اینترنت ماهواره‌ای توانایی انتقال و دریافت داده ها از یک دیش ماهواره‌ای نسبتاً کوچک روی زمین و برقراری ارتباط با ماهواره است.
به گزارش گرداب، این روز‌ها اخبار بسیاری درباره اسپیس ایکس ایلان ماسک و اینترنت ماهواره‌ای در ایران نیز به گوش می رسد. اما در خارج از کشور خبر‌ها خیلی بیشتر از کار‌ها و شرکت ایلان ماسک است. در این متن ابتدا به تعریف اینترنت ماهواره‌ای و نحوه عملکرد آن و تفاوتش با شکل‌های دیگر اینترنت می پردازیم و همچنین، تاریخ پیدایش و آیندۀ آن، مزایا و معایب و کمپانی های چندملیتی ارائه دهنده در سطح جهانی و قیمت آن برای کاربران را مرور و بررسی می کنیم.
اینترنت ماهواره‌ای چیست و چه تفاوتی با سایر اشکال اینترنت دارد؟
اینترنت ماهواره‌ای گونه ای از دسترسی به اینترنت است که از طریق ماهواره های ارتباطی ارائه می گردد. ماهواره ارتباطی یک ماهواره مصنوعی است که سیگنال‌های مخابراتی رادیویی را از طریق فرستنده ارسال و تقویت می-کند. این ماهواره بین فرستنده منبع و گیرنده در مکان‌های مختلف روی زمین یک کانال ارتباطی ایجاد می کند. ماهواره های ارتباطی برای تلویزیون، تلفن، رادیو، اینترنت و برنامه های نظامی استفاده می شوند.
در تاریخ ۱ ژانویه ۲۰۲۱ محاسبه شده که ۲۲۲۴ ماهواره ارتباطی در مدار زمین وجود دارد. بیشتر ماهواره های ارتباطی در مدار زمین ثابت (GEO) ۲۲، ۲۳۶ مایل (۳۵، ۷۸۵ کیلومتر) بالاتر از خط استوا قرار دارند، به طوری که ماهواره در همان نقطه در آسمان ثابت به نظر می رسد؛ بنابراین آنتن های ماهواره‌ای ایستگاه های زمینی می توانند به طور دائم در آن نقطه باشند و نیازی به حرکت برای ردیابی ماهواره نیست.
اکنون با پیشرفت فناوری، امکان استفاده از این ماهواره ها در راستای دسترسی به اینترنت ممکن شده است. این نوع از دسترسی به اینترنت معمولاً از طریق ماهواره های در مدار زمین ثابت که می توانند سرعت داده نسبتاً بالایی را در اختیار کاربران قرار دهند، ممکن می شود. همچنین، ماهواره های جدیدتر که از باند Ku استفاده می کنند سرعت انتقال داده را به ۵۰۶ مگابیت بر ثانیه رسانده اند. علاوه بر این، منظومۀ اینترنت ماهواره‌ای جدیدی در مدار پایینی زمین (LEO) در حال توسعه است تا دسترسی به اینترنت از فضا با سرعت بیشتری امکان پذیر شود.
اینترنت ماهواره‌ای چگونه کار می کند؟
اینترنت ماهواره‌ای توانایی انتقال و دریافت داده ها از یک دیش ماهواره‌ای نسبتاً کوچک روی زمین و برقراری ارتباط با ماهواره است. ماهواره در حال گردش اطلاعات خود را به محلی روی زمین موسوم به مرکز عملیات شبکه منتقل و دریافت می کند. این مرکز خود به اینترنت متصل است، بنابراین کلیه ارتباطات از یک دیش ماهواره‌ای به ماهواره در حال گردش قبل از رسیدن به اینترنت از طریق این مرکز جریان می یابد. ارتباط داده ها از طریق ماهواره تفاوت چندانی با شخصی که از ارائه دهنده داده های زمینی استفاده می کند، ندارد.
اینترنت ماهواره‌ای مشکل نحوه دسترسی به اینترنت را به شهر‌های کوچک و مناطق روستایی، جایی که زیرساخت فیبر و کابل در آن وجود ندارد، حل می کند. در مناطق شهری، خانه ها و آسمان خراش‌ها با خطوط کابل و فیبر سیم کشی شده اند که اینترنت را برای افرادی که در شهر‌ها و مناطق با جمعیت زیاد زندگی می کنند، تأمین می کند. نصب فیبر در یک ساختمان آپارتمانی ارزان است و هزینه اندکی برای هر مشتری دارد. اما افرادی که فراتر از محدوده شهر زندگی می کنند از این امکان کم هزینه بی بهره اند. نصب خطوط فیبر برای هر خانه در روستا‌ها و مناطق دور بسیار پرهزینه است.
با وجود این، مردم روستا برای آموزش، اخبار، خدمات و مشاغل از راه دور، ارتباط با دوستان و خانواده به اینترنت نیاز دارند. برای مثال، ۱۹ درصد از جمعیت امریکا در مناطق روستایی زندگی می کنند، یعنی رقمی بیش از ۶۰ میلیون نفر که به اینترنت شهری دسترسی ندارند. حال اینجاست که اینترنت ماهواره‌ای دارای اهمیت می شود. خلاف سایر انواع خدمات اینترنتی، اینترنت ماهواره‌ای نیازی به زیرساخت‌های زمینی ندارد. کاریر به یک دیش ماهواره‌ای کوچک نصب‌شده در خانه، یک مودم/روتر از ارائه-دهنده اینترنت و یک سرویس داده ماهانه نیاز دارد.
این تنها چیزی است که کاربر نیاز دارد تا بتواند سرویس اینترنت را از هر نقطه با منظره ای از آسمان دریافت کند، خواه صاحب یک تختخواب در یک شهر کوچک باشد خواه صاحب یک مزرعه بزرگ در روستایی دور افتاده. دیش ماهواره‌ای خانگی، کانال ارتباطی با ماهواره های اینترنتی در فضا را ایجاد می کند و داده ها را از دستگاه های اینترنتی خانگی به ماهواره در فضا و سپس به مرکز عملیات شبکه در زمین انتقال می دهد. همه این عملیات در حدود نیم ثانیه انجام می شود.
برای پاسخ به بخش دوم پرسش بالا باید بگوییم به دلیل محدودیت در انتقال داده و مسألۀ تأخیر، اینترنت ماهواره‌ای نمی تواند با سایر گزینه های اینترنت روستایی، از جمله خط اشتراک دیجیتال، کابلی و در برخی موارد حتی اینترنت خانگی ۴G LTE رقابت کند. اما این بدان معنا نیست که در هر مقوله، کیلومتر‌ها از آن‌ها عقبتر است. در مناطق دورافتاده که سایر خدمات اینترنت وجود ندارند، تنها گزینۀ ممکن اینترنت ماهواره‌ای است. اینترنت خط اشتراک دیجیتال و کابلی معمولاً محدودیت داده ندارند و ممکن است سریعتر از اینترنت ماهواره‌ای باشند و اینترنت بی سیم ثابت نیز قیمت‌های بهتری ارائه می دهد. در جدول زیر، میزان سرعت دانلود و آپلود و همچنین نرخ دسترسی انواع اینترنت در آمریکا را مشاهده می کنیم.
برای مقایسه دقیقتر از لحاظ قیمت، سرویس ۲۵ مگابیت بر ثانیه از هر نوع ارائه دهنده را بررسی می کنیم. این سرعت برای مقایسه مفید است، زیرا برای خانواده های دو تا چهار نفره مناسب است.
همانطور که می بینید محدوده قیمت اینترنت ماهواره‌ای بسیار بیشتر از محدوده اینترنت خط اشتراک دیجیتال و کابلی است. این دامنۀ وسیع قیمت اینترنت ماهواره‌ای در درجه اول به دلیل تفاوت در میزان دسترسی به اطلاعات است. اینترنت ماهواره‌ای یک راه حل کارآمد برای مناطق روستایی است که در آنجا سایر انواع اینترنت ارائه نشده اند.
______________________
منایع:
https://www.youtube.com/watch?v=fhg۹۶tCwQmU
communication satellites
https://www.groundcontrol.com/images/iDirect_Topology_۳۴۴.jpg
https://www.youtube.com/watch?v=QpO۰FwN۹Png
Network Operations Center (NOC)
https://www.groundcontrol.com/How_Does_Satellite_Internet_Work.htm
https://encrypted-tbn۰.gstatic.com/images?q=tbn:ANd۹GcRNUa۴kASB۴_QRcxhKAwqBV۲۸۵xp۵RNAAmHwQ&usqp=CAU
https://www.satelliteinternet.com/
https://www.satelliteprome.com/wp-content/uploads/۲۰۱۶/۰۱/satellite-business.jpg
