امروزه با پیشرفت تکنولوژی و فناوری شاهد تحولات پولی و مالی در سراسر این کره خاکی هستیم. در این بین ارزهای رمزنگاریشده نیز با توجه به ویژگیها و کاربردهایشان مورد توجه بسیاری از افراد، خصوصا سرمایهگذاران قرار گرفتهاند.
به گزارش گرداب، این درحالی است که بسیاری از آنها اطلاعات چندانی از رمزارزها و بازار آن ندارند و سرمایه خود را به راحتی از دست میدهند. به همین دلیل خرید و فروش ارزهای رمزنگاری شده باید با دانش و اطلاعات کافی انجام شود. در این مقاله به مفهوم رمزارز، معرفی انواع آن و جرائم و کلاهبرداریهایی که در این حوزه اتفاق میافتد، میپردازیم.
رمزارز چیست؟
رمزارز یا ارزرمزی یا کریپتوکارنسی یک نوع ارز مجازی است که امنیت آن توسط فناوری رمزنگاری تامین میشود، به طوری که رمزگشایی از آن بسیار دشوار و بعضا غیرممکن است. ارزهای رمزنگاری شده عموما توسط مرکز خاصی کنترل نمیشوند، سریع و مقرون به صرفهاند، محدودیت جغرافیایی ندارند و از همه مهمتر با دغدغهی حفظ حریم خصوصی ایجاد شدهاند.
فلسفه وجودی رمزارزها، نشأت گرفته از ریاضیات و علوم کامپیوتر است که برای امنیت اطلاعات و انتقال پول استفاده میشود. در واقع رمزارزها یک رشته کد هستند که بر روی یک دفتر عمومی مشترک یا همان بلاکچین ثبت میشوند. این دفتر عمومی، سوابق کل تراکنشها را از روز اول ثبت میکند و به صورت مداوم بروزرسانی میشود.
معروفترین رمزارزهای بازار کریپتو کدامند؟
بیت کوین (Bitcoin):
بیت کوین اولین رمزارزی بود که در بستر فناوری بلاکچین ایجاد شد و از نظر حجم بازار تاکنون رتبه اول را بین کریپتوهای دیگر به خود اختصاص داده است. ایده اصلی برای اختراع بیت کوین، کاهش واسطه و توسعه یک شبکه غیرمتمرکز همتا به همتا بود، جایی که همه میتوانند مبالغ خود را بدون واسطه انتقال بدهند. این سیستم نیز میتواند به عنوان جایگزینی برای سیستم بانکداری سنتی باشد. این رمزارز توسط ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۸ معرفی شد.
اتریوم (Ethereum):
اتریوم یک پلتفرم آزاد مبتنی بر بلاکچین است که باعث میشود قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز بدون هیچگونه اختلال، کلاهبرداری، کنترل یا دخالت شخص ثالثی، ساخته و اجرا شوند. برنامههای کاربردی در رمزارز اتریوم بر اساس رمزنگاری خاصی بر روی اتر، اجرا میشوند. در حال حاضر پس از بیت کوین، اتریوم بزرگترین رمزارز از نظر ارزش بازار است.
تتر (Tether):
تتر یکی از اولین و محبوبترین گروهی از رمزارزها بود که اصطلاحا به استیبلکوینها (Stablecoin) معروف است. تتر، مانند دیگر رمزارزها از فناوری بلاکچین استفاده میکند و برخلاف دیگر کریپتوها این ارز توسط دلار آمریکا پشتیبانی میشود. این به آن معناست که هر تتر باید توسط دلارهایی که ذخیره نگه داشته شدهاند، با نرخ یک به یک پشتیبانی شود. این یعنی، معاملات تتـر در تمام صرافیها در سطح یک دلار بوده و میتوان آنها را به جای دلار به کار برد. تتر در بازار رمزارزها رتبه سوم را به خود اختصاص داده است.
ریپل (Ripple):
ریپل یک شبکه پرداخت متن باز و مبادلهای برای رمزارزهاست و دارای دفترچه خاص خود است که همهی معاملات در آن ثبت میشوند. هدف اصلی رمزارز ریپل فعال کردن یک شبکه مالی جهانی امن و فوری با هزینه معاملاتی پایینتر است، به این معنی که میتوانید مانند فرستادن یک ایمیل، به هرجای دنیا پول ارسال کنید. برخلاف بیت کوین، ریپل به کمک بانکها آمده و با آنها همکاری میکند. طبق رتبه بندی سایت کوین مارکت کپ (coinmarketcap.com) از نظر حجم بازار، ریپل در بازار رمزارزها رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است.
بیت کوین کش (Bitcoin Cash):
این رمزارز، انشعاب یا همان فورکی از بیت کوین است که در تاریخ ۱ آگوست ۲۰۱۷ به منظور رفع مشکلات بیت کوین ایجاد شد. تمرکز اصلی بیت کوین کش بر ظرفیت تراکنش است. این رمزارز اندازه بلاک بزرگتری (۳۲ مگابایت) نسبت به اندازه بلاک بیت کوین (۱ مگابایت) دارد، که این ویژگی آن به طور متوسط منجر به کاهش هزینههای تراکنش و انتقال سریعتر میشود. در زمان ایجاد رمزارز بیت کوین کش هر کسی که به هر میزان بیت کوین داشت، به طور خودکار به همان میزان بیت کوین کش دریافت میکرد. به عنوان مثال اگر در زمان ایجاد بیت کوین کش، یک بیت کوین داشتید، فورا یک بیت کوین کش دریافت میکردید.
رمزارزها؛ ابزاری برای پولشویی
در ۲۴ آوریل ۲۰۱۹ پلیس برزیل اعلام کرد شخصی را دستگیر کرده است که به طور مخفیانه در آزمایشگاه مواد مخدر مشغول به فعالیت بوده و از بیتکوین برای پولشویی استفاده میکند. در این آزمایشگاه به شکل غیرقانونی بیتکوین استخراج میشد و بعد از استخراج، جهت قاچاق مواد مخدر از سوی فرد مظنون مورد استفاده قرار میگرفت.
بهدلیل ویژگی ناشناس بودن برخی از رمزارزها، امکان پولشویی در آنها وجود دارد. خصوصا در بیت کوین که در هر تراکنش آن، نشانی فرستنده و گیرنده ثبت میشود. این نشانی متعلق به یک شخص است، اما برای بهدست آوردن آن نیازی به احراز هویت از سوی او نیست؛ بنابراین هر شخصی میتواند به کمک چند برنامه کیف پول، چندین نشانی ایجاد کند و با آنها اقدام به مبادله بیتکوین کند.
تنها در صورتی هویت فرد مشخص میشود که وی در صرافی اقدام به مبادله بیتکوینها کرده باشد یا یکی از طرفهای معامله، هویت وی را درخواست کند. در غیر این صورت، فرد میتواند در معاملهای شرکت کند بدون آنکه هویت او مشخص شود. همانند بیت کوین، در سایر رمزارزهای نیمه ناشناس مانند اتریوم، ریپل، بیتکوینکَش و... نیز امکان پولشویی وجود دارد.
پیشبینیها نشان میدهد که تا سال ۲۰۲۱ بیش از ۷۰ درصد تراکنشهای سالیانه رمزارزها برای فعالیتهای غیرقانونی خواهد بود. راهکار مبارزه با پولشویی از طریق رمزارزها، اجرای کامل و دقیق قوانین شناسایی مشتری در صرافیها یا از سوی طرفهای معامله است. چنانچه هویت افراد در صرافیها بهطور کامل ثبت شود، آنگاه امکان مبارزه با پولشویی نیز فراهم میشود.
ماجرای سیلک رود چه بود؟
سایت سیلک رود در سال ۲۰۱۱ توسط شخصی به نام رابرتز راهاندازی شد که بعدها معلوم شد این عنوان تقلبی و غیرواقعی بوده و بنیانگذار آن شخصی است به نام راس ویلیام اولبریکت. این سایت در سال ۲۰۱۳ که توسط پلیس افبیآی از کار افتاد، یکی از بزرگترین وبسایتهای پنهان خرید و فروش مواد مخدر بود که بر پایه فناوری «تور» اداره میشد و معاملات خرید و فروش در آن از طریق رمزارز بیت کوین انجام میشد.
فناوری تور به بازدیدکنندگان این امکان را میداد تا بدون مشخص شدن نتایج جستجوهایشان و بدون نظارت پلیس به بخشهای مختلف سایت دسترسی داشته باشند. بعد از دستگیری راس ویلیام اولبریکت، دوستان او بار دیگر سیلک رود ۲.۰ را راهاندازی کردند، اما در سال ۲۰۱۴ این وبسایت جنجالی مجددا توسط افبیآی بسته شد.
شرکتهای هرمی و کلاهبرداری از طریق رمزارز
این شرکتها هر روز با شکل و شمایلی تازه همانند قارچ، سبز میشوند و با وعدههایی مانند پولدار شدن سریع و تضمینی، سرمایه افراد را میبلعند و بعد از مدتی ناپدید میشوند. زمانی که افراد عادی نام قراردادهای هوشمند، بلاکچین، اتریوم و ... را میشنوند، از آنجایی که این مفاهیم ذاتا کاملا صحیح و علمی هستند، اکثرا تصور میکنند این پروژه بسیار خلاقانه و نوآورانه است و حتما درست کار میکند، حتی اگر متوجه آن نشوند.
افراد کلاهبردار نیز که جامعه هدف خود را به خوبی میشناسند، از عدم آگاهی اشخاص سوءاستفاده میکنند و مبالغ کلانی به جیب میزنند. در شرکتهای هرمی که فرد طراح در بالای هرم قرار دارد، تا زمانی که افراد جدید وارد سیستم میشوند، با قسمتی از پولی که تازه وارد سیستم شده است به افراد قبلی سود میدهد. در نهایت نیز ناگهان پروژه از کار میافتد و طراح با مبلغ کلانی پول ناپدید میشود.
وعده رمزارز رایگان؛ یک روش کلاهبرداری که هیچوقت قدیمی نمیشود
این روش یکی از مرسومترین روشهای کلاهبرداری است و ظاهرا هیچوقت قدیمی نمیشود! واژه «رایگان» به دلیل ایجاد بار روانی مثبت در ذهن افراد، میتواند به راحتی موجب فریب آنها شود. در این روش مرسوم، کلاهبرداران یک حساب جعلی ایجاد میکنند و به افراد اعلام میکنند که اگر مقدار مشخصی از رمزارزهای خود را به این حساب بریزید، ما در مدت کوتاهی چندین برابر سود برای شما واریز خواهیم کرد. این وعده دروغین تا به امروز منجر به کلاهبرداریهای بسیاری از این طریق شده و اشخاص به راحتی فریب این کلاهبرداران را میخورند و سرمایه خود را از دست میدهند.
آگاه باشید که در صورت سرمایهگذاری در یک طرح کلاهبرداری یا پانزی، شانس بازپسگیری داراییتان بسیار کم است. این موضوع نه تنها در کلاهبرداری در حوزه رمزارزها بلکه در سایر کلاهبرداریهای مالی و بینالمللی نیز صدق میکند. ما صمیمانه توصیه میکنیم قبل از هرگونه سرمایهگذاری، جوانب آن را در نظر بگیرید و در رابطه با آن بسیار تحقیق کنید. این نکته را فراموش نکنید که بازار رمزارزها بسیار سوداگرانه و پیچیده است و همچنین ریسک بالایی دارد. در بسیاری از مواقع عملکرد یک پروژه رمزارز غیرقابل پیشبینی است و هیچ تضمینی برای کسب سود بالا در هر سرمایهگذاری وجود ندارد!
________________________________________
منابع:
https://blockgeeks.com/guides/what-is-cryptocurrency/
https://www.investopedia.com/terms/c/cryptocurrency.asp
https://www.investopedia.com/terms/b/bitcoin.asp
https://cointelegraph.com/ethereum-for-beginners/what-is-ethereum
https://www.investopedia.com/terms/t/tether-usdt.asp
https://cointelegraph.com/ripple-۱۰۱/what-is-ripple
https://coinmarketcap.com/
https://cointelegraph.com/bitcoin-cash-for-beginners/what-is-bitcoin-cash
https://cybersecurityventures.com/cryptocurrency-market-watch/
https://cointelegraph.com/news/brazilian-police-arrest-suspect-for-money-laundering-with-bitcoin
https://cointelegraph.com/news/comparing-money-laundering-with-cryptocurrencies-and-fiat
https://news.law.fordham.edu/jcfl/۲۰۱۸/۰۲/۲۱/silk-road-the-dark-side-of-cryptocurrency/
https://www.investopedia.com/terms/s/silk-road.asp
https://academy.binance.com/security/pyramid-and-ponzi-schemes