Gerdab.IR | گرداب

بلک‌واتر در عراق چه می کند؟ + عکس و فیلم

تاریخ انتشار : ۰۹ فروردين ۱۳۹۱

آیا هنوز ارتش‌ها و جنگ‌ها در انحصار دولت‌ها قرار دارند؟ ماجرای بزرگترین ارتش خصوصی جهان چیست؟ این ارتش خصوصی کدام نقاط جهان را زیر چکمه‌های خود دارد؟

گرداب- شرکت‌های خصوصی امنیتی و نظامی پس از حملات 11 سپتامبر و آغاز مداخلات نظامی وسیع آمریکا در منطقه خاورمیانه افزایش چشم‌گیری یافتند. می‌توان گفت که فرآیند اعطای وظایف نظامی و امنیتی به این نوع شرکت‌ها تبدیل به روندی روزافزون در جنگ‌های آمریکا شده است.

یکی از این شرکت‌ها "بلک‌واتر آمریکا" (BlackWater USA) بود که در پی پدید آمدن رسوایی‌های زیاد نام خود را به شرکت "آکادمی" (Academi) تغییر داد. در گزارش حاضر سعی می‌شود جنبه‌های مختلف ساختاری و عملیاتی این سازمان نظامی و امنیتی خصوصی تشریح شود.


بلک‌واتر و "ایکس‌ای" نام خود را به آکادمی تغییر دادند تا جنایت‌هایشان فراموش شود.

آکادمی که قبلا با عنوان "شرکت خدمات ایکس‌ای" (Xe Services) و بلک‌واتر آمریکا خوانده می‌شد در سال 1997 به وسیله "اریک پرنس" (Eric Prince) و "آل کلارک" (Al Clark) تأسیس شد.1پرینس پس از واگذاری شرکت به امارات نقل مکان کرد تا در آنجا از اتهاماتی که پس از رسوایی‌های پی در پی بلک‌واتر متوجه وی بودند، فرار کند.

آکادمی هم‌ اکنون بزرگترین شرکت در میان سه شرکت خصوصی امنیتی است که برای وزارت امور خارجه آمریکا فعالیت می‌کنند. دولت اوباما قراردادی 250 میلیون دلاری با این شرکت منعقد کرده است تا در افغانستان برای وزارت امور خارجه و سازمان سیا کار کند.2


اریک پرنس مدیر و مالک سابق بلک‌واتر
هم‌اکنون در امارات مشغول ایجاد ارتشی خصوصی برای حکام این کشور است


تاریخچه شرکت
بلک‌واتر آمریکا که در سال 1997 تأسیس شده بود اولین قرارداد خود را پس از حمله‌ای به نام "یو‌اس‌اس‌کول" (USS Cole) در ساحل یمن در اکتبر 2000 منعقد کرد. این شرکت پس از برنده شدن در مناقصه، عملیات آموزش 100/000 ملوان را بر عهده گرفت.3 پس از این معامله، پرنس یک زمین به مساحت 28 کیلومتر مربع در مرز بین ایالات کارولینای شمالی و ویرجینیا خریداری کرد و در آنجا تأسیسات آموزشی و نظامی پیشرفته خود را بنا نهاد.4


نمایی از ساختمان بلک‌واتر

در سال 2002 شرکت "مشاوره امنیتی بلک‌واتر" (Blackwater Security Consulting) تأسیس شد و در اولین مأموریت خود 20 نفر از افراد خود را با هویت مخفی برای محافظت از مقر سیا و پایگاه مسئول شکار "بن لادن" اعزام کرد. پس از حمله آمریکا به افغانستان، بلک‌واتر وارد این کشور شد.

در عراق نیز این شرکت یکی از شصت شرکت امنیتی بود که در حفاظت از تأسیسات و مقامات رسمی، آموزش ارتش و پلیس جدید عراق و پشتیبانی از نیروهای ائتلاف فعال بود. این شرکت پس از طوفان کاترینا نیز به وسیله دولت و شرکت‌های خصوصی به کار گرفته شد.5 این شرکت تاکنون 1 میلیارد دلار از دولت آمریکا دریافت داشته است.


نیروهای بلک‌واتر
در حال حفاظت از دیپلمات‌های آمریکایی

این شرکت سعی کرد تا یک مجموعه آموزشی نیز در استان سن‌دیگو افتتاح کند، اما این تصمیم با مخالفت سرسختانه مردم منطقه، سازمان‌های ضد جنگ و طرفدار محیط زیست مواجه شد. در 7 مارس 2008 بلک‌واتر از برنامه خود برای احداث این مجموعه عقب نشست.6 در سال 2009، بلک‌واتر اعلام کرد که نام خود را به شرکت خدمات ایکس‌ای تغییر خواهد داد.

در دسامبر 2011، ایکس‌ای نام خود را برای بار دوم تغییر داده و تبدیل به شرکت آکادمی شد.7


نمودار رشد قراردادهای بلک‌واتر با دولت آمریکا از سال 2001 تا 2006


ساختار شرکت آکادمی
آکادمی متشکل از 10 واحد تجاری است:

مرکز آموزش آمریکا
مرکز آموزش آمریکا (قبلا: مرکز آموزش بلک‌واتر) در حوزه آموزش تاکتیک‌ها و جنگ‌افزارها به نیروهای نظامی، کارمندان دولت و سازمان‌های اجرای قانون فعالیت می‌کند. در سال 2011، پنتاگون طی قراردادی از این مرکز خواست تا "پشتیبانی تحلیلی اطلاعاتی و تدارکات" را برای نیروهای ناتو در افغانستان ارائه کند.8


مرکز آموزش بلک‌واتر

سیستم‌های هدف‌گیری بلک‌واتر
این مرکز سیستم‌های آموزش هدف‌گیری را ارائه می‌کند. این سیستم‌ها در خود شرکت طراحی و ساخته شده‌اند.9


نمونه‌ای از سیستم‌های هدف‌گیری بلک‌واتر

مشاوره امنیتی بلک‌واتر
این شرکت در سال 2001 تأسیس شد و یکی از سه شرکتی بود که در جنگ عراق در این کشور فعالیت می‌کرد. در پی اشغال عراق و حضور گسترده نیروهای غیر نظامی آمریکا تصمیم گرفت از این شرکت و مزدوران تحت امر آن برای حافظت از دیپلمات‌ها و تأسیسات استفاده کند. بر اساس قراردادهای منعقده بین وزارت امور خارجه آمریکا و بلک‌واتر، این شرکت مسئول ارائه خدمات امنیتی در عراق، افغانستان، بوسنی و رژیم صهیونیستی شد.10


نیروهای شرکت مشاوره امنیتی بلک‌واتر در حال اسکورت "پل برمر"

بلک‌واتر کی-9
بلک‌واتر کی-9 (K-9) در حوزه تربیت سگ‌های گشتی و سگ‌های شناسایی‌کننده مواد انفجاری و مواد مخدر فعالیت می‌کند.

شرکت کشتی‌های هوایی بلک‌واتر
این شرکت در سال 2006 تشکیل شد تا به ایجاد کشتی‌های هوایی کنترل از راه دور بپردازد.


نمونه‌ای از کشتی‌های هوایی ساخت بلک‌واتر

خودروی زرهی بلک‌واتر
بلک‌واتر اخیرا یک خودروی جدید زرهی به نام "گریزی ای‌پی‌سی" تولید و به بازار معرفی کرده است.


خودروی زرهی ساخت بلک‌واتر

خدمات امنیت دریایی بلک‌واتر
این مرکز، آموزش‌های تاکتیکی برای واحدهای حفاظت از نیرو‌های دریایی ارائه می‌کند. این سازمان در گذشته نیروهای امنیتی یونان، کماندوهای دریایی آذربایجان و نیروهای وزارت کشور افغانستان را آموزش داده است.11 پس از حمله به ناو یو‌اس‌اس‌کول این سازمان قراردادی برای آموزش ملوان‌های آمریکایی منعقد کرد.


ناو یو‌اس‌اس‌ کول که پس از حمله به آن بلک‌واتر مامور آموزش ملوانان آمریکایی شد

گروه توسعه کلاغ سیاه
این شرکت در حوزه ساخت و ساز و مدیریت فعالیت دارد. این شرکت در سال 1999 تأسیس شد تا مجموعه آموزشی بلک‌واتر را در کارولینای شمالی احداث کند.

خدمات جهانی هوانوردی
این سازمان مسئولیت بخش هوانوردی شرکت آکادمی را بر عهده دارد و با برخورداری از چندین هلی‌کوپتر و انواع هواپیماها با سازمان‌های مختلف آمریکایی در داخل و خارج از این کشور همکاری می‌کند. در اواخر سپتامبر 2007، یکی از شعبات این شرکت قراردادی 92 میلیون دلاری با وزارت دفاع آمریکا منعقد کرد تا حمل و نقل هوایی را در افغانستان، قرقیزستان، پاکستان و ازبکستان انجام دهد.12


هواپیمای بلک‌واتر در حال انجام مأموریت در افغانستان

شرکت گری‌استون
گری‌استون یک سرویس امنیتی خصوصی است که برای فعالیت‌های امنیتی خارج از کشور سربازگیری می‌کند. این شرکت در وب‌سایت خود اعلام داشته که "سربازان بهترین ارتش‌های دنیا" را برای اعزام به اقصی‌ نقاط جهان استخدام می‌کند. وظایف این سربازان مزدور می‌تواند از عملیات‌های کوچک تا عملیات‌های بزرگ برای تسهیل عملیات‌های ایجاد ثبات در مقیاس وسیع که نیازمند تعداد زیادی از افراد برای برقراری امنیت در منطقه است، گسترده باشد.13

ورود بلک‌واتر به عراق
شرکت بلک‌واتر نقشی اساسی در جگ عراق ایفا کرد. در سال 2003، قراردادی به مبلغ 27/7 میلیون دلار برای حفاظت از جان پل برمر، حاکم آمریکایی عراق، منعقد شد. در ژوئن 2004 این شرکت 320 میلیون دلار از وزارت امور خارجه آمریکا دریافت کرد تا از پرسنل این سازمان‌ در مناطق ناامن محافظت کند.14


هلی‌کوپتر شرکت بلک‌واتر بر فراز کاخ ریاست جمهوری عراق، بغداد

در سال 2006، بلک‌واتر قراردادی برای محافظت از سفارت آمریکا در عراق، بزرگترین سفارت آمریکا در جهان، منعقد کرد. "پنتاگون" و نمایندگان شرکت تخمین می‌زنند که در حدود 20/000 الی 30/000 مقاطعه‌کار نظامی امنیتی در عراق فعالیت می‌کنند، البته میزان این رقم تا 100/000 نفر نیز برآورد می‌شود، اگر چه هیچ سند رسمی در این مورد منتشر نشده است.15

تصاویر درگیری نیروهای بلک واتر در نجف

بین سال‌های 2005 تا 2007، کارکنان امنیتی بلک‌واتر در 195 حادثه تیراندازی دخیل بوده‌اند که از این میزان در 163 مورد مزدوران بلک‌واتر تیراندازی را آغاز کرده‌اند. این شرکت اکثرا از مزدوران خارجی برای انجام کارهای خود استفاده می‌‌کند. برای مثال، "گری جکسون" (Gary Jackson)، رئیس شرکت، اذعان کرده بود که برای محافظت از پل برمر مزدورانی از بوسنی، شیلی و فیلیپین استخدام شده‌ بودند.16


مزدوران بلک‌واتر در خیابان‌های بغداد

کشتار عراقی‌ها در بغداد
در 16 فوریه 2005، نیروهای بلک‌واتر که یکی از کاروان‌های وزارت امور خارجه آمریکا را اسکورت می‌کردند، یک اتومبیل عراقی را زیر آتش سنگین خود قرار دادند. آنها ادعا کردند که از سوی این خودرو به سوی آنها شلیک شده است در حالی که تحقیقات نشان داد یکی از مأمورین بلک‌واتر این کار را انجام داده و به اتومبیل خودی شلیک کرده بود. "جان فرس" (John Fres)، سفیر آمریکا در عراق، از مجازات این مزدوران جلوگیری کرد زیرا به نظر وی این کار می‌توانست روحیه بقیه افراد را کاهش دهد.17 در 30 می 2007، نیروهای بلک‌واتر یک غیر نظامی آمریکایی را مورد هدف قرار داده و از پای درآوردند. به گفته آنها این راننده عراقی بیش از اندازه به کاروان وزارت امور خارجه آمریکا نزدیک شده بود.18


پرسنل بلک‌واتر در بغداد

در کریسمس سال 2006، یکی از محافظان ویژه "عادل عبدل مهدی"، معاون رئیس‌جمهری عراق، زمانی که در بیرون از محوطه نخست‌وزیری عراق حضور داشت مورد حمله مزدوران بلک‌واتر قرار گرفته و کشته شد. دولت عراق اعلام کردد که "اندرو جی. مونن"، از کارکنان بلک‌واتر در حالی که تحت تأثیر مشروبات الکلی بود، اقدام به قتل وی کرده است. هویت قاتل هیچ‌گاه به صورت رسمی به وسیله مقامات آمریکایی فاش نشد و وی هم‌‌ اکنون در آمریکا به سر می‌برد. پس از گذشت قریب به شش سال هنوز نتیجه قطعی دادگاه وی اعلام نشده است.


دست مأمورین بلک‌واتر آلوده به خون بسیاری از غیرنظامی‌های عراقی است

در 6 فوریه 2006، یکی از تک‌تیراندازان شرکت بلک‌واتر که بر بام وزارت دادگستری عراق مستقر بود، سه نفر از نگهبانان "شبکه رسانه عراق" را از پای درآورد. وزارت امور خارجه امریکا اعلام کرد که وی در چارچوب مقررات و قوانین عمل کرده است. در حالی که به گفته شاهدین این نگهبانان هیچ‌گونه تیراندازی علیه ساختمان وزارت دادگستری انجام نداده بودند.19

تصاویری از کشتار 17 عراقی در 17 سپتامبر 2007 به وسیله مزدوران بلک واتر

اسنادی که توسط وب‌سایت "ویکی‌لیکس" منتظر شدند نشان می‌دهند که کارکنان بلک‌واتر خطاهای فاحشی در عراق انجام داده و چندین غیرنظامی را کشته‌اند.20


ادامه کشتارها و خاتمه فعالیت بلک‌واتر در عراق
دولت عراق در 17 سپتامبر 2007، مجوز بلک‌واتر برای ادامه فعالیت در عراق را باطل کرد. این کار پس از آن انجام گرفت که نیروهای اسکورت خودروهای وزارت امور خارجه در بغداد 17 غیر نظامی عراقی را به ضرب گوله از پای درآوردند. دولت آمریکا مجوز فعالیت این شرکت را در آوریل 2008 تمدید کرد اما در اوایل سال 2009، دولت عراق اعلام کرد که مجوز بلک‌واتر را تمدید نخواهد کرد.21 دولت عراق از برگزاری دادگاه متهمین این آدمکشی در عراق جلوگیری کرده و آنها را به آمریکا منتقل کرد. این افراد هنوز در دادگاه‌های آمریکا محاکمه نشده‌اند.


تصویر تعدادی از کشته شدگان حادثه 17سپتامبر 2007

در 30 ژانویه 2009، وزارت امور خارجه اعلام کرد که قرارداد خود را با بلک‌واتر تمدید نخواهد کرد اما با این وجود، این شرکت در سال 2010 قراردادی به ارزش 100 میلیون دلار با سازمان سیا منعقد کرد.22


یکی دیگر از قربانیان حادثه 17 سپتامبر 2007


سرقت هواپیماهای عراقی به وسیله نیروهای بلک‌واتر
به گزارش خبرگزاری "النخیل" شرکت بلک‌واتر پس از ورود به عراق در پی تجاوز آمریکا به عراق در سال 2003 و سرنگونی رژیم دیکتاتور صدام، 39 فروند جنگنده عراقی را به سرقت برده است و پس از توافق با ارتش آمریکا 25 جنگنده میگ و 14 بالگرد نظامی رژیم صدام به طور سری از عراق خارج کرده است.


بلک‌واتر چندین فروند هواپیمای میگ عراقی را ربود

این منبع که خواست نامش فاش نشود گفت: «این بالگردها هنوز استفاده نشده بودند و در آشیانه‌های خود قرار داشتند که شرکت بلک واتر آنها را سرقت کرد و به نصف قیمت فروخت.»

از سوی دیگر "حاکم الزاملی" عضو کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق گفت که پرونده ربوده شدن این جنگنده‌ها در این کمیسیون در حال پیگیری است و برخی از کسانی که خود دارای پرونده فساد هستند، تلاش دارند تا این پرونده را مسکوت باقی گذارند.

حضور بلک‌واتر در کشورهای دیگر
شرکت بلک‌واتر یا همان شرکتی که هم‌اکنون با نام آکادمی می‌شناسیم علاوه بر عراق در کشورهای دیگر نیز حضور دارد. بنا به گفته مقامات رسمی پرسنل شرکت بلک‌واتر برای کمک به مبارزه با مواد مخدر در افغانستان حضور دارند.23 دولت اوباما مبلغی بالغ بر 250 میلیون دلار برای فعالیت این شرکت در افغانستان پرداخت کرده است. بنا بر گزارشات، این شرکت همچنین در پاکستان نیز حضور یافته و در آنجا همکاری نزدیکی با سیا دارد. در سال 2005، بلک‌واتر شروع به آموزش کماندوهای نیروی دریایی آذربایجان کرد تا توانمندی‌های آنها را در دریای خزر افزایش دهد.

آذربایجان جزء کشورهایی است که بلک‌واتر به آموزش نیروهایش می‌پردازد

اخیرا شبکه لبنانی "الجدید" فاش کرد که گروهی با نام "گروه مرگ" در حال آموزش برای اعزام به سوریه است. شبکه الجدید اعلام کرد که این گروه آموزشی از سوی شرکت بلک واتر از امان پایتخت اردن کنترل می‌شود و با رژیم صهیونیستی ارتباط مستقیم دارد.

پرنس، مدیر سابق بلک‌واتر، پس از ورود به امارات و به درخواست "شيخ محمد بن زايد آل نهيان"، ولی‌ عهد امارات، اقدام به ایجاد ارتشی سری برای امارات کرده است تا از شیوخ این کشور در مقابل تهدیدات داخلی و خارجی دفاع کنند. بنا بر گزارش‌ها، آموزش و تأمین نیروهای این ارتش بر عهده شرکت آکادمی خواهد بود.


شيخ محمد بن زايد آل نهيان
فردی که از بلک‌واتر خواست تا ارتشی سری در امارات ایجاد کند

به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، امارات با کمک اين نيروها مي‌تواند با هر گونه نا آرامي‌ در داخل اردوگاه‌هاي مملو از کارگران چاه‌هاي نفتي يا تظاهرات دموکراسي خواهانه مردم اين کشور مشابه آن چه که در جهان عرب در حال وقوع است مقابله کند و حکام امارات اميدوارند اين نيروها در برابر خطر احتمالي ايران نيز کارساز باشند.

در ادامه گزارش آمده است پادگان آموزشي اين نيروها در شهر نظامي زايد است و يگان‌هاي اوليه اين نيروها عناصري از کشورهاي کلمبيا، آفريقاي جنوبي و ديگر کشورها را شامل مي‌شود که نظاميان بازنشسته آمريکايي و کهنه سربازان جنگي از يگان‌هاي عمليات ويژه انگليس و آلمان و فرانسه اين نيروها را آموزش مي‌دهند.

اين در حالي است که "يوسف العتبيه "، سفير امارات در واشنگتن و سخنگوي مالک شرکت بلک‌واتر از دادن هر گونه توضيح و واکنش به اين خبر خودداري کرد.


تصویر ماهواره‌ای از مجموعه آموزشی بلک‌‌واتر در امارات متحده عربی


بازی بلک‌واتر برای ترمیم چهره این شرکت
در پاییز سال جاری یک بازی رایانه‌ای با عنوان "بلک‌واتر ورلدواید" (Blackwater Worldwide) وارد بازار شد. عرضه این بازی انتقادهای زیادی را در پی داشت. "سوزان بورک"، وکیل مدافع خانواده‌های شهروندان عراقی که به وسیله مزدوران شرکت بلک‌واتر کشته شده‌اند، اظهار کرده است که این بازی رایانه‌ای الهام‌ گرفته از نام این شرکت و اقدامات آن است و لذا "به شدت توهین‌آمیز" بوده و نباید به هیچ وجه ساخته شود.


تصویری از بازی بلک‌واتر

در این بازی که با همکاری اعضای سابق تیم بلک‌واتر ساخته می‌شود، بازی‌بازها نقش رهبری تیم عملیاتی مزدوران بلک‌واتر را داشته و سعی دارند تا از یک شهر ساختگی آفریقای شمالی محافظت کرده و "با خطرناک‌ترین رهبران و مبارزان جنگی نیروهای شبه‌ نظامی مخالف دولت بجنگند."24



منابع و مآخذ:

[1] Flintoff, Corey (September 25, 2009). "Blackwater's Prince Has GOP, Christian Group Ties". National Public Radio. www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=14659780

2. cahill, Jeremy. "Blackwater's New Sugar Daddy: The Obama Administration". The Nation. www.thenation.com/blog/36756/blackwaters-new-sugar-daddy-obama-administration

3. Prince, Erik. "Erik Prince exclusive interview". Army Times. www.armytimes.com/news/2008/07/military_princeqa_071408w/

4. Thomas, Evan; Hosenball, Mark (October 22, 2007). "The Man Behind Blackwater". Newsweek: 36–38. www.newsweek.com/id/43361

5. Sizemore, Bill (September 15, 2005). "US: Private Security Company Creates Stir in New Orleans". The Virginian-Pilot. www.corpwatch.org/article.php?id=12634

6. Raftery, Miriam. "Blackwater withdraws plans for camp in Potrero". The Alpine Sun. www.thealpinesun.com/archive%202008/March%2013/as%20inside.html

7. Hodge, Nathan (12 December 2011). "Company Once Known as Blackwater Ditches Xe for Yet Another New Name". Wall Street Journal. online.wsj.com/article/SB10001424052970204319004577089021757803802.html

8. Ditz, Jason. "Xe Hired to do Afghanistan Drug War Intel Work". Reader Supported News. www.readersupportednews.org/news-section2/337-166/7088-xe-blackwater-hired-to-do-afghanistan-drug-war-qintelq-work

9.  "US Training Center". US Training Center. www.ustraining.com/new/target.asp

10.  Private Security Contractors in Iraq: Background, Legal Status, and Other Issues. www.fas.org/sgp/crs/natsec/RL32419.pdf

11.  "Blackwater training center". Blackwater USA. Archived from the original on September 27, 2007. web.archive.org/web/20070927195715/http://www.blackwaterusa.com/training/inter_default.asp
12.  http://www.antiwar.com/ips/gharib.php?articleid=11690

13. http://www.sunstar.com.ph/static/man/2006/06/17/news/senator.to.look.into.mercenary.list.up.exercises.in.subic.html

14.  Bennet, Brian (March 15, 2007). "Victims of an Outsourced War". TIME.

15. ainaru, Steve; Saad al-Izzi (May 7, 2007). "U.S. Security Contractors Open Fire in Baghdad". Washington Post: p.A01. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/05/26/AR2007052601394.html

16. "Blackwater boss grilled over Iraq". BBC News. October 2, 2007. http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/7024370.stm

17. Kelly, Matt, Lies In Iraq Shooting Unpunished, USA Today, April 2, 2009, p. 1. http://www.usatoday.com/printedition/news/20090402/1ablackwater02_st.art.htm

18. Wright, Robin; Ann Scott Tyson (October 4, 2007). "Iraq reveals $100million purchase of Chinese arms". San Jose Mercury News. http://www.mercurynews.com/nationworld/ci_7080120?nclick_check=1

19. Fainaru, Steve. "How Blackwater Sniper Fire Felled 3 Iraqi Guards". Washington Post (2007-11-08). http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/11/07/AR2007110702751_pf.html

20. lanz, James; Lehren, Andrew W. (October 23, 2010). "Growing Use of Contractors Added to Iraq War's Chaos – Iraq War Logs – WikiLeaks Documents". The New York Times. www.nytimes.com/2010/10/24/world/middleeast/24contractors.html?_r=1&hp

21. Risen, James; Williams, Timothy (January 30, 2009). "U.S. Looks for Blackwater Replacement in Iraq". The New York Times. www.nytimes.com/2009/01/30/world/middleeast/30blackwater.html

22. Pelton, Robert Young. "An American Commando in Exile". Men's Journal. Men's Journal. http://www.mensjournal.com/an-american-commando-in-exile

23. http://www.serviammagazine.com/mag/MarApr2008/0408_Cover_Story_sidebar2.htm

24.  http://www.mashreghnews.ir/fa/news/58315