شهروندان در سراسر جهان هميشه از آن بيم داشته‌اند كه از كودكان و نوجوانان در شبكه‌هاي اجتماعي سوءاستفاده شود...
گرداب- يكي از خطرات مهم شبكه‌هاي اجتماعي ناتواني در حفظ امنيت كودكان است كه عليرغم هشدار كارشناسان و متخصصان، اين شبكه‌ها حاضر نيستند در اين زمينه محدوديتي را بپذيرند و در برابر مشكلات حاصل از بي مسئوليتي خود نيز پاسخگو نيستند.شهروندان و دولتهاي مختلف در سراسر جهان هميشه از آن بيم داشته‌اند كه از كودكان و نوجوانان در شبكه‌هاي اجتماعي سوءاستفاده شود. اين سرويس‌ها به هر كاربري امكان مي‌دهند تا در آنها عضو شود لذا سوءاستفاده‌گران جنسي و افرادي كه داراي انحرافاتي در اين زمينه هستند هم مي‌توانند با عضويت در اين شبكه‌ها نيات پليد خود را دنبال كرده و با فريب دادن افراد كم سن و سال و ريختن طرح دوستي با آنها در آينده انواع سوءاستفاده‌ها را به عمل آورند.
با افزايش چنين مواردي به خصوص طي يك دهه اخير، دولتهاي جهان اقداماتي را به منظور مقابله با سوءاستفاده گران جنسي در شبكه‌هاي اجتماعي به عمل آورده‌اند. تلاش براي درك بهتر ابعاد مختلف اين پديده تكان دهنده و يافتن راه‌هاي مقابله با آن در صدر برنامه‌هاي دولتهاي مختلف قرار گرفته است.
در سال 2008 گروهي از كارشناسان و نيروهاي پليس و امنيتي نشستي را در آمريكا در اين زمينه برگزار كردند و در سند پاياني اين نشست تاكيد كردند كه سايت‌هاي شبكه‌اي بايد روش‌هايي را براي پي بردن به سن واقعي كاربران خود در نظر بگيرند. با اين حال سوءاستفاده از انواع ابزار شبكه‌اي به خصوص در غرب براي آزار و اذيت جنسي كودكان ادامه دارد و كار بدانجا رسيد كه حتي شبكه‌هاي اجتماعي زيرزميني به همين منظور در آمريكا و اروپا ايجاد شد كه تعداد محدودي از آنها از سوی نيروهاي امنيتي و پليس كشف و برخي اعضاي آنها دستگير شدند. يكي از گسترده‌ترين اين شبكه ها در مي سال 2010 كشف شد.
اعضاي اين شبكه با راه اندازي يك سايت شبكه‌اي هرزه نگاري تلاش داشتند پول كلاني از محل سوءاستفاده از كودكان و نوجوانان به جيب بزنند. اين سايت صدها عضو داشت كه برخي از آنان از سوی پليس دستگير شدند و تعدادي از آنها هم هرگز شناسايي نشدند. اين شبكه تاكنون بزرگترين شبكه سوءاستفاده از كودكان و نوجوانان در فضاي مجازي بوده كه رسماً شناسايي و متلاشي شده است.
استفاده‌هاي احساسي يكي از روش‌هاي متداول در شبكه‌هاي اجتماعي كه به طور گسترده‌اي رواج دارد، متاسفانه در برخي موارد نتايجي تلخ به دنبال داشته است. در اين موارد كاربر يا كاربراني با نيت شوخي يا انتقام‌گيري احساسي تلاش مي‌كنند با عواطف و احساسات فرد يا افراد بازي كنند.
اين كار از طريق انتشار اخبار و اطلاعات نادرست شخصي و كاري در مورد وي يا توزيع عكس‌هاي نامناسب از يك كاربر در محل كار يا منزل يا حتي انتشار شايعاتي در مورد ارتباطات خصوصي وي صورت مي‌گيرد. فضاي باز و بدون محدوديت فيس بوك باعث شده تا بسياري از كاربران از اين سايت براي سوءاستفادههاي اين چنيني بهره برده و چنين كارهايي را به نحوي توجيه كنند.
ساده‌ترين روش انجام چنين كارهايي اظهارنظرهاي بي مورد يا نامناسب در مورد عكس‌ها و نوشته‌هاي ديگر كاربران است. مرز بين اين نوع موارد با سوءاستفادههاي جدي يا زورگيري مجازي بسيار باريك است و در مواردي كار به شكايت يا حتي درگيري مي‌رسد. زورگيري‌هاي آنلاين يك پديده متداول ديگر در فضاي مجازي است كه با گسترش شبكه‌هاي اجتماعي روش‌هاي جديد و متنوع‌تري هم براي اين كار پيدا شده است.
اين كار معمولاً باعث آسيب‌هاي روحي و عاطفي شديد فرد قرباني مي‌شود. بر اساس يك تحقيق اجتماعي 39 درصد كاربران شبكه‌هاي اجتماعي تصريح كرده‌اند كه بر اثر زورگيري‌هاي آنلاين دچار آسيب‌هاي روحي و رواني شده‌اند. اين آسيب‌ها به خصوص در مورد نوجوانان بسيار شديدتر است، به گونه‌اي كه ممكن است منجر به ايجاد استرس، شكست‌هاي روحي شديد، ترس از محيط و نفرت از گروه‌هاي همسال شود.
در اين زمينه سايت‌هاي ماي اسپيس و فيس بوك پيشتاز هستند و با توجه به اينكه محدوديتي در اين سايت‌ها براي ارسال نوشته و عكس وجود ندارد، احتمال چنين سوءاستفاده‌هايي زياد است.
عليرغم هشدار كارشناسان و متخصصان اكثر شبكه‌هاي اجتماعي حاضر نيستند در اين زمينه محدوديتي را بپذيرند و در برابر مشكلات حاصل از بي مسئوليتي خود نيز پاسخگو نيستند.
منبع: فارس