به بهانه فاجعه قتل ستایش؛

وزیر ارتباطات از مدیر تلگرام راضی است؛ اما هنوز در تلگرام کانال مستهجن داریم؛ چرا؟!

تاریخ انتشار : ۰۹ خرداد ۱۳۹۵

در بدبینانه ترین حالت می توان تاکید نمود حضور در تلگرام و دسترسی بی دغدغه و آسان به محتوای مستهجن از طریق کانال های تلگرامی اگر اصلی ترین عامل این جنایت نبوده بی شک مشدّد و تشدیدکننده انگیزه های فاجعه انسانی قتل "ستایش" بوده است.

به گزارش گرداب، بیست و دوم فروردین ماه بود که پدر و مادری اهل افغانستان، متوجه گم شدن دختر 6 ساله‌شان می شوند. همه جا را به دنبال دخترک زیر و رو می کنند. پلیس را هم در جریان می گذارند اما تلاش های ماموران نیز به جایی نمی رسد تا اینکه فردای روز گم شدن "ستایش" پلیس به پدر و مادر خبر می دهد که ردی از او یافته است. پدر با پیکر آسیب دیده و بی جان دخترش روبرو می گردد چراکه پسر 17 ساله همسایه، ستایش را بعد از تجاوز با چاقو به قتل می‌رساند و پیکرش را در وام حمام می‌اندازد و رویش اسید می‌ریزد؛ پسر 17 ساله برای از بین بردن جنازه از دوستش کمک می‌خواهد و این دوست هم پدرش را در جریان می‌گذارد و خبر به پلیس و کلانتری محل داده می‌شود و حالا پسرک دستگیر شده است!

چند خط بالا قسمتی از یک رمان تخیلی یا فیلمنامه یک فیلم وحشتناک نیست؛ خلاصه ای از یک جنایت شوم در چند کیلومتری پایتخت است.

اتفاقی که هنوز هم که هنوز است و پس از گذشت چندین ماه، رسانه های خبری و شبکه های اجتماعی را به خود مشغول کرده و هر از چندگاهی اخبار مربوط به پسر 17 ساله در فضای مجازی دست به دست می شود.

تنها چند روز پس از این ماجرا اظهارات وکیل متهم مبنی بر اینکه "کانال های مستهجن تلگرام عامل این جنایت شده است" بار دیگر "ستایش" و خاطره تلخش را بر سر زبان ها انداخت و حالا یک شبکه اجتماعی خارجی به نام تلگرام به عنوان متهم ردیف اول یک جنایت قرار گرفت.

فارغ از اینکه ادعای وکیل متهم تا چه اندازه مستند و نقش تلگرام در این فاجعه چه اندازه است، در بدبینانه ترین حالت می توان تاکید نمود حضور در تلگرام و دسترسی بی دغدغه و آسان به محتوای مستهجن از طریق کانال های تلگرامی اگر اصلی ترین عامل این جنایت نبوده بی شک مشدّد و تشدیدکننده انگیزه های این فاجعه انسانی بوده است.

* تلگرام تشدیدکننده انگیزه فاجعه قتل "ستایش" بود

مجید ابهری، جامعه شناس در این باره به گرداب می گوید: در حقیقت قاتل ستایش یکی از مصادیقی است که می توان به تأثیرات این فضا بر زندگی حقیقی افراد پی برد. من به عنوان یک آسیب شناس با نوجوانی که ستایش را به قتل رسانده بود صحبت کردم و او اظهار کرد که ساعتی قبل از وقوع جرم به تماشای فیلم های مستهجن در کانال ها پرداخته است. هر چند که رفتارهای دیگری در این نوجوان به جز حضور در تلگرام موجب به وجود آمدن این موضوع شده بود. زمینه های اخلاقی و روحی برای ارتکاب جرم در قاتل ستایش وجود داشته اما ورود به فضاهای پورن و غیر اخلاقی این فضا را تشدید کرده و منجر به وقوع جرم شده است.

همانگونه که ذکر شد؛ حتی اگر تلگرام و در نگاه وسیع تر شبکه های احتماعی را نتوان اصلی ترین عامل این فاجعه نامید، بی شک آنها به عنوان عامل محرک تاثیرگذار بوده اند؛ اما در این میان یک سوال پیش می آید و آن اینکه چاره راه چیست؟!

*تعامل دولت با تلگرام گره کار را باز کرد؟!

بررسی های جهان نیوز و اظهارات مدیران وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نشان می دهد که این روزها تعامل خوبی بین دولت ایران و مدیران تلگرام برای مسدودسازی محتوای مستهجن صورت گرفته و بنابر اذعان و ادعای مسئولان دولتی حاکم بر فضای مجازی، هر لیستی که در اختیار تلگرام قرار می گیرد، از این شبکه اجتماعی حذف و مسدود می شود اما سوال اینجاست پس چرا محتوای مستهجن تلگرام به سمت "صفر" میل نمی کند؟!

*برای دریافت این پاسخ باید به چند مورد اشاره کرد:

اول آنکه زیر ساخت تلگرام خارجی است و دولت ایران برای مقابله با محتوای مستهجن اختیار عمل را در دست ندارد و برای هر حذفی می بایست با مدیران تلگرام ارتباط بگیرد و طبعا این ارتباط گیری و بروکراسی زمان بر است و این فرصت مناسبی برای گردانندگان کانال های مستهجن تلگرام بوجود می آورد تا محتوای خود را در فضا منتشر نمایند.

دومین عامل این است که تلگرام به مدیران دولتی قول داده که هر محتوای مستهجنی که به آنها مخابره شود را فیلتر و مسدود نماید اما هیچ مذاکره ای مبنی بر فیلتر پیش از انتشار محتوا در تلگرام صورت نگرفته است.

*چرا هنوز شاهد محتوای مستهجن در تلگرام هستیم؟

به عبارت دیگر، دولت ایران پذیرفته که بنشیند و فضای تلگرام را رصد کند و چنانچه به محتوای مستهجنی دست یافت برای تلگرام مخابره کند و در مقابل تلگرام نیز به قول خود وفا نماید و همین بازه زمانی با فرض بر اینکه قدرت رصد وزارت ارتباطات بسیار خوب باشد و هر محتوا و کانال مستهجن به محض افتتاح شناسایی می شود ـ که خبرهای رسیده نشان می دهد این گونه نیست ـ قطعا زمان زیادی طی می شود تا این محتوا مسدود گردد.

پس با بررسی و ذکر دلایل پیش پا افتاده و غیرتخصصی که ممکن است به ذهن هر فرد غیر کارشناسی نیز در این حوزه خطور کند، به راحتی می توان دریافت که مشکل ریشه ای است، چه می خواهد وی‌چت باشد، چه وایبر و واتس آپ و اینستاگرام و هر نرم افزار پیام رسان یا شبکه اجتماعی دیگر، اما تا زمانی که مدیریت بر این نرم افزارها در داخل کشور متمرکز نباشد هیچ گرهی باز نخواهد شد.

*دولت وضع فعلی را نقطه ایده آل می داند اما همچنان محتوای مستهجن بدون فیلتر قابل دستیابی است!

شاید مدیران دولت یازدهم شیوه فعلی را بهترین مدل کنترل و نظارت بر این شبکه ها بدانند و طی روزهای نخستین آغاز به کارشان نیز بارها از مراجع رسمی فیلترینگ مانند کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه فرصت خواستند تا به نقطه امروز رسیدند و امروز پس از دوسال به جایی رسیدیم که بهترین حالت مدنظر دولت روحانی است و وزیر ارتباطات بارها اعلام کرده که از رفتار مدیران تلگرام رضایت دارد و این شرکت با ایران کمال همکاری را می کند؛ اما تلگرام همچنان محتوای مستهجن دارد و جوانان و نوجوانان به سادگی و حتی بدون کوچکترین فیلترشکنی به آن دسترسی دارند!

*بازهم قصه قدیمی و پرغصه شبکه ملی اطلاعات!

همه مقال نگاشته شد و ما بازهم به یک پروژه قدیمی بازگشتیم. پروژه ای که سالهاست نامش بر سر زبانهاست اما اجرائی شدن آن گویا به مذاق خیلی ها خوش نمی آید و کاسبی خیلی از افراد را کساد می کند!

وزیر ارتباطات 26 اردیبهشت ماه از رونمایی فاز اول شبکه ملی اطلاعات در نیمه دوم سال جاری خبر داد.

نصرالله پژمانفر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس دهم در این باره می گوید: قطعا یکی از پاشنه های آشیل دولت، همین فضای مجازی و اهداف سیاسی و اقتصادی آن است که پول های هنگفتی از جیب مردم برداشته می شود و به همین دلیل، موافق راه اندازی شبکه ملی اطلاعات نیستند!

درباره اینکه چرا شبکه ملی اطلاعات پس از حدود 11 سال همچنان در راهروهای دولتی پرسه می زند و سرانجام هم مشخص نیست بالاخره چه زمانی قرار است از آن رونمایی شود به اندازه کافی صحبت و همایش و مطلب و مصاحبه و ... نگاشته و برگزار شده و اکثرا هم بی نتیجه و بی فایده به سرانجام رسیده و البته پایان این مقال هم باید باز بماند تا زمانی که پرونده "شبکه ملی اطلاعات" بسته شود!
منبع:‌جهان نیوز