سیم‌کارت ارزان می‌شود یا رایگان؟

تاریخ انتشار : ۲۰ دی ۱۳۹۴

یک ماه تا اجرای طرح ملی ترابردپذیری شماره‌های موبایل فرصت باقی است و برخی اپراتورهای موبایل اروپایی هم‌زمان با اجرای این طرح، عرضه سیم‌کارت را رایگان کرده‌اند اما در کشور ما چه اتفاقی می‌افتد؟

به گزارش گرداب، رفته رفته به مرحله اجرایی شدن طرح ملی ترابردپذیری شماره‌های موبایل نزدیک می‌شویم و طبق اظهارات قبلی مسئولان، ایام دهه فجر امسال شاهد رونمایی از پایلوت این طرح در کشور خواهیم بود.

اما اینکه "ترابردپذیری شماره‌های موبایل دنبال چیست و چه کاری خواهد کرد؟" از جمله سوالاتی است که ذهن هر مخاطبی را درگیر خود خواهد کرد.

در این باره باید گفت، ترابردپذیری شماره‌های همراه قرار است امکانی را در اختیار مشترکان موبایل قرار دهد تا هر زمان که از اپراتور خود ناراضی شدند، بتوانند با حفظ شماره فعلی خود به اپراتوری دیگر مهاجرت کنند.

ترابردپذیری شماره‌های موبایل (Mobile Number Portability) علاوه بر حفظ شماره‌های موجود که سرمایه‌ای ملی است، شاخصی برای بهبود کیفیت ارتباطات نیز به حساب می‌آید. به این شکل که اگر فردی مشترک همراه اول و به دلایلی در محله سکونت خود آنتن‌دهی مناسب نداشته باشد، می‌تواند بدون تغییر شماره خود از خدمات و تعرفه‌های ایرانسل استفاده کند یا بالعکس.

به زبان ساده‌تر اگر ترابردپذیری شماره‌ها اجرایی شود با سیم‌کارت خود قادر خواهید بود به شبکه‌های مختلفی از همراه اول گرفته تا رایتل و تالیا نقل مکان کنید بدون اینکه شماره شما عوض شود.

به عنوان مثال اگر مشترک کنونی ایرانسل هستید و از خدمات این اپراتور رضایتی ندارید، می‌توانید درخواست خود را برای جابجایی در اپراتور دیگری به مرکز ترابرد ارائه دهید و مهمان اپراتور دیگری شوید یا بالعکس به اپراتورهای دیگری بروید.

این طرح تیر ماه سال گذشته و هم زمان با تغییر پروانه‌های شرکت مخابرات ایران و شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل برای اعطای مجوزهای 3G و 4G مطرح  و 18 ماه زمان برای پیاده‌سازی آن اختصاص داده شد.

یکی از اصول مورد توافق اپراتورهای موبایل برای دریافت پروانه‌های 3G و 4G، ترابردپذیری شماره‌ها بوده به این معنی که در زمان پیاده سازی این طرح نهایت همکاری را با آن داشته باشند.

اما با این حال طرحی که قرار بود به صورت رسمی تا بهمن ماه سال جاری به بهره‌برداری برسد، طبق گفته وزیر ارتباطات کوتاهی دوستانش در سازمان‌ تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی مانع آن شد و عملا شماره‌های موبایل امسال ترابرد رسمی نمی‌شود.

صادق عباسی شاهکوه -معاون بررسی‌های فنی و صدور پروانه رگولاتوری- بعد از این اظهارات، عنوان کرد: تفاهم‌نامه ترابردپذیری اپراتورهای تلفن همراه منعقد شده و امید می‌رود این پروژه در سه ماه نخست سال 95 به مرحله بهره‌برداری برسد.

پیش از این تسـنیم خبر از انتخاب پیمانکار این پروژه ملی داد و گفت: شرکت " صنایع ارتباطی پایا " با همکاری شرکتی هلندی که دارای تجربه و تخصص خوب در بیش از 14 کشور است، به عنوان پیمانکاران این پروژه هستند.

طبق قوانینی که در ارتباط با این طرح ملی وجود دارد، مشترکان موبایل با پرداخت هزینه‌های جابجایی بین دو شبکه ارتباطی و تنها دوبار در سال می‌توانند از شبکه مورد نظر خود مهاجرت کنند.

مشترکان سه ماه پس از فعال‌سازی سیم‌کارت می‌توانند این مهاجرت را انجام دهند و اپراتور پذیرا نیز می‌تواند به ازای هر درخواست ترابرد شماره از سوی مشترک و همچنین پس از تکمیل عملیات ترابرد و برقراری خدمات، مبلغی را که از سوی کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات تعیین شده از مشترک دریافت کند.

ترابردپذیری طبق گفته عباسی شاهکوه بهترین روش برای مشترکانی است که قصد تغییر شماره ندارند ولی به دنبال دسترسی به خدمات ارزان‌تر و با کیفیت‌تر اپراتورهاهستند.

این طرح به اشکال مختلفی در دنیا اجرایی شده که به گفته معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بهترین روش سرویس All Call Query است که یک دیتابیس در اختیار رگولاتوری و یک نسخه المثنی از اطلاعات کاربران در اختیار اپراتورها قرار دارد و با برقراری تماس سوئیچ مرکزی فعال شده و تماس را به سمت اپراتور ترابرد شده هدایت می‌کند.

وی در عین حال چالش اصلی این طرح را عدم پشتیبانی سوییچ‌های تلفن ثابت، افزایش پردازش و لزوم توسعه نرم‌افزاری و سخت‌‌افزاری در مراکز سوییچ برشمرد و گفت: با توجه به تفاوت تعرفه تماس داخلی اپراتورها با یکدیگر باید پیش از اجرای طرح تعرفه‌ها یکسان‌سازی شود.

حال با در نظر گرفتن تمامی مزایای حاصل از اجرای این طرح، نکته اصلی این است که ارزش اقتصادی خطوط از بین می‌رود و تنها خطوط رُند اپراتورها ارزشمند خواهند بود.

با اجرای طرح ترابردپذیری شماره‌ها دیگر فرقی نمی‌کند که خطی را چند میلیون خریداری کرده باشید یا چند هزار تومان؛ تمامی خطوط قابلیت ترابرد در شبکه اپراتورها را خواهند داشت و مثلا ممکن است از فردا شاهد حضور مشترکی از رایتل در شبکه همراه اول یا بالعکس باشید.

با اجرای این طرح قطعا اقبال مردم به خرید سیم‌کارت اپراتورهایی که هزینه بالایی دارد کم می‌شود و با عموما به سمت سیم‌کارت ارزان می‌روند که قابلیت ترابرد هم دارد.

درست است گفته می‌شود با اجرای این طرح، اهمیت سرشماره اپراتورها از بین می‌رود اما تجربه نشان می دهد تا تغییر فرهنگ در مردم صورت نگیرد هیچ تغییری در این بخش حاصل نمی‌شود.

مردم ما همچنان که شاهد یکسان بودن ارزش تمامی خطوط در شرایط فعلی بازار هستند، باز هم تمایلشان به سمت یک اپراتور بیش از سایرین است و حتی حاضر هستند پول بیشتری بپردازند اما سرشماره آن اپراتور را به دست آورند.

با این حساب، فرهنگی از دیرباز بین کاربران موبایل شکل گرفته که تغییر آن نیازمند گذشت زمان است و طرح‌هایی نظیر ترابردپذیری تها می‌تواند تسهیل‌گر باشد.

با تمامی این اوصاف انتظار می‌رود قیمت خطوط موبایل با اجرای ترابردپذیری و به دنبال کاهش تقاضا (دیگر نیازی نیست برای خدمات اپراتورها سیم‌کارت مستقل آنها را خریداری کرد) به میزان چشم‌گیری کاهش یابد و تنها شماره‌های رُند اپراتورها دارای مزیت اقتصادی شوند.