به گزارش
گرداب، شبکه ملی دانا در راستای هوشمند سازی مدارس و ایجاد عدالت آموزشی در سراسر کشور و کمک به دانش آموزان محرومی که دسترسی به معلم و آموزش ندارند، توسط وزارت ارتباطات تاسیس شد. به همین منظور با مهرداد ترابیان مدیر کل هماهنگی استانهای کشور در گفت و گویی درباره کلیت شبکه دانا و اینکه بر چه بستری در دسترس کاربران قرار خواهد گرفت توضیح داد و گفت: شبکه دانا در حقیقت اتصال مدارس کل کشور به شبکه ملی اطلاعات هست بدین مفهوم که دانش آموزان در مدرسه اتصالشان برقرار میشود اگر فعالیت علمی داشته باشند میتوانند انجام دهند، تدریس از راه دور روی این بستر امکان پذیر است به عنوان مثال اگر روستای دور افتادهای در استان سیستان و بلوچستان نیاز به یک معلم خوب ریاضی در تهران داشته باشد روی بستر مذکور این امکان فراهم شده است که تدریس انجام شود.
نکته مهمی که در شبکه دانا وجود دارد، اتصال مدارس به این شبکه است که با توجه به شرایط فعلی جامعه و تعطیلی مدارس کاربرد این شبکه برای ماده ۶۹ برنامه ششم توسعه کشور بوده که شرایط جدید به وجود آمده باعث شد مدارس تعطیل شود و کاربرد این شبکه بیشتر برای معلمها و اولیای بچههاست که در مدرسه حضور دارند و این شبکه درحال حاضر این شبکه با یک ترافیک قابل توجهی رو به رو است. کاربرد این شبکه برای معلمها به این نحو است که معلم اگر بخواهد کلاس غیر حضوری روی شبکه شاد داشته باشد اگر در مدرسه حضور داشته باشد میتواند از این شبکه استفاده کند.
سوالی که اینجا پیش میآید این است که فرق این شبکه با شبکه شاد چیست؟ و آیا شبکه شاد جز این شبکه محسوب میشود؟ خیر شبکه شاد در حقیقت جز این شبکه نیست بلکه یک پلتفرمی هست برای آموزش مجازی دانش آموزان. دانش آموز و معلم در منزل میتوانند به شبکه شاد متصل شوند و از این شبکه استفاده کنند. شبکه دانا در حقیقت برای زمانی است که مدارس باز بوده و معلم و اولیای دانش آموز در مدرسه حضور دارند؛ ماده ۶۹ وزارت ارتباطات را موظف کرده بود که تمام مدارس شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر، روستاها و حاشیه شهرها را مدارسشان را متصل کند که این اتفاق افتاده است، اما با شرایط فعلی کرونا متفاوت است.
چند درصد از روستاها شامل طرح دانا نمیشوند؟
این شبکه در تمامی روستاها فعال شده است به جز روستاهایی که دسترسی به اینترنت ندارند در شرایط فعلی که کمتر از ۵ درصد مدارس هستند که به این شبکه متصل نشدهاند و علت عدم اتصال آنها عدم وجود اینترنت در داخل آن روستا است. ان شاءالله تا آخر سال برنامه یعنی سال ۱۴۰۰ این ۵ درصد هم روستاها میشوند و شبکه دانا در این روستاها فعال میشوند.
ترابیان در ادامه از هدف دولت دوازدهم تا پایان سال برنامه برای بهبود اینترنت روستاها گفت: در این بحث دو موضوع مطرح است، روستاهایی که درحال حاضر به اینترنت دسترسی دارند و قصد افزایش کیفیت این مهم را داریم و روستاهایی که دسترسی به اینترنت ندارند و دسترسی باید برای آنها ایجاد کنیم که در هر دو جبهه فعالیتهایی درحال انجام است. در روستاهایی که به اینترنت دسترسی دارند با توجه به شرایط جدید و شیوع ویروس مهلک کرونا شرایط طوری فراهم شده که ما افزایش ظرفیت بدهیم با توجه به اینکه مردم باید در منزل بمانند و نیازهای آموزشی، بانکی و نیازهای دیگری که دارند را از راه دور برای آنها فراهم کنیم.
قطعا در اوایل دوره کرونا مردم با مشکلاتی رو به رو شدند به این دلیل که مصرف اینترنت به طرز قابل توجهی بالا رفت در همان اوایل با تمهیداتی که از سمت وزارت ارتباطات انجام شد با افزایش ظرفیتها در روستاها و شهرها و بین استانها عمده مشکل کیفیت در اوایل نوروز حل شد. مواردی هم از سمت روستاها به وزارت ارتباطات منتقل میشود مبنی بر این که ما مشکلاتی داریم، تیمهای بهینه سازی وزارت ارتباطات بعد از هر درخواست مردمی در استانهای مختلف با مدیریت مدیران استانی ما به روستاها اعزام شده و اقدامات بهینه سازی را انجام میدهند و موجب افزایش کیفیت میشوند. دسته دوم روستاهایی هستند که سرویس ندارند، این روستاها طبق یک برنامه زمان بندی تا انتهای سال ۱۴۰۰ همگی به اینترنت متصل خواهند شد و این زمان بندی اولویت بندی بر اساس جمعیت روستاهاست و هرچه جمعیت روستاها بیشتر باشد، اولویت بالاتری برای ارائه سرویس دارند.
پهنای باندی که برای این شبکه در روستاها در نظر گرفته شده در مقایسه با شهرهای بزرگ مثل تهران چقدر است؟
در حقیقت پهنای باند به جمعیت بستگی دارد هرچه قدر جمعیت منطقهای بالاتر باشد ما پهنای باند بیشتری برای آن منطقه فراهم میکنیم، این اتفاق افتاده است. درواقع روستاها جمعیت کمتری دارند و دو تفاوت با شهرها دارند، اول اینکه در تهران ده، یازده یا حتی تعداد بیشتری سایت درحال سرویس دادن است و این ارتباط قطعا نسبت به سایر مکانها بهتر است، اما در داخل روستاها یک یا دو سایت یا حداکثر سه سایت درحال سرویس دهی است و نقاط کور بیشتری وجود دارد که با بهینه سازیها این نقاط کور برطرف میشوند و سعی ما بر این است که تجربه مشترک در شهر و روستا یکسان باشد.
کدام اپراتورها بیشترین میزان پوششدهی خدمات شبکه را در روستاها داشته است؟
اپراتورهای غالب ما همراه اول و ایرانسل هستند و بخشی از شبکه هم اپراتور رایتل سرویس دهی میکند. با توجه به اینکه همراه اول اپراتور قدیمیتری است یعنی زودتر در کشور شروع به ارائه سرویس کرده است تعداد سایتهای بیشتری دارد به همین نسبت پوشش نسل دو یعنی سرویسهای مکالمه آن بیشتر است. ایرانسل با توجه به اینکه با تاخیر وارد کشور ما شد تعداد سایتهای این اپراتور کمتر است، ولی عمده این سایتها نسل ۳ و نسل ۴ هستند. به همین خاطر در روستاها نسل ۲ مکالمه تعداد زیادتری از روستاهای ما از شبکه همراه اول استفاده میکنند، اما در عوض در اینترنت تعداد زیادی از روستاهای ما از شبکه ایرانسل بهرهمند هستند یعنی ضریب نفوذ ایرانسل در دیتا بهتر بوده و ضریب نفوذ همراه اول در مکالمه بهتر است.
آیا شبکه دانا بخشی از طرح ملی شبکه ملی اطلاعات است و قرار است یک قطعه از پازل این پازل را تکمیل کند؟
شبکه دانا بدین مفهوم که روی پلتفرم و اتصال داخلی است درحقیقت یکی از زیر شاخههای شبکه ملی اطلاعات است. این به این مفهوم نیست که شبکه دانا دسترسی به اینترنت ندارد یعنی دانش آموز اگر بخواهد در فضای مجازی جستوجویی انجام دهد و یا یک مطلب علمی را بدست بیاورد مجبور است که از منابع داخلی استفاده کند، خیر! از منابع خارجی هم میتواند استفاده کند. کلا مفهوم شبکه ملی اطلاعات این است که شما نیازهای داخلی خود را روی بسترهای داخلی برآورد کنید ولی این به این مفهموم نیست که شبکه ملی اطلاعات فارق از اینترنت است و شما هنگام از شبکه دانا دسترسیتان به اینترنت قطع میشود.
با توجه به توضیحاتی که داده شد این مفهوم بدست آمد که چند درصد از روستاها شامل اینترنت نمیشوند، ترابیان در این خصوص این طور توضیح داد: در این خصوص دو آمار وجود دارد، آمار اول در برنامه ششم توسعه وزارت ارتباطات بایستی تا انتهای سال برنامه دسترسی ۸۰ درصد روستاها را به پهن باند فراهم کند، به نحوی که چهار خدمت الکترونیک که همین شبکه دانا است، ارائه خدمات بهداشتی از راه دور، ارائه خدمات کشاورزی از راه دور و خورده بانکداری فراهم شود این عدد در شرایط فعلی ۹۰ درصد است یعنی ۱۰ درصد از برنامه که یک سال از آن باقی مانده است وزارت از این مقدار فراتر رفته است.
نکته بعدی این است که مدارسی که به پهنای باند دسترسی ندارند را به اینترنت فراهم کنیم در شرایط فعلی کشور و نیاز روستاها به استفاده از خدمات آموزشی ما باید فراتر از برنامه ششم توسعه عمل کنیم که این اتفاق در وزارت ارتباطات افتاده است و درصد باقی مانده از روستاهای ما تا انتهای سال برنامه به پهن باند دسترسی پیدا میکنند. طبیعتا اگر تعدادی از روستاهای کشور دسترسی به پهنای باند ندارند مدارس آنها هم امکان اتصال به شبکه دانا ندارد که آنها هم به ترتیب اولویت جمعیتی متصل میشود.
ترابیان درباره حضور کسب و کارها در این طرح افزود: قطعا ارائه کنندگان خدمات محتوا میتوانند از شبکه دانا استفاده کنند که تنوعشان در کشور ما بسیار زیاد است. دومین گروهی میتوانند از این شبکه استفاده کنند البته با همکاری آموزش و پرورش، تولیدکنندگان نرم افزارهای مدیریت مدرسه است که در کشور به وفور یافت میشوند، به این مفهوم که گرفتن امتحانات، حضور و غیاب، ارتباط با اولیای مدرسه میتواند روی این نرم افزارها قرار بگیرد و این کسب و کارها میتواند از شبکه دانا استفاده کنند ضمن اینکه با تصمیم آموزش و پرورش میشود کارهای اقتصادی هم در این شبکه انجام داد که از طریق منافعی که اپراتور خاصی از آن کارهای اقتصادی میبرد یک سری خدمات را به جاهای روستایی به صورت رایگان داریم.
در پایان ترابیان آمار دقیقی از تعداد مدارسی که در این طرح حضور دارند را ارائه کرد و از تدابیری که برای حفظ امنیت اطلاعات شخصی این مدارس اندیشیده شده است این طور توضیح داد: درحال حاضر ۷۸ هزار مدرسه کشور از ۸۳ هزار به شبکه ملی دانا متصل شدهاند. برای امنیت اطلاعات وزارت ارتباطات با همکاری آموزش و پرورش توسط سازمان فناوری اطلاعات متولی امن نگه داشتن این اطلاعات هستند و با توجه به اینکه شبکه دانا شبکهی مستقلی است یعنی اینکه از شبکه اینترنت جدا هست و نفوذ به این شبکه سختتر است، به همین خاطر امنیت بهتری دارد.