اگر ملتی می خواهد در دنیای پرتلاطم كنونی، خود را حفظ كند و مانع از "هجوم نظامی ـ امنیتی" و "هجوم نرم افزاری، فرهنگی و اخلاقی مراكز قدرت جهانی" شود، احتیاج به نخبگانی دارد كه "همّ و غمّ" اصلی آنها، "پیشرفت و عزت و افتخار" كشور و ملتشان باشد و ایمان، مهمترین عاملی است كه می‌تواند این احساس درونی را، عمیقاً ایجاد كند.
ایران، برای دستیابی به قله های پیشرفت و عزت و افتخار، نیازمند دانشمندان و نخبگانی است كه عاشق كشور و مردم و عاشق هویت و سرنوشت ملت باشند.به گزارش گرداب، این جمله، توصیه اصلی رهبر انقلاب به هزار نخبه جوانی بود كه صبح امروز بیش از دو ساعت و نیم با ایشان دیدار و تبادل نظر كردند.
در این دیدار، ابتدا 12 نخبه دانشگاهی، حدود یك ساعت و 45 دقیقه دیدگاه های جامعه نخبگانی را درباره مسائل دانشگاهی، علمی ـ فرهنگی ـ اجتماعی ـ اقتصادی و سیاسی بیان كردند.
حضرت آیت الله خامنه ای پس از شنیدن و یادداشت برخی نكاتِ سخنان نخبگان، این نكته اساسی را خطاب به جامعه نخبگانی كشور، چه سیاسی و چه علمی ـ فرهنگی، خاطرنشان كردند كه: «نخبه باید با احساس دلبستگی معنوی به كشور و ملت، در عرصه كاری خود، تلاش و فداكاری كند چرا كه بدون عشق به سرنوشت كشور و ملت، نخبه نمی تواند در جامعه خود، تأثیری واقعی و راهگشا داشته باشد.»
رهبر انقلاب با اشاره به برخی تجربیات تاریخی و معاصر، "قدرت بدون اتكا به دین" را منجر به ظلم و وحشیگری دانستند و بر این واقعیت تأكید كردند كه اگر ملتی می خواهد در دنیای پرتلاطم كنونی، خود را حفظ كند و مانع از "هجوم نظامی ـ امنیتی" و "هجوم نرم افزاری، فرهنگی و اخلاقی مراكز قدرت جهانی" شود، احتیاج به نخبگانی دارد كه "همّ و غمّ" اصلی آنها، "پیشرفت و عزت و افتخار" كشور و ملتشان باشد و ایمان، مهمترین عاملی است كه می‌تواند این احساس درونی را، عمیقاً ایجاد كند.
ایشان، پیشرفتهای ملت ایران را در سی و سه سال اخیر، ناشی از ایمان و احساس دلبستگی نخبگان به كشور بر شمردند و خاطرنشان كردند: «با وجود فشارهای همه جانبه بیگانگان، صدها شخصیت و نخبه برجسته نظیر شهید شهریاری در رشته های مختلف، به تلاش فداكارانه و كارهای برجسته و ماندگار مشغولند.»
رهبر انقلاب اسلامی، بیگانه ستیزی را در مباحث علمی مردود خواندند و افزودند: «همانگونه كه بارها گفته ایم حاضریم برای دستیابی به دانش، شاگردی كنیم، اما نباید همیشه شاگرد بمانیم بلكه می خواهیم ملت ایران به جایی برسد كه دیگران، شاگردی او را بكنند.»
حضرت آیت الله خامنه ای، با اشاره به احساس حقارت و خود باختگی سیاستمداران و عناصر حكومت پهلوی در مقابل غرب افزودند: «آنها، ایران را با این سابقه درخشان و ذخایر عظیم فكری و فرهنگی، در مقابل غرب به هیچ می انگاشتند اما انقلاب، این تفكر ارتجاعی را از بین برد و كشور ضمن برخورداری از پیشرفتهای چشمگیر، در پرتو احساس مسئولیت و عزم و اراده جامعه نخبگانی و عموم مردم، انشاءالله به پیشرفتهای بیشتری دست خواهد یافت.»
رهبر انقلاب در ادامه سخنانشان، دولتمردان را به سرمایه گذاری هر چه بیشتر در تولید علم و نوآوری علمی فرا خواندند و خاطرنشان كردند: «این كارِ بسیار ضروری، باید با ارتقای مدیریتی در دانشگاهها و مراكز و نهادهای علمی همراه شود تا آثار درخشان خود را به بار آورد.»
ایشان همچنین در بحث ارتباط دانشگاه و صنعت، بر برنامه ریزی دولت برای ایجاد و گسترش پژوهشگاهها و مراكز علمی ـ تحقیقاتی تأكید و خاطرنشان كردند: «این گونه مراكز می توانند نیاز بخش صنعت را به نوآوری و افزایش كیفیت تأمین كنند ضمن اینكه این كار متقابلاً به افزایش شور و نشاط علمی در دانشگاهها، كمك خواهد كرد.»
حضرت آیت الله خامنه ای با اشاره به محصولات كیفی تولید داخل در برخی عرصه ها، خودداری دستگاههای دولتی از خرید تولیدات خارجی را كاملاً الزامی دانستند و افزودند: «رئیس جمهور به دستگاههای دولتی دستور دهد كه در این موارد، مطلقاً كالای خارجی خرید نكنند.»
اقدام دولت برای وادار كردن دستگاهها و بانكها به حمایت از تولید كنندگان و صنعتگران داخلی و حمایت بیشتر دولت از بخش كشاورزی از دیگر نكاتی بود كه رهبر انقلاب، آن را بسیار ضروری خواندند.
حضرت آیت الله خامنه ای همچنین از رشد كمّی و گاه كیفی مقالات علمی ابراز خرسندی كردند، اما افزودند: «نباید رشد كمّی مقالات هدف قرار داده شود بلكه كیفیت مقالات و مهمتر از آن جهت گیری مقالات در تأمین نیازهای كشور، باید اصل قرار گیرد.»
رهبر انقلاب اسلامی جوانان پر طراوت، با ایمان و آماده به‌كار ایران را سرمایه ای ارزشمند و گرانبها برای پیشرفت خواندند و با استقبال از بیان ایرادها در سخنان نخبگان خاطرنشان كردند: «ملت ایران و مسئولین راه دشواری را به سوی هدفی بزرگ آغاز كرده اند كه وجود نقاط ضعف و یا بروز اشكال در این مسیر، طبیعی است، ولی هیچگاه نباید به خاطر این گونه مسائل در مسیر حركت به سمت هدف و ادامه پیشرفت، متزلزل شد.»
رهبر انقلاب اسلامی همچنین با اشاره به سخنان یكی از نخبگان جوان در خصوص نبود مجال برای نقش آفرینی نخبگان جوان در مراكز تصمیم گیر و تأثیرگذار فرهنگی، تأكید كردند: «این درخواست، منطقی است و حضور جوانان در بخشهایی، قطعاً بسیار پیش برنده است اما مهمتر از حضور اجرایی جوانان، تأثیرگذاری فكری و گفتمان سازی جوانان است چرا كه این كار مسئولان و مدیران را هم به همان جهت مورد نظر جوانان، سوق خواهد داد.»
ایشان ضمن انتقاد از عدم اهتمام لازم به مسئله كرسی های آزاد اندیشی با وجود تأكیدهای مكرر، خاطرنشان كردند: «جوانان باید با فكر كردن، نوشتن و انعكاس ایده های خود در كرسی‌های آزاد اندیشی فضای گفتمانی به وجود آوردند.»
رهبر انقلاب تأكید كردند: «حركت علمی سالهای اخیر و تبدیل تولید علم به یك ارزش، نتیجه شكل گیری گفتمان علمی در بیش از یك دهه گذشته است.»
حضرت آیت الله خامنه ای در بخش دیگری از سخنان خود، با قدردانی از تلاشها و اقدامات خوبی كه در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و بنیاد ملی نخبگان انجام گرفته به ویژه انجام مراحل تدوین سند ملی نخبگان، افزودند: «تهیه سند ملی نخبگان یكی از اقدامات بسیار ضروری و مهم است زیرا مسیر شناسائی استعدادها، پرورش استعدادها برای تربیت نخبگان و مراحل بعد از احراز عنوان نخبه را، مشخص خواهد كرد.»
ایشان اظهار امیدواری كردند: «این سند هر چه زودتر تصویب و اجرایی شود.»
در ابتدای این دیدار، سخنگویان کمیسیونهای پنجگانه اجلاس نخبگان جوان، نتایج بحثهای فشرده صدها دانشجوی نخبه و استادان دانشگاهها را بیان کردند. اسامی این 5 نخبه دانشگاهی عبارت است از :
دکتر نیما رضایی: عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران ـ سخنگوی کمیسیون سلامت
سید سعید سرافراز : دارنده مدال طلای المپیاد 86 ـ سخنگوی کمیسیون انرژی
حسن نیک آئین: دارنده مدال نقره المپیاد کامپیوتر ـ سخنگوی کمیسیون صنعت
دکتر علیرضا شایسته: دارنده مدال طلای المپیاد جهانی شیمی ـ سخنگوی کمیسیون علوم انسانی
و سعید صالحی پور: دارنده مدال طلای المپیاد دانشجویی ریاضی ـ سخنگوی کمیسیون علوم پایه
شناسایی، جذب، پرورش نخبگان در رده های مختلف مدیریتی و مدیریت تحول در کشور از نکات اصلی مطرح شده در این بخش از دیدار بود.
سخنگویان كمیسیون های اجلاس نخبگان جوان، یک انتقاد صریح و یک نکته مثبت مدیریتی هم مطرح کردند: انتقاد از مدیرانی که سیستم مدیریت فردی را دنبال می کنند و به نخبگان اهمیت لازم را نمی دهند و استقبال از دیدگاه مدیران و مسئولینی که خرد جمعی و استفاده از نخبگان را مبنای سیستم مدیریتی خود قرار داده اند.
نیاز کشور به تدوین نقشه جامع در عرصه های مختلف، نکته مشترک دیگری بود که سخنگویان کمیسیون های سلامت، انرژی، صنعت، علوم انسانی و علوم پایه بیان کردند.
اهمیت کار فرهنگی بر روی نخبگان با توجه به تاثیرگذاری و الگوسازی آنها در جامعه، ضرورت توجه همزمان نخبگان به کلان نگری و درک درست شرایط کشور، حل مشکلات شرکتهای دانش بنیان، ایجاد ارتباط میان نخبگان ایده پرداز و مراکز اجرایی و صنعتی، ضرورت توجه بیشتر به علوم پایه بعنوان مبنای توسعه و تکنولوژی برتر، فراهم شدن امکانات لازم برای ارتقای علمی استعدادهای برتر در داخل کشور، انتقاد از برخی نواقص بنیاد علمی نخبگان از جمله در زمینه پرورش نخبگان و اهمیت تولید الگوهای صحیح بومی در حوزه های هنری از جمله سینما از دیگر نكاتی بود كه به عنوان جمع بندی اجلاس نخبگان مطرح شد.
پس از بیان این جمع بندی، هفت نفر دیگر از نخبگان به بیان دیدگاههای مختلف خود پرداختند. این افراد به انتخاب خودِ نخبگان، از میان صد نفر كه خواستار بیان نظراتشان در این دیدار بودند انتخاب شده بودند. اسامی این نخبگان جوان:
مهتاب ترك بیات: نفر سوم كنكور هنر ـ دانشجوی كارشناسی دانشكده هنر
سید محمد امین آقامیر: نفر سوم المپیاد فیزیك ـ كارشناسی ارشد مدیریت دانشگاه صنعتی شریف
جعفر حسنی: رتبه اول دكترای دانشگاه تربیت مدرس
آزیتا بلالی اسكویی: برگزیده جشنواره های خوارزمی و فارابی ـ عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز
میرهادی رهگشایی: طلای المپیاد فیزیك ـ دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف
خدیجه مظفری: رتبه سوم المپیاد حقوق ـ دانشجوی دانشگاه تهران
و ناصر صباغ نیا: دارنده رتبه اول مهندسی كشاورزی
نكاتی كه نخبگان در این بخش از دیدار مطرح كردند طیف وسیعی از مسائل دانشگاهی، علمی ـ فرهنگی ـ اجتماعی ـ سیاسی و اقتصادی را شامل می شد.
انتقاد از درسهای قدیمی و عمدتاً غربی رشته های هنری، لزوم استفاده از جوانان نخبه در مراكز مدیریت فرهنگی به ویژه شورای عالی انقلاب فرهنگی و ضرورت توجه به معماری اسلامی ـ ایرانی در آرایش عمومی شهرها مهمترین نكاتی بود كه چند نفر از نخبگان جوان در زمینه مسائل فرهنگی ـ اجتماعی مطرح كردند.
نخبگان جوان همچنین از كمبود فضای تعامل حوزه و دانشگاه، حاكم شدن نگاه كمّی در حوزه پژوهشی و مقالات علمی،ضعف ارتباط دانشگاه و صنعت و كمبود حمایت های اجرایی، فرهنگی و اقتصادی از تولیدات داخلی سخن گفتند و خواستار ایجاد كرسی های پژوهشی اصلاح نظام قضایی با هدف سرعت یافتن روند رسیدگی به پرونده ها و توجه بیشتر دولت به بخش كشاورزی شدند.
دکتر نسرین "سلطانخواه"، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور نیز در این دیدار اعلام كرد: «تهیه و تصویب آئین نامه تسهیلات جذب و نگهداری نیروهای نخبه در دستگاههای اجرایی، تشكیل هیئت های جذب نخبگان، بسترسازی برای ورود نخبگان به كسب و كار دانش بنیان، ایجاد زمینه ادامه تحصیل نخبگان در كشور و تصویب آئین نامه اعطای بورس دكترا به نخبگان از جمله اقدامات بنیاد ملی نخبگان است.»
رئیس بنیاد ملی نخبگان همچنین از در دست تدوین بودن سند راهبردی كشور در امور نخبگان خبر داد و افزود: «تدوین این سند ملی در مراحل نهایی است كه پس از آماده شدن، به شورایعالی انقلاب فرهنگی ارائه خواهد شد.»
