Gerdab.IR | گرداب

گرداب- مانور نظامی ایران هفته گذشته در حالی انجام شد که فرمانده ارتش جمهوری اسلامی ایران نسبت به بازگشت ناو آمریکایی به خلیج فارس هشدار داد و گفت: «ناو آمریکایی بهتر است دیگر بر نگردد، ما فقط یک بار هشدار می‌دهیم.» هشدار جمهوری اسلامی ایران به آمریکا در حالی صورت می‌گیرد که غرب دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه ایران آغاز کرده است با این بهانه که بدین ترتیب می‌تواند ایران را از لحاظ اقتصادی زمین‌گیر کند و باعث شود تا از برنامه‌های هسته‌ای صلح‌آمیزش منصرف شود. فضای تنش‌زای میان ایران و غرب روز به روز لحن تندتری به خود می‌گیرد و هر آن بیم آن می‌رود که حادثه‌ای غیرقابل جبران در منطقه رخ دهد.

روزنامه "السفیر"، چاپ لبنان در یادداشتی با عنوان "ایران یک بار هشدار می‌دهد، آمریکا می‌خواهد چه کند؟" به این موضوع پرداخته است:

"عطاء الله صالحی"، فرمانده ارتش جمهوری اسلامی ایران به ناو هواپیمابر آمریکایی که به تازگی آب‌های خلیج فارس را ترک کرده است، هشدار داد که دیگر به منطقه باز نگردد. وی تاکید کرد ایران یک بار بیشتر هشدار نخواهد داد. اظهارات این مقام عالی‌رتبه ایرانی، شدیداللحن‌ترین اظهاراتی بوده که میان ایران و آمریکا تا کنون رد و بدل شده است.

ایران در حقیقت با اعلام این موضع تلاش کرد که منطق طرف آمریکایی را به محک بگذارد. به عبارت دیگر می‌توان گفت که ایران آمریکا را به یک زورآزمایی طلبیده است. اما پاسخ آمریکا آن چیزی نبود که از این کشور با آن همه ادعا انتظار می‌رفت و تنها تلاش کرد که در کمترین سطح ممکن پاسخ دهد تا بتواند آبروی خود را حفظ کند. واشنگتن اعلام کرد، ناو دریایی خود را به آب‌های خلیج فارس خواهد فرستاد ولی هم‌زمان تاکید کرد که نمی‌خواهد تشنج بیش از این افزایش یابد و به هیچ وجه تلاش نمی‌کند که با تهران رویارویی نظامی داشته باشد.

همین دیروز بود که ایران موفق شد از طریق کمین الکترونیکی خود هواپیمای جاسوسی پیشرفته آمریکا موسوم به RQ170 را سرنگون کند. آمریکا از ایران خواست که این هواپیما به اسارت گرفته شده را باز گرداند؛ مبادا که ایران بتواند از روی آن نسخه‌برداری کرده و نسخه پیشرفته‌تری را عرضه کند ولی پس از آن که با پاسخ منفی ایران مواجه شد، آمریکا سکوت مطلق اختیار کرد. آیا کشور "ابرقدرت جهان" شوکه شده و صبر را پیشه کرده است؟

برداشت‌های اولیه نشان می‌دهد که ایران قصد جنگ با آمریکایی‌ها را ندارد و آمریکایی‌ها نیز تلاش می‌کنند که به هر قیمتی شده از جنگ فرار کنند. ولی در حقیقت ایران عملا کار اخراج نیروهای آمریکایی از آب‌های خلیج فارس را آغاز کرده است. نیروی دریایی ایران اعلام کرده است که تنگه هرمز یک منطقه نظامی تحت کنترلش است و متعهد است که محیط آبی آن را از هر گونه مداخله خارجی پاک کند. مانور ولایت90 عرض اندام نیروی دریایی ایران در برابر ظهور ضعف دشمنش بود و پیام‌های نظامی‌اش بیشتر از پیام‌های سیاسی‌اش بود.

نیروهای نظامی ایران با انجام این مانور اعلام کردند که جنگی را آغاز نمی‌کنند و این را خوب می‌دانند که طرف مقابل نیز نمی‌خواهد خود را درگیر جنگ نظامی کند. نیروی دریایی ایران به تنگه هرمز نمی‌آید که یک مانور ساده انجام دهد و بعد خارج شود، بلکه می‌آید و تمرین نظامی می‌کند و به همگان می‌گوید که آماده رویارویی است ولی به هیچ وجه به دنبال جنگ نیست.

آتش این مانور هیبت آمریکا در منطقه را هدف قرار داد. ایران در مدت زمان کوتاهی به چنین قدرت نظامی رسیده است در حالی که هیچ گاه سابقه نداشته آمریکا تا این اندازه در ضعف و ناتوانی بوده باشد. اگر بحران سوریه نبود ایران در بهترین موقعیت منطقه‌ای‌اش قرار داشت اگر چه با وجود همین وضعیت آمریکا نیز در وضعیت شبه ورشکستگی سیاسی در بعد منطقه‌ای به سر می‌برد.

اروپا و آمریکا کمترین تحریم ممکن را علیه تهران وضع کرده‌اند، این نشان می‌دهد که آنها تا چه اندازه در عقب‌ راندن ایران از مواضعش شکست خورده‌اند. غربی‌ها چیزی جز سیاست شکست‌خورده متضاد پول و نفت جدای از گزینه نظامی در اختیار ندارند. غرب می‌تواند از خرید نفت ایران اجتناب کند اما نمی‌تواند از صدور نفت ایران از بنادرش به بازارهای جهانی جلوگیری کند. اروپا می‌تواند برای بازگرداندن ایران پای میز مذاکره شرط بگذارد ولی نمی‌تواند مانع فعالیت‌های هسته‌ای ایران شود. آمریکا و اسرائیل هم می‌توانند دائما ایران را تهدید به حمله نظامی کنند ولی سوال اینجا است که چگونه جرات می‌کنند این تهدیدها را عملی کنند؟

تهران پس از خروج نیروهای آمریکایی از عراق استراتژی جدیدی را برای تعامل با واشنگتن در پیش خواهد گرفت. این استراتژی مبتنی بر رویارویی ایران با آمریکا در دو نقطه است، یکی آب‌های خلیج فارس و دیگری افغانستان. به دلیل ضعف آمریکا واشنگتن نمی‌تواند تجربه تلخ عراق را برای ایران تکرار کند و حتی در نقاط دیگر به مقابله با تهران برخیزد. اگر آمریکا توانست ناو هواپیمابر خود را از دریای عمان خارج کند تا مبادا رویارویی با ایران در بگیرد چگونه می‌تواند با ایران در افغانستان به مقابله برخیزد؟ در صورتی که طالبان بخواهد به ایران نزدیک شود، آمریکا که طالبان را از فهرست مجموعه‌های تروریستی خود خارج کرده و از در صلح با آن وارد شده، چگونه می‌تواند مجددا با آن مبارزه کند و ایران را به چالش بکشد؟

منبع: دیپلماسی ایرانی