قوانین ضدانحصاری مقرراتی هستند که با محدود کردن قدرت بازار شرکتهای خاص، به تشویق رقابت در بازار کمک میکنند.
به گزارش گرداب، بیش از یک قرن است که کنگره آمریکا تلاش کرده تا با استفاده از قوانین ضدانحصاری (قوانینی که ادغام انحصاری را محدود میکنند و امکان رقابت را فراهم میسازند)، قدرت واسطههای مسلط بر بازارها را محدود کند تا امکان شکلگیری بازارهای آزاد فراهم شود و از تمرکز بیرویه قدرت اقتصادی جلوگیری شود.
کنگره همچنین در بسیاری از بخشهای مهم اقتصاد – از جمله خدمات مالی، ارتباطات از راه دور و حملونقل - به مجموعه وسیعی از سیاستها برای ایجاد شرایط لازم برای رقابت عادلانه پرداخته است. بااینحال در بخش فناوری، انحصار عجیبی در بازار آمریکا به وجود آمده است. کنگره در سال ۲۰۲۰ بر روی بازارهای دیجیتال و غولهای فناوری (آمازون، گوگل، فیسبوک و اپل) متمرکز شد. در این نوشته به بررسی قوانین اجرائی ضدانحصاری کنگره در این بازار پرداخته خواهد شد و در نوشتارهای دیگر این سری پرونده، انحصار ایجادشده توسط این غولهای فناوری در هر بازار مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
قوانین ضدانحصاری برای محافظت و ارتقاء رقابت سالم در تمام بخشهای اقتصاد تدوین شده است. قانون شرمن، قانون کمیسیون تجارت فدرال و قانون کلیتون سه قانون اساسی در تاریخ تنظیم مقررات ضدانحصاری هستند. کمیسیون تجارت فدرال با همکاری وزارت دادگستری وظیفه اجرای قوانین ضدانحصاری فدرال را بر عهده دارد.
قوانین ضدانحصاری، ابزار مهم برای برقراری عدالت
بهعنوان بخشی از بررسی جامع رقابت در بازارهای دیجیتال، کنگره آمریکا در سال ۲۰۲۰ به بررسی این موضوع پرداخت که آیا قوانین فعلی و سطح اجرای آن برای رفع نگرانیهای مربوط به قدرت بازار که از طریق این تحقیق شناسایی شدهاند، مناسب هستند یا خیر.
برای دستیابی به این هدف، در تاریخ ۱۳ مارس ۲۰۲۰، کمیته فرعی گزارشهای ارسالی از کارشناسان متخصص در حوزۀ ضد انحصار و سیاستهای رقابتی منتشر کرد. برای اطمینان از بازنمایی طیف وسیعی از دیدگاهها، این متخصصان با دقت زیادی انتخاب شده بودند.
کنگره آمریکا در سال گذشته انحصارطلبی ۴ قدرت بزرگ فناوری را بررسی کرد.
کمیته قضایی مجلس نمایندگان در گزارشی ۴۴۹ صفحهای، نتیجهگیری خود را در مورد اینکه آیا آمازون، فیسبوک، اپل و گوگل قانون ضدانحصاری را نقض میکنند منتشر کرده است. این گزارش شرکتهای مذکور را به دلیل خریدن رقبا، ارجحیت دادن به محصولات و خدمات خود و داشتن قدرت بیشازحد نسبت به کسبوکارهای کوچکتری که از پلتفرمهای آنها استفاده میکنند، مورد انتقاد قرار میدهد. وال دمینگز عضو کمیته میگوید: «تحقیقات ما الگوی نگرانکنندهای را در شیوههای تجاری نشان میدهد که باعث کاهش رقابت و سرکوب شدن نوآوری میشود ... در فضای رقابتی پاداش باید به بهترین ایده برسد؛ نه به بزرگترین حساب شرکتی. ما اقدامات لازم را برای واکنش به قانونشکنان انجام خواهیم داد».
در طول این تحقیقات، کمیته فرعی گزارشهای ارسالی و اظهارات کتبی دیگری را از مجریان قوانین ضدانحصاری و دیگر کارشناسان برجسته در این حوزه نیز دریافت کرد که از جمله آنها میتوان به مارگرت وستاگر، معاون اجرایی کمیسیون اروپا و راد سیمز، رئیس کمیسیون رقابت و مصرفکننده استرالیا، اشاره کرد.
بدون شک سایر نهادهای دولتی نیز نقشی اساسی در تدوین قانون ضدانحصاری دارند. اما این دادگاهها، آژانسها یا شرکتهای خصوصی نیستند که قوانین ضدانحصاری را تدوین کردهاند؛ بلکه کنگره این قوانین را تصویب کرده و در نهایت کنگره تصمیم میگیرد که قانون چه باید باشد و آیا این قانون برای مردم آمریکا مفید است یا خیر. بنابراین، مسئولیت کنگره این است که بر قوانین ضدانحصاری و سیستم رقابت نظارت کند تا اطمینان حاصل شود که آنها به درستی کار میکنند و تغییرات لازم اعمال شود.
غولهای تکنولوژی بر روی میز محاکمه
قوانین ضدانحصاری
کارکنان کمیتۀ فرعی برای واکنش قانونی به یافتههای گزارش کنگره، به شناسایی مجموعۀ گستردهای از اصلاحات دست زدند. این اصلاحات پیشنهادهایی با اهداف زیر را شامل میشوند:
۱) ارتقاء رقابت عادلانه در بازارهای دیجیتال
۲) تقویت قوانین مربوط به ادغام و انحصار
۳) نظارت دقیق بر اجرای قوانین ضدانحصاری
اعمال محدودیت برای قدرتهای بزرگ
نکته مورد تاکید آنها این است که این توصیهها باید بهعنوان مکملی برای اجرای جدی قوانین ضدانحصاری عمل کنند و نباید جایگزین آنها شوند. این امر به خصوص درباره شرکتهای مسلط و خریداری رقیبان توسط آنها صادق است که بهطور قابل ملاحظهای رقابت را کاهش داده و به ایجاد انحصار برخلاف قانون کلیتون تمایل دارند. در این موارد کمیته فرعی به بررسی و پشتیبانی طیف وسیعی از روشهای جبرانی میپردازد؛ از جمله بازگرداندن خریدهای انجامشده یا واگذاری بخشهای تجاری با هدف بازیابی کامل رقابتی که به دلیل این خریدها آسیب دیده است و جلوگیری از نقض مجدد قوانین ضدانحصاری در آینده.
برقراری عدالت و فرصتهای برابر در بازار دیجیتال
الف. روشهای اصلاحی
روشهای اصلاحی که کنگره مطرح کرده است به شرح ذیل است:
۱- جداسازی ساختاری و ایجاد محدودیتهای تجاری جهت کاهش تعارض منافع
جداسازی ساختاری، فعالیت یک شرکت را در بازارهای مختلف ممنوع میکند. بهطورکلی محدودیتهای تجاری بازارهایی که یک شرکت بزرگ میتواند در آن رقابت کند را با محدودیت مواجه میکند. از جمله این محدودیتها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• جلوگیری از خرید شرکت جدید و ارتباط با شرکتهای وابسته.
• نظارت بر سوءاستفاده از بانک اطلاعاتی کاربران که در اختیار شرکتهای بزرگ است (زیرا کاربر از برنامههای مختلف یک شرکت، بهطور مثال گوگل، استفاده میکند که در نتیجه آن گوگل میتواند یک بانک اطلاعاتی کامل درباره هر کاربر داشته باشد و از آن بهعنوان یک ابزار جدی در مقابل رقبا استفاده کند).
• جلوگیری از این که قدرت شرکتهای مسلط به اهرم فشاری برای تعیین شرایط تجارت تبدیل شود.
• جلوگیری از ادغام برنامهها و خدماتی که کاربر به استفاده از آنها مجبور میشود؛ بهطور مثال در گوشیهای اندروید بعضی برنامههای گوگل بهعنوان پیشفرض نصب شده و کاربر مجبور به استفاده از آنها است.
آیا دومینوی غولهای فناوری میریزد؟
بطور کلی، تفکیک ساختاری به دو شیوه قابل بحث است:
۱) تفکیک مالکیتی: که مستلزم واگذاری و مالکیت جداگانه هر کسبوکار است.
۲) تفکیک عملکردی: که به یک واحد تجاری امکان میدهد در چندین حوزه تجاری فعالیت کند، اما ساختار سازمانی خاصی که باید داشته باشد از پیش مشخص میشود.
چندین نهاد اجرای قانون در سراسر جهان در حال بررسی امکان استفاده از روش جداسازی ساختاری در بازارهای دیجیتال هستند. در ژوئیه سال ۲۰۲۰، سازمان رقابت و بازارهای انگلستان که توصیه کرده بود نهاد نظارتی دیجیتال، اختیاراتی برای «اجرای تفکیک مالکیتی یا تفکیک عملیاتی» داشته باشد، به این نتیجه رسید که «اگر بهطور رسمی جداسازی بیشتری در کسبوکارهای قدرتمند بازار رخ دهد، میتواند مزایای قابل توجهی بهطور خاص در بازار تبلیغات دیجیتال به همراه داشته باشد». سازمان همکاری و توسعه اقتصادی نیز در سال ۲۰۰۱ توصیههایی برای جداسازی ساختاری شرکتهای یکپارچه که در بازارهای متمرکز فعالیت میکنند، به تصویب رساند. این سازمان در بررسی اجمالی ۱۵ ساله خود چنین نتیجه گرفت که «جداسازی ساختاری همچنان راه اصلاحی مناسبی است».
تصویب و اجرای قوانین ضدانحصاری برای شکستن انحصارطلبی فیسبوک، گوگل، آمازون و اپل
۲- وضع قوانینی برای جلوگیری از تبعیض، رانت و ترجیح محصولات خود
این مسئله در واقع اشاره به همان قوانینی دارد که پیش از این هم برای رفع تبعیضها وضع شده بود؛ قوانینی چون:
• دستورالعمل اینترنت باز که توسط کمیسیون ارتباطات فدرال (FCC) در سال ۲۰۱۵ نوشته شده بود.
• قانون رفتار برابر. کمیسیون اروپا پس از آشکار شدن این که گوگل بهطور غیرقانونی محصولات شرکت خود را بر دیگران مقدم کرده است، گوگل را ملزم به رعایت این قانون کرد.
۳- ارتقا نوآوری از طریق ایجاد امکان همکاری و دسترسی آزاد
امکان همکاری مکملی مهم برای اجرای جدی قوانین ضدانحصاری است. فیسبوک، شبکههای اجتماعی را به سمت انحصار سوق داده و به دلیل نفوذ زیاد در بازار، از سوی رقیبان خود فشاری را احساس نمیکند. به دلیل عدم وجود رقابت معنادار در بازار، بعید به نظر میرسد امکان بازگرداندن کامل قابلیت همکاری در بازار شبکههای اجتماعی وجود داشته باشد. از طرف دیگر در صورت عدم وجود سیاستهای پشتیبان رقابت، این امکان نیز وجود دارد که به دلیل اوج گرفتن بازار در آینده، اجرای قانون به تنهایی موجب رفع مشکل نشود.
۴- کاهش قدرت بازار از طریق قوانین ادغام
شرکتهای مسلط بر بازار با خرید شرکتهای کوچکتر قدرت خود را افزایش دادهاند، بهعنوان مثال در سال ۲۰۲۰، گوگل Fitbit را به قیمت ۲.۱ میلیارد دلار و Looker را به قیمت ۲.۶ میلیارد دلار، آمازون Zoox را به قیمت ۱.۳ میلیارد دلار و فیسبوک Giphy را با مبلغی نامشخص خریداری کردند.
برای رفع این نگرانی، کمیته فرعی توصیه میکند که برای خریدهای بعدی این شرکتها، کنگره قوانین را تغییر دهد. بر اساس این تغییرات پیشنهادی، هرگونه خرید یا بهکارگیری از سوی یک شرکت غالب، ضد فضای رقابتی فرض میشود مگر اینکه طرفهای معامله نشان دهند که چنین اقدامی برای تأمین منافع عمومی ضروری است و مزایای مشابه، از طریق رشد و گسترش داخلی حاصل نمیشود.
ممنوعیت خرید شرکتهای کوچک، تفکیک ساختاری و ... پیشنهادات کنگره برای برهم ریختن انحصار بازار
۵- ایجاد میدان عادلانه برای مطبوعات آزاد و گوناگون
در آوریل ۲۰۱۹، روسای کمیته فرعی، قانون ۲۰۵۴H.R. یا «قانون رقابت و حفاظت از روزنامهنگاری سال ۲۰۱۹» را معرفی کردند. برطبق این قانون:
۱) اگر ناشران خبری مستقیماً در کیفیت، صحت، انتساب اخبار خود نقش داشته باشند و قابلیت همکاری متقابل در حوزۀ اخبار فراهم شود، امکان هماهنگی ناشران خبری تحت قوانین ضدانحصاری را فراهم میکند.
۲) این به نفع کل صنعت است که فقط چند ناشر محدود امکان پخش خبر را نداشته باشند و این امکان برای همه فراهم باشد.
۳) هر خبر باید مستقیماً فقط به خود خبر مربوط باشد و اهداف دیگر را دنبال نکند.
قانون پیشنهادی به روزنامههای جامعه اجازه میدهد تا با شرکتهای بزرگ فناوری که در فضای به شدت ضدرقابتی فعالیت میکنند، منصفانهتر مذاکره کنند. این مسئله به محافظت از روزنامهنگاری، ارتقا رقابت و اطلاعرسانی به جوامع کمک میکند.
میدان عادلانه برای پخش اخبار امکانپذیر نیست!
۶- منع سوءاستفاده از قدرت چانهزنی و نیاز به طی مراحل قانونی
اهرم چانهزنی یکی از عوامل اصلی قدرت در بازار است که شرکتهای مسلط معمولاً از آن برای محافظت و گسترش سلطه خود استفاده میکنند. این بدان معناست که شرکتهای مسلط از قدرت خود در بازار برای تحمیل شرایط و تعهدات در مذاکرات با کسبوکارهای دیگر استفاده کنند. شرکتهای بزرگ عمدتاً مقررات ظالمانهای را در قراردادها به دیگران تحمیل میکنند.
برای مقابله با این مورد، کمیته فرعی توصیه میکند که کنگره با اقداماتی از جمله هدفگذاری بالقوه در زمینۀ قراردادهای ضدرقابتی و معرفی روند محافظتی مناسب برای افراد و مشاغل وابسته به شرکتهای بزرگ، سوءاستفاده از قدرت چانهزنی این شرکتها را محدود کند.
ب. تقویت قوانین ضدانحصاری
۱- بازسازی اهداف قوانین ضدانحصاری
این مسئله به اصلاحات خاص قانونی اشاره دارد که میتواند به تجدید و بازسازی قوانین ضدانحصاری در زمینه بازارهای دیجیتال کمک کند.
۲- منع ادغام اجباری
• وضع قوانین روشن در بازارهای متمرکز و تصویب اصول ساختاری در آنها
• حمایت و حفاظت از رقبای کوچک، تازهواردها و استارتآپها
• تقویت دکترین ادغام عمودی
۳- احیای قوانین انحصارطلبی
• سوءاستفاده سلطه
• اهرم انحصار
• قیمتگذاری غارتگرانه
• امکانات اساسی و امتناع از معامله
• ترجیح محصولات خود و طراحی محصول ضد رقابتی
اقدامات ضدانحصاری سبب شکسته شدن قدرت فیسبوک و سایر شرکتها خواهد شد
۴- معیارهای جدید برای تقویت قوانین ضدانحصاری
ج. تقویت اجرای قوانین ضدانحصاری
۱- نظارت کنگره
۲- فشار آژانسها
• ایجاد مجازات مدنی و مواردی از این دست برای نقض قوانین «روشهای ناعادلانه» و «اقدامات ناعادلانه یا فریبکارانه».
• الزام کمیسیون به جمعآوری منظم دادهها و گزارش در مورد تمرکز اقتصادی و رقابت در بخشهای مختلف اقتصاد، همانطور که در بخش ۶ قانون کمسیون تجارت فدرال آمده است.
• افزایش شفافیت عمومی و پاسخگویی آژانسهای ضدانحصاری، به همراه الزام آنها به درخواست و پاسخ به نظرات عمومی برای بررسی ادغام و انتشار توضیحات کتبی برای کلیه تصمیمات اجرایی.
• الزام آژانسها به انجام و بازنگری در ادغام در مورد معاملات قابل توجهی که طی سه دهه گذشته انجام شده و در دسترس عموم قرار دادن آنها.
• تدوین ممنوعیتهای دقیقتر گردانندههای آژانسها و شرکتهایی که در این زمینهها تحقیق میکنند، بهویژه در مورد مقامات ارشد.
• افزایش بودجههای کمیسیون تجارت فدرال و بخش ضد انحصارطلب
جلوگیری از بازگشت عصر سرمایهداری نفت و راهآهن
در این گزارش آمده است: "به بیان ساده، شرکتهایی که روزگاری خردهپا بودند، به غولهای انحصارگری تبدیل شدهاند که آخرین بار در عصر بارونهای نفتی و سرمایهدارهای راهآهن شاهد آن بودیم ... با کنترل دسترسی به بازارها، این غولها میتوانند برندگان و بازندگان را در کل اقتصاد ما انتخاب کنند. آنها نه تنها از قدرت فوقالعادهای برخوردار هستند، بلکه با گرفتن هزینههای گزاف، تحمیل شرایط قرارداد ظالمانه و استخراج دادههای ارزشمند از افراد و مشاغل متکی به آن، از شرایط خود سو استفاده میکنند. "
غولهای فناوری با سوءاستفاده دادههای کاربران قدرت را در دست گرفتهاند
در این گزارش بهطور گستردهتر پیشنهاد میشود که کنگره استاندارد جدیدی را برای نقض ضدانحصار تعریف کند و اعلام کند که این قوانین باید "بهگونهای طراحی شوند که نه تنها از مصرفکنندگان، بلکه از کارگران، کارآفرینان، مشاغل مستقل، بازارهای آزاد، اقتصاد عادلانه و آرمانهای دموکراتیک محافظت کند".
این گزارش در میان اختلافات سیاسی در کنگره به تأخیر افتاد. نیویورکتایمز گزارش داد که جمهوریخواهان بر سر راهحلهای پیشنهادی برای رفتار انحصاری با اکثریت دموکراتها اختلافنظر دارند. جمهوریخواهان از این ابراز نگرانی میکنند که گزارش در مورد ادعاهایی پیرامون رفتار تبعیضآمیز شرکتهای فناوری علیه کاربران محافظهکار بحث نکرده است. عضو جمهوریخواه کنگره، کن باک (Ken Buck) گزارشی جایگزین منتشر کرد که برخی از پیشنهادهای دموکراتها را به نادیده گرفتن محافظهکاران متهم کرد. اگرچه تقاضای دوجانبهای برای کاهش قدرت بزرگترین شرکتهای فناوری وجود دارد، اما کمیته نتوانست به یک چشمانداز واحد برای پیشرفت ادامه دهد.
اکثر این پیشنهادها میتواند عواقب گستردهای را برای بزرگترین شرکتهای فناوری به همراه داشته باشد. این قوانین فعالیت شرکتهای بزرگ در بازارهای مختلف را محدود کرده و بهطور بالقوه بسیاری از شرکتها را به نهادهای جداگانه تقسیم میکند.
مقایسه سیاستهای حفظ حریم خصوصی فیسبوک، گوگل، اپل، توییتر، آمازون و مایکروسافت
این اقدامات باعث میشود شرکتهای فناوری نتوانند بهواسطۀ پلتفرمهای خود از رقبا پیشی بگیرند و مهمتر از همه نتوانند از موقعیت ممتاز خود برای به دست آوردن یک مزیت ناعادلانه استفاده کنند. زیربنای این قانون اجرای شدیدتر قانون ضدانحصاری است که با تغییر هدفمند در قوانین اساسی امکانپذیر میشود. بهطور خاص این گزارش از کنگره میخواهد که قوانین ضدانحصاری موجود را مجدداً تبیین کند.
بههرحال واقعیت این است که امروز، اپل، آمازون، گوگل و فیسبوک هرکدام دارای قدرت بازار قابل توجهی در بخشهای وسیعی از اقتصاد هستند. در سالهای اخیر، هر شرکت به روشهای ضدرقابتی قدرت خود را در بازار گسترش داده و از آن بهرهبرداری کرده است. راهحلهای پیشنهادی برای این تخلفات میتواند ساختار دنیای دیجیتال را تغییر دهد. تضعیف قدرت شرکتهای بزرگ فناوری آمریکایی میتواند قدرت شرکتهای بزرگ فناوری در شرق آسیا، بهخصوص چین را به شدت افزایش دهد.
تضعیف قدرتهای دیجیتال، چه صدماتی به دنیای فناوری خواهد زد؟
______________________________
منابع:
https://www.investopedia.com/terms/a/antitrust.asp
https://ei.marketwatch.com/Multimedia/۲۰۱۹/۱۲/۱۲/Photos/ZQ/MW-HW۸۴۶_big_te_۲۰۱۹۱۲۱۲۱۴۳۵۲۷_ZQ.jpg?uuid=۸cdae۶۲۴-۱d۱۶-۱۱ea-a۱۶۰-۹c۸e۹۹۲d۴۲۱e
https://www.theverge.com/۲۰۲۰/۱۰/۶/۲۱۵۰۴۸۱۴/congress-antitrust-report-house-judiciary-committee-apple-google-amazon-facebook
https://www.youtube.com/watch?v=jyxS۲bvQGxc
David N. Cicilline, Chairman, Subcomm. on Antitrust, Commercial and Admin. Law of the H. Comm. on the Judiciary, Keynote Address at American Antitrust Institute’s ۲۰th Annual Policy Conference (June ۲۰, ۲۰۱۹) ,
https://cicilline.house.gov/press-release/cicilline-delivers-keynote-address-american-antitrust-institute%E۲%۸۰%۹۹s-۲۰thannual-policy.
https://www.paymentscardsandmobile.com/wp-content/uploads/۲۰۲۰/۰۹/GAFA-Big-Tech.jpg
Investigation of competition in digital markets. (۲۰۲۰). Subcommittee on antitrust, commercial and administrative law.
John Kwoka & Tommaso Valletti, Scrambled Eggs and Paralyzed Policy: Breaking Up Consummated Mergers and Dominant Firms ۲۲ (forthcoming Oct. ۲۰۲۰) (on file with Comm.).
https://www.youtube.com/watch?v=VmRixwCbvtE
OECD, STRUCTURAL SEPARATION IN REGULATED INDUSTRIES: REPORT ON IMPLEMENTING THE OECD RECOMMENDATION ۹ (۲۰۱۶) , https://www.oecd.org/daf/competition/Structural-separation-in-regulated-industries۲۰۱۶report-en.pdf.
Press Release, Eur. Comm’n, Antitrust: Commission Fines Google €۲.۴۲ Billion for Abusing Dominance as Search Engine by Giving Illegal Advantage to Own Comparison Shopping Service (June ۲۷, ۲۰۱۷) , https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/MEMO_۱۷_۱۷۸۵.
https://www.youtube.com/watch?v=Jw-Io۳a۴۱is
Chaim Gartenberg, Google buys Fitbit for $۲.۱ billion, THE VERGE (Nov. ۱, ۲۰۱۹) , https://www.theverge.com/۲۰۱۹/۱۱/۱/۲۰۹۴۳۳۱۸/google-fitbit-acquisition-fitness-tracker-announcement; Lauren Feiner & Jordan Novet, Google cloud boss Thomas Kurian makes his first big move — buys Looker for $۲.۶ billion, CNBC (June ۶, ۲۰۱۹) , https://www.cnbc.com/۲۰۱۹/۰۶/۰۶/google-buys-cloud-company-looker-for-۲point۶-billion.html; Karen Weise & Erin Griffith, Amazon to Buy Zoox, in a Move Toward Self-Driving Cars, N.Y. TIMES (June ۲۶, ۲۰۲۰) , https://www.nytimes.com/۲۰۲۰/۰۶/۲۶/business/amazon-zoox.html; Kurt Wagner & Sarah Frier, Facebook Buys Animated Image Library Giphy for $۴۰۰ Million, BLOOMBERG (May ۱۵, ۲۰۲۰) , https://www.bloomberg.com/news/articles/۲۰۲۰-۰۵- ۱۵/facebook-buys-animated-image-library-giphy-to-boost-messaging.
https://businessmirror.com.ph/wp-content/uploads/۲۰۱۹/۰۷/digitallife۰۲-۰۷۲۰۱۹.jpg
https://s.wsj.net/public/resources/images/ED-AW۹۵۱_Lowe_GR_۲۰۱۷۱۰۳۱۱۵۳۱۳۹.jpg
Aviv Nevo, Deputy Assistant Att’y Gen. for Econ. , Dep’t of Justice, Antitrust Div. , “Mergers that Increase Bargaining Leverage,” Remarks at the Stanford Institute for Economic Policy Research, ۷ (Jan. ۲۲, ۲۰۱۴) , https://www.justice.gov/atr/file/۵۱۷۷۸۱/download
https://www.youtube.com/watch?v=PvLtwV۷DFwg
Investigation of competition in digital markets. (۲۰۲۰). Subcommittee on antitrust, commercial and administrative law.
https://www.youtube.com/watch?v=۲lK۴z۴mwM_۴
https://www.icle.in/wp-content/uploads/۲۰۱۹/۰۷/face-۷۶۰x۴۹۰.jpeg
Investigation of competition in digital markets. (۲۰۲۰). Subcommittee on antitrust, commercial and administrative law.
https://www.theverge.com/۲۰۲۰/۱۰/۶/۲۱۵۰۴۸۱۴/congress-antitrust-report-house-judiciary-committee-apple-google-amazon-facebook
https://thetseconomist.files.wordpress.com/۲۰۱۹/۱۱/gafa.png?w=۶۹۶
https://www.youtube.com/watch?v=IcghGCBROR۰
https://www.theverge.com/۲۰۲۰/۱۰/۹/۲۱۵۰۹۱۱۵/tech-antitrust-report-house-judiciary-committee-vergecast-podcast
https://assets.entrepreneur.com/content/۳x۲/۲۰۰۰/۲۰۱۹۰۲۰۵۱۵۴۸۱۲-big-tech.jpeg
https://www.theverge.com/۲۰۲۰/۱۰/۶/۲۱۵۰۴۸۱۴/congress-antitrust-report-house-judiciary-committee-apple-google-amazon-facebook
https://www.theverge.com/۲۰۲۰/۱۰/۹/۲۱۵۰۹۱۱۵/tech-antitrust-report-house-judiciary-committee-vergecast-podcast
https://i۱.wp.com/truthonthemarket.com/wp-content/uploads/۲۰۱۹/۰۷/Elizabeth-Warren-Break-Up-Tech-Giants-GQ-۲۰۱۹-۰۳۰۸۱۹.jpg?fit=۱۲۸۰%۲C۷۲۰&ssl=۱