۴۰ اقدام اساسی دولت برای توسعه ملی هوش مصنوعی

تاریخ انتشار :
۳۰ مهر ۱۴۰۱

پیش نویس نقشه راه توسعه ملی هوش مصنوعی منتشر شد و در آن ۴۰ اقدام اساسی در نقشه راه توسعه ملی هوش مصنوعی به همراه راهبرد‌ها و سیاست‌های خرد و کلان ترسیم شده است.

به گزارش گرداب، پیش نویس نقشه راه توسعه ملی هوش مصنوعی از سوی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات تهیه شده است. در مقدمه این پیش نویس آمده است: یکی از مهمترین تغییراتی که در سده اخیر در همه بخش‌های سیاسی، حقوقی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی و در سطوح مختلف فردی، سازمانی و اجتماعی در جوامع مختلف شایع شده، توسعه هوش مصنوعی است.

کشور‌های مختلف از جمله ایالات متحده امریکا، چین، آلمان و سنگاپور سرمایه گذاری ویژه‌ای به منظور نهادینه سازی و توسعه هوش مصنوعی انجام داده اند و در سیاستگذاری ها، راهبرد نگاری‌ها و عملیات مختلف مدیریتی، اقتصادی و اجتماعی به تدوین اسناد بالادستی و تشکیل و تأسیس سازمان‌ها و نهاد‌ها و مؤسسات مختلف اهتمام ویژه‌ای مصروف داشته اند.

در جمهوری اسلامی ایران نیز علیرغم تلاش‌های انجام شده، خلا‌های جدی در توسعه هوش مصنوعی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها، عدم تدوین برنامه کلان، جامع و راهبردی به منظور توسعه هوش مصنوعی است.

استفاده از هوش مصنوعی یک فرصت منحصربفرد برای ایران است تا بتواند به ابرچالش‌های مهمی، چون بحران آب، بیکاری، نظام بانکی، خروج مستمر سرمایه انسانی، فساد اداری، بحران اعتماد، بحران در نهاد‌های مالی و اقتصادی بخش عمومی و ... فایق آید. در صورت عدم توجه به هوش مصنوعی به نظر میرسد که ایران از بعد نظامی و امنیت ملی نیز به شدت تضعیف خواهد شد.

رتبه هفتاد و پنجم ایران در حوزه هوش مصنوعی

مؤسسه آکسفورد اینسایت به رتبه بندی کشور‌های مختلف براساس میزان آمادگی برای توسعه هوش مصنوعی پرداخته که نتایج آن نشان می‌دهد که کشور‌های آمریکا، انگلستان، فنلاند، آلمان و سوئد رتبه‌های اول تا پنجم را در اختیار دارند و ایران در رتبه نه چندان مناسب ۷۵ قرار دارد.

در منطقه خاورمیانه امارات دارای رتبه ۱۶، قطر رتبه ۳۷، عربستان رتبه ۳۸، بحرین رتبه ۴۰، عمان رتبه ۴۸، کویت رتبه ۵۴، مصر رتبه ۵۶، قزاقستان رتبه ۶۴، آذربایجان رتبه ۶۵، ترکیه رتبه ۶۷، ارمنستان رتبه ۷۷، اردن رتبه ۷۹، ازبکستان رتبه ۹۵، لبنان رتبه ۱۰۱، عراق رتبه ۱۱۶، پاکستان رتبه ۱۱۷، سوریه رتبه ۱۷۱ و یمن رتبه ۱۷۲ دارا هستند که ایران نیز در زمینه آمادگی برای هوش مصنوعی از بسیاری رقبای منطقه‌ای خود عقب است.

با توجه به پیش بینی رشد روزافزون بکارگیری هوش مصنوعی در حوزه‌های مختلف اعم از بهداشت و سلامت، کشاورزی، اقتصاد، حمل و نقل، انرژی و... نیاز به هوش مصنوعی بیش از پیش احساس می‌شود. چرا که هوش مصنوعی یک فناوری قدرتمند، همه منظوره و انعطاف پذیر است که می‌تواند باعث پیشرفت بسیاری از صنایع و کسب و کار‌ها شود.

در همین راستا و به منظور افزایش گستره استفاده از خدمات این حوزه، هوش مصنوعی هم در بخش فنی و هم در بخش غیرفنی (اخلاقی، قوانین و ...) دائماً در حال تغییر بوده تا بتواند کارایی و ظرفیت خود را در کنار ویژگی پوشش دهی جامع و مناسب افزایش دهد.

ساختار نقشه راه توسعه ملی هوش مصنوعی بر اساس شکل زیر است که در آن چشم انداز، اهداف کلان، حوزه‌های اولویتدار جهت تمرکز، سیاست‌های کلان، راهبردها، اقدامات، سیاست‌های خرد، اقدامات، پروژه ها، نقشه نهادی و نقشه راه ارائه شده است.