اخوان المسلمین که از سوی رژیم اسراییل و دولت‌های ترکیه و آمریکا
حمیات مالی و نظامی می‌شوند را به خاک سوریه انتقال داده‌اند. یکی از
مستندات این گزارش، گزارش نوامبر 2013 به قلم "وبستر تارپلی" در موردحوادث
سوریه است.
از برنامه‌های MI6 این بوده که
تروریست‌ها باید با تک تیرانداز مردم بیگناه را هدف شلیک قرار دهند تا
بدینوسیله بی‌ثباتی ایجاد گردد. تارپلی، در این گزارش اشاره میکند که
این یک جنگ داخلی نیست. بلکه برقراری جوخه‌های مرگ و رژه جولاندهی
تروریست‌ها است که همانا روش مورد علاقه این سرویس‌های اطلاعاتی
می‌باشد.
نیکلاس دیویس –نویسنده وبلاگ مشهور
«جنگ، جنایت است»- معتقد است که MI6 و CIA با افزودن بر تنش میان
تروریست‌ها و حکومت بشار اسد، با غلو و بزرگنمایی قصد متهم ساختن اسد به
جنایات بزرگ را دارند.
طبق گزارش مامور اعزامی
اتحادیه عرب که از 24 دسامبر 2011 تا 8 ژانویه 2012 در سوریه بوده،
اتفاقاتی نظیر انفجار خودروها و قطارهای حامل سوخت، بمب‌گذاری در مراکز
شهری، مراکز تجاری، پ‌لها، وسایل نقلیه عمومی، و ترور شخصیت‌ها و مامورین
پلیس و تخریب خطوط لوله سوخت، همه از برنامه‌های از قبل تعیین شده برای
سوریه بوده است.
MI6 و لیبی
ویلیام
هیگ –وزیر خارجه کنونی انگلیس- در مصاحبه‌ای که در 15 نوامبر 2011 صورت
گرفت، نقش پررنگ MI6 در ظهور و افول معمر قذافی -دیکتاتور معدوم لیبی- را
تایید کرد. پس از سقوط قذافی و به حاکمیت شورای انتقالی، بسیاری از اسناد
محرمانه وزارت امنیت لیبی به دست رهبران این شورا افتاد. MI6 در اولین
اقدام این شورا را تهدید کرد که در صورت افشا اسناد (که حاوی اطلاعات جامعی
از طرحهای ترور و فسادهای مالی توسط این سرویس امنیتی در همکاری با قذافی
بود)، خود را به دردسر می‌اندازد. شورای انتقالی نیز پس از آن هیچگاه در
مورد اسناد سخنی نگفت.
گفتنی
است که ملاعمر و طالبان، بن لادن و القاعده، ابوبکر البغدادی و داعش،
ابومحمد الجولانی و جبهة‌النصره و احمد معاذ‌الخطیب و ارتش‌آزاد ده‌ها
گروهک تروریستی دیگر دنیا؛ همه و همه از دستپخت‌های MI6 برای دموکراسی و
حقوق بشر جهان است.
**سرویس امنیت فدرال روسیه (FSB)
آژانسِ اصلیِ امنیتی فدراسیون روسیه و جانشینِ اصلیِ کمیته امنیت کشور در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (کاگ‌ب)
است. مسئولیت اصلی آن در داخل کشور عبارتند از ضد اطلاعات، امنیت داخلی و
مرزی، مبارزه با تروریسم و همچنین بررسی برخی از انواع دیگر از جنایت‌های
بزرگ است.
سازمان
اطلاعات و امنیت ملی روسیه به طور عمده برای امنیت داخلی دولت روسیه، ضد
جاسوسی و مبارزه با جرایم سازمان یافته، تروریسم و قاچاق مواد مخدر مسئول
است. از سال ۲۰۰۳، زمانی که سازمان مرزی خدمات فدرال در FSB گنجانیده شده،
مسئول نظارت بر امنیت مرزی نیز شده است.
ستاد ارتباطات دولت انگلیس
ستاد
ارتباطات دولت انگلیس (GCHQ) نام نهادی در دولت بریتانیا که مسئول عملیات
جاسوسی سیگنال، عملیات نظامی و حفاظت اطلاعات در کشور انگلستان، واقع در
منطقه «دونات» شهر چلتنهام است. این سازمان تحت نظارت کمیته اطلاعات مشترک
بریتانیا است و به شکل موازی با ام آی ۵ و ام آی ۶ و سازمان اطلاعات مخفی
بریتانیا کار میکند.
مسئولیت
این سازمان با وزارت امور خارجه است اما از آنجا که جزئی از این وزارت
محسوب نمی‌گردد، دارای رییس خارج از پرسنل امور خارجه است. رییس فعلی
سازمان «رابرت هانیگان» (Robert Hannigan) و یک هیئت مدیره است. اعضای این
هیئت را مدیران اجرایی و غیر اجرایی تشکیل می‌دهند که گزارش خود را در
اختیار رییس هیئت مدیره می‌گذارند.
واحدهای GCHQ به شرح زیر است:
واحد شنود اطلاعاتی: شامل ریاضیات و تحلیل رمز، سیستم‌های رایانه‌ای و IT، زبانشناسی و ترجمه، و واحد تحلیل اطلاعات.
واحد مالی: شامل تکنوژیهای نو ظهور و پژوهش، سیستم اطلاعات و علم، روابط فعالان تجاری، و زیست‌سنجی
واحد مدیریت سازمانی: شامل طراحی منابع سرمایه‌گذاری، منابع انسانی، بازرسی داخلی، و ساخت و ساز
واحد امنیتی ارتباطات و الکترونیک.
در
سال ۱۹۹۳ سازمان تحت اتهام شنود مکالمات خاندان سلطنتی قرار گرفت. این
ماجرا به قضیه اسکوئیجی گیت معروف است. رییس اسبق سازمان لین لوبان (Iain
Lobban) در آخرین سخنرانی خود کاملا از سازمان تحت امرش دفاع کرد و جاسوسی
اطلاعات مردم جهان را چیزی به نام عملیات آزادی نامید. وی تاکید کرد: ما با
روزنامه‌ها و بیان آزاد آنها مشکل نداریم. چیزی که ما را خسته میکند عدم
اتمام عملیات‌ها و وظایف مان نسبت به انسانهاست نه افشاگری‌های روزنامه‌ها.
مقامات
دولت انگلیس به ورود این سازمان به حریم افراد بدون مجوز و حکم اعتراف
کرده‌اند. ادوارد اسنودن از شنود و جاسوسی و کنترل شخصیت‌های خارجی حاضر در
نشست ۲۰۰۹ سران گروه ۲۰ در لندن توسط سازمان پرده برداشته است. تمپورا
(پروژه اطلاعاتی) از دیگر اقدامات سازمان در راستای فعالیتهای جاسوسی است.
**سازمان اطلاعات و وظایف ویژه اسرائیل (موساد)
سازمان
اطلاعات و وظایف ویژه (موساد) نام سازمان اطلاعاتی خارجی اسرائیل است که
جمع‌آوری اطلاعات و خنثی‌سازی فعالیتهای علیه اسراییل از اقدامات این
سازمان مخفی‌است. این سازمان در فعالیتهای خود جنبه مخفیانه کار کردن را
رعایت می‌نماید. در رابطه با زمینه‌های مختلفی که توسط این سازمان مورد
رسیدگی قرار می‌گیرد، می‌توان از روابط مخفیانه‌ای که کمک زیادی به بستن
پیمان‌های صلح بین اسرائیل و کشورهای مصر و اردن داشته‌است، قضیه اسرا و
مفقودین، تکنولوژی، پژوهش و تحقیق نام برد.
این
سازمان در اول آوریل سال ۱۹۵۱ تشکیل شد. موساد توسط نخست وزیر وقت
اسرائیل، دایوید بن گورین تأسیس شد. او هدف آن را اینگونه اعلام کرد: برای
کشور ما که از ابتدای تأسیس تحت فشار دشمنانش قرار داشته است، اطلاعات به
عنوان خط مقدم دفاع ضروری‌است و ما باید به خوبی بیاموزیم و بدانیم که در
اطرافمان چه می‌گذرد.
مزدوران
دولت اسرائیل مأموریت گردآوری اطلاعات، تجزیه و تحلیل اطلاعات و انجام
عملیات مخفیانه ویژه در خارج از خاک اسرائیل را، به عهده موساد واگذار
نموده اند. گفتنی است که دفتر اصلی موساد در تل آویو است. این مؤسسه در
برآوردهای اخیر دارای ۱۲۰۰ نفر کارمند دفتری می‌باشد.
موساد
یک سازمان کشوری‌است که دستورهای خود را از رهبران اسرائیل دریافت
می‌نماید و هدف فعالیتهای آن، پاسخ گوئی به نیازهای متغیر اطلاعاتی و
عملیاتی بوده است.هویت مدیران ارشد بخش‌های داخلی موساد معمولاً جزو اسرار
حکومتی تلقی می‌شود. اما هویت رؤسای موساد همواره اعلام می‌شود. در مارس
سال ۱۹۹۶ دانی یاقوم به جای رئیس قبلی این مؤسسه شبتای شاویت که در ۱۹۹۶
استعفاء داده بود، مدیر موساد شد.از ژانویه ۲۰۱۱ میلادی، ریاست سازمان
اطلاعات و وظایف ویژه (موساد) به عهده تأمیر پاردو سپرده شدهاست.
بلافاصله
پس از برپایی به ناحق حکومت اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی، داوید بن
گوریون نخستین نخست وزیر اسرائیل، نظر خود را در رابطه با برپائی
چهارچوب‌هایی کشوری برای نهادهای اطلاعاتی، که در زمان پیش از برپائی رژیم
اسرائیل فعال بودند، ابراز داشت. در ۷ ژوئن ۱۹۴۸ داوید بن گوریون، نخست
وزیر اسرائیل، دو نفر را به ملاقات با خود فراخواند:
رئوبن
شیلواخ (که یکی از افراد بخش سیاسی آژانس یهود بود)ایسر بئری (ایسر
بیرنتسوایگ، ملقب به «ایسر بزرگ») که عملاً مدیریت «شای» را بعهده داشت و
اخیراً جایگزین «داوید شاالتی ال» شده بود. نتیجه اولیه این ملاقات تعیین
حیطه نهادهای اطلاعاتی رژیم نو پای اسرائیل بود. در نهایت به وسیله هاگانا
یک سازمان سری ویژه تشکیل شد که دفتر اطلاعات موسوم به شای نام گرفت. در
سال ۱۹۳۷ نیز هاگانا سازمان «موساد لیالیفی بیت» (به معنی دفتر مهاجرت) را
تشکیل داد.
سازمان اطلاعات
اسرائیل در سال ۱۹۵۱ وقتی که برای نخستین بار به صورت رسمی اعلام موجودیت
کرد، این اسم را داشت و شبکهٔ جاسوسی آن نیز از آن زمان موساد نامیده
می‌شوند.
عملیات‌های تروریستی موساد
ربودن
و انتقال مخفیانه مردخای وانونو در کشور ایتالیا توسط کماندوهای ویژه
موساد در سال ۱۹۸۶به دلیل افشای اطلاعات محرمانه کشور اسرائیل مبنی بر ساخت
بمب اتم در نیروگاه اتمی دیمونا.
دستگیری
عبدالله اوجالان رهبر حزب کارگران کردستان در سال ۱۹۹۹ میلادی در عملیاتی
مشترک به همراه سیای آمریکا و سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه (میت)
شهادت شیخ احمد یاسین رهبر معنوی سازمان حماس در تاریخ ۲۲ مارس ۲۰۰۴. قابل
ذکر است. این ترور واکنش‌های جهانی را برانگیخت و در این راستا رأی‌گیری
برای صدور قطعنامه‌ای در شورای امنیت نیز انجام گرفت که با ۱۱ رای موافق ۳
رای ممتنع و وتوی آمریکا از تصویب بازماند.
ترور
عبدالعزیز رنتیسی رهبر جدید سازمان حماس به همراه دو تن از همراهانش، در
حملهٔ دیگر در کمتر از یک ماه بعد از شهادت شیخ احمد یاسین. در این حادثه
عده‌ای نیز زخمی شدند.
بمب گذاری در خودروی
عزالدین شیخ خلیل (عضو بلندپایه حماس) در ماه سپتامبر سال ۲۰۰۴، در شهر
دمشق در کشور سوریه که منجر به شهادت وی و زخمی شدن ۳ تن دیگر شد.
ترور محمود المبحوح از اعضای ارشد حماس در امارات.
شهادت مظلومانه چند تن از دانشمندان هسته ای جمهوری اسلامی ایران از جمله مصطفی احمدی روشن و داریوش رضایی.
**آژانس اطلاعات مرکزی (Central Intelligence Agency)
آژانس اطلاعات مرکزی (Central Intelligence Agency)، (CIA)
نام سازمان اطلاعات مرکزی آمریکاست که وظیفهٔ جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات
مهم دربارهٔ کشورها، حکومت‌ها، شرکت‌های اقتصادی و افراد خارجی را به حکومت
ایالات متحده آمریکا دارد.
CIA سازمان
اصلی اطلاعاتی-ضد اطلاعاتی-جاسوسی-ضد جاسوسی-امنیتی غیر نظامی آمریکاست و
به نوعی جانشین سرویس استراتژیک OSS در جنگ جهانی دوم می باشد که به عنوان
شاخه ای از نیروهای نظامی آمریکا فعالیت می کرد. این سازمان از بدو تشکیل
خود در 26 جولای 1947 فقط به شخص رییس جمهور و همچنین سنا پاسخگو بوده است و
تقریبا فعالیتهای اصلی آن هیچ گاه منتشر نخواهد شد و در خفایی همیشگی صورت
می پذیرند. بودجه و تعداد کارمندی سری دارد و تخمینها حاکی از بود جه
سالانه 10 میلیارد دلار و حدود 20 هزار کارمند رسمی غیر از آدم فروشان و
عوامل نفوذی حکایت دارد. نیروهای غیررسمی و مزدور ان نیز تا 250 هزار نفر
برآورد می شود.که باید هروز صبح گزارش کلی روزانه اش روی میز کار رییس
جمهور آمریکا باشد.پس از حوادث تاریخی و بی سابقه 11 سپتامبر 2001 و ضعف
شدیدسازمان اطلاعاتی و امنیتی آمریکا که قادر به جلوگیری از این حادثه که
خود بن لادن نیز چند هفته قبل از وقوعش در پیامی تلویزیونی به آن اشاره
کرده بود نبودند. بازنگری وسیعی در این سازمانها که بالغ بر 36 ارگان موازی
و مجزا اعم از سیا-اف بی آی-پلیس مخفی-پلیس فدرال-گارد امنیت ملی-گارد
ملی-اطلاعات ارتش-و چندین ارگان دیگر صورت گرفت و وزارت امنیت داخلی آمریکا
به وزارت مایکل چرتاف در دوره اول ریاست جمهوری بوش تشکیل گردید. برای
رهبری همه سازمانهای اطلاعاتی و هماهنگی آنها نیز شازمان اطلاعات ملی
National Intelligence تشکیل شد.
پیش
از این بنا به اعتراف خود سران اطلاعاتی آمریکا همکاری و هماهنگی چندانی
بین این سازمانها وجود نداشت و بعد از آن سیا بسیاری از مامورین اف بی آی
را تحت آموزشهای ویژه قرار داد تا در برابر حوادث جدید آماده تر شوند.
ساختمان
مرکزی سیا در چند مایلی واشنگتن در ویرجینیا و در امتداد رودخانه پوتوماک
قرار دارد. این ساختمان 125 هزار مترمربعی به وسیله صدها دوربین و تلویزیون
در 15 کیلومتری واشنگتن با هزینه 46 میلیون دلار و از مصالح مقاوم در
برابر انفجار در سال 1966 ساخته شد. ریاست آن تا انتهای دوره بوش یعنی 20
ژانویه 2009 بر عهده ارتشبد خلبان مایکل هایدن بود، ولی اوباما قصد دارد
فردی دانشگاهی را به سنا برای ریاست سیا معرفی کند.
مرکز
سازمان سیا در ایالت ویرجینیاست. این سازمان بخشی از جامعه اطلاعاتی
آمریکا است. نقش و ویژگی‌های سازمان سیا تقریباً برابر با سازمان اطلاعات و
امنیت خارجی در بریتانیا، سرویس اطلاعات مخفی در استرالیا یا موساد در
اسرائیل است.
پیش
از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، سیا در بهشهر و در ارتفاعات کبکان درشهرستان درگز
استان خراسان رضوی، مراکز مخفی بسیار پیشرفته‌ای برای رصد فعالیتهای موشکی
و فضایی اتحاد جماهیر شوروی ایجاد کرده بود.
سازمان سيا در كودتاى ٢٨مرداد بر عليه دولت دکتر مصدق نقش بسيار بالايى داشته است.
CIA
از زمان تشکیل در 1947 تا 1952 دوره گذار 5 ساله ای را طی کرد که تقریبا
مشابه 5 سال اول بعد از انقلاب ما بود که سازمانهای اطلاعاتی تا تشکیل
وزارت اطلاعات در مهر 63 نظم خاصی نداشتند.
سیا
نیز این 5 سال را به تربیت کادر ها و همچنین شرح وظایف و تامین تجهیزات
مشغول بود. سیا نشان داده است که در اقدامات جاسوسی خود علاقه وافری به
استفاده از ماهواره های جاسوسی و همچنین امکانات تجسسی بعضی هواپیماها
دارد.
از افتخارات CIA بزرگ کردن طفل زاییده شده توسط MI6 به نام داعش است.
در
این میان نقش پریدیتور-U-2 و SR71 پررنگ تر بوده اند. البته سیا برای این
کارها واحد اطلاعات نیروی هوایی آمریکا نیز کمک می گرفته است. ماهواره
IMINT هم به سیا کمک بسیاری کرده است. البته ماهواره هایی که در چند سال
اخیر به فضا فرستاده است بسیار بسیار پیشرفته اند و قابلیت فیلمبرداری
بسیار نزدیک از نقاط حساس کشورهای مختلف هستند.
**اقدامات خرابکارانه CIA
سیا
در چندین اقدام خبرساز جهان نیز دست داشته است که عبارتند از تونل مخفی
آمریکا شوروی در بحبوحه جنگ سرد، کودتای 28 مرداد، خلیج خوکها در کوبا، نقش
فعال در سرنگونی رژیمهای آمریکای لاتین و آفریقایی، پروازهای مخفی در
اروپا، دادن موشکهای استینگ و ادوات جنگی به مجاهدین افغان و تربیت نامحسوس
بن لادنیسم، چندین مورد جاسوسی از اسرار نظامی جمهوری اسلامی ایران که با
هوشیاری وزارت اطلاعات ناکام ماند، تلاش برای رهگیری کدهای اطلاعاتی ایران و
ناکامی به دلیل تغییرات متوالی و گیج کننده این کدها از سوی جمهوری اسلامی
ایران و داشتن دفاتر مخفی در بسیاری از پایتختهای اروپایی با در اختیار
داشتن بهترین تجهیزات جاسوسی جهان.
گزارش از حمیدرضا قربانی