«پارسی جو» از کجا آمده و آمدنش بهر چه بود؟/کمی هم به «خودی‌ها» اعتماد کنیم

به گزارش گروه فضای مجازی گرداب: بسیاری از کشورهای جهان با اهداف مختلفی که می توان مهمترین آنها را حفظ حریم خصوصی کاربران دانست، به فکر طراحی و ارائه موتورهای جستجوى بومی افتاده اند. نمونه های مشابهی که این روزها در کشورهایی مانند روسیه و چین برای کاربران بومی عرضه شده و مورد استقبال مردم قرار گرفته اند. کشورهایی که به اینترنت ملی دست پیدا کرده اند و یا مانند ما مترصد دستیابی به شبکه ملی اطلاعات هستند خود را ملزم به طراحی جستجوگرهای بومی و سامانه های ایمیلی ملی می دانند.

در ایران نیز چندسالی است تلاش متخصصین و افراد دغدغه‌مند در نهایت منجر به عرضه چند موتور جستجوی بومی شده است. یکی از مشهورترین این جستجوگرهای پارسی جو است که 9 آبان ماه سال 1394 پنجمین نسخه خود را با حضور محمود واعظی وزیر ارتباطات و سایر مسئولین مرتبط با حوزه فضای مجازی رونمایی کرد. مدیران پارسی جو در این مدت تلاش کردند تا با بالابردن سطح کیفیت و خدمات خود از جمله بهبود وضعیت سرعت و امنیت مرورگر مذکور نظر کاربران را به خود جلب کنند.

پارسی جو از کجا آمده و آمدنش بهر چه بود؟

نخستین ایده راه اندازی پارسی جو در سال 87 و 88 مطرح شد و در نهایت پروژه موتور جستجوی ملی با نام تجاری پارسی جو که در ابتدا قرار بود با نام یا حق عرضه شود، برای اولین بار در سال 89 با پشتیبانی دانشگاه یزد و با اهدافی نظیر ارتقای جستجو پذیری فارسی، توسعه خدمات بومی مبتنی بر آی تی، جلوگیری از خروج ارز، امنیت داده ها و اطلاعات شخصی، تضمین اطلاعات ارائه شده و استقلال ملی در فضای سایبر کلید خورد و اولین نسخه آن با قابلیت جستجو میان 1 ملیون صفحه وب فارسی برای کاربران بومی عرضه شد. تا امروز پنج نسخه از پارسی جو توسط مدیران این موتور جستجو ارائه شده است.

طبق آماری که توسط خود پارسی جو منتشر شده است، آخرین نسخه رونمایی شده قابلیت جستجو میان 500 ملیون صفحه وب فارسی را دارد. مدیران این موتور جستجو معتقدند پارسی جو در بسیاری از موارد می تواند به نیاز کاربر بومی برای جستجو پاسخ دهد.

پارسی جو وابسته به بخش خصوصی است. طبق آمار منتشر شده، شرکت این موتور جستجوی ملی در سال 93 توسط 40 کارمند و 150 سرور داخلی به کاربران سرویس دهی می کرد. قنبرپور، معاون وزیر ارتباطات سال گذشته خبر از اختصاص بودجه 170 میلیارد تومانی برای پارسی جو خبرداد. طبق آمار الکسا رتبه فعلی پارسی جو در ایران 359 است.

طراحان پارسی جو در نسخه های مختف خود امکانات متنوعی برای جلب نظر کاربر بومی عرضه کرده اند. از جمله این قابلیت ها می توان به امکان ترجمه آنلاین، فراهم کردن لیست جامعی از موسیقی ها و امکان جستجو و دانلود آنها، جستجوی مقالات علمی، ارائه نسخه ای برای پشتیبانی مرورگرهای تلفن همراه، بازار، قابلیت مکان محور، خبرجو، سرویس آب و هوا، نقشه و... اشاره کرد.

از جمله قابلیت های زبانی این موتور جستجو نیز می توان به ظرفیت پردازش صد ملیون کلمه یکتا که ده درصد آنها از لحاظ املائی درست است اشاره کرد. پارسی جو می تواند عبارت هایی که از بصورت صحیح نوشته نشده اند را شناسایی و نتایج را به شکل صحیح آنها به کاربران نمایش دهد. همچنین پارسی جو می تواند 12 هزار جفت کلمه مترادف را از محتوای وب استخراج کند تا کاربران بتوانند عبارت ها و کلمات فارسی را بصورت یکجا جستجو کنند. همچنین کاربران می توانند علاوه بر جستجوی یک عبارت سایر اشکال انشایی آن را بصورت همزمان جستجو کنند.

مدیران و طراحان پارسی جو با طراحی خاص خود توانسته اند زبان فارسی را بصورت ماشینی شده در آورده تا پس از درک و پردازش عبارات به جستجوی آن بپردازد.

با رسیدن قابلیت های موتورهای جستجوی فارسی به سطح بالایی که موتورهای جستجوی جهانی دارند، می تواند در دراز مدت منافع اقتصادی خاصی را نیز در بازارهای بزرگ جهانی به همراه داشته باشد.

زارع بیدکی، مدیر پروژه موتور جست‌وجوی پارسی جو نیز ضمن بیان این نکته که بسیاری از صاحبان صنایع و مدیران در تجارت الکترونیک با استفاده از جستجوگرها در پی توسعه محصولات و توسعه بازارهای خود هستند گفته اصل اول در تجارت بر این است که همواره در جایی حضور داشته باشیم که مشتریان آنجا هستند و اگر ما آنجا نباشیم، رقیبان ما آنجا خواهند بود و فرهنگ سازی در استفاده از موتورهای جستجوگر بومی باعث خواهد شد که صاحبان صنایع داخلی در معرض دید مشتریان باشند.

مدیران پارسی جو در مقاطع مختلف به کارکردی که موتورهای جستجوی بومی دارند و تفاتهای آنها با گوگل و یاهو اشاره کرده اند. آنها معتقدند نه پارسی جو و نه هیچ موتور جستجوی ملی دیگری در جهان با هدف کنار زدن گوگل و یاهو طراحی نشده اند.

امیرعلی خیراندیش، مدیر اجرایی پروژه ملی موتور جست‌وجوگر پارسی جو نیز درباره پارسی جو گفته است این جستجوگر ملی به هیچ وجه قرار نیست جای گوگل و یاهو را بگیرد؛ بلکه هدف و کارکرد هر کدام از این دو با هم متفاوت است. او معتقد است نقطه قوت پارسی جو مانند نقطه قوت سایر موتورهای جستجوی بومی باید پاسخ دادن به جست‌وجوهای تراکنشی در قالب سرویس های خاص باشد در حالی که استفاده کنونی کاربران از گوگل و یاهو جنبه دریافت اطلاعات و پیدا کردن سایت های مختلف را دارد.

مدیران پارسی جو در حالی این سخنان را مطرح می کنند که یکی از اهداف طراحی موتورهای جستجوی بومی بی نیاز کردن کاربران ملی از سایر موتورهای جستجوگر بین المللی مثل گوگل در همه سطوح بود. یکی از اهداف طراحی موتورهای جستجو از بین بردن آسیب های امنیتی موتورهای جستجویی نظیر گوگل است.

با راه اندازی شبکه ملی اطلاعات موتورهای جستجوگر ملی باید نیاز مخاطب را در جستجوهای چندزبانه نیز برطرف کنند وگرنه اساس و هدف راه اندازی از این موتور جستجوگر زیر سوال خواهد رفت. این امید هست که مدیران پارسی جو و سایر افرادی که به دنبال بومی سازی در حوزه آی تی هستند، با توجه به تلاشهایی که این مدت در جهت فراهم کردن محیطی ایمن برای کاربران بومی داشته اند، نیازهای کاربران را در سطوح مختلف برطرف نمایند.