در پاسخ به سؤال آقای ص.مرتضایی:

آیا فیلترینگ افراطی، عامل رواج استفاده از فیلترشکن نیست؟

تاریخ انتشار : ۰۳ اسفند ۱۳۸۹

آنجا که برخی آزادی‌های موجود در اینترنت، موجب سلب آزادی‌های فردی و تعدی به حقوق خصوصی افراد شود، فیلتر کردن پایگاه خاطی کوچکترین کاری است که می‌توان در دفاع از حقوق خصوصی افراد انجام داد.

سرویس مشاوره و پاسخ به سؤالات گرداب- امروزه تمامی کشورها تلاش دارند، با الکترونیکی کردن روند اجرایی فعالیت‌ها، به امور خود شتاب قابل ملاحظه‌ای ببخشند تا از مواهب آن بی‌نصیب نمانند. با این حال نفوذ فراگیر، آسیب‌پذیری فراگیر را هم به دنبال دارد؛ لذا برای مصون‌سازی فضای نوظهور سایبر نباید بر شیوه یا ابزار خاصی اتکا کرد و باید برنامه جامعی را جهت سالم‌سازی آن تدارک دید؛ بدیهی است فیلترینگ یکی از قطعات این پازل پیچیده و بزرگ محسوب می‌شود.

کاربر گرانقدر! هیچ عقل سلیمی نمی‌پذیرد که به دلیل جلوگیری از رواج فیلتر‌شکن، باید از اقدامات پیشگیرانه دست کشید! فیلترینگ لازم و ضروری است و این قابل انکار نیست،آنجا که آزادی‌های موجود در اینترنت موجب سلب آزادی‌های فردی و تعدی به حقوق خصوصی افراد شود، فیلتر کردن پایگاه خاطی کوچکترین کاری است که می‌توان در دفاع از حقوق خصوصی افراد انجام داد.

ضمن اینکه علاوه بر این کارکرد، فیلترینگ یک ابزار بازدارنده است؛ به تجربه ثابت شده جلوگیری از فرصت ارتکاب به جرم به مراتب نتیجه‌ بخش‌تر از جمع‌آوری یا ممانعت از دستیابی به ابزار ارتکاب جرم است.

فیلترینگ ابزار بازدارنده برای کاربر مبتدی و غیرحرفه‌ای است؛ بازدارنده در مقابل کودک، نوجوان و دانشجویی که هر یک به فراخور حالش، فارغ از بسیاری از مشکلات جامعه امروز به دنبال تحقیقی برای کلاس درسش وارد اینترنت می‌شود و با هجمه‌ای از پیشنهادات روبه‌رو می‌شود که یکی از آن‌ها برای به دام انداختن روح کنجکاو و جستجوگر او کافی است. علاوه بر این، دغدغه بسیاری از خانواده‌ها دور نگه داشتن کودک و نوجوانشان از ورود به حوزه‌های غیر اخلاقی و نا امن، حین کار با اینترنت است و فیلترینگ از این منظر بسیار کاربردی است.

کما اینکه فیلترینگ تنها یک بازدارنده اخلاقی- تربیتی نیست، بلکه یک اقدام امنیتی است؛ چراکه بسیاری از حرکات و خدمات به ظاهر انسان‌دوستانه و رایگان در فضای مجازی یک بهره‌برداری امنیتی برای کشورهای خدمات‌دهنده آن محسوب می‌شود؛ در غیر این‌صورت برای دنیایی که اقتصاد و پول حرف اول آن را می‌زند، خدمات رایگان چه چیزی جز حماقت محسوب می‌شود؟

در کنار این مسئله کاملا جدی، وجود هکرها، فیشینگ1، ویروس‌ها، هرزنامه‌ها و ... نیز امنیت اطلاعاتی کاربر اینترنت را به خطر می‌اندازد؛ ضمن اینکه فقدان امنیت غالبا منشا بسیاری از محتواهای ناخواسته دریافتی(جاسوس‌افزارها، هرزنامه‌ها، ویروس‌ها و ...) است. در چنین وضعیتی، نه تنها کاربران در معرض انواع محتواهای دریافتی هستند، بلکه به منبع توزیع آن نیز تبدیل خواهند شد، بی آنکه از آن اطلاعی داشته باشند.

همچنین فیلترینگ راهکاری ‌است که در اکثر کشورها بر اساس خط‌مشی فرهنگی، سیاسی، امنیتی و اجتماعی هر کشور تعیین و اعمال می‌شود. در مجموع می‌توان گفت تعداد کشورهایی که در منطقه و جهان به نحوی با مسئله فیلترینگ در اینترنت مواجه هستند نسبتا قابل توجه است.

کشورهایی مانند سوئد، فرانسه وآلمان در قاره اروپا و کشورهایی مانند هند، عربستان، کره جنوبی، مالزی، چین و در مجموع آسیا به عنوان بزرگترین قاره دنیا، کانادا و استرالیا که مشهور به "فیلترینگ سیاه" است، دارای گسترده‌ترین میزان تنوع فیلترینگ‌اند و این تنها ایران نیست که فیلترینگ را به عنوان اقدامی فنی در مقابل هجمه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی موجود در اینترنت به کار می‌گیرد.

ضمن اینکه ایران جزء کشوهای مصرف‌کننده فناوری فیلترینگ است نه تولید‌کننده آن؛ بنابراین ابزار فنی فیلترینگ از سوی خود غرب تولید و روانه بازارهای جهانی می‌شود و پیدا کنید این وسط پرتقال‌فروشی را که شعار دفاع از آزادی‌های فضای مجازی سر می‌دهد اما از این فعالیت پرسود اقتصادی هم نمی‌تواند بگذرد.

حتی آمریکا که پدید‌آورنده فناوری رایانه‌ای و به تبع آن شبکه جهانی اینترنت محسوب می‌شود خود در مقابل حرکاتی که به نوعی منافع ملی‌اش را در فضای مجازی تهدید می‌کند (فارغ از همه شعارهای آزادی‌خواهانه که تنها برای جوامعی همچون ایران می‌پسندد) به فیلترینگ روی آورده است.

برای مثال، این کشور وب‌سایت‌های مربوط به حماس و حزب‌الله لبنان را با توجیه تروریستی بودن فیلتر می‌کند، حال آنکه وب‌سایت‌های متعلق به هم‌جنس‌بازان را به اعتقاد اینکه صرفا یک شیوه زندگی را تبلیغ می‌کنند، آزاد می‌گذارد.

کما اینکه انتقادات بسیاری را بر شیوه فیلترینگ وارد می‌دانیم و به کار بستن این راه‌کار را توجیهی بر خلأ محتوای سالم، فقدان آموزش والدین و خانواده‌ها، نبود وسایل کنترلی و پالایشی در دسترس اولیاء و برنامه‌های فرهنگی جایگزین نمی‌دانیم، اما از سویی دیگر باور داریم فیلترینگ با همه معایبی که دارد تأثیرگذار است.
 
کاربر محترم! شما خوب می‌دانید اگر فیلترینگ نباشد، پنجره باز شده مقابل شما، فرصت فکر کردن را از شما خواهد ربود.

همچنین می‌توانید  برای کسب  اطلاعات جامع از نحوه فیلترینگ دیگر کشورها  به لینک زیر مراجعه فرمایید:
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- کپی یک صفحه اینترنتی آشنا برای کاربر به منظور دسترسی به اطلاعات خصوصی او؛ به عنوان مثال شما ایمیلی دریافت می‌كنید كه ظاهرا از بانك فرستاده شده و در آن از شما خواسته شده است كه بر روی یك لینك كلیك كرده و مشخصات بانكی خود را بازبینی نمایید. معمولا در چنین مواقعی یك اخطار در برابر تعقیب نكردن لینك وجود دارد از جمله اینكه كلیك نكردن آن موجب بسته شدن یا معلق شدن حساب بانكی شما خواهد شد.
هدف فرستنده این ایمیل این است كه شما اطلاعات خصوصی خود شامل رمز عبور، شماره ملی، شماره حساب بانكی و مانند آن‌ها را فاش كنید؛ به فرستادن چنین ایمیل‌هایی فیشینگ می‌گویند.