
استاكسنت در تاسيسات غيرهستهاي ايران و فقط در موارد معدودي مشاهده و همان روزهاي اول مهار شد آن هم به روشهايي كاملا ايراني كه غربيها تصورش را هم نميتوانند بكنند.
به گزارش
گرداب به نقل از ایران هستهای، بيش از يك ماه است كه منابع غربي از انتشار يك كرم رايانهاي به نام "استاكسنت" خبر ميدهند كه ميتواند موجب وارد آمدن خسارتهاي فيزيكي جدي به تاسيسات بزرگ صنعتي شود. اين ويروس كه نخستين بار به وسیله يك شركت بلاروسي كشف شد، از طريق بازنويسي برنامههاي هدايتكننده تاسيسات بزرگ صنعتي، باعث وارد آمدن خسارتهاي بسيار جدي به آنها ميشود.
منابع غربي در روزهاي اول انتشار خبر اصرار داشتند كه هدف استاكسنت صرفا ايران يا حداكثر يكي دو كشور ديگر است كه از تجهيزات ساخته شده از سوی شركت زيمنس استفاده ميكنند. به همين دليل تبليغات وسيعي راه افتاد كه تلاش ميكرد استاكسنت را يكي از عوامل كند شدن كار در تاسيساتي مانند بوشهر و نطنز جلوه بدهد. اين درحالي است كه برنامه ايران در بوشهر و نطنز اساسا كند نشده كه نياز به يافتن علتي براي آن باشد.
برخي مسئولان ايراني گفتهاند: «استاكسنت براي اولين بار 1.5 سال پيش در بوشهر در كامپيوتر برخي اوپراتورها ديده شد، اما هرگز به تاسيسات آسيبي نرساند؛ چرا كه شبكه داخلي نيروگاه كاملا "ايزوله" و حفاظت شده است.» در نطنز نيز گزارش نوامبر 2010 يوكيا آمانو نشان داده است كه توليد محصول تا 4 روز قبل از انتشار گزارش ادامه داشته و هيچ توفقي در كار نبوده است.
با اين حال، گنجانده شدن بندي در گزارش آمانو كه ميگويد تزريق گاز به ماشينهاي سانتريفيوژ در 16 نوامبر متوقف شده موجي از گزارشها را در رسانههاي غربي به راه انداخت كه بدون اشاره به هيچ دليل خاصي عقيده داشتند نطنز مورد حمله استاكسنت قرار گرفته است. حتي موسسه علوم و امنيت بين المللي (ISIS) هم در گزارشي به قلم ديويد آلبرايت اين نتيجهگيري را تكرار كرد.
اين در حالي است كه كارشناسان ايراني آگاه از موضوع تاكيد ميكنند اين ارزيابي بيشتر از آن رو منتشر ميشود كه
غربيها مايلند براي خود كارنامه سازي كنند و بگويند كه در كند كردن برنامه ايران موفق بودهاند، والا هيچ حقيقتي پشت سر اين ارزيابيها وجود ندارد.
يك كارشناس ارشد مرتبط با موضوع گفت: «در نطنز دو اتفاق افتاده كه نشان ميدهد چيزي به نام كند شدن برنامه وجود نداشته است. اول اينكه گزارش آمانو نشان ميدهد وضعيت توليد و مهارت ايران در غني سازي افزايش پيدا كرده و دوم هم اينكه متوسط توليد نسبت به دوره گزارش دهي قبلي زياد شده است.»
اشاره اين كارشناس به اين واقعيت است كه در نطنز حدود 3300 كيلو اورانيوم 3.5 درصد غنا و 35 كيلو اورانيوم 20 درصد غنا توليد شده كه اين نسبت به گزارش سپتامبر 2010 آمانو يك پيشرفت جدي را نشان ميدهد.
اين كارشناس اضافه كرد: «حتي تعداد ماشينهاي در حال كار هم تغيير نكرده و اين نشان ميدهد كه اساسا مسائل فني متغير برجستهاي در تصميمهايي كه در نطنز اتخاذ ميشود، نيست.»
برخي ديپلماتها هم عقيده دارند علت اينگونه تحليلها اين است كه مقامهاي غربي قادر نيستند "تصميمهاي فني ناشي از برنامه" را از "تصميمهاي فني ناشي از اجبار" تفكيك كنند و به همين دليل هر گونه كند شدن در روند كار تاسيسات را به مشكلات فني نسبت ميدهند در حالي كه اين تصميمها بر مبناي يك برنامهريزي پيشيني اخاذ ميشود و وجود اين قبيل برنامهريزيها با هدف افزايش مهارت در تاسيساتي با اين ابعاد كاملا طبيعي است. ضمن اينكه اين ديپلماتها مي گويند اينكه حدود نيمي از ماشينها در نطنز كار نميكنند اصلا موضوع جديدي نيست كه بتوان آن را به تاثير ويروسي مانند استاكسنت ربط داد.
كارشناس هستهاي درباره نحوه مقابله با استاكس نت در ايران گفت: «استاكسنت نرم افزاري است كه به سيستم فرمان اشتباه ميدهد. اگر چنين نرم افزاري بتواند وارد تاسيساتي مانند نطنز يا بوشهر شود، با توجه به سرعت بالاي ماشينها و حساسيت تجهيزات كل تاسيسات را نابود ميكند.»
وي ادامه داد: «اگر استاكسنت وارد نطنز ميشد، كل نطنز از كار ميافتاد نه اينكه به نوشته آقاي آمانو تزريق يك روز متوقف و از فرداي آن از سر گرفته شود.»
وي در پايان گفت: «استاكسنت در تاسيسات غيرهستهاي ايران و فقط در موارد معدودي مشاهده و همان روزهاي اول مهار شد آن هم به روشهايي كاملا ايراني كه غربيها تصورش را هم نميتوانند بكنند.»
برخي كارشناسان غربي هم به تازگي اذعان كردهاند كه استاكسنت تاثيري بر برنامه هستهاي ايران نداشته است. اولي هاينونن، معاون سابق پادمان آژانس در اين مورد به رويترز گفته است كه يك توقف يك روزه در نطنز را نبايد جدي گرفت.»
وي همچنين خاطر نشان ميكند كه كارايي دستگاههاي ايران به نسبت گذشته بهبود يافته است. او ميافزايد: «ايران ياد گرفته كه چگونه با اين مشكلات كنار بيايد و احتمالا آنها به حل اين مشكل فني بسيار نزديك شدهاند.» مارك فيتزپاتريك، از انستيتو بين المللي مطالعات استراتژيك هم به همين خبرگزاري ميگويد: «در مجموع حجم توليد اورانيوم غني شده در ماههاي اخير مشابه ميزان دورههاي قبل بوده است و كاهشي را نشان نميدهد.» علاوه بر اين ، ايوانكا بارزاشكا از فدراسيون دانشمندان آمريكا هم معتقد است كه فعاليت غني سازي در ايران بهبود يافته است.
وي به رويترز ميگويد: «گزارشهاي آژانس بين المللي انرژي اتمي نشان ميدهد كه بازدهي سانتريفوژها بهبود يافته است هر چند هنوز هم از ميزان بازدهي كه اين نوع ماشين آلات ميتوانند داشته باشند كمتر است.»