به گزارش گرداب؛
در بسیاری مواقع شاید برای شما هم پیش آمده باشد که پس از استفاده نسخهی
کپی از اطلاعات اصلی که رمزگذاری نیز شده است به این نتیجه برسید که نیاز
شما را برطرف کرده و دیگر احتیاجی به نسخهی اصلی ندارید و در جستجوی
بهترین روش جهت پاک کردن آن باشید دراین گزارش به تشریح آن پرداخته ایم.
متأسفانه
یافتن بهترین روش پیچیدهتر از آن است که تصور میکنید. زمانی که یک فایل
را پاک میکنید، حتی پس از خالی کردن Recycle bin، محتویات آن فایل هنوز
در جایی روی دیسک سخت رایانهی شما وجود دارد و با استفاده از نرمافزارهای
مناسب و داشتن کمی شانس میتوان آن را به طور تمام و کمال بازیابی کرد.
برای
اطمینان از این که افراد غیر مجاز نخواهند توانست اطلاعات پاک شده توسط
شما را بازیابی کنند، به نرمافزارهای ویژهای نیاز دارید که میتوانند
اطلاعات شما به طور کامل و غیر قابل بازیابی از بین ببرند.
نرمافزار Eraser از جمله این ابزارها است که در ادامه راجع به آن صحبت
میشود. در واقع استفاده از Eraser مانند این است که به جای دور ریختن
کاغذهای باطله در سطل زباله، از کاغذ خردکن استفاده کنید.
اگر
اهمیت اطلاعات محرمانهای که قرار است پاک شوند به قدری باشد که اگر آن
اطلاعات به دست افراد غیر مجاز یا گروههای قدرتمند رقیب و مخالف شما
بیافتد، اطلاعات ارزشمندی را در رابطه با شما و تشکیلات شما در در اختیار
آنها قرار دهد، آنگاه لازم است که نه تنها راجع به پاک کردن دائمی آنها
چارهای بیاندیشید، بلکه اقدامهای دیگری از قبیل از بین بردن نسخههای
پشتیبان قدیمی، پاکسازی کاملسختدیسکهای کهنهای که میخواهید به دیگران
بدهید، حذف شناسههای کابری قدیمی و پاک کردن حافظهی موقت مرورگر
اینترنتیتان، را نیز مد نظر قرار دهید.نرمافزار CCleaner یکی دیگر از
برنامههایی است که در این فصل راجع به آن صحبت میکنیم. این نرمافزار در
پاک کردن فایلهای موقتی که در هر باز استفاده از سیستمعمل و نرمافزارهای
کاربردی مختلف روی رایانه ذخیره میشوند، بسیار مؤثر عمل میکند.
از
نقطه نظر فنی، اصولا چیزی به نام پاک کردن اطلاعات از روی رایانه وجود
ندارد. البته این موضوع مطرح است که میتوان فایلی را ناخواسته به درون
Recycle Bin انداخته و سپس آن را خالی نمود، اما آنچه که عملاً اتفاق
میافتد این است که نمایهی (آیکون) آن فایل حذف شده و نام فایل نیز از
فهرست برنامههای موجود در رایانه پاک می شود. بدین ترتیب به سیستمعامل
(ویندوز) اطلاع داده میشود که میتواند از فضای شغال شده توسط آن فایل
برای ذخیره اطلاعات جدید استفاده کند اما تا زمانی که اطلاعات دیگری در این
فضا جایگزین نشود، دادههایی که به ظاهر از نظر ناپدید شدهاند، عملا هنوز
در آنجا حضور دارند.
به عنوان مثال این روند
مانند کابینتهای بایگانی است که برچسب همهی پروندههای موجود در آن را
بردارند، بدون آنکه عملاً پروندهای از کابینت حذف یا خارج شود. به همین
دلیل، در خیلی از موارد اگر نرمافزار مناسب در اختیار باشد و با سرعت عمل
شود، میتوان اطلاعاتی را که اتفاقی پاک شدهاند، بازیابی کرد. مطالب جامعی
در این باره درفصل پنجم: چگونگی بازیابی اطلاعات از دست رفته ارائه شده
است.یکی دیگر از نکاتی که باید بدان توجه داشت آن است که معمولاً در هر بار
استفاده از رایانه، فایلهایی به طور موقت به وجود آمده و به صورت ناقص
پاک میشوند، بدون آن که کاربر حتا از وجود آنها مطلع شود. مثلاً فرض کنید
که در حال نوشتن یک گزارش طولانی هستید. این کار فرضاً ممکن است یک هفته
طول بکشد و در هر روز چندین ساعت شما را به خود مشغول کند.
در
هر بار که فایل مربوط به این گزارش ذخیره میشود، ویندوز کپی جدیدی از آن
سند ایجاد کرده و در جایی بر روی رایانهی شما ذخیره میکند. در نتیجه پس
از چند روز کار روی این فایل، ممکن است بدون آگاهی شما چندین روایت مختلف
از این فایل، که هر یک در مرحلهای جداگانه از کامل شدن گزارش قرار دارند
بر روی رایانه ذخیره شده باشند.البته، ویندوز معمولاً نسخههای قدیمیتر
فایلها را پاک میکند، با این تفاوت که برای این کار دنبال محل دقیق
نسخهی اصلی نمیگردد تا نسخه جدید را بر روی آن بازنویسی کند. اگر به مثال
کابینت بایگانی باز گردیم، درست مانند آن است که پروندهی جدید را در بخش
دیگری از همان کابینت قرار داده و برچسب نام پرونده را از روی نسخه قبلی به
نسخه جدید منتقل کنید.
بدین
ترتیب نسخهی قبلی فایل به حال خود رها میشود تا زمانی که فضای اشغال شده
توسط آن، مورد استفاده فایل دیگری باشد. بنابراین واضح است که اگر بخواهید
تمامی بقایای یک سند را از بایگانی رایانه خود به طور کامل حذف کنید، پاک
کردن جدیدترین نسخهی آن، هدف شما را تأمین نمیکند.درنهایت لازم است به
خاطر داشت که این روزها فقط از سخت دیسک رایانه برای ثبت و ذخیره اطلاعات
استفاده نمیشود و مشکل حذف مطمئن اطلاعات در مورد انواع لوحهای فشرده،
حافظههای USB، فلاپی دیسکها، کارت حافظه تلفن همراه و سخت دیسکهای قابل
حمل نیز به طور کامل صدق میکند. نتیجه این است که نباید تصور شود که فقط
با پاک کردن فایل یا بازنویسی بر روی آن، اطلاعات محرمانه برای همیشه و به
طور کامل از فضای وسیله ذخیرهساز شما حذف شدهاند.
وسایل
ذخیره ساز اطلاعات نیز ممکن است هر از چندگاهی نیاز به پاکسازی کامل داشته
باشند. اگر رایانه قدیمی خود را فروخته یا به کسی هدیه می کنید، بهتر است
که سخت دیسک آن را در آورده و اجازه دهید که مالک جدید، سخت دیسک مورد
نیازش را مستقلا تهیه کند. اما اگر چنین امری میسر نیست، حداقل قبل از
تحویل رایانه به فرد مذکور، تمامی محتویات سخت دیسک را با استفاده از
نرمافزار Eraser پاکسازی کامل کنید. حتی اگر سخت دیسک را پیش خود نگه می
دارید، بهتراست قبل از استفاده مجدد یا حتی دورانداختن آن ، عمل پاکسازی
کامل را بر رویش انجام دهید. بهمین ترتیب اگر سخت دیسک جدیدی خریداری
کردید، پس از آنکه اطلاعات سخت دیسک قدیمی را به آن منتقل و نسخه پشتیبان
ایمنی تهیه نمودید، محتویات دیسک قدیمی را بطور کامل پاکسازی کنید. حتی اگر
میخواهید سخت دیسک قدیمی خود را دور اندخته یا آن را به بازیافت بسپارید،
توصیه میشود ابتدا آن را منهدم کنید و بنا به توصیه بسیاری از متخصصین
خدمات پشتیبانی، پیش ازآنکه ابزار ذخیره سازی را که زمانی حاوی اطلاعات
محرمانه بودهاند دور بیاندازید، چند ضربه محکح با چکش به آن وارد نمایید .
در
مورد هریک از موقعیت هایی که در بالا شرح داده شد، می باید از نرمافزار
Eraser برای پاکسازی کامل محتویات سخت دیسک استفاده کنید. این عمل در صورتی
که سیستم عامل از روی همان سخت دیسک در حال اجرا باشد امکانپذیر نیست.
برای فایق آمدن بر این مشکل، بهترین راه حل آنست که یک درایو خارجی دیسک
دارای پورت USB تهیه کرده، سخت دیسک مزبور را از رایانه خارج نموده و در
داخل خشاب مزبور نصب کنید. در نتیجه میتوان آن سخت دیسک را که حالا به یک
درایو خارجی بدل شده است، به رایانه متصل نمود و با استفاده از Eraser
ابتدا تمامی محتویات سخت دیسک را پاک کرده و سپس فضاهای خالی آن را کاملاً
پاکسازی نمود. خوشبختانه دفعات کمی ممکن است نیاز به چنین کاری پیدا کنید
چرا که زمان زیادی که صرف آن میشود، خسته کننده است.
در
مورد CDها و DVDهای قابل بازنویسی، پیشنهاد میشود تا به جای صرف وقت برای
پاکسازی کامل آنها، دیسک را از بین ببرید. در صورت نیاز میتوانید دیسک
جدیدی حاوی کلیه اطلاعاتی که مایل به نگهداری آنها هستید با کپیبرداری از
روی دیسک قدیمی ایجاد کنید. و بدیهی است که در مورد الواح فشرده غیرقابل
بازنویسی، راه دیگری به جز آنچه در بالا بدان اشاره شد وجود ندارد. شاید
تعجبآور باشد که تخریب کامل اطلاعات موجود در یک CD یا DVD امری اگر نه
غیر ممکن ولی بسیار دشوار است. شاید داستانهایی در مورد بازیابی اطلاعات از
روی لوح های فشرده ای که تکهتکه شده بودند شنیده باشید. اگرچه در این
داستانها رگههایی از حقیقت وجود دارد، اما بازیابی اطلاعات از این طریق
نیاز به صرف زمان طولانی و مهارت بسیار بالا دارد. بنابراین قضاوت با شماست
که آیا فردی حاضر خواهد بود که برای بدست آوردن اطلاعات موجود در الواح
فشرده تکهتکه شده شما، منابعی در آن سطح را به خدمت بگیرد یا خیر. برای
انهدام لوح های فشرده خود، استفاده از یک قیچی محکم یا کاخذ خردکن قوی کافی
است. اگر مایلید تا احتیاط بیشتری به خرج دهید، میتوانید تکههای لوح های
قیچی شده را با یکدیگر مخلوط کرده و آنها را در نقاط مختلف و دور از محل
خانه یا دفتر کار خود به دوراندازید.