گرداب- روزهاي پاياني سال گذشته خبري مبني بر انهدام چندين سايت ضداخلاقي، ضدديني و ضدامنيتي و بازداشت عوامل اين سايتها در قالب اطلاعيهاي از سوي معاونت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامي (دايره جرائم سايبري مركز بررسي جرائم سازمانيافته) در پايگاه اينترنتي گرداب منتشر شد و پس از قرار گرفتن در صدر اخبار رسانههاي داخلي و خارجي پرده از راز اقدامات شيطاني مديران و كاركنان سايتهاي ايراني مستهجن و ضدامنيتي برداشت.
رايانه و كلاهبردارن يقه سفيدجرائم اينترنتي يكي از جرائم موسوم به "جرائم يقه سفيدها" است كه با توسعه اينترنت و ارتباطات گسترش يافته است. در يك تعريف ساده از جرائم يقه سفيدها ميتوان گفت: «كساني كه به واسطه موقعيت اجتماعي، اقتصادي و يا سياسي خود به حقوق اعضاي جامعه تجاوز ميكنند در شمار اين مجرمان قرار ميگيرند.»
منظور از كلاهبرداري اينترنتي هر گونه كلاهبرداري است كه به وسيله برنامههاي كامپيوتري و رايانهاي يا ارتباطات شبكه اينترنتي صورت ميگيرد، مثلا از طريق سايتها، پست الكترونيك، يا اتاقهاي گفتوگو.
در واقع كلاهبرداري اينترنتي به هر نوع طرح متقلبانهاي گفته ميشود كه يك يا چند بخش از اينترنت را به كار ميگيرد تا در خواستهاي متقلبانه را به منظور بردن اموال و احتمالا انجام معاملات جعلي با قربانيان احتمالي مطرح سازد.
بنابراين مشخص ميشود كه كلاهبرداري اينترنتي از زماني رواج پيدا كرد كه محيط مجازي مثل محيط اينترنت پا به عرصه وجود گذاشت و تقريبا چند دهه است كه از عمر اين جرم ميگذرد.
لايحه جرائم رايانهاي هم كافي نيست با گسترش استفاده از رايانه در كشور كمكم پاي كلاهبرداران اين عرصه نيز به ميدان كشيده شد و هر روز رنگ و بوي جديدي به جرائمي از اين دست داده شد تا حدي كه اين جرائم به حريم خانوادهها و آبروي افراد رسيد.
با گسترش جرائم، قانون گذار درصدد اين برآمد تا حد و مرزي براي استفاده از اينترنت و رايانه تعيين كند. رضا جعفري، معاون دادستان و رئيس دادسراي جرائم رايانهاي در خصوص برخورد قانون با اينگونه مجرمان گفت: «از سال 87 ضرورت تشكيل دادسرايي تخصصي براي رسيدگي به جرائم رايانهاي و اينترنتي از سوي مسئولان مربوطه گوشزد شد.»
در حال حاضر در دادسراي جرائم رايانهاي، پروندهها بر اساس قوانين عمومي و اختصاصي مانند قانون مجازات اسلامي، قانون مجازات اشخاصي كه در امور سمعي و بصري فعاليت غيرمجاز ميكنند، قانون تشديد مجازات مرتكبين ارتشاء و اختلاس و كلاهبرداري، قانون تجارت الكترونيك و... رسيدگي ميشود.
قاضي جعفري تاكيد كرد: «بحث جرائم رايانهاي و اينترنتي، بحثي جديد است. همواره اتفاقاتي در اطراف ما رخ ميدهد و اقداماتي صورت ميگيرد كه قانونگذار براي حفظ نظم و امنيت عمومي، امنيت خانوادهها، امنيت فرهنگ و امنيت نظام، ناگزير از وضع قوانين جديد ميشود. جرائم اينترنتي نيز در زمره همين مسائل است كه قانونگذار بايد در خصوص آن به وضع قانون بپردازد.»
سرپرست دادسراي جرائم رايانهاي با اشاره به لايحه جرائم رايانهاي، خاطرنشان كرد: «اين لايحه نيز به نظر كافي نميرسد و باز هم كمبودهايي در اين زمينه وجود دارد. در بسياري از كشورها همزمان با پيدايش رايانه و اينترنت، قوانين مربوط به آن نيز تصويب شد و اين كشورها پا به پاي پيشرفت فناوري ارتباطات، جرائم و مجازاتهاي مربوط به آن را احصا كردند، اما متاسفانه ما اين مسئله را ساده گرفتيم؛ در حالي كه مسئلهاي بسيار حاد، مهم، خطرناك و در عين حال نرم و مرموز است.»
برخي اقدامات مانند هك كردن سايتها جرمانگاري نشده استجعفري اظهار كرد: «متاسفانه برخي اقدامات اينترنتي در قالب عناوين مجرمانه مدنظر قانونگذار قرار نگرفته است. بهعنوان مثال، هك كردن يك سايت و دسترسي غيرمجاز به اطلاعات يك موسسه يا يك خانواده از طريق اينترنت، در حال حاضر جرم به حساب نميآيد.»
25 متهم در بازداشت و 25 نفر ديگر با قرار وثيقه آزاد هستندوی بیان كرد: «پس از شناسايي سايتها و افرادي كه به صورت سازمانيافته به نحوي در اداره كردن اين سايتها دخيل بودند، تحقيقات براي بازداشت متهمان آغازشد. تا اينكه تيم بررسي موفق شد مخفيگاه يكي از اصليترين متهمان را شناسايي كند.»
این مقام مسئول با بیان اين كه این متهم تعداد 40 سايت ضداخلاقي، ضدديني و ضدامنيتي را مديريت ميكرد، افزود: «پس از بازداشت اين فرد و با توجه به آن كه مطمئن بوديم يك نفر به تنهايي نميتواند اين سايتها را اداره كند، افراد مرتبط با وي نيز كه در گرداندن سايتهاي تحت مديريت او فعاليت ميكردند بازداشت شدند و پرونده آنها هم در دادسرا به جريان افتاد.»
جعفري تاكيد كرد: «حذف اينترنت از زندگي انسان امروز، مانند حذف آب، برق، گاز و تلفن امري محال است. به هر حال زماني كه اين امكان براي ارتباط بشر در گستره جهاني فراهم شد، بهرهبرداريهاي منفي مدنظر نبود بلكه اهدافي كلان و مفيد براي آن مورد توجه بود، اما به تدريج كاركردهاي منفي اين فضا نيز بروز يافت و عدهاي تلاش كردند كه از آب گلآلود در اين محيط، ماهي بگيرند. حال بايد استفاده از اين امكان را مديريت كنيم تا از ناحيه آن دچار آسيب نشويم.»
منبع:
همشهری آنلاین