Gerdab.IR | گرداب

گرداب- تجربه چند سال گذشته ما در حوزه فضای مجازی تا آنجا که به علم و دانش مربوط می شود، عادی رو به جلو بوده، اما درخشان نبوده است. آیا با تشکیل شورای عالی فضای مجازی پیشرفتی به دست خواهد آمد؟

اقدام به تشکیل شورای عالی فضای مجازی با توجه به حساسیت زیادی که "فضای مجازی" در شرایط کنونی عالم دارد کاری لازم و شایسته بود؛ کاری که باید ما را از پراکنده کاری و ضعف در این حوزه و نفوذ افکار پوسیده و مقاوم، نجات داده و راه توسعه و پیشرفت را برای ملت بزرگ ما هموار سازد.

در بحث از فضای مجازی دو قطب متضاد وجود دارد که افراط در هر طرف می تواند آسیب جدی به طرف دیگر وارد کند: یکی بحث امنیت است و دیگری توسعه.

بحث امنیت حفظ شبکه ارتباطی در فضای مجازی برای جلوگیری از ورود دست های ناپاک چه خارجی و چه داخلی است و بحث توسعه، ایجاد فضای باز برای گسترش استفاده از این فضا به ویژه برای نسل جوانی است که بیشتر وقت و استعداد خود را در این سمت و سو استفاده کرده و خواهد کرد.

بدون شک این دو قطب متضاد اگر با دقت و حساسیت و با داشتن نگرش باز و رو به جلو هدایت و دنبال شود، نه تنها تضادشان قابل حل است، بلکه رقابت آنها اگر درست برنامه ریزی شود می تواند سبب پیشرفت و توسعه این صنعت در کشور ما باشد.

در اینجا چند اصل را هرگز نباید از یاد برد:
1 . دنیای جدید، دنیای فضای مجازی است و هر کسی که در این عالم پیشرفت بیشتری داشته باشد، سررشته توسعه و تمدن را در دست خواهد داشت. این نکته ای است که هنوز به صورت یک اصل ثابت در ذهن ایرانی جای نگرفته است.

2 . تقویت دانشگاه ها، حوزه های علمیه و مراکزی از بخش خصوصی که به حوزه فضای مجازی مربوط می شوند تنها راه پیشرفت بوده و توجه به استعدادهای موجود در این بخش و جلوگیری از خروج آنها از کشور، ابزار پیشرفت آینده ایران اسلامی است.

3 . حساسیت های موجود در زمینه امنیت شبکه در کشور گرچه بجا و با اهمیت است، اما باید با برنامه ریزی، بدون آسیب زدن به رشد و توسعه این دانش در کشور دنبال شود. در واقع، به هیچ روی نباید به بهانه امنیت، راه های عادی دریافت علم و اطلاعات و دسترسی به جریان آزاد اطلاعات در جهان بسته شده و زمینه عقب ماندگی در این حوزه فراهم شود.

4 . گذاشتن بودجه کلان برای توسعه فضای مجازی ـ کاری که در این دولت نشد ـ ضمن حمایت از استعدادها، راه آینده توسعه علم در کشور ما خواهد بود. هر نوع بخل ورزی در این حوزه به لطمه خوردن جدی ما در جهت فراهم کردن شرایط توسعه منجر خواهد شد.

5. بومی گرایی در علم به معنای محدود کردن راه های دسترسی به گنجینه های علم و دانش موجود در جهان نیست. علم و دانش، صرفا در میان ما نیست، چنان که صرفا در کتاب و روزنامه نیست، بلکه در ذخایر علمی است که از سوی همه کشورها در فضای مجازی نهاده شده و شورای عالی باید شرایط لازم و نیروی انسانی و مالی کافی را برای دسترسی به آنها فراهم کند و اجازه ندهد با ایجاد محدودیت به بهانه ترس واهی و بیهوده کشور عقب بماند.

6. توسعه فضای مجازی در کشور ما به دلیل محدودیت سرعت اینترنت با مشکل مواجه شده و در کنار محدودیت های دیگر زبانی و یا تحریم های بین المللی آسیب های جدی بر ما وارد کرده است. برای این کار لازم است ذهنیات پیشین را کنار گذاشته و در عین حفظ امنیت، و با رعایت شئون اخلاقی و دینی، تا آنجا که می توانیم در جهت تشویق و توسعه این فضا حرکت کنیم.

7. شورا می تواند از امکانات بسیاری از نهادهای علمی کشور، از دانشگاه ها، مراکز پژوهشی، کتابخانه های بزرگ، و گذاشتن امکانات و تکالیف بر عهده آنها به تقویت فضای مجازی پرداخته و ایران را در این زمینه به صورت کشوری پیشگام درآورد. در حال حاضر نیم درصد از بودجه مراکز علمی صرف تقویت فضای مجازی نشده و بیشتر امکانات موجود از رایانه و برنامه ها، فقط در جهت اداره امور جاری مورد استفاده قرار می گیرد.

8. فراهم کردن ذهنیت لازم در جامعه، از نوع شفافیتی که در دسترسی به این قبیل اطلاعات ایجاد خواهد شد و همین طور فراهم کردن امکانات تهیه ابزار استفاده از فضای مجازی در تمامی شهرها و روستاها، راهی است که پیش روی شورای عالی فضای مجازی و مرکز فضای ملی مجازی است که شورا تشکیل خواهد داد.
خدا کند این شورا مثل برخی از شوراهای دیگر بی خاصیت نباشد.

توضیح گرداب:
ضمن احترام به دیدگاه جناب جعفریان و دیگر بزرگانی که نظراتی از این دست دارند، باید گفت تنها مورد استفاده فضای مجازی مباحث علمی و دانشی نیست.

باید توجه شود مسائلی که در این حوزه شکل گرفته، رقم زننده استعمار فرانو در عصر حاضر است. بی توجهی به این موضوع، تقصیری است که از کارشناسان نشاید.

اشاره به عملکرد سیاسی و غیر کارشناسی گوگل به عنوان امپراتوری فضای مجازی در ارائه نتایج جستجو به کاربران، که واقعیتی غیر قابل انکار است، نشان دهنده بخشی از نگرانی متخصصان و دغدغه مندان  این حوزه است.

رسول جعفریان/ منبع: خبر آنلاین