Gerdab.IR | گرداب

بحران بی‌اعتمادی مخاطب و چالش برای ژست بی‌طرفانه بی‌بی‌سی؛

آتش‌سوزی در تهران "اعتراض" است در لندن "آشوب"!

تاریخ انتشار : ۲۳ مرداد ۱۳۹۰

رویکرد کاملا متفاوت بی بی سی و خصوصا بخش فارسی آن به وقایع این روزهای انگلیس، ژست تبلیغاتی بی طرف بودن بی‎بی‎سی را این‌بار نه برای اهالی رسانه که برای مخاطبان عادی این رسانه نیز به چالشی جدی کشیده است.

به گزارش گرداب، قوانین بریتانیا، بی بی سی و روزنامه نگاران آن را موظف می سازد که بی‌طرف باشند. بی‌طرفی یک معیار ارزشی و در عین حال یک ضرورت حرفه‌ای و قانونی است که بی بی سی را از سایر رسانه ها و منابع خبری متمایز می سازد. در عین حال بیطرفی بخشی از پيمان بی بی سی با مخاطبان است.» این بخشی از منشور بی‌طرفی است که رسانه دولتی انگلیس، بی‌بی‌سی به عنوان مبنای عمل خود آن را تبلیغ می‌کند.

هر چند مخاطبان بی‌بی‌سی فارسی در جریان فتنه 88 با رویه یک سویه و کاملا جهت دار این شبکه تلویزیونی در انتشار اخبار ایران که در بسیاری از موارد با هدف تشدید ناآرامی در ایران تنظیم و مخابره می‌شد آشنا هستند، اما رویکرد کاملا متفاوت بی بی سی و خصوصا بخش فارسی این بنگاه خبررسانی  به وقایع این روزهای انگلیس، ژست تبلیغاتی بی طرف بودن بی‎بی‎سی را این‌بار نه برای اهالی رسانه که برای مخاطبان عادی این رسانه نیز به چالشی جدی کشیده است.
 
در حالی که این رسانه انگلیسی در گزارش‎های خود از روزهای پر آشوب فتنه در ایران، از عنوان "معترض" و "اعتراض" برای آشوب‎طلبی اهالی فتنه در تهران استفاده می‌کرد، اخبار این روزهای بی بی سی فارسی پر شده از خبرها، گزارش‌ها و عکس‌هایی که تلاش دارد وقایع پرتنش این روزهای لندن و انگلستان را نه "اعتراض" که "آَشوب" و عاملین این وقایع را نه "معترض" بلکه "تبهکار" معرفی کند.

وبلاگ فارسی زبان آزاد که نویسنده آن ساكن كانادا است، در گزارشی در این باره می‌نویسد:  بی‎بی‎سی فارسی در 18 مرداد (برابر با نهم آگوست) خبری با عنوان "سومین شب آشوب در لندن؛ گسترش ناآرامی به شهرهای دیگر" منتشر کرد که در ابتدای این خبر چنین نوشته شده: در پی گسترش ناآرامی در محله های مختلف لندن، پلیس ضدشورش در بخش های مختلف این شهر مستقر شده است و ماموران آتش نشانی در حال اطفای آتش سوزی های ایجاد شده به وسیله آشوبگران هستند…. در محله هکنی در شرق لندن هم در پی حمله آشوبگران به یک خودروی پلیس و شکستن شیشه های آن، یکی از خیابان ها بسته شده است...»

قابل توجه است که گزارشگر در این خبر بیش از ۸ بار از کلمه آشوبگر استفاده کرده! در اینکه کسانی که اموال مردم را تخریب کردند و ماشین ها را به آتش کشیدند ، آشوبگری بیش نبودند شکی نیست، اما عین همین اتفاق قبلا در ایران رخ داده بود که افرادی آمدند و ماشین و اتوبوس به آتش کشیدند.

 ولی گزارشگر بی بی سی آن زمان حتی یک بار هم از کلمه آشوبگر استفاده نکرد! بلکه تظاهرکنندگان ایرانی را معترض خواند. این گزارش در ۲۵ خرداد ۱۳۸۸ در بی بی سی فارسی منتشر شده است. بی بی سی می نویسد: هر چند قرار بود راهپیمایی معترضان به نتیجه دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تنها به مسیر بین میادین انقلاب و آزادی تهران محدود شود، اما اخباری مبنی بر گسترش مسیر به خیابان های اطراف، در اثر افزایش شمار تظاهر کنندگان نیز شنیده شده است.

گزارش دیگری درست در همان روز، یعنی ۲۵ خرداد در بی بی سی منتشر شد. بی بی سی می نویسد : بر اساس گزارش های رسیده از تهران و شماری دیگر از شهرها، ماموران دولتی و پلیس ضد شورش به برخورد خشونت آمیز علیه تظاهرکنندگان متوسل شده و به گفته برخی از مخالفان دولت، اموال شخصی را نیز هدف تخریب قرار داده اند.

همانطور که خواندید، بی بی سی حتی یک بار هم از کلمه آشوبگر در مورد حوادث بعد از انتخابات ایران استفاده نکرده است. حتی در آرشیو طبقه بندی شده این رسانه هم جایی از کلمه "آشوبگر" برای کسانی که اموال عمومی را تخریب کردند و ماشین و اتوبوس را به آتش کشیدند استفاده نشده است. در خبر لحظه به لحظه ی دیگری که از سوی همین رسانه در ۲۵ بهمن ۱۳۸۸ منتشر شد، بی بی سی می نویسد: تصاویر ویدئویی رسیده از تهران نشان می دهد که معترضان با تاریکی هوا سطل های زباله را آتش زده اند.

ولی در تاریخ ۱۸ مرداد بی بی سی در مورد حوادث لندن می نویسد :«گروهی از آشوبگران بعدازظهر دوشنبه با سنگ و سطل های زباله به پلیس در هکنی حمله کرده بودند.»
 

در رویکرد بی‌طرفانه بی‌بی‌سی به اخبار، اگر سطل زباله، اتومبیل و اتوبوس در خیابان‌های تهران به آتش کشیده شود، نوعی "اعتراض" تلقی شده و با عنوان رفتاری از سوی "معترضین" پوشش داده می‌شود ولی اگر این آتش سوزی در خیابان‌های لندن صورت بگیرد، "معترض" جای خود را به "آشوبگر" داده و "اعتراض" به "آشوبگری" مبدل می‌شود، به نحوی که در ارسال تنها یک خبر از وقایع لندن،  کلمه آشوب گر ۸ بار به کار برده می‌شود.

چالش اعتراضات و آشوب‌ها در لندن این روزها نه تنها چالشی بزرگ برای دولت ائتلافی دیوید کامرون به حساب می‌آید بلکه چالشی جدی‌تر را نیز برای کارمندان ایرانی رسانه دولتی انگلیس به وجود آورده است؛ چالشی که به واسطه آن برخورد دوگانه در انتشار خبری مشابه، به راحتی در معرض قضاوت مخاطب عادی قرار گرفته و پایانی خواهد بود بر ژست بی‌طرفی؛ بزرگترین ادعای این رسانه انگلیسی. شاید اشتباهات مکرر این روزهای مجریان و برنامه سازان بی بی سی فارسی نیز بی‌تاثیر از بحران بی‌اعتمادی که گریبان این رسانه را گرفته است نباشد.