يكي از نمايندگان پارلمان اروپا معتقد است كه اتحاديه اروپا بايد از طريق ديپلماسي ديجيتال فرهنگ خود را به كشورهاي جهان ارائه دهد.
به گزارش گرداب به نقل از فارس، پايگاه تحليلي "يورواكتيو" در مقاله اي نوشت: "ماريتج شاك" نماينده ليبرال هلند و نماينده عالي‌رتبه اتحاديه اروپا در مصاحبه‌اي خواهان توجه هر چه بيشتر به تنوع فرهنگي اروپا شد و آن را به عنوان ابزاري براي نفوذ و گسترش هر چه بيشتر در سراسر دنيا ارزيابي كرد.
همچنين توجه به تنوع زباني از نظر اين نماينده هلندي، مي‌تواند اسباب نفوذ فرهنگ اروپايي را در ميان ديگر جوامع فراهم آورد. مشروح مصاحبه يورو اكتيو با وي در ادامه اين مطلب آمده است:
- فرهنگ اروپايي را چگونه تعريف مي‌كنيد؟
فرهنگ اروپايي برآيند فرهنگ‌هاي غني و متنوع، كشورهاي مختلف اروپايي است. اما اين فرهنگ چيزي بيشتر از حاصل جمع اين بخش‌هاي مختلف است؛ فرهنگ اروپايي ظهور و بروز ارزش‌هاي ما از جمله آزادي بيان، حقوق بشر و دموكراسي، است.
- شما در گزارش خود خواهان صدور ويزا براي اتباع، هنرمندان و ديگر متخصصان زمينه‌هاي مختلف فرهنگي ساكن در كشورهاي غير عضو اتحاديه اروپا شديد. چرا از نظر شما صدور چنين ويزايي ضروري است؟ آيا شما موانعي را بر سر راه پويايي و تحرك بخش فرهنگي مشاهده مي‌كنيد؟
ما بايد مسير جريان توليدات فرهنگي خود، از جمله ادبيات، فيلم، موسيقي و آداب و سنن خود را باز بگذاريم. خالقان آثار هنري و فرهنگي با تبادل تجربيات خود و كار در كنار يكديگر مي‌توانند آثاري توانمند‌تر خلق كنند. به همين دليل خواهان صدور ويزاي فرهنگي شدم. اقداماتي اينچنين، ارتباطات و همكاري‌ها ميان هنرمندان اروپايي و ديگر نقاط جهان را تسهيل مي‌كند.
براي مثال در حال حاضر براي يك هنرمند تركيه‌اي تهيه ويزا براي سفر به كشورهاي اروپايي بسيار دشوار است؛ اين مسئله نبايد مانع هنرمندان شود. هر گونه مانعي، خواه مربوط به قوانين باشد، به سيستم بروكراسي ارتباط پيدا كند يا به دليل مشكلات مالي باشد، بايد از سر راه برداشته شوند.
- شما در گزارش خود از چند پارگي سياست‌ها و پروژه‌هاي فرهنگي اتحاديه اروپا، اظهار نگراني كرده‌ايد. آيا مي‌توانيد چند نمونه از اين چند پارگي‌ها را برشماريد؟
مقامات مسئول در كميسيون اروپايي خواه ناخواه درگير سياست‌هاي فرهنگي خارجي اتحاديه اروپا مي‌شوند: رئيس كميسيون تجارت، رئيس كميسيون توسعه، رئيس كميسيون فرهنگي و رئيس كميسيون روابط خارجي. براي مثال، اتحاديه اروپا تلاش مي‌كند برنامه‌هاي تبادل دانش‌آموزان، معلمان، روزنامه‌نگاران و هنرمندان را پيش ببرد. اين نهاد گفتگو‌هاي رسمي و همكاري‌هاي فرهنگي متعددي را با كشورها و مناطق مختلف جهان، از منطقه مديترانه گرفته تا هند، ترتيب داده است.
علاوه بر اين، بخشي از بودجه توسعه صرف سياست‌ها و پروتكل‌هاي همكاري فرهنگي، مي‌شود كه تجارت محصولات فرهنگي را تقويت مي‌كند. در اين باره توافق‌نامه‌هاي بسياري با كشورهاي مختلف منعقد شده كه از اين ميان مي‌توان به كره جنوبي اشاره كرد.
با اين حال، هماهنگي لازم ميان اين اقدامات وجود ندارد. اين گزارش پيشنهاداتي را براي هر چه هماهنگ‌تر ساختن سياست‌هاي مختلف، ارائه مي‌كند. از آنجا كه بخش متصدي اقدامات خارجي براي هماهنگ سازي و توسعه سياست‌هاي خارجي اتحاديه اروپا، بنيان نهاده شده، اكنون زمان مناسبي براي جهت دهي و هماهنگ ساختن برنامه‌هاي فرهنگي فرا رسيده است.
- چگونه مي‌توان فرهنگ اروپايي را از طريق اينترنت توسعه بخشيد؟
اينترنت امكان دسترسي به محتوايي پويا و جديد را فراهم ساخته است و مردم سراسر دنيا را قادر مي‌سازد فرهنگ متنوع و ديجيتال شده اروپايي را تجربه كنند. با اينكه اتحاديه اروپا محتواي فرهنگي جذاب و متنوعي را به خود اختصاص داده، لازم است كه امكان دسترسي ساده مردم سراسر دنيا به اين محتواي سرشار را فراهم آورد و بايد اطلاعات مربوط به اتحاديه اروپا و برنامه‌هاي فرهنگي را از طريق اينترنت افزايش داد.
ارتباط با اينترنت مي‌تواند به عنوان يك تسهيل كننده و ارتقاي سطح حقوق بشر در عرصه جهاني عملي كند. دسترسي به اطلاعات، آزادي مطبوعات، آزادي بيان و همچنين تقويت و حمايت از حقوق بشر و نيز جلوگيري از نقض اين حقوق، بدون اينترنت ممكن نيست.
رژيم‌هاي سركوبگر نيز به خوبي به اين امر واقفند كه تكنولوژي جديد مي‌تواند به نيروي محركه آزادي و دموكراسي تبديل شوند و مردمي را كه از همين ابزار‌ها استفاده مي‌كنند، در هم شكنند. مردم در چنين حكومت‌هايي با وارد كردن كلمه عبور خود در يك سايت مورد شكنجه قرار مي‌گيرند و شبكه‌هاي مخالف با به كار گيري اينترنت براي برقراري ارتباط، شناسايي شده و دستگير مي‌شوند. سانسور، فيلترينگ و جاسوسي از سوی نهادهاي حكومتي به منظور كنترل و سركوب مردم، بسيار رايج شده است. لازم است كه اتحاديه اروپا سياست‌هاي خود را مطابق با واقعيت‌هاي قرن بيست و يكم پي ريزي كند.
- اتحاديه اروپا با اتكا به چه اقداماتي بايد "ديپلماسي فرهنگي" خود را پيش برد؟
مردم، هنرمندان، دانش‌آموزان همه و همه، بهترين سفراي ممكن براي يك حكومت و كشور هستند. فرهنگ مي‌تواند دسترسي و ارتباط را در جايي كه ارتباطات سياسي قطع يا با مشكل مواجه شده است، تسهيل كند. فرهنگ از ارزش ذاتي برخوردار است، اما مي‌تواند به عنوان نيرويي محركه موجبات توسعه، رهايي بخشي، همكاري، آزادي بيان و ارتقاي حقوق بشر را فراهم آورد.
اتحاديه اروپا بايد موضع و جايگاه جهاني خود را مد نظر قرار دهد. در حالي كه اتحاديه اروپا به فرهنگ به عنوان موضعي براي صرفه جويي در بودجه نگاه مي‌كند، چين، ناتو و آمريكا، سرمايه گذاري‌هاي كلاني را روي ديپلماسي فرهنگي و ديجيتال ترتيب داده‌اند. اتحاديه اروپا به لحاظ فرهنگي، يكي از غني‌ترين و متنوع‌ترين مناطق دنيا به شمار مي‌رود، اما در استفاده از اين فرصت بسيار با ارزش و در دست گرفتن رهبري فرهنگي دنيا، ناتوان است.
اتحاديه اروپا بايد به عنوان يك ميانجي كارآمد، ارتباطات بين فردي را تسهيل كند. توسعه و حمايت از آزادي اينترنت بايد به عنوان بخش حياتي استراتژي اتحاديه اروپا در عرصه ديپلماسي فرهنگي، در نظر گرفته شود. اتحاديه اروپا بايد روي ديپلماسي ديجيتال تمركز كند. با فراهم آوردن ارتباطات بدون سانسور براي مردم، مردم بيشتري مي‌توانند به اطلاعات و ارتباطات فرهنگي، دسترسي پيدا كنند. از اين رو اصلاً اتفاقي نيست كه در برخي جوامع بسته، كتاب، موسيقي و هنر معمولاً ممنوع و غير قانوني اعلام مي‌شود.
آندراس سيموني، سفير پيشين مجارستان در آمريكا، در جايي قدرت استراتژيك فرهنگ را در سياست خارجي چنين توصيف مي‌كند؛ او معتقد است كه "موسيقي راك اند رول، عنصري كارآمد در سست ساختن بنيان‌هاي جوامع كمونيستي بود و آنها را هر چه بيشتر به جهان آزادي نزديك ساخت." فرهنگ، ارزش‌ها و آزادي، به شدت در هم تنيده‌اند. از اين رو اهميت استراتژيك براي اروپا دارد.
- تنوع 27 زبانه اتحاديه اروپا، چه نقشي در ديپلماسي فرهنگي اروپا مي‌تواند ايفا كند؟
زبان‌هاي اروپايي، بخشي از ميراث و تنوع فرهنگي آن هستند. زبان به عنوان ابزاري كارآمد براي روابط فرهنگي مطرح است. اتحاديه اروپا مي‌تواند با نهادهاي مختلفي كه در سراسر اروپا فعال هستند، همكاري كنند و بايد تجربيات جوامع مدني را نيز مد نظر قرار دهد؛ از جمله اين نهاد‌ها مي‌توان به مؤسسه فرهنگي ملي اتحاديه اروپا اشاره كرد.
- عبارت "برچست اروپا" براي شما به چه معناست؟
تنوع فرهنگي اروپا چيزي است كه به "برچست اروپا" شكل مي‌دهد. اين تنوع فرهنگي اروپا را در سراسر جهان ممتاز و متمايز مي‌سازد. جذابيت‌هاي توريستي اتحاديه اروپا در حال حاضر جايگاه نخست را در جهان به خود اختصاص داده است. لذا اتحاديه اروپا باید از اين تنوع فرهنگي صيانت كرده و آن را برجسته سازد. هيچ كس تمايلي ندارد كه اين تنوع را از ميان ببرد. چيزي كه سبب اتحاد ما مي‌شود، ارزش‌هايي است كه مبناي شكل گيري اروپا را فراهم آورده‌اند.
همچنين توجه به تنوع زباني از نظر اين نماينده هلندي، مي‌تواند اسباب نفوذ فرهنگ اروپايي را در ميان ديگر جوامع فراهم آورد. مشروح مصاحبه يورو اكتيو با وي در ادامه اين مطلب آمده است:
- فرهنگ اروپايي را چگونه تعريف مي‌كنيد؟
فرهنگ اروپايي برآيند فرهنگ‌هاي غني و متنوع، كشورهاي مختلف اروپايي است. اما اين فرهنگ چيزي بيشتر از حاصل جمع اين بخش‌هاي مختلف است؛ فرهنگ اروپايي ظهور و بروز ارزش‌هاي ما از جمله آزادي بيان، حقوق بشر و دموكراسي، است.
- شما در گزارش خود خواهان صدور ويزا براي اتباع، هنرمندان و ديگر متخصصان زمينه‌هاي مختلف فرهنگي ساكن در كشورهاي غير عضو اتحاديه اروپا شديد. چرا از نظر شما صدور چنين ويزايي ضروري است؟ آيا شما موانعي را بر سر راه پويايي و تحرك بخش فرهنگي مشاهده مي‌كنيد؟
ما بايد مسير جريان توليدات فرهنگي خود، از جمله ادبيات، فيلم، موسيقي و آداب و سنن خود را باز بگذاريم. خالقان آثار هنري و فرهنگي با تبادل تجربيات خود و كار در كنار يكديگر مي‌توانند آثاري توانمند‌تر خلق كنند. به همين دليل خواهان صدور ويزاي فرهنگي شدم. اقداماتي اينچنين، ارتباطات و همكاري‌ها ميان هنرمندان اروپايي و ديگر نقاط جهان را تسهيل مي‌كند.
براي مثال در حال حاضر براي يك هنرمند تركيه‌اي تهيه ويزا براي سفر به كشورهاي اروپايي بسيار دشوار است؛ اين مسئله نبايد مانع هنرمندان شود. هر گونه مانعي، خواه مربوط به قوانين باشد، به سيستم بروكراسي ارتباط پيدا كند يا به دليل مشكلات مالي باشد، بايد از سر راه برداشته شوند.
- شما در گزارش خود از چند پارگي سياست‌ها و پروژه‌هاي فرهنگي اتحاديه اروپا، اظهار نگراني كرده‌ايد. آيا مي‌توانيد چند نمونه از اين چند پارگي‌ها را برشماريد؟
مقامات مسئول در كميسيون اروپايي خواه ناخواه درگير سياست‌هاي فرهنگي خارجي اتحاديه اروپا مي‌شوند: رئيس كميسيون تجارت، رئيس كميسيون توسعه، رئيس كميسيون فرهنگي و رئيس كميسيون روابط خارجي. براي مثال، اتحاديه اروپا تلاش مي‌كند برنامه‌هاي تبادل دانش‌آموزان، معلمان، روزنامه‌نگاران و هنرمندان را پيش ببرد. اين نهاد گفتگو‌هاي رسمي و همكاري‌هاي فرهنگي متعددي را با كشورها و مناطق مختلف جهان، از منطقه مديترانه گرفته تا هند، ترتيب داده است.
علاوه بر اين، بخشي از بودجه توسعه صرف سياست‌ها و پروتكل‌هاي همكاري فرهنگي، مي‌شود كه تجارت محصولات فرهنگي را تقويت مي‌كند. در اين باره توافق‌نامه‌هاي بسياري با كشورهاي مختلف منعقد شده كه از اين ميان مي‌توان به كره جنوبي اشاره كرد.
با اين حال، هماهنگي لازم ميان اين اقدامات وجود ندارد. اين گزارش پيشنهاداتي را براي هر چه هماهنگ‌تر ساختن سياست‌هاي مختلف، ارائه مي‌كند. از آنجا كه بخش متصدي اقدامات خارجي براي هماهنگ سازي و توسعه سياست‌هاي خارجي اتحاديه اروپا، بنيان نهاده شده، اكنون زمان مناسبي براي جهت دهي و هماهنگ ساختن برنامه‌هاي فرهنگي فرا رسيده است.
- چگونه مي‌توان فرهنگ اروپايي را از طريق اينترنت توسعه بخشيد؟
اينترنت امكان دسترسي به محتوايي پويا و جديد را فراهم ساخته است و مردم سراسر دنيا را قادر مي‌سازد فرهنگ متنوع و ديجيتال شده اروپايي را تجربه كنند. با اينكه اتحاديه اروپا محتواي فرهنگي جذاب و متنوعي را به خود اختصاص داده، لازم است كه امكان دسترسي ساده مردم سراسر دنيا به اين محتواي سرشار را فراهم آورد و بايد اطلاعات مربوط به اتحاديه اروپا و برنامه‌هاي فرهنگي را از طريق اينترنت افزايش داد.
ارتباط با اينترنت مي‌تواند به عنوان يك تسهيل كننده و ارتقاي سطح حقوق بشر در عرصه جهاني عملي كند. دسترسي به اطلاعات، آزادي مطبوعات، آزادي بيان و همچنين تقويت و حمايت از حقوق بشر و نيز جلوگيري از نقض اين حقوق، بدون اينترنت ممكن نيست.
رژيم‌هاي سركوبگر نيز به خوبي به اين امر واقفند كه تكنولوژي جديد مي‌تواند به نيروي محركه آزادي و دموكراسي تبديل شوند و مردمي را كه از همين ابزار‌ها استفاده مي‌كنند، در هم شكنند. مردم در چنين حكومت‌هايي با وارد كردن كلمه عبور خود در يك سايت مورد شكنجه قرار مي‌گيرند و شبكه‌هاي مخالف با به كار گيري اينترنت براي برقراري ارتباط، شناسايي شده و دستگير مي‌شوند. سانسور، فيلترينگ و جاسوسي از سوی نهادهاي حكومتي به منظور كنترل و سركوب مردم، بسيار رايج شده است. لازم است كه اتحاديه اروپا سياست‌هاي خود را مطابق با واقعيت‌هاي قرن بيست و يكم پي ريزي كند.
- اتحاديه اروپا با اتكا به چه اقداماتي بايد "ديپلماسي فرهنگي" خود را پيش برد؟
مردم، هنرمندان، دانش‌آموزان همه و همه، بهترين سفراي ممكن براي يك حكومت و كشور هستند. فرهنگ مي‌تواند دسترسي و ارتباط را در جايي كه ارتباطات سياسي قطع يا با مشكل مواجه شده است، تسهيل كند. فرهنگ از ارزش ذاتي برخوردار است، اما مي‌تواند به عنوان نيرويي محركه موجبات توسعه، رهايي بخشي، همكاري، آزادي بيان و ارتقاي حقوق بشر را فراهم آورد.
اتحاديه اروپا بايد موضع و جايگاه جهاني خود را مد نظر قرار دهد. در حالي كه اتحاديه اروپا به فرهنگ به عنوان موضعي براي صرفه جويي در بودجه نگاه مي‌كند، چين، ناتو و آمريكا، سرمايه گذاري‌هاي كلاني را روي ديپلماسي فرهنگي و ديجيتال ترتيب داده‌اند. اتحاديه اروپا به لحاظ فرهنگي، يكي از غني‌ترين و متنوع‌ترين مناطق دنيا به شمار مي‌رود، اما در استفاده از اين فرصت بسيار با ارزش و در دست گرفتن رهبري فرهنگي دنيا، ناتوان است.
اتحاديه اروپا بايد به عنوان يك ميانجي كارآمد، ارتباطات بين فردي را تسهيل كند. توسعه و حمايت از آزادي اينترنت بايد به عنوان بخش حياتي استراتژي اتحاديه اروپا در عرصه ديپلماسي فرهنگي، در نظر گرفته شود. اتحاديه اروپا بايد روي ديپلماسي ديجيتال تمركز كند. با فراهم آوردن ارتباطات بدون سانسور براي مردم، مردم بيشتري مي‌توانند به اطلاعات و ارتباطات فرهنگي، دسترسي پيدا كنند. از اين رو اصلاً اتفاقي نيست كه در برخي جوامع بسته، كتاب، موسيقي و هنر معمولاً ممنوع و غير قانوني اعلام مي‌شود.
آندراس سيموني، سفير پيشين مجارستان در آمريكا، در جايي قدرت استراتژيك فرهنگ را در سياست خارجي چنين توصيف مي‌كند؛ او معتقد است كه "موسيقي راك اند رول، عنصري كارآمد در سست ساختن بنيان‌هاي جوامع كمونيستي بود و آنها را هر چه بيشتر به جهان آزادي نزديك ساخت." فرهنگ، ارزش‌ها و آزادي، به شدت در هم تنيده‌اند. از اين رو اهميت استراتژيك براي اروپا دارد.
- تنوع 27 زبانه اتحاديه اروپا، چه نقشي در ديپلماسي فرهنگي اروپا مي‌تواند ايفا كند؟
زبان‌هاي اروپايي، بخشي از ميراث و تنوع فرهنگي آن هستند. زبان به عنوان ابزاري كارآمد براي روابط فرهنگي مطرح است. اتحاديه اروپا مي‌تواند با نهادهاي مختلفي كه در سراسر اروپا فعال هستند، همكاري كنند و بايد تجربيات جوامع مدني را نيز مد نظر قرار دهد؛ از جمله اين نهاد‌ها مي‌توان به مؤسسه فرهنگي ملي اتحاديه اروپا اشاره كرد.
- عبارت "برچست اروپا" براي شما به چه معناست؟
تنوع فرهنگي اروپا چيزي است كه به "برچست اروپا" شكل مي‌دهد. اين تنوع فرهنگي اروپا را در سراسر جهان ممتاز و متمايز مي‌سازد. جذابيت‌هاي توريستي اتحاديه اروپا در حال حاضر جايگاه نخست را در جهان به خود اختصاص داده است. لذا اتحاديه اروپا باید از اين تنوع فرهنگي صيانت كرده و آن را برجسته سازد. هيچ كس تمايلي ندارد كه اين تنوع را از ميان ببرد. چيزي كه سبب اتحاد ما مي‌شود، ارزش‌هايي است كه مبناي شكل گيري اروپا را فراهم آورده‌اند.