به گزارش
گرداب، محیط مجازی یکی از ابداعات شگرف بشری در عرصه فناوری و اطلاعات بوده و هرروز به تکامل پیچیده خود می‌افزاید. در شاخه‌های گوناگون علم و دانش بشری، شمار زیادی از اصطلاحات خاص آن دانش و رشته علمی وجود دارد که از طرع متخصصان و صاحب نظران آن علم و دانش، وضع و قرار داده شده و ابزار تفهیم و تفاهم مسائل و موضوعات آن، میان اندیشمندان و دست‌اندرکاران آن علم است. هیچ دانشمند و محققی بدون استمداد از اصطلاحات نمی‌تواند مقاصد خود را بیان کند.
اصطلاح در هر علمی در واقع کلید حل معمای آن علم به حساب می‌آید. علوم رایانه و در پی آن حقوق سایبری نیز از این قانون کلی مستثنی نیست. تحول عظیم قرن اخیر که تحولات شگرفی در تمام ابعاد زندگی انسان گذاشته و همچنان در حال نوآوری و پیشرفت است. وضع در لغت به معنای گذاشتن و قرار دادن است و در اصطلاح عبارت است از قرار دادن لفظی در برابر یک معنا و تخصیص لفظ به آن، در نتیجه اعتباری بودن مفاهیم، باعث تفاوت‌های زیاد در تعریف آن‌ها از سوی افراد مختلف و به تبع آن تفاوت در درک و معنا می‌شود. بنابراین تعاریف بایستی مبتنی بر اصول شناخته شده آن علم باشد تا هم‌راستا و هم‌جهت با تفکر عالم آن علم باشد.
فضای سایبر
در فارسی واژه سایبر را به مجاز و مجازی ترجمه کرده‌اند؛ این ترجمه گویای این واژه نیست. مجاز در برابر حقیقت به کار می‌رود و در زبان انگلیسی معادل واژه virtual است. از سویی دیگر محیط سایبر محیطی است حقیقی و واقعی و نه دروغین و مجازی، در واقع جهان سایبر هرچند به شکل مادی و ملموس احساس شدنی نیست، اما همانگونه که به اطلاعات ناشی از امری نمی‌توان عنوان مجازی داد به جهان سایبر نیز نمی‌توان مجاز یا مجازی اطلاق کرد.
با این وجود چون در زبان فارسی واژه‌ای که مترادف با این عبارت باشد یافت نشده است، استفاده از عبارت فضای مجازی و جرم‌های جهان مجازی رو به گسترش است که رفته‌رفته جانشین عبارتی چون جرم‌های رایانه‌ای و جرم‌های اینترنتی می‌شود. از محیط سایبر به محیط فن‌آوری اطلاعات(IT) یا محیط اطلاعات و ارتباطات نیز یاد شده است از این رو مشاهده می‌شود که برای نمونه به جرم‌های محیط سایبر، جرم‌های علیه فن‌آوری اطلاعات نیز گفته می‌شود.
تاریخچه جرائم سایبری
هدف ما از بیان اینکه اولین جرم رایانه‌ای در چه زمانی اتفاق افتاده، این است که قبل از اینکه وارد سیر مسائل تقنینی و سیر در مسائل ماهیتی وغیره شویم، بدانیم چه دیدگاه‌هایی در مورد شروع جرم رایانه‌ای وجود دارد. بر اساس نوشته‌های پروفسور الریش زیبر در کتاب پیدایش بین‌المللی حقوق، کیفری اطلاعاتی، اولین مواردی که جرم رایانه‌ای نامیده شده، ابتدائا در مطبوعات عمومی و ادبیات علمی دهه ۱۹۶۰ ظاهر شد. این موارد شامل سوءاستفاده‌های ابتدایی از رایانه، سابوتاژ (خرابکاری) رایانه‌ای، جاسوسی رایانه‌ای و استفاده غیر قانونی از سیستم‌های رایانه‌ای بود.
البته چون اکثر گزارشات بر مبنای نوشته‌های روزنامه‌ها بود در مورد واقعیت یا خیالی‌بودن پدیده جدیدِ جرم رایانه‌ای بحث و تردید وجود داشت، از اواسط سال ۱۹۷۰ میلادی، مطالعات تجربی در مورد جرم رایانه‌ای با استفاده از متد‌های تحقیقاتی رشته جرم‌شناسی انجام شد؛ این مطالعات ناظر به برخی از جرائم رایانه‌ای می‌شد اما در همان حال تعداد موارد زیادی، غیرمکشوف مانده و خطرات زیادی نیز در بطن خود داشت.
همچنین پاول مویز حقوقدان انگلیسی معتقد است که تاریخ تولد واقعی جرایم رایانه‌ای اوایل دهه هفتاد میلادی است؛ از این زمان به بعد رایانه وسیله مناسب بعضی از جرایم مانند جعل و کلاهبرداری تلقی شد.
