آیین‌نامه تاکسی‌های آنلاین در راه است

آیین‌نامه تاکسی‌های آنلاین در راه است
تاریخ انتشار : ۱۴ آبان ۱۳۹۶

در بین تمام استارتاپ‌ها، کمترین مشکل را فروشگاه‌های آنلاین از نظر حقوقی دارند و بیشترین مشکل را همین صنف تاکسی‌های آنلاین. بازار سنتی اجناس و کالا توانسته تعامل خوبی با فروشگاه‌های اینترنتی پیدا کند و حالت مارکت آنلاینی که برخی از همین فروشگاه‌ها گرفته‌اند، پلی بین قدیمی‌های بازار و فضای مجازی شده است. اما در زمینه حمل‌ونقل هوشمند، از تاکسی گرفته تاپیک موتوری و سیستم‌های اشتراک مسافرتی (Car Sharing) مشکلات اساسی وجود دارد.

به گزارش گرداب، فارغ از جدال کسب‌وکارهای مدرن و سنتی که در حیطه تاکسی‌های آنلاین بسیار پررنگ شده، در پاره‌ای از موارد همکاری‌هایی هم بین دولت و این سامانه‌های حمل‌ونقل هوشمند هم به چشم می‌خورد که بنا به گفته مسئولین، باعث نظم‌یافتن این سرویس‌ها می‌شود. «مرتضی ضامنی»، سرپرست اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری کشور، در حاشیه نمایشگاه مطبوعات خبر از همکاری سازمان تاکسیرانی کشور و حوزه مجازی تاکسی اینترنتی داده که در پی آن آیین‌نامه ساماندهی تاکسی‌های اینترنتی تهیه و تنظیم شده است.

وی ضمن اشاره به حوادث ناگواری که در استفاده از اسنپ به وجود آمد و جامعه را آزرده‌خاطر کرده بود گفت:

«فعالیتی که هم‌اکنون در کشور در حال انجام است، چارچوب‌های کلی و لازم را در بر ندارد، به طوری که در چند روز گذشته در جراید مشاهده کردیم که برخی رانندگان اعمالی را انجام دادند که موجب آزردگی خاطر جامعه شده است. پیش‌نویسی در زمینه آیین نامه ساماندهی تاکسی‌های اینترنتی تنظیم و تدوین شده که آن را به شورای عالی ترافیک وزارت کشور ارسال کردیم که پیش‌نویس آن در کمیته فنی شورای ترافیک در حال بررسی و رسیدگی است.»

به نظر می‌رسد اشارات اخیر ضامنی در ادامه گفتگوی او با رادیو جوان در تیرماه سال جاری باشد، وی در این گفتگو برای اولین بار درباره ضرورت تنظیم قوانین در حیطه تاکسی آنلاین با مشارکت سران این حوزه صحبت به میان آورده بود و حال بعد از گذشت نزدیک به 4 ماه خبر از نهایی شدن اظهارات پیشین خود می‌دهد. برای شفاف شدن بیشتر موضوع، با مرتضی ضامنی به گفتگو نشستیم. او در خصوص این آیین‌نامه به دیجیاتو می‌گوید:

«شورای عالی ترافیک به ما تکلیف کرد که قوانینی را در زمینه حیطه کاری تاکسی‌های آنلاین تدوین کرده و آنها را منتشر کنیم. در همین راستا سازمان تاکسیرانی نظرات کارشناسان موسسات و  برندهای تاکسی‌های اینترنتی که حرفی برای گفتن در این بازار داشته باشند را دریافت کرده و با توجه به نظرات آنها و قوانین جامعه، پیش‌نویس آن را تهیه کردیم. این پدیده نوظهور نیازمند یک سری آیین نامه و دستورالعمل خدماتی است تا شهروندان از کارکرد آن نتیجه بهتری بگیرند.»



ضامنی به حق و حقوق رانندگان برای فعالیتشان در تاکسی‌های آنلاین اشاره می‌کند و با اشاره به اعتراض برخی از رانندگان اسنپ در چند روز گذشته به دیجیاتو می‌گوید:

باید حداقل حقوقی برای آنها در نظر گرفته شود و مطالبات آنها دیده و شنیده شود. به شخصه با اعتراض این رانندگان نسبت به قیمت‌گذاری ناعادلانه سفرهای چنین سامانه‌هایی موافق هستم. باید دید که بعد از گذشت چند سال از فعالیتشان آیا سودی هم عاید آنها می‌شود و این قیمت‌گذاری‌ها که به نوعی شیوه تبلیغاتی آنهاست پایدار می‌ماند یا خیر. جدا از این مسئله، موضوع بیمه رانندگان مطرح است که در صورت تصویب این آیین‌نامه و قرار گرفتن برندهای این حوزه در چارچوب آن، قطعا رانندگان این سامانه‌ها مثل رانندگان سازمان تاکسیرانی از شرایط ویژه‌ای در زمینه بیمه تامین اجتماعی و حتی شخص ثالث و بیمه بدنه که به زودی برای تاکسیرانان شهری در نظر گرفته می‌شود، برخوردار خواهند بود.

وی ضمن اشاره به فعالیت پیک‌های موتوری آنلاین به این موضوع اشاره می‌کند که چون اصولا ماهیت کارکردن این سامانه‌ها هنوز به‌درستی مشخص نیست، در این آیین‌نامه به آنها اشاره‌ای نشده است. سرپرست سازمان تاکسیرانی کشور معتقد است که تمامی مجوزهای حمل‌ونقل تاکسی‌های آنلاین باید زیر نظر شهرداری باشد و این آیین نامه نیز پلی بین رانندگان آنلاین و شهرداری‌های مناطقی که در آن فعالیت می‌کنند خواهد بود.

به نظر می‌رسد با تدوین این آیین نامه قرار است خلاء قوانین نانوشته حوزه تاکسی‌های آنلاین بالاخره پر شود. در همین رابطه «مهدی بدری»، کارشناس حقوقی در گفتگو با دیجیاتو از قوانین کشورمان درباره تاکسی‌های اینترنتی می‌گوید:

در ماده 9 قانون توسعه حمل‌ونقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت و همچنین ماده 32 که مربوط به رسیدگی تخلفات حوزه رانندگی می‌شود، شهرداری به عنوان مسئول حمل‌ونقل عمومی در شهر و حومه معرفی شده و مجوزهای لازم را صادر می‌کند. این مسئله باعث شده تا اتحادیه تاکسیرانی کشور به عنوان یکی از بزرگترین زیرمجموعه‌های شهرداری وارد کار شده و چهارچوب‌های حقوقی و قانونی را برای این حوزه تعریف کنند.



وی درباره لزوم تدوین چنین قانونی در سال‌های اولیه شروع فعالیت این شرکت‌ها می‌گوید و معتقد است که قانون کشور در همه زمینه‌ها نیاز به یک بروزرسانی اساسی دارد چرا که حوزه استارتاپ‌ها وارد کار شده‌اند و به خاطر همین کمبود قوانین پایه درباره آنها ضربه‌های سختی خورده‌اند:

در بین تمام استارتاپ‌ها، کمترین مشکل را فروشگاه‌های آنلاین از نظر حقوقی دارند و بیشترین مشکل را همین صنف تاکسی‌های آنلاین. بازار سنتی اجناس و کالا توانسته تعامل خوبی با فروشگاه‌های اینترنتی پیدا کند و حالت مارکت آنلاینی که برخی از همین فروشگاه‌ها گرفته‌اند، پلی بین قدیمی‌های بازار و فضای مجازی شده است. اما در زمینه حمل‌ونقل هوشمند، از تاکسی گرفته تاپیک موتوری و سیستم‌های اشتراک مسافرتی (Car Sharing) مشکلات اساسی وجود دارد.

به عنوان مثال هنوز به طور دقیق مشخص نیست مجوز فعالیت این گونه سازمان‌ها با کدام نهاد است و دعوای حقوقی بین شهرداری، اتاق اصناف، وزارت ارتباطات و شرکت ملی پست و... وجود دارد و هر کس خودش را بنیان اصلی ماجرا می‌بیند. دنیای ارتباطات به سمت عصر پسااستارتاپی پیش می‌رود و ما هنوز اندر خم قوانین ساده استارتاپ‌های خودمان مانده‌ایم.

در ابتدای فعالیت چنین کسب‌وکارهای اینترنتی جدید مسئولان آنها از اتحادیه تاکسی‌داران درخواست همکاری و تعامل داشتند که در آن زمان با واکنش نسبتا منفی از سوی این اتحادیه روبرو شدند ولی با گذشت زمان این کارشکنی‌ها کنار گذاشته شد و زمزمه‌های همکاری در برخی موارد مثل تنظیم همین آیین نامه به گوش می‌رسد. تعامل تاکسی‌های آنلاین با اتحادیه تاکسی‌داران در هر جنبه‌ای می تواند گره گشا و راه حلی برای رونق بیشتر هر دوی این شرکت‌ها و فعالیت آنها در فضای سنتی (فیزیکی) و فضای مجازی باشد.

منبع :دیجیاتو