بر اساس يك پژوهش با عنوان"نقش استفاده از اينترنت در افسردگي و انزواي اجتماعي نوجوانان"پرسشنامه‌اي در اختيار 89 دانش‌آموز سال آخر دبيرستان قرار گرفت و درباره موارد زير تحقيق شد:
بر اساس يك پژوهش با عنوان"نقش استفاده از اينترنت در افسردگي و انزواي اجتماعي نوجوانان"پرسشنامه‌اي در اختيار 89 دانش‌آموز سال آخر دبيرستان قرار گرفت و درباره موارد زير تحقيق شد:
• ميزان استفاده از اينترنت
- كم(كمتر از يك ساعت در روز)،
- متوسط(بين يك تا دو ساعت در روز)،
- زياد(بيش از دوساعت در روز)
• ارتباط با مادر،پدر و همسالان
افسردگي
با توجه به نتايج حاصله،افراديكه نسبت به ديگران كمتر از اينترنت استفاده مي‌كردند،ارتباط بيشتري با مادر و دوستان خود داشتند.تأثير استفاده و سوء‌استفاده از اينترنت،هرروز بيشتر موردتحقيق قرارمي گيرد و دانشمندان علوم اجتماعي به دنبال بررسي موضوعات مرتبط مي باشند،طي انجام تحقيقي درسال1998 ميزان اعتياد به اينترنت از طريق محاسبه نمرات"پرسشنامه افسردگي يك" (BDI)موردبررسي قرارگرفت.ميانگين نمرات پاسخگوياني كه بر اساس اين پرسشنامه،معتاد به اينترنت تشخيص داده شدند،برروي يك طيف خفيف تا متوسط قرار داشت.
طي انجام يك پژوهش دراز مدت 2ساله درسال 1998(كرات وهمكاران)،به خانواده‌هايي كه به طور تصادفي انتخاب شده بودند كامپيوتر و آموزش استفاده از آن ارائه شد،بعد از يك تا دوسال،استفاده فزاينده از اينترنت با كاهش ارتباط خانوادگي و محافل اجتماعي محلي همراه بود.علاوه براين،شركت‌كنندگان در اين تحقيق،به انزوا و افسردگي روزافزون دچارشده بودند.افزايش انزوا و كاهش حضور اجتماعي به ويژه درنوجوانان ديده مي شد.اين يافته‌ها،اهميت تحقيق در زمينه استفاده از اينترنت توسط نوجوانان را روشن مي‌سازد،به ويژه اين كه استفاده از آن دربين اين گروه سني رو به افزايش است.طي سال1996 تقريباً12 درصد از نوجوانان آمريكايي رده هاي سني 13 تا 17 ساله كه به اينترنت دسترسي داشتند،از خدمات اينترنت استفاده كردند.
گروه سني12 تا 17 سال كاربران اينترنت كه در سال1996، 5/6% بود، درسال 2002به 4/31% و در موردگروه سني 13 تا 17 سال به بيش از50% بالغ گرديد.هدف از تحقيق حاضر،بررسي تأثيرات احتمالي استفاده از اينترنت بر نوجوانان است.انتظار مي‌رود سطح بالاي استفاده از اينترنت با ميزان نامطلوب ارتباط و همچنين درجات افسردگي مرتبط باشد.
روش تحقيق شركت‌كنندگان:
89دانش‌آموز(37 پسرو 52 دختر)از يكي از دبيرستان‌هاي ايالت فلوريدا آمريكا انتخاب شدند.از اين تعداد 76% قفقازي، 11%اسپانيايي،5%آسيايي،3%آفريقايي-آمريكايي و 5% از نژادهاي ديگر بودند.شركت‌كنندگان ازنظرجايگاه اجتماعي-اقتصادي ازطبقه ي متوسط به بالا بودند.(9/3=m براساس شاخص دو عاملي هالينگ هد)
مقياس‌هاي اندازه‌گيري
به دانش‌آموزان يك پرسشنامه 181 سؤالي از نوع ليكرت داده شد كه ابعاد چندگانه رواني و رفتاري زندگي آنان را مورد بررسي قرارمي داد.آنها در يك سالن بزرگ و در مدت 45 دقيقه بدون ذكر نام،پرسشنامه را تكميل كردند.
استفاده از اينترنت
ميزان استفاده ازاينترنت با يك سؤال واحد مورد ارزيابي قرار گرفت،"روزانه چند ساعت از وقت خود را با اينترنت صرف مي‌كنيد؟"
گزينه‌هاي پاسخ عبارت بودند از:
- كمتر از يك ساعت(استفاده كم)
- يك تا دو ساعت (استفاده متوسط)
- بيش ازدو ساعت (استفاده زياد)
كيفيت ارتباط با والدين و دوستان
براي ارزيابي كيفيت ارتباط از مقياس صميميت(بلايت وفاستر-كلارك،سال1987)كه حاوي24 پرسش است،استفاده شد.به عنوان مثال:
"تا چه اندازه براي نصيحت يا حمايت به مادر خود مراجعه مي‌كنيد؟"
"تا چه اندازه بهترين دوستتان در مورد آنچه كه شما انجام مي‌دهيد، با شما همراه است؟
" "پاسخها براساس مقياس ليكرت داراي 5 حالت از"به هيچ وجه" تا"بسيارزياد" رده بندي گرديد.
نوع سؤالات درخصوص بهترين دوست و والدين مشابه بودند.(هريك 8 سؤال) كه در برگيرندة نمراتي در زمينه ارتباط با مادر، ارتباط با پدر و ارتباط با همسالان بود.
افسردگي
اين موضوع توسط مقياس افسردگي مركز مطالعات اپيدمالوژيك (CES – D)رادلوف طي سال 1977 و با نمره حداقل 16 كه نشان‌دهندة افسردگي است،بررسي گرديد.
مقياس(CES–D) براي جمعيت دبيرستاني، استاندارد شده است(رادلوف 1991).اين مقياس از پايايي بازآمايي(2)، همساني دروني(3) و اعتبار همزمان(4) برخوردار است.
نتايج
دراين تحقيق تنها گروه‌هاي از كاربران كه زياد و كم از اينترنت استفاده مي نمودند،مورد مقايسه قرارگرفتند.تحليل مجذور خي نشان مي‌دهد كه اين گروه ازنظر برخي عوامل دموگرافيك مانند جنس،نژاد و جايگاه اقتصادي- اجتماعي با يكديگر تفاوتي ندارند.
هر يك از دو گروه كاربران زياد و كم اينترنت با استفاده از آزمونهاي مستقل t از نظردرجات ارتباط و افسردگي مقايسه شدند.كاربران كم‌مصرف اينترنت درمقايسه با كاربران زياد آن به طورچشمگيري رابطه‌اي بهتر با مادران و دوستانشان داشتند،اما هيچ تفاوت قابل ملاحظه‌اي بين كاربران كم و كاربران زياد اينترنت از نظر ميزان افسردگي وجود نداشت.
جمع‌بندي
نتايج نشان مي‌دهد كه استفاده زياد ازاينترنت با پيوند ضعيف اجتماعي مرتبط است.برعكس كاربراني كه از اينترنت كمتر استفاده مي‌كنند،به طور قابل ملاحظه‌اي با مادر و دوستانشان ارتباط بيشتري دارند.
اين نتايج جهت گيري خاصي را نشان نمي‌دهند.مثلاً نمي توان گفت كه آيا گرايش نوجوانان برخوردار از ارتباطات ضعيف اجتماعي به فعاليت هاي اينترنتي ارتباطات اجتماعي آن را كاهش مي‌دهد.ميزان استفاده ازاينترنت با افسردگي ارتباطي ندارد.
شايد نمرات نسبتاً بالايCES - D در اين نمونه 14=m در مقايسه با نمونه رادلوف 18=m احتمال ظهور تفاوت معني‌دار آماري را كاهش داده است.در تحقيقات آينده،طيف گسترده‌اي از عوامل رواني و اجتماعي در ميزان استفاده از اينترنت بايد مورد ارزيابي قرار گيرد.پرسشنامه افسردگي مقياسي است براي سنجش افسردگي كه توسط"آئورن بك" مشهور به "پدرشناخت‌درماني"استفاده شد.اساس آن يك سري واكنشهاي كليدي افراد به طبقات خاصي از موقعيتهاي بالقوه افسرده كننده و برانگيزاننده اضطراب است.
پي نوشتها:
1. Beck Depression Inventory:
2- Test - retest reliability
3- Internal consistency
4- Concurrent validity
5- Chi - square analysis
منابع:
• Blyth, D. A., & Foster-Clark, F. S. (1987). Gender difference in perceived intimacy with different members of adolescents\' social networks. Sex Roles
• Cravatta, M. (1997). Online adolescents. American DemographicsKraut, R., Patterson, J., Lundmark, V., Kiesler, S., Mukopadhyay, T., & Scherlis, W. (1998). Internet paradox: A social technology that reduces social involvement and psychological well-being? American Psychologist
• Morahan-Martin, J. (1998). Males, females, and the Internet. In J. Gackenbach (Ed.), Psychology and the Internet: Intrapersonal, interpersonal, and transpersonal implications (pp. 167-197). San Diego, CA: Academic Press.
• Radloff, L. S. (1977). The CES-D Scale: A self report depression scale for research in the general population. Applied Psychological Measurement
• Radloff, L. S. (1991). The use of the Center for Epidemiological Studies Depression Scale for research in adolescents and young adults. Journal of Youth and Adolescence
• Schoenbach, V. J., Kaplan, B. H., Wagner, E. H., Grimson, R. C., & Miller, F. T. (1983). Prevalence of self-reported depressive symptoms in young adolescents. American Journal of Public Health
• Stokols, D. (1999). Human development in the age of the Internet: Conceptual and methodological horizons. In S. L. Friedman & T. D. Wachs (Eds.), Measuring environment across the life span: Conceptual and methodological horizons). Washington, DC: American Psychological Association.
• Wells, V. E., Klerman, G. L., & Deykin, E. Y. (1987). The prevalence of depressive symptoms in college students. Social Issues
• Young, K. S. (1999). Evaluation and treatment of Internet addiction. In L. VandeCreek & T. L. Jackson (Eds.), Innovations in clinical practice: A source book (Vol. 17, pp. 19-31). Sarasota, FL: Professional Resource Press/Professional Resource Exchange.
• Young, K. S., & Rogers, R. C. (1998). The relationship between depression and Internet addiction. [Available online at www.netaddiction.com/articles/ cyberpsychology.htm.