هوش مصنوعی به کمک روانشناسان می‌آید؛ شناسایی نشانه‌های افسردگی و اضطراب

به گزارش گرداب، «ریما سیلووا اولسون» به آرامی و با دقت از طریق نرم‌افزار زوم این جمله را بازگو می‌کند: «روباه سریع و خاکستری از روی سگ تنبل پرید.» (The quick brown fox jumps over the lazy dog)

او با لبخندی بر لب، که گویی از چیزی با خبر است که ما نمی‌دانیم، می‌گوید همین جمله ساده برای کادر درمان ارزش زیادی دارد. این جمله احمقانه چه معنا و مفهومی برای یک استارت‌آپ برنامه‌نویسی کامپیوتر و پیشتاز هوش مصنوعی دارد؟

«سیلووا اولسون»، مهاجر قزاقستانی و هم‌بنیان‌گذار و محقق ارشد استارت‌آپ کینتسوگی مایندفول ولنس (Kintsugi Mindful Wellness)، می‌گوید این عبارت ساده تمامی حروف الفبا و واج‌های زبان انگلیسی را در خود جای داده است. کینتسوگی بر این باور است که همین صدا‌ها بینش ارزشمندی را در خود جای داده‌اند و فعالان سلامت روان به‌واسطه آن درک بهتری از افسردگی و اضطراب خواهند داشت.

این شرکت مستقر در بی اریا (Bay area) سن‌فرانسیسکو در حال ساخت یک نرم‌افزار هوش مصنوعی است که با تحلیل کلیپ‌های کوتاه صوتی، افسردگی و اضطراب را شناسایی می‌کند. این نرم‌افزار که کار خود را با بررسی شناساگر‌های زیستی صدا انجام می‌دهد قرار است در مراکز تماس درمانی، خدمات تله‌هلث و اپلیکیشن‌های نظارت از راه دور جای گرفته و بر بیماران و متقاضیان جویای کمک نظارت کند. ارائه‌دهندگان به‌واسطه این نرم‌افزار می‌توانند خیلی سریع و آسان نیاز‌های بیمار را ارزیابی کرده و به آن پاسخ می‌دهند.

سیلویا اولسون ۳۶ ساله اولین بار در سال ۲۰۱۹ در یک هکاتون در سن‌فرانسیسکو با گریس چانگ، دیگر هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل این استارت‌آپ هوش‌مصنوعی و مهاجر تایوانی، آشنا شد. این دو زن که در یک رخداد مملو از مرد با هم آشنا شدند با یکدیگر از چالش‌های دسترسی به خدمات سلامت ذهن گفتند: سیلووا اولسون پس از تولد اولین فرزندش و با افسردگی پس از زایمان در دسترسی به تراپیست به مشکل خورده بود و چنگ هم چندین ماهی می‌شد که با مشکلی مشابه دست و پنجه نرم می‌کرد.

چنگ می‌گوید: «وقتی در بی‌اریا زندگی می‌کنید، با فشار یک دکمه می‌توانید ماشین بگیرید یا غذا سفارش دهید. اما در این حوزه (روان‌درمانی) مشکلاتی وجود دارد.» آن‌ها به عنوان مهندس رویکردی متفاوتی به این مساله داشتند.

چنگ می‌گوید: «از نگاه ما مشکل اصلی زیرساخت بود و افراد زیادی درخواست کمک داشتند. اما وقتی ندانید چه کسی افسردگی یا اضطراب شدید، متوسط یا ضعیف دارد، بینش مناسبی ندارید و اگر این اطلاعات در اختیار فعالان قرار بگیرد، شاید مساله ترافیک جمعیت هم حل شود.»

کینتسوگی با همین ایده در سال ۲۰۱۹ متولد شد. کینتسوگی با استارت‌آپ‌های سلامتی مثل الیپسیس هلث (Ellipsis Health) و وینتر لایت لز (Winter Light Labs) رقابت می‌کند. این استارت‌آپ‌ها هم برای شناسایی مشکلات سلامت ذهن یا درک از نشانگر‌های زیستی استفاده می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد یک سری الگو‌های مشخص زبانی و مشخصه‌های صدای انسان می‌تواند با مشکلات روانی یا عصبی مرتبط باشد. کینتسوگی سال گذشته در اولین دور جذب سرمایه خود ۸ میلیون دلار سرمایه جذب کرد و در ماه فوریه امسال از یک دور جذب سرمایه ۲۰ میلیون دلاری به رهبری شرکت سرمایه‌گذاری اینسایت پارتنرز (Insight Partners) خبر داد. این استارت‌آپ در حال حاضر و براساس اطلاعات شرکت سرمایه‌گذاری پیچ‌بوک (PitchBook)، ۸۵ میلیون دلار ارزش دارد.

موسسات سلامت ذهن حضوری معمولا برای تعیین شدت اضطراب یا افسردگی از پرسشنامه‌هایی کمک می‌گیرند و این پرسشنامه‌ها نمره‌هایی به نام PHQ-۹ و GAD-۷ را برای هر فرد تعیین می‌کنند. اما در یک ملاقات از راه دور یا تله‌درمانی، تکنولوژی کینتسوگی این خلا را پر می‌کند.

نیشا کامبربچ، معاون رئیس مرکز درمانی اسپورا هلث (Spora Heath)، که بر ترویج برابری درمان و رنگین‌پوستان تمرکز دارد، برای ارزیابی زنان در طرح ویژه زنان این مرکز به نام اسپورا ماماز (Spora Mommas) از کینتسوگی استفاده می‌کند. این ابزار که اسپورا از چند هفته پیش آن را به کار گرفته به شناسایی زنانی که در خطر اضطراب و افسردگی پیش از بارداری، در طول بارداری و پس از آن هستند کمک می‌کند. وقتی بیماری در یک تماس زوم با متخصصی در اسپورا صحبت می‌کند، کینتسوگی به صدای او گوش می‌دهد و آن را تحلیل می‌کند. این هوش مصنوعی پس از تحلیل ۲۰ ثانیه از صحبت‌های فرد، نمره PHQ-۹ و GAD-۷ او را مشخص می‌کند. سپس کارکنان درمان می‌توانند با این نمره بهترین توصیه را به فرد ارائه یا او را به بررسی‌های بیشتر ارجاع دهند.

کامبربچ می‌گوید تکنولوزی کینتسوگی به او اجازه داده تا «با چشم بیناتری» بیمارانش را مشاهده کند «و پیشنهاداتی برای پیش‌گیری از نشانه‌ها در اختیار آن‌ها قرار دهد.»

او افزود با اینکه این ابزار قرار نیست جایگزین ارزیابی‌های حضوری و رسمی شود، اما با استفاده از آن «هنگامی که بیمار جلوی روی ما نیست، می‌توانیم نگاهی جامع‌تر و ۳۶۰ درجه از او داشته باشیم.»

دکتر جسسکناوال دیپ سینگ سارا، کاردیولوژیست کلینیک مایو که تحقیقاتی درمورد کاربرد‌های احتمالی نشان‌گر‌های زیستی برای کاردیولوژی را رهبری می‌کند، معتقد است با وجود پتانسیلی که این تکنولوژی برای بخش درمان دارد، اما تا اطمینان از دقت این تکنولوژی و امنیت و فایده آن برای بیماران و کادر درمان فاصله زیادی داریم.

سارا می‌گوید: «هنوز به هیچ‌وجه برای ساعات اوج مناسب نیست.» به گفته او مطالعات روانشناسی، نورولوژی و کاردیولوژی و دیگر زمینه‌ها حاکی از نوعی ارتباط بین نشان‌گر‌های زیستی صدا و بیماری‌ها و مشکلات متعدد هستند، اما هنوز مشخص نیست که چطور می‌توان از این رابطه برای بهبود بازده درمان استفاده کرد. او تصریح می‌کند وجود چنین تحقیقاتی «نشان نمی‌دهد که چطور می‌توان از آن در فعالیت درمانی استفاده کرد و این کار چطور عملی می‌شود؟ این رویکرد تا چه حد برای تشخیص خط سیر درمان یک فرد موثر است؟ اگر هیچ فایده‌ای از لحاظ مدیریت نداشته باشد، سوال اینجاست که: چرا باید آن را انجام داد؟»

او می‌گوید پاسخ به این سوال «یکی از گام‌های بسیاری است که باید در این زمینه برداشته شود» و برای پاسخ به آن‌ها به آزمایش‌های بالینی زیادی نیاز داریم. او افزود: «این کار ارائه خدمات درمان را ارزان‌تر یا بهین‌تر می‌کند، یا اگرهم بازده را برای بیماران بهبود بخشد که خیلی خوب است. اما به نظر من باید ابتدا با آزمایش این موضوع را مشخص کنیم که هنوز خبری از این کار نیست.»

کینتسوگی برای رفع این مشکلات و تایید نرم‌افزار خود در حال انجام مطالعات درمانی است. از جمله این مطالعات می‌توان به مطالعه‌ای با همکاری دانشگاه علوم پزشکی آرکانزاس اشاره کرد. بنیاد علوم ملی هم برای پیشبرد این تحقیقات چندین کمک مالی را در اختیار کینتسوگی قرار داده است. این شرکت همچنین به دنبال تاییدیه مجدد FDA است و قصد دارد برای بهبود مدل‌های یادگیری ماشینی دیتا‌بیس خاص خود را احداث کند. (داده‌ها و بیش حاصل از اپلیکیشن کنیتسوگی و همچنین مکالمه با مراکز درمان و ارائه‌دهندگان تله‌درمان و همکاری‌های بیمارستانی، همگی به بخشی از گنجینه داده‌ای تبدیل می‌شوند و هوش مصنوعی کینتسوگی را تقویت می‌کنند.) سیلووا اولسون می‌گوید این دیتاست کنیتسوگی را در حوزه هوش‌مصنوعی درمانی متمایز می‌کند. بسیاری از تکنولوژی‌های این حوزه به مستندات الکترونیک بخش درمان وابسته هستند.

با این حال جمع‌آوری حجم عظیمی از مکالمات مردم، به‌ویژه در بخش درمان و سلامت که موضوعی حساس در رگولاتوری غرب محسوب می‌شود، موضوع نگران‌کننده‌ای است. (این محصولات و خدمات معمولا در معرض قوانین و استاندارد‌های سفت و سخت مراکز مجاز درمانی نیستند.)، اما بنیان‌گذاران کینتسوگی می‌گویند حریم خصوصی مردم آسیبی نمی‌بیند، زیرا گفته‌های مردم برای تکنولوژی اهمیتی ندارد و نحوه بیان آن مهم است. همچنین به گفته بنیان‌گذاران این استارت‌آپ، در ابتدای تماس رضایت بیمار درمورد ضبط صدا دریافت می‌شود و اجتناب بیمار هیچ تاثیری بر نحوه درمان او ندارد.

به گفته کینتسوگی این استارت‌آپ تا به امروز به حدود ۳۴ هزار بیمار خدمت‌رسانی کرده است. این شرکت در حال حاضر در حال همکاری با یک سیستم گسترده درمانی متشکل از ۹۰ بیمارستان و مرکز درمانی در ۲۲ ایالت آمریکا است و آن‌ها در یک مرکز تماس با حدود ۲۰ میلیون تماس در سال هم فعالیت دارند. این استارت‌آپ همچنین با پگاسیستمز (Pegasystems)، که ابزار‌های خدمات مشتری را به صنعت درمان و دیگر صنایع ارائه می‌کند با هدف کمک به مدیریت تماس‌ها همکاری دارد. به گفته چنگ دیگر مشتریان این استارت‌آپ شامل شرکت‌ها، سازمان‌های دارویی و اپلیکیشن‌های درمان دیجیتالی است که روی نظارت از راه دور بر بیمار تمرکز دارند. با این حال چنگ هنوز اجازه افشای نام این شرکت‌ها را ندارد. شرکای بیمارستانی کینتسوگی هم به گفته چانگ عبارت‌اند از بیمارستان کودکان کولورادو، بیمارستان کودکان جو دیماگیو در فلوریدا، بیمارستان چلسی و وستمینستر در لندن و بیمارستان کودکان SJD در بارسلونای اسپانیا.

همچنین بر اساس گفته‌های پرنتیس تام، مسئول ارشد درمانی کینتسوگی، این استارت‌آپ در حال همکاری با دانشگاه آرکانزاس است تا امکان استفاده از این ابزار برای شناسایی احتمال خودکشی یا افزایش خطر خودکشی را بررسی کنند و در همکاری دیگری با دانشگاه لوما لیندا، این استارت‌آپ در حال بررسی امکان استفاده از این تکنولوژی برای تشخیص فرسودگی و خستگی بیش از حد کادر درمان است. این تیم همچنین به دنبال راهی است تا دسترسی و کاربرد‌های این ابزار را برای بیماران جوان و مسن و مادران در هنگام بارداری و پس از زایمان افزایش دهد.

به گفته تیم بنیان‌گذار، علاوه بر بیماران، تلاش‌های کینتسوگی برای پرستاران هم مفید است: این ابزار می‌تواند بار مدیریتی آن‌ها را کاهش داده و زمانی که صرف پرسیدن سوال می‌شود را حذف کند.

اما تام، پزشک اورژانس از دانشگاه هاروارد و عضو سابق انجمن اساتید دانشگاه استنفورد، می‌گوید آنچه کینتسوگی انجام می‌دهد بسیار فراتر از رفع مشکلات زیرساختی است. تام می‌گوید این استارت‌آپ در حال دموکراتیزه کردن دسترسی به خدمات سلامت ذهن است و این بخش را از الگوی مرکز محورش دور کرده و به افرادی با افسردگی بالا که به ارزیابی درمانی نیاز دارند توجه بیشتری می‌کند.

تام می‌گوید: «این ابزار در واقع رویکردی مبتنی بر سلامت ذهن را بر سلامت روان اتخاذ می‌کند و می‌توانند جایگاه خود در این طیف را مشخص کرده و گزینه‌های درمان را تا فراتر از زیرساخت فعلی توسعه می‌دهد.»