ورود انواع متاخرتر تکنولوژی بخصوص تبلت ها و گوشی های هوشمند و به تبع آن فضای مجازی به زندگی کودکان، آثار مخرب فراوانی را برای ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی کودکان به دنبال داشته است.
امروزه تبلت یا سایر تلفن‌های هوشمند با دسترسی به اینترنت برای کودکان به یک ابزار عادی بازی و سرگرمی تبدیل شده است. تبلت ها و تلفن های هوشمند، کودکان را در یک هزارتوی جذاب که طیف گسترده ای از مطالب مفید تا مطالب خطرآفرین و آسیب‌زا را در بر می گیرد، قرار داده است. چه شیوه‌ای برای مقابله با آسیب های ناشی از افزایش روز افزون تکنولوژی در زندگی کودک باید در پیش گرفت؟ آیا حذف تکنولوژی از زندگی کودک ممکن است؟ چه دلایلی موجب می‌شود که کودکان هر روز بیش از قبل جذب محیط‌های مجازی شوند؟
والدین مشتاق، کودکان پیرو
نفوذ و گسترش شبکه‌های اجتماعی در زندگی مدرن امروز باعث شد افراد وقت بیشتری از شبانه روز را به ارتباطات متنی و مجازی خود اختصاص دهند. فرزندان در خانواده با الگوپذیری از والدین به استفاده از ابزارهای ارتباطی نوین علاقه مند می‌شوند. الگوی رفتاری و عملی فرزندان، والدین و دیگر اعضای خانواده هستند؛ بنابراین هنگامی که تمام اعضای خانواده دائماً از تلفن همراه، تبلت یا لپتاپ استفاده می‌کنند، کودکان نیز به آن گرایش پیدا می‌کنند. همچنین والدین برای اینکه وقت کمتری برای کودکان بگذارند یا از سر و کله زدن و بازی با کودکان دوری کنند، بدون آنکه متوجه تاثیرات سوء رفتاری و جسمی بر آنان باشند، خودشان این وسایل را در اختیار کودک قرار می‌دهند.
در مدرسه نیز کارهای پژوهشی دانش آموزان اغلب از طریق اینترنت انجام می‌شود تا جایی که از میزان کتاب‌خوانی و مراجعه به کتاب به تدریج کاسته شده است. یکی از دلایلی که کودکان از والدین خود درخواست خرید تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها را دارند، همین مسئله است. به بهانه امور درسی، راه ورود محتوای تولید شده در فضای اینترنت و صرف ساعت‌های طولانی در این دنیای عجیب برای آنان مهیا می‌شود.
آسیب‌های جسمی و رشدی
کاهش دید، افزایش وزن و عدم تحرک از مهمترین و قابل رویت‌ترین مشکلات جسمی است که در این کودکان دیده می‌شوند. صرف ساعت‌های طولانی در اینترنت، انجام بازی‌های رایانه‌ای و درگیر ساختن ذهن کودک با محتواهایی که اغلب مناسب سن او نیستند، موجب تحرک بسیار کم بدنی در کودکان می‌شود.
از طرف دیگر کاهش
خلاقیت و حل معماهای ذهنی به دلیل اولویت یافتن بازی‌های یارانه‌ای در کاهش رشد ذهنی
و قوه خلاقیت در آنها تاثیرگذار است.
کودک تنها به مسائل و مشغولیت‌های ذهنی که در دنیای مجازی ذهن او را درگیر کرده اند، متمرکز است و در این فضا در یک مسابقه مخفی در گروه همسالان خود قرار دارد. حتی آموزش‌هایی که می بیند نیز بدون حضور والدین است و به یادگیری حروف الفبا و اعداد به دو زبان انگلیسی و فارسی ختم شده است. این شیوه آموزش «بدون ترتیب»، مهارت‌های اجتماعی نه تنها به کاهش رشد ذهنی و هوش اجتماعی کودک می انجامد بلکه وی را در گیر شیوه سطحی در برخورد با دنیای پیرامون می‌کند.
می‌توان به عدم برقراری ارتباط با همسالان و دیگران، انزوا، استرس‌های مزمن، افسردگی و عدم میل به کشف و خلاقیت در دنیای واقعی پیرامون به عنوان دیگر عواقب اجتناب ناپذیر در رفتارهای فردی کودک به دلیل ورود زودهنگام تکنولوژی‌های مدرن در زندگی وی اشاره کرد.
مهارت‌های اجتماعی مانند تعامل، همدردی، واکنش اجتماعی و ... نیز در کودکانی که بیشتر از اینترنت استفاده می‌کنند، دیرتر شکل می‌گیرد. در دوران مدرسه نیز عدم جامعه پذیری، افت تحصیلی، رفتارهای خشن و درگیری‌هایی بر مبنای مشابه سازی با بازی‌ها به چشم می‌خورد و این مسائل جدای از مشاهده تصاویر مستجهن و آسیب‌های رفتاری ناشی از درک و فهم نادرست از زندگی بزرگسالی و جنسی است.
مسئله دیگر انتخاب الگو و قهرمان زندگی کودکان امروزی از قهرمانان بازی‌ها و انیمیشین‌های خیالی به جای والدین و دیگر قهرمانان اخلاقی و اجتماعی بومی است. در بازی‌ها و انیمیشن‌های موجود در دنیای مجازی همسان‌سازی علایق و سلایق نسل بعد برای پیشبرد بهتر و موثرتر اهداف نظام سرمایه‌داری و امپریالیستی، طرح‌ریزی می‌شود. بنابراین نسل آینده در سراسر جهان سبک زندگی نسبتا یکسانی را پیش خواهد گرفت که آزادی، لذت و موفقیت خود را بر مبنای آن تعریف و تحدید خواهند کرد و این خطر بسیار بزرگی برای آزادی و اخلاق جامعه بشری است.
ورود زودهنگام به دنیای انحرافات و آسیب‌ها
تهیه ابزارهای تکنولوژیک جدید، اعتیاد اینترنتی و اعتیاد به بازی‌های آنلاین و آفلاین را در کودکان افزایش می‌دهد. ورود به دنیای جادویی و پررنگ و لعاب دیجیتال، کودک را آگاهانه یا غیرعامدانه به سمت برخی انحرافات و آسیب‌های رفتاری می‌کشاند. تخریب و کشتار امری معمول در بازی‌هایی است که کودکان در تلفن‌های هوشمند و تبلت هر روز آن را مشاهده می‌کنند. والدین نیز اغلب کنترل کمی بر فعالیت‌های کودک دارند و شاید به دلیل فراوانی این مسائل در شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای و فضای مجازی، این مسائل کمتر برای والدین امروزی قبح دارند.
در هر حال صحنه‌های آسیب‌زای جنسی و همچنین خشونت بار، ذهن کودک را تا مدت‌ها درگیر مسائلی می‌کند که به بلوغ زودرس، افزایش رفتارهای پرخاشگرانه، انحرافات اخلاقی و مواردی از این قبیل ختم می‌شود.
امکان حذف تکنولوژی وجود دارد؟
بدون شک امکان حذف کامل تکنولوژی از زندگی وجود ندارد اما می‌توان با مدیریت صحیح زمان و محتوا، خطرات کمتری در زندگی کودک وارد کرد.
خرید تبلت و
تلفن همراه برای کودک در یک مسابقه نمایشی، امروز به منزله اهمیت دادن به کودک و
فراهم کردن رفاه بیشتر برای او تلقی می‌شود در حالی که کودک بیش از هر چیز نیازمند
زمانی است که والدین صرف تربیت، بازی و آموزش وی می‌کنند.
با پررنگ تر شدن حضور والدین در زندگی کودک، از میزان اضطراب و استرس، تنهایی و انزوا که از پیامدهای استفاده بی حساب از تکنولوژی‌های جدید هستند، کاسته خواهد شد. متاسفانه والدین بخشی از مسئولیت خود را بر دوش ابزارهای تکنولوژیک مدرن می‌اندازند تا فرصت بیشتری برای رسیدگی به امور شخصی یا پرسه زنی در فضای مجازی داشته باشند.
آموزش صحیح والدین در زمان‌بندی و برنامه‌ریزی استفاده از فضای مجازی برای خود و کودکشان یک زندگی راحت‌تر، مفیدتر و کم خطرتر را فراهم می‌کند.