در دنیایی که خطرات سایبری روزبه‌روز شدت بیشتری می‌گیرند، آشنایی با این خطرات و پیشگیری از آن‌ها ضرورت دارد.
به گزارش گرداب، تکنولوژی مزیت‌های بسیاری برای بشر به همراه داشته است. برقراری ارتباط از راه دور، یکی از مهم‌ترین مزیت‌های تکنولوژی به شمار می‌رود. البته این موضوع بُعد تاریکی نیز دارد! برخی از نرم‌افزار‌ها می‌توانند اطلاعات‌مان را بدون رضایت خودمان در اختیار افراد سودجو قرار دهند. در بسیاری از موارد، شخص قربانی حتی متوجه نمی‌شود که مورد حمله قرار گرفته است. به همین دلیل اقدامی برای محافظت از دستگاه و حریم شخصی خود انجام نمی‌دهد. شخص سوء استفاده‌گر نیز تا هر زمان که بخواهد، می‌تواند به اطلاعات او دسترسی داشته باشد.
متاسفانه هر فردی که به اینترنت دسترسی داشته باشد، به این بدافزارها نیز دسترسی دارد. اما اثرات آن‌ها فقط به دنیای مجازی محدود نمی‌شود و ممکن است حریم شخصی افراد در فضای فیزیکی نیز مورد تجاوز قرار بگیرد. در واقع می‌توان گفت تعقیب‌افزار‌ها نرم‌افزار‌هایی هستند که فقط برای جاسوسی طراحی شده‌اند. این ابزار‌ها توسط شخص ثانی روی سیستم کاربر نفوذ کرده و بر روی تمامی فعالیت‌های آنلاین کاربر نظارت می‌کنند. عمده‌ترین مصارف این برنامه‌ها توسط والدین، زوج‌های جوان، رئیس شرکت‌ها و حتی افرادی است که نسبت به فرد مشخصی احساس رقابت می‌کنند. طی سال‌های اخیر ستاره‌های هنری مشهوری نیز قربانی این بدافزارها شده‌اند.
تعقیب‌افزار چگونه کار می‌کنند؟
همان‌طور که گفته شد، این بدافزارها به گونه‌ای که قربانی متوجه نشود، به تلفن همراه یا سیستم او دسترسی پیدا می‌کنند. زمانی که این بدافزار روی دستگاه نصب می‌شود، هیچ آیکونی در صفحه نمایش نخواهد داشت؛ بنابراین تا زمانی که بدون چک کردن تنظیمات و دسترسی‌ها از تلفن همراه خود استفاده می‌کنید، متوجه وجود آن‌ها نخواهید شد.
برخی از سیستم‌های امنیتی و آنتی ویروس‌ها اقدامات مختلفی برای مبارزه با تعقیب‌افزار انجام می‌دهند. مثلا کسپرسکی در تلاش است که قابلیتی جدید به آنتی ویروس‌های خود اضافه کند تا زمانی که تعقیب‌افزار روی دستگاه کاربر نصب شد، برای کاربر نوتیفیکیشن ارسال کند.
تعقیب‌افزار چگونه روی دستگاه قربانی نصب می‌شوند؟
نصب تعقیب‌افزار به صورت مخفیانه کار سختی نیست. اما این برنامه‌ها به پیکربندی نیاز دارند. نکته حائز اهمیت این است که نمی‌توان از طریق لینک‌ها و پیام‌های هرزنامه این پیکربندی را انجام داد. حتی هنگامی که کاربر در حال جست‌وجوی عادی در اینترنت است نیز نمی‌توان او را به دام انداخت و وارد لینک‌های تعقیب‌افزار کرد. تنها راه پیکربندی بدافزارها، این است که سوءاستفاده‌گران به دستگاه دسترسی فیزیکی داشته باشند. علاوه‌بر آن، تلفن همراه یا نباید رمز داشته باشد یا فرد سودجو باید رمز آن را بداند. در این صورت می‌توان بدافزار را ظرف چند دقیقه روی دستگاه قربانی فعال کرد. این موضوع یعنی فردی که تعقیب‌افزار را روی تلفن همراه شما نصب کرده است، به احتمال زیاد ارتباط نزدیکی با شما دارد! بنابراین با بررسی دقیق تنظیمات گوشی شاید بتوان متوجه نصب تعقیب‌افزار شد.
چگونه می‌توان از طریق تعقیب‌افزار قربانی را کنترل کرد؟
این بدافزارها امکانات مختلفی را برای فرد سودجو فراهم می‌کنند. در ادامه به برخی از مشکل‌ساز‌ترین موارد آن‌ها اشاره کرده‌ایم:
افراد سودجو می‌توانند از طریق یک تلفن همراه، تبلت یا رایانه شخصی دارای تعقیب‌افزار، به راحتی به این اطلاعات دسترسی داشته باشند!
چگونه متوجه شویم که بدافزار تعقیب‌افزار روی گوشی ما نصب شده است؟
به طور کلی تشخیص این موضوع برای کاربران عادی که به صورت تخصصی با موبایل و نرم‌افزار‌های آن آشنایی ندارند، ساده نیست. اگر یک شخص حرفه‌ای این برنامه را روی گوشی شما نصب کرده باشد، همه چیز را مخفی می‌کند؛ بنابراین آیکون برنامه در صفحه نمایش دیده نمی‌شود، تغییری در تنظیمات وجود ندارد و برنامه کاملا مخفی است. اما برخی از علائم احتمالی می‌توانند نشانه‌ای از وجود تعقیب‌افزار باشند.
نشانه‌های احتمالی وجود بدافزار
توجه داشته باشید که این علائم، وجود قطعی تعقیب‌افزار را اثبات نمی‌کند. عدم وجود آن‌ها نیز نشانه قطعی نبودن این برنامه‌ها نیست. نکته دیگر این که اگر متوجه نصب این برنامه‌ها روی تلفن همراه خود شده‌اید، فورا آن‌ها را حذف نکنید. چرا که در این صورت فرد سودجو متوجه این موضوع خواهد شد و ممکن است برای شما دردسر ایجاد کند.
