با هدف تسهیل فرآیندهای اجرایی و افزایش شفافیت، کشور ما در مسیر تحول دیجیتال قرار دارد و تاکنون ۷۷ درصد خدمات دولتی به‌صورت آنلاین ارائه شده است.
به گزارش گرداب با ارائه ۷۷ درصد خدمات دولتی به‌صورت آنلاین و برنامه‌ریزی برای هوشمندسازی سالانه ۲۰ درصد خدمات، دولت در مسیر تحول دیجیتال گام برداشته است در این مسیر امضا تفاهم‌نامه‌ای برای بازطراحی سامانه‌های دولتی شفافیت را افزایش می‌دهد تا روند ارائه خدمات سریع‌تر و کارآمدتر شود.
حکمرانی هوشمند یکی از مهم‌ترین تحولات در مدیریت دولتی محسوب می‌شود که با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، نه‌تنها فرایندهای اجرایی را ساده می‌کند، بلکه سطح شفافیت را نیز افزایش می‌دهد. با دسترسی شهروندان به اطلاعات دولتی و امکان پیگیری آنلاین نظارت مردمی بر عملکرد نهادهای اجرایی تقویت می‌شود. این امر به جلوگیری از فساد و افزایش پاسخگویی نهادهای دولتی منجر می‌شود.
راه‌اندازی پنجره ملی خدمات دولت هوشمند یکی از گام‌های اساسی در راستای تحول دیجیتال در نظام اداری ایران به حساب می‌آید. این سامانه با یکپارچه‌سازی خدمات دولتی، کاهش ترددهای غیرضروری و ارائه خدمات سریع‌تر، تجربه کاربری بهتری را برای شهروندان فراهم می‌کند. همچنین، این اقدام می‌تواند به کاهش هزینه‌های دولتی و افزایش بهره‌وری در فرایندهای اجرایی منجر شود.
تکلیف قانونی هوشمندسازی برای توسعه سالانه ۲۰درصد
در برنامه هفتم توسعه جمهوری اسلامی ایران (۱۴۰۳-۱۴۰۷)، دولت الکترونیک و هوشمندسازی به‌عنوان اولویت‌های کلیدی تعیین شده‌اند. در این راستا، دستگاه‌های اجرایی موظف‌اند مراکز داده خود را به زیرساخت ابری دولت هوشمند متصل کرده و واحدهای «نوآوری، هوشمندسازی و امنیت» را در ساختار خود ایجاد کنند. همچنین باید خدمات خود را به‌صورت برخط و امن ارائه داده و سالانه حداقل ۲۰٪ از آن‌ها را از طریق «پنجره ملی خدمات دولت هوشمند» هوشمندسازی کنند. از سوی دیگر، دستگاه‌های متولی پایگاه‌های اطلاعاتی باید تا پایان سال اول برنامه، این پایگاه‌ها را تکمیل کرده و از سال دوم، تبادل داده و پاسخ به استعلام‌ها را به‌صورت برخط انجام دهند.
علاوه بر این، برای تسهیل فرآیندهای اداری و کاهش بوروکراسی، دریافت مدارک یا مستندات به‌صورت دستی از سوی دستگاه‌های اجرایی ممنوع شده و تمامی اطلاعات موردنیاز باید از طریق پایگاه‌های داده رسمی دریافت شود. این اقدامات با هدف ارتقای شاخص‌های ملی و بین‌المللی دولت الکترونیک، افزایش بهره‌وری و کارایی در ارائه خدمات دولتی و تسهیل امور شهروندان اجرا می‌شوند.
ارائه ۷۷ درصد خدمات به صورت آنلاین
بر اساس آماری که رئیس سازمان فناوری اطلاعات محمدمحسن صدر اعلام کرده تا بهمن ماه امسال، ۱۳۷ دستگاه اجرایی به این سامانه متصل شده‌اند و ۷۷ درصد خدمات دولتی از این طریق ارائه می‌شود. همچنین بیش از ۵۷ میلیون نفر از خدمات آن بهره می‌برند. این آمار نشان‌دهنده پیشرفت قابل‌توجه دولت در مسیر هوشمندسازی خدمات است، اما هنوز جای توسعه و بهبود وجود دارد؛ به‌ویژه در بخش‌هایی مانند هوشمندسازی کامل خدمات دستگاه‌های اجرایی که تنها ۱۴ درصد آن انجام شده است.
دولت هوشمند نه تنها فرایندهای اجرایی را بهینه کرده و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه مشارکت شهروندان را افزایش داده، فساد را کاهش می‌دهد، شفافیت را ارتقا می‌بخشد و کیفیت خدمات عمومی را بهبود می‌بخشد. با این حال، برای دستیابی به این اهداف، دولت باید موانع موجود را از میان برداشته و فرهنگ استفاده از خدمات دیجیتال را در میان مردم و کارکنان دولتی ترویج دهد.
بازطراحی دولت الکترونیک
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات سید ستار هاشمی در جلسه شورای معاونان خود در حضور معاون اول رئیس‌جمهور گفت «با نگاه متفاوتی که به موضوع دولت الکترونیک داریم، تلاش می‌کنیم در ارتباط با سازمان اداری و استخدامی به تعریف بسته‌ای مشخص و نگاهی مشترک به فرآیندها و سامانه‌ها برسیم. در همین راستا هم تفاهم‌نامه‌ای با سازمان اداری و استخدامی و یک اپراتور شاخص برای بازطراحی سامانه‌ها و فرآیندها تنظیم شده که هفته آینده به امضا خواهد رسید. این همکاری، نویدبخش تحولی جدید در خدمات دولت الکترونیک خواهد بود.»
به نظر می‌رسد که اگر در کشور به دنبال کاهش کاغذبازی و افزایش بهره‌وری برای دسترسی عادلانه همه مردم به خدمات برابر هستیم دولت باید زیرساخت‌های دولت الکترونیک را تکمیل کرده و دیگر دستگاه‌های متولی را پای کار آورد.
