حکمرانی دیجیتال و تلاش روسیه برای جلب توجه سایر کشور‌ها

به گزارش گرداب، سن پطرزبورگ میزبان یک مجمع بزرگ فناوری اطلاعات در گفتگوی ۲۰۲۲ بود. این مجمع به توسعه صنعت فناوری اطلاعات، دیجیتالی شدن و امنیت سایبری در روسیه اختصاص داشت. بزرگترین رویداد صنعتی با حضور ۸۰۰ نماینده از ۴۰ منطقه روسیه و همچنین نمایندگان تعدادی از کشور‌های دوست برگزار شد.

رویداد پیشرو فناوری اطلاعات روسیه برای نهمین بار در شمال پایتخت برگزار می‌شود، اما مجمع امسال به‌طور قابل‌توجهی توجه همگان را به خود جلب کرد. زیرا یکی از موضوعات کلیدی نشست کارشناسان صنعتی، مسائل مربوط به حاکمیت دیجیتال و امنیت سایبری بود.

در گفتگویی که حول محور فناوری اطلاعات برگزار شد عبداللهی شهو، سفیر نیجریه در روسیه و بلاروس، عبدالکریم محمد، مشاور وزیر صنعت کویت و همچنین رئیس برخی از شرکت‌های بزرگ دیجیتالی کویت و امارات متحده عربی به علاوه مقامات ارشد سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی روسی مرتبط حضور داشتند.

علی‌رغم تلاش‌های جمعی غرب برای سازماندهی انزوای بین‌المللی تمام عیار روسیه، نمایندگان متعددی از آفریقا، خاورمیانه و آسیای جنوب شرقی مهمان گفتگوی فناوری اطلاعات ۲۰۲۲ شدند. نمایندگی‌های دیپلماتیک، نمایندگی‌های تجاری و شعب روسی شرکت‌های خارجی در پنل‌های تخصصی، پنل‌های بحث و گفتگو و رویداد‌های عمومی شرکت کردند. علاوه بر این، نمایندگان شرکت‌های دولتی و خصوصی فناوری اطلاعات از کشور‌های کویت، امارات متحده عربی و نیجریه توجه ویژه‌ای به تجربه دیجیتالی شدن و امنیت سایبری روسیه نشان دادند.

اگرچه چشم انداز توسعه جنبه‌های صلح آمیز دیجیتالی شدن در این مجمع بطور گسترده مورد بحث قرار گرفت، توجه ویژه شرکت کنندگان روسی و خارجی به مسائل حاکمیت دیجیتال و امنیت سایبری معطوف شد.

به دلیل سیاست به شدت خصمانه ایالات متحده و هم‌پیمانانش در قبال این کشور، علاوه بر ساختار‌های دولتی روسیه، شرکت‌های خصوصی نیز در سال ۲۰۲۲ با چالش‌های بی‌سابقه‌ای مواجه هستند. همانطور که یکی از سخنرانان کلیدی در انجمن گفتگوی فناوری اطلاعات، الکساندر خینشتاین (عضو دومای دولتی فدراسیون روسیه) اشاره کرد، پس از آغاز عملیات نظامی ویژه روسیه برای حفاظت از دونباس (شرق اوکراین)، تعداد حملات سایبری به زیرساخت‌های دیجیتال روسیه ۸۰ درصد افزایش یافت. علاوه بر این، دولت روسیه، مشاغل و حتی شهروندان عادی با بسیاری از تحریم‌ها، محدودیت‌ها و محاصره‌هایی از سوی نهاد‌های سنتی غربی و شرکت‌ها و خدمات دیجیتال مواجه شده‌اند.

جلسه عمومی این مجمع که به توسعه سیستم امنیت سایبری داخلی اختصاص داشت، همکاری شرکت‌های فناوری اطلاعات آمریکایی با دولت و آژانس‌های نظامی ایالات متحده را برجسته کرد. این شرکت‌های خصوصی علاوه بر مشارکت در حوزه دفاع سایبری، برای مبارزه با دشمنان نیز خود را درگیر می‌کنند.

همکاری نزدیک میان توسعه دهندگان پیشرو سخت افزار، نرم افزار و نوآوری‌های فناوری اطلاعات غربی در جنگ سایبری کنونی در سطحی است که دست‌اندرکاران این همکاری حتی ماهیت مشارکت خود را پنهان نمی‌کنند. به عنوان مثال، در ژوئن سال جاری گزارشی که توسط برد اسمیت، رئیس مایکروسافت، منتشر شد بسیاری از جنبه‌های جنگ سایبری مشترک بین دولت ایالات متحده و این شرکت را فاش کرد. در واقع با مشارکت مایکروسافت، ایالات متحده کنترل کامل زیرساخت فناوری اطلاعات دولتی در اوکراین را در دست گرفته و این کشور را به طور کامل از حق حاکمیت دیجیتال خود محروم نموده است.

علاوه بر این سرویس‌های اطلاعاتی و نظامی خارج از کشور با همراهی شرکت‌های خصوصی، از تمام منابع فنی رژیم کی‌یف برای جنگ سایبری علیه روسیه استفاده کردند. مهمانان خارجی مجمع گفتگوی فناوری اطلاعات، به نمایندگی از کشور‌هایی که مسیر توسعه سیاسی و اقتصادی آن‌ها بعضاً با آرزو‌های سلطه‌جویانه غرب منطبق نیست، نگرانی سران دولتی و شرکت‌های خصوصی روسیه را در مورد تهدیدات امتیاز‌های انحصاری دیجیتال آمریکا علیه کشور‌های مستقل تأیید کردند.

همانطور که نمایندگان خارجی در گفتگو‌های خصوصی خاطرنشان کردند، سازمان‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی اغلب با دخالت‌های آشکار یا پنهان ایالات متحده در عملکرد عادی زیرساخت فناوری اطلاعات کشورشان مواجه می‌شوند. این مداخلات نه تنها منافع تجاری، بلکه پایه‌های حاکمیت را نیز تهدید می‌کنند.

کافی است بگوییم که پس از شروع هیجانی تحریم‌های ضدروسی توسط آمریکایی‌ها و ماهواره‌های آنها، مجوز نرم‌افزار‌های موسسات دولتی و نهاد‌های خصوصی روسیه برای شرکت‌های بزرگ فناوری اطلاعات که در حوزه‌های قضایی ایالات متحده و اتحادیه اروپا فعالیت داشتند، لغو شد.

برای مشاغل و شهروندان عادی روسیه، محدودیت‌ها و انسداد‌های بی شماری اعمال شد که کار در محیط دیجیتال را بسیار دشوارتر کرده است. علاوه بر تحریم‌های مستقیم و علنی، کشور‌های غربی و نهاد‌های وابسته به آن‌ها بار‌ها درصدد حمله و فلج کردن سیستم‌های IT دولتی و خصوصی روسیه بودند و این فعالیت خصمانه نه تنها از طریق محدودیت‌های رسمی، بلکه از طریق حملات سایبری صرفاً جنایی و تروریستی انجام گرفته است.

محیط بین‌المللی کنونی و مداخلات خصمانه غرب در زمینه توسعه و عملیات پایدار زیرساخت دیجیتالی که فدراسیون روسیه در سال ۲۰۲۲ با آن مواجه شده، توجه بسیاری از کشور‌های خارجی را جلب نموده است. از آنجایی که در حال حاضر هیچ کشور مستقلی روی کره زمین نمی‌تواند از تلاش‌های آمریکا و سرسپردگانش برای مداخله در سیاست داخلی خود مصون بماند، نمایندگان تعدادی از کشور‌های آسیایی، آفریقایی و خاورمیانه علاقه زیادی به همکاری با کشورمان به جهت تضمین حاکمیت دیجیتال و امنیت سایبری نشان داده‌اند.

میهمانان کشور‌های خلیج فارس در مجمع گفتگوی فناوری اطلاعات ۲۰۲۲ به وابستگی ساختار‌های دولتی و تجاری خود به شرکت‌های آمریکایی در زمینه نرم‌افزار و سیستم‌های امنیتی فناوری اطلاعات اشاره کرده و پس از اینکه سیاست حاکمیت روسیه تحت تأثیر تحریم‌های بی‌سابقه و حملات سایبری گسترده توسط قدرت‌های غربی قرار گرفت، نگرانی عمیق خود را ابراز نمودند.

تجربه، دانش و محصولات صنعت فناوری اطلاعات فدراسیون روسیه، این کشور را برای موفقیت در مقابله با سیاست‌های خصمانه آمریکا و اروپا یاری رسانده و به مرکز توجه و انجمنی برای توسعه همکاری با ده‌ها کشور از سراسر جهان که نگران استقلال و امنیت خود هستند، تبدیل شده است.

مطمئناً دستاورد‌های سازمان‌های دولتی و کسب و کار‌های خصوصی روسیه در مقابله با تجاوز به عملیات پایدار و توسعه زیرساخت‌های دیجیتال، نه تنها مورد مطالعه متخصصان در سراسر جهان قرار خواهد گرفت بلکه انگیزه‌ای قوی برای همکاری فدراسیون روسیه با متحدان خود در کشور‌های مستقل در آسیا، آفریقا، خاورمیانه و آمریکای لاتین به دنبال خواهد داشت.

طبق تجربه آژانس‌های دولتی روسیه و نمایندگان تجاری خصوصی، امنیت سایبری فارغ از دیگر موارد در دستور کار قرار گرفت. کارشناسان همچنین درباره ایجاد سایت‌های تست سایبری که در آن متخصصان امنیت اطلاعات می‌توانند تمرین‌های آموزشی انجام دهند، گفتگو کردند. موضوع مقابله با حملات علیه منابع دولتی و شرکتی مطرح شد و مجمع در مورد اقدامات منطقه‌ای نیز به بحث و گفتگو پرداخت. الکساندر شویتوف معاون وزیر توسعه دیجیتال، ارتباطات و رسانه‌های جمعی فدراسیون روسیه گفت: «ما در حال ایجاد یک کارگروه هستیم که مسائل مربوط به مقابله و نظارت بر حملات رایانه‌ای را در مقامات اجرایی منطقه‌ای هماهنگ می‌کند.»

به قلم مسلّم محمد در المیادین