محیط سایبری و اثرگذاری آن بر قاچاق کالا

تاریخ انتشار : ۱۱ تير ۱۳۹۶

استفاده از محیط سایبری برای قاچاق کالا در دو حوزه قابل بررسی می باشد. حوزه اول ساختارهای سازمان یافته است که اصطلاحاً از طریق قاچاقچیان حرفه ای هدایت می شود.و حوزه دوم، در ارتباط با استفاده از محیط سایبری برای قاچاق کالا.

به گزارش گرداب، فضای سایبر به مجموعه ای از ارتباطات از طریق رایانه و مسائل مخابراتی، بدون در نظر گرفتن جغرافیای فیزیکی گفته می شود. جرم سایبری به جرم کیفری اطلاق می شود که با ظهور تکنولوژی کامپیوتر و ابزارهای دیجیتال و دستگاههای الکترونیکی شکل گرفته است. در واقع جرم سایبری، یک جرم سنتی است که با استفاده از این وسایل شکل می گیرد. در دنیای امروز کاربران فضای سایبری می توانند بدون در نظر گرفتن اینکه اطلاعات و خدمات در کدام نقطه دنیا واقع شده است به آنها دسترسی پیدا کنند. محیط سایبری زمینه فعالیت های اقتصادی مهم و ابزار ضروری برای انجام کلیه معاملات تجاری را فراهم آورده است. 

با توجه به گسترش ارتباطات شبکه ای و در محیط سایبر و دسترسی آسان افراد به هم از طریق این ابزارها، فعالیت اقتصادی به شکلی ساده تر صورت می گیرد، زیرا واسطه ها و توزیع کنندگان حذف شده و دامنه فعالیت و دسترسی به افراد ساده تر می شود و می توان در هر زمان و هر مکانی و در هر نقطه ای از جهان مبادله انجام داد بدون آنکه محل واقعی و هویت افراد مشخص باشد. به موازات گسترش و پیشرفت تکنولوژی های ارتباطی، استفاده از فضاهای مجازی توسط قاچاقچیان نیز افزایش یافته است. جرایم کامپیوتری در ایران در مقایسه با جرایم معمولی دردسرهای کمتری داد و شخص می تواند مرتکب جرمی در یک حوزه مجازی شود، بدون آنکه در آن حوزه، حضور فیزیکی داشته باشد. در بسیاری از کشورها از جمله ایران این جرایم به صورت مناسبی تعریف و مشخص نشده اند، از این رو امکان شناسایی و تشخیص آن بسیار کم است.
استفاده از محیط سایبری برای قاچاق کالا در دو حوزه قابل بررسی می باشد. حوزه اول ساختارهای سازمان یافته است که اصطلاحاً از طریق قاچاقچیان حرفه ای هدایت می شود.آنها برای ورود کالاهای قاچاق مخصوصاً مواد مخدر فعالیت خود را روی فضای سایبری متمرکز کرده اند و چون درآمد حاصله از این جرائم بسیار چشمگیر است آنها را به سمت باندی و سازمان یافته شدن سوق می دهد. به عنوان مثال آنها از فن آوری های جدید برای فروش کالاها بدون حضور فیزیکی که معمولاً پردردسر است، و یا ردیابی محموله های ذخیره سازی اطلاعات، رمز بندی و بانک های اطلاعاتی مربوط به فعالیت های مالی استفاده می کنند. اما حوزه دوم، در ارتباط با استفاده از محیط سایبری برای قاچاق کالا، مربوط به کسانی می شود، که گاهی اوقات حتی آگاهی کافی از اینکه فعالیت آنها جرم تلقی می شود را ندارند. این افراد به تبلیغ، بازاریابی و فروش کالاهای قاچاق خارجی در فضای مجازی می پردازند و از طریق این محیط بدون پرداخت هرگونه مالیات و عوارض و با فروش کالاهای قاچاق ضربه سنگینی به اقتصاد کشور وارد می کنند. معمولاً به دلیل خرید ساده تر و قیمت های پایین تر مردم تمایل زیادی دارند که برای تأمین مایحتاج خود به استفاده سایت های محیط های اینترنتی و کانال های شبکه های اجتماعی رجوع کنند.

 اما بسیاری از این عرضه کنندگان کالاهایی را عرضه می کنند که مجاز نمی باشد و صدمات زیادی را به تولید کنندگان داخلی، امنیت اجتماعی و بهداشتی جامعه وارد می کند. معمولاً اگر از کاربران این فضاها سوال شود که تجربه خرید از این عرضه کنندگان را دارند اکثراً حداقل یکبار آنرا تجربه کرده اند. بسیاری از آنها کالاها را به صورت شخصی از کشورهای همجوار وارد کرده و با سود زیاد از طریق بازاریابی از طریق محیط های مجازی به فروش می رسانند. البته دولت درصدد است با صدور کد شناسه برای شناسایی دقیق کالای قاچاق و بررسی آنها در واحدهای پستی این کالاها از سبد مصرفی، خانوارها حذف کند. اما در صورت شناخت بیشتر مردم و ایجاد فرهنگ در این زمینه می تواند به نتایج بهتری در زمان کوتاه تری دست یافت.