به گزارش
گرداب، پوشش و ضریب نفوذ تلفن همراه کشور براساس تحلیل‌های صورت گرفته مراجع ذی‌صلاح در حوزه ارتباطات به درجه اشباع رسیده و مشترکان موبایل علاوه بر خدمات تلفنی از اینترنت سیم‌کارت نیز استفاده می‌کنند. همین موضوع باعث شده تا صدور پروانه‌های جدید ارتباطات سیار در قالب اپراتور موبایل از دستور کار خارج و پروانه‌های جدید مربوط به این حوزه با تمرکز بر ارائه خدمات محتوایی و ارزش افزوده اعطاء شود.
پای اپراتورهای مجازی تلفن همراه از همین لحظه به داستان باز می‌شود و سرویس‌های اپراتور چهارم که به عنوان MVNO در کشور فعالیت خواهد کرد مشابه سرویس‌های مشابه اپراتورهای موجود خواهد بود و عمده تفاوتی که خواهند داشت این است که شبکه دسترسی یا همان طیف رادیویی را ندارند.
در واقع اپراتور مجازی تلفن همراه (Mobile Virtual Network Operator) نوعی اپراتور تلفنی است که خود عملأ دارای امکانات فیزیکی برای ارسال مکالمات و داده‌ها نیست.
این نوع اپراتورها با بستن قرارداد با یک اپراتور دیگر که دارای امکانات فیزیکی برای ارسال مکالمات و داده‌هاست، خدمات خود را بصورت عمده خریداری کرده و سپس با نشان تجاری و برند خود اقدام به فروش خدمات تلفن همراه، در بازار خرده‌فروشی می‌کنند.
براساس آمار رسمی انجمن جهانی GSM تا پایان سال میلادی 2014 بالغ بر هزار اپراتور مجازی در سراسر دنیا شکل گرفته است به این شکل که 992 اپراتور مجازی توسط اپراتورهای موبایل میزبانی شده و 260 اپراتور موبایل نیز اقدام به راه‌اندازی برندهای فرعی کرده‌اند که مجموعا تعداد تأمین کنندگان سرویس‌های موبایل را به بیش از 1250 مورد رسانیده است.
تحقیقات همین مرکز جهانی نشان می‌دهد که فعالیت MVNOها در بازارهای بالغ یا نقاطی از دنیا که ضریب نفوذ ارتباطات سیار به بیش از 100 درصد رسیده، رایج‌تر است.
اروپا با در اختیار داشتن 585، آسیا-اقیانوسیه با 129 و آمریکای شمالی با 107 اپراتور مجازی در رده‌های اول تا سوم هستند و اروپایی‌ها به تنهایی دو سوم کل این بازار را شامل می‌شوند که نشان از ضریب نفوذ بالای تلفن همراه در آن قاره دارد.
اپراتورهای مجازی براساس طبقه‌بندی کلی GSMA به هشت رده Discount, Telecom, Media/Entertainment, Migrant, Retail, Business, Roaming و M2M تقسیم‌بندی می‌شوند که مؤسسه علمی تحقیقات بازار P&S در آخرین گزارش خود اعلام کرده است که از میان انواع مختلف طبقه‌بندی شده توسط GSMA، بخش Discount بیشترین سهم بازار اپراتورهای مجازی موبایل را در سال 2015 داشته است.
هدف اصلی اپراتورهای مجازی تلفن همراه از نوع Discount، ارائه سرویس‌های ارزان قیمت به مشترکان است و پیش‌بینی می‌شود نرخ رشد مرکب سالانه این بازار (MVNO) از سال 2016 تا 2020 به 9.8 درصد برسد.
تعداد بالای تأمین کنندگان سرویس‌های مخابراتی اروپا باعث شده تا ناخودآگاه بازار این قاره به سمت اپراتورهای مجازی Discount سوق پیدا کند و از هزینه سرویس‌ها کاسته شود لذا رگولاتورهای اروپایی طرح‌های تشویقی بلند مدتی برای MVNOها در نظر می‌گیرند تا کسب‌وکار آنها با مخاطره مواجه نشود.
آمارها نشان می‌دهد آرپوی (میانگین درآمد از هر مشترک) این بخش طی سال‌های 2012 تا 2015 با کاهش هفت درصدی در اروپا مواجه شده است و رگولاتورهای اروپایی چاره‌ای جز تعیین بسته‌های حمایتی از MVNOها ندارند.
همانطور که گفته شد بیشتر اپراتورهای مجازی دنیا در اروپا و مخصوصا غرب این قاره فعال هستند و از این حیث در مقایسه با دیگر نقاط جغرافیایی از پایداری و پویایی خاصی برخوردار است. با این حال وضعیت بازارهای آسیا-اقیانوسیه و آمریکای لاتین در مقایسه با اروپا شبیه جنینی است که به مرور رشد می‌کند.
امید جامعه جهانی به رشد انفجاری بازار این حوزه در آسیا-اقیانوسیه بسیار است زیرا برخی موانع پیش پای صنعت مخابرات، مقررات رگولاتوری و تعداد بالای مشترکان مخابراتی در هند و چین راهی جز فعالیت MVNOها نمی‌گذارد.
پیش‌بینی‌ها این است که رشد بازار اپراتورهای مجازی چین بیش از هر بخش دیگری از آسیاست. بازیگران بزرگ اینترنتی این کشور مانند بایدو و علی‌بابا تقاضای لایسنس MVNO داده‌اند.
وندورهای بزرگ گوشی‌های هوشمند این کشور مانند شیائومی، فاکسکان و لنوو نیز در سال 2014 موفق به اخذ پروانه اپراتور مجازی موبایل شده‌اند.
در آمریکا هم که وضعیت تقریبا مشابه آسیا است، کمپانی‌های بزرگی نظیر ورایزن، تی‌موبایل، تلفونیکا، لایکاموبایل، ویرجین موبایل، AT&T،CITIC Telecom International, Truphone Limited و Tracfone Wireless مجوز فعالیت در زمینه اپراتورهای مجازی موبایل را دارند.