چالشی دیگر برای حریم خصوصی؛

طرحی برای اعلام مکان تماس‌گیرندگان؛ حریم خصوصی رعایت می‌شود؟

تاریخ انتشار : ۱۵ بهمن ۱۳۹۴

مدتی پیش اپراتور دوم تلفن همراه در قالب تبلیغات خود از ارائه سرویسی برای اعلام آدرس فرد تماس گیرنده خبر داد که این مسئله پیش از همه بحث امنیت و نقض حریم خصوصی افراد را در ذهن ایجاد می‌کرد.

به گزارش گرداب، این روزها با گسترش دسترسی به گوشی‌های هوشمند نرم افزارهای مختلفی برای اعلام موقعیت جغرافیایی و آدرس افراد ارائه شده و در برخی از این نرم افزارها مانند وایبر، فرد در صورت علاقمندی می تواند موقعیت جغرافیایی خود را به صورت آنلاین در معرض دید آشنایانش قرار دهد. اما این موضوع به انتخاب خود فرد اتفاق افتاده و بدون رضایت او چنین امکانی وجود ندارد.

با این حال مدتی است در تبلیغات ایرانسل در سایت های مختلف، طرحی مشاهده می شود که در قالب آگهی‌های آن اینگونه عنوان می شود که اگر مایل هستید بدانید موقعیت جغرافیایی فردی که با شما تماس می گیرد از چه قرار است عدد 16 را به 707376 پیامک کنید.

پس از انجام این روند، اپراتور با ارسال پیامکی به خط شما اعلام می کند: «شاید عجیب باشه اما به کمک تکنولوژی میشه به راحتی و به سادگی از مکان فردی که باهامون تماس گرفته با خبر شیم. اما چطوری؟پیامک بعدی را ببینید... .»

همچنین در انتهای این پیامک به شما بابت ورود به سرویس چه جوری-شهروندی خوشامد گفته شده و اینگونه اعلام شده است که هزینه هر پیام 120 تومان خواهد بود و برای لغو سرویس شما می توانید L16 را ارسال کنید.

در مرحله بعد شما پیامکی دریافت می کنید که در آن آدرسی اینترنتی به شما داده می شود تا برای فعال‌سازی این سرویس به لینک مربوطه مراجعه کرده و یا از کد دستوری مربوطه استفاده کنید.

اما نکته جالب اینکه فارغ از اینکه شما درا ین طرح ثبت نام کرده و یا از انصراف دهید تا همین جای کار کافی است تا هر روز برای شما پیامک هایی با موضوعات مختلفی چون اطلاعات در خصوص سیم کارت گمشده، شرایط و نحوه دریافت وام خود اشتغالی، بیمه مشاغل آزاد، نکاتی درباره صدور سفته، نحوه گرفتن پرینت مکالمات،نحوه ارسال پیامک بدون داشتن شارژ و پیامک هایی از این دست ارسال شده و به ازای هر یک از آنها مبلغ 120 تومان از حساب شما کسر شود.

حال اینکه شما چگونه درخواست دریافت چنین اطلاعاتی را آنهم با کسر هزینه داشته اید سئوالی است که احتمالا پاسخ آن به غیر از اپراتور برای فرد دیگری مشخص نیست.

جدا از این موضوع وقتی بحث فعال‌سازی و استفاده از چنین سرویس هایی به خصوص از سوی یک مرجع معتبر مانند اپراتور رسمی مطرح می شود اولین نکته ای که به ذهن فرد می رسد بحث امنیت اطلاعات کاربران در شبکه اپراتور و نقض حریم شخصی است.

موضوعی که به نظر می رسد طبق قوانین نباید اجازه آن به اپراتور داده شده باشد. البته تماس با رگولاتور هم در این زمینه بی فایده است و حتی مسوولان سازمان تنظیم مقررات ارتباطات نیز از اجرای چنین طرحی و جزئیات آن اظهار بی اطلاعی می کنند.

با این وجود پیگیری موضوع از سوی اپراتور جوابی به دنبال داشت که لینک یکی از خبرهای ایسنا در سال 1390 بود.

بر این اساس مشخص شد که ایرانسل نه به تازگی بلکه از چهار سال قبل به ارائه چنین سرویسی کرده و جالب این‌که در آن زمان تبلیغات این طرح حتی از رسانه ملی نیز پخش شده بود. البته اپراتور در این زمینه تاکید دارد که براساس طرح نما افراد تنها می‌توانند دایره‌ای از دوستان و یا اعضای خانواده خود را تعریف کرده و پس از تایید خود فرد، موقعیت جغرافیایی او را دریافت کنند.

اعلام موقعیت مکانی فرد مورد نظر هم از طریق پیام کوتاه یا پیام چند رسانه‌ای ارسال شده و حتی فرد قادر خواهد بود موقعیت‌ها را بر روی نقشه فارسی رصد کند.

طبق اعلام چند سال پیش ایرانسل، استفاده از این خدمات بدون نیاز به نصب نرم‌افزار، تنظیمات خاص و بدون نیاز به سیستم موقعیت‌یاب جهانی (GPS) میسر است و تمامی گوشی‌ها حتی گوشی‌های قدیمی نیز این سرویس را پشتیبانی می‌کنند.

همچنین طبق اطلاعاتی که بر روی لینک اطلاعات ارائه شده برای فعالسازی این سرویس وجود دارد،همچنان مانند سال 1390 این سرویس به‌صورت آزمایشی در شهرهای تهران، کرج، تبریز، اصفهان، شیراز و مشهد به مشترکان علاقه‌مند ارائه می‌شود و هزینه هر بار مکان‌یابی 200 ریال اعلام شده است.

به هر صورت اکنون توضیح اپراتور آن است که ارائه‌ی این سرویس به دنبال اظهار رضایت افراد صورت می گیرد و بر این اساس بحث حریم خصوصی افراد دچار هیچ مشکلی نشده و امنیت مشترکان در این فضا به مخاطره نمی‌افتد.