1- وقتی گفته می شود یک نفر دیپلمات است، آنچه به ذهنت میآید یک آدم اتو کشیده و دستمال قورت داده است که شمرده شمرده حرف میزند و صریح صحبت نمیکند و سعی میکند نه سیخ بسوزد نه کباب!
2- در تاریخ سی ساله جمهوری اسلامی پرونده هستهای ایران اگر نگوییم بزرگترین پرونده دیپلماتیک ایران است، مسلماً یک از بزرگترینهاست و مسلماً طولانیترین آنها هم هست!
پرونده هستهای سه مسئول را تا به حال تجربه کرده است: حسن روحانی، علی لاریجانی و سعید جلیلی؛ و هر کدام بر اساس نگاه ویژهای که داشتند تیم مذاکره کننده خود را میچیدند.
از تیم حسن روحانی، سیروس ناصری هیچ وقت به کشور برنگشت و اطلاعات این کشور را با خودش برد. موسویان هم از سوی وزارت اطلاعات متهم به در اختیار قرار دادن اسناد هستهای به غربیها شد! نتایجی هم که از این تیم عاید کشور شد، پذیرش تمام شرط و شروطهای طرف غربی بود. از پلمب نطنز و یو سی اف گرفته تا تعیلق فعالیتهای هستهای، و بنا به اعتراف طرف غربی پذیرش 10 سال تعلیق تمام فعالیتهای هستهای!
تیم علی لاریجانی در مقایسه با تیم قبل و با نگاه ویژه دولت نهم بر سر کار آمد و بنا بر تصمیم عزتمندانه جمهوری اسلامی مبنی بر شکستن پلمب ها، شرایط سختی را در مذاکرات پشت سر گذاشت. در این ایام در کل نسبت به قبل موفقیت نسبی حاصل شد، هر چند که جهتگیری آنها در تقابل با غرب انفعالی بود.
با روی کار آمدن سعید جلیلی در شورای عالی امنیت ملی، دور جدید مذاکرات شروع به کار کرد؛ اما نه با نگاه ذلتپذیر و نه با نگاه دفاعی، بلکه با نگاه تهاجمی و اثرگذار.
3- جلیلی خود به فرودگاه میرود آن هم با ماشین شخصی خود، و ساک دستیاش را هم خودش میبرد. با پای مصنوعیاش که بعد از جنگ جور پای قطع شدهاش را میکشد، با صلابت در مذاکرات حاضر میشود.
دیپلمات اول ایران در بیان مواضع خودش ترس و بیمی به خود راه نمیدهد. چیزی که در آخرین مصاحبه خبری خود هم آن را نشان داد و نگذاشت که اشتون و 6 کشور بتوانند نتایج مذاکره را مصادره کنند.
بردن عکس شهید شهریاری و پردهبرداری از نقش غرب در ترورش، برای غربیها گران آمد و تمام تلاششان را کردند که حداقل در نتایج مذاکرات بتوانند برگ برندهای داشته باشند؛ که با مصاحبه پایانی جلیلی دیگر این آخرین امید آنها هم ناامید شد.
4- آنچه یک دیپلمات باید در نظر گرفته و بر اساس آنها تصمیم بگیرد و سخن بگوید، سه اصل عزت، حکمت و مصلحت است. جلیلی این روزها که مردم در هیئات مذهبی به عزاداری مشغولند، پروندهای سنگین را بر عهده دارد که جهادی است دیپلماتیک با دشمنان قسم خورده اسلام. هیچ وقت فراموش نکنید که لبخندهای مصنوعی دیپلماتها در جلوی دوربینها، نشان از نبردی سخت و نفسگیر در پشت دربهای بسته میدهد.