با توجه به امكانات فراهم شده در فضاي سايبري ديگر حتي لازم نيست براي ارتكاب جرم از پشت ميز خود برخيزيد چرا كه هدف در دسترس است.
گرداب- هر از چند گاهي اخبار يا شايعات مربوط به دست‌اندازي‌هاي مالي يا اخلاقي در فضاي مجازي، ذهن اجتماع را به خود مشغول مي‌کند. چندي پيش دادستان محترم عمومي و انقلاب تهران در مراسم توديع و معارفه رؤساي قديم و جديد دادسراي جرائم رايانه‌اي اظهار داشتند كه رسيدگي به جرائم اينترنتي لازم است در محاكم تخصصي صورت پذيرد و بايد تلاش شود تا قضات آموزش‌هاي لازم را براي ورود به فضاي مجازي ببينند. تا زماني كه پرونده‌اي به آنها ارجاع داده مي‌شود به طور علمي بر روي آن بحث و تبادل نظر كنند. اين جملات از زبان يك مقام مسئول نشانگر ضرورت و نياز جامعه در حال گذر ما به سياست‌ها و روش‌هاي مطابق با وضع جديد است و براي اين مهم ابتدا بايد نگاه‌ها اصلاح شود.
بسياري از مردم به خصوص آنها كه ارتباط زيادي با دنياي ارتباطات مدرن ندارند شايد تصور كنند جرائم اينترنتي و فضاي مجازي جرائم خلق‌الساعه و يا عجيب و غريبي هستند كه از نظر محتوايي با جرائمي كه آنها مي‌شناختند، متفاوتند. البته شايد اصطلاحات لاتين جديدي كه خاص مهندسين اين رشته است، ظاهر آن را از نظر كلامي متفاوت کند. مثل اينكه نفوذ به حريم ديگران براي نمايش قدرت يا سرقت و... را هك ناميده‌اند يا به نوعي از كلاهبرداري در خصوص برداشت از حساب‌هاي بانكي فيشينگ مي‌گويند و موارد بسياري از اين قبيل.
حال سؤال اين است كه فرق جرائم گذشته با جرائم سايبري در چيست؟ اصلي‌‌ترين تفاوت را مي‌توان در ابزار ارتكاب جرم قلمداد كرد. در اينگونه جرائم همواره يك ضلع حادثه سيستم و رايانه است كه البته هم مي‌تواند به تنهايي ابزار جرم باشد مانند طراحي‌هاي جاعلان اسناد و هم مي‌تواند در محيط شبكه و اينترنت صورت پذيرد كه ابعاد وسيع‌تري به خود مي‌گيرد.
سؤال بعدي كه براي مردم پيش مي‌آيد اين است كه تفاوت اين ابزار با ابزارهاي سابق در چيست؟ خوب براي همه ما روشن و مشخص شده كه سرعت ارتباط و تكثير در فضاي مجازي اصلاً قابل مقايسه با دنيايي كه قبلاً مي‌شناختيم نيست. از ديگر ويژگي‌هاي فضاي مجازي محصور نبودن در مرزهاي قانوني كشورها است مانند هوا كه در همه جا جريان دارد و شاخصه ديگر آن قابليت و تنوع غيرقابل باور صدها ميليون پردازشگر مرتبط به همديگر در شبكه است. البته هدايت اين ويژگي‌ها هم‌اكنون كار ساده و در توان همگان نيست. اين ويژگي آخر نيز مجرمين فضاي مجازي را با مجرمين ديروز متفاوت كرده است. به عنوان مثال ديگر لازم نيست براي پولدار شدن فوري و از راه غيرقانوني گردن كلفت باشيد و يا براي اعمال نفوذ، پارتي مهمي داشته باشيد و... فقط كافي است علاوه بر نيت مجرمانه مجهز به مهارت و تسلط بر نرم‌افزارها و نقاط قوت و ضعف آنها به خصوص در ارتباطات شبكه‌اي باشید. با توجه به امكانات فراهم شده در فضاي سايبري ديگر حتي لازم نيست براي ارتكاب جرم از پشت ميز خود برخيزيد چرا كه هدف در دسترس است!
اين توضيحات براي اين است كه ضرورت دانش و مهارت‌افزايي دست‌اندركاران از قبيل پليس و قاضي و... به زوايا و ابعاد فضاي مجازي و تجهيزات كاربري آن اشاره شود تا از توسعه و شكل‌گيري باندهاي تبهكاري در اين دنياي جديد جلوگيري شود. البته پليس ايران با راه‌اندازي پليس فضاي تبادل اطلاعات (فتا) و قوه قضائيه هم با تشكيل دادسراي تخصصي در تهران و شعب تخصصي در استان‌ها از چندي پيش به استقبال اين مهم رفته‌اند و اميد است با تشكيل شوراي عالي فضاي مجازي در سطح رؤساي قواي سه‌گانه كشور و ساير دست‌اندركاران پيشتازي در اين عرصه نيز به دست جوانان ايران بيفتد.
سرهنگ ستاد دكتر رضا غني‌لو/ منبع: روزنامه ایران
بسياري از مردم به خصوص آنها كه ارتباط زيادي با دنياي ارتباطات مدرن ندارند شايد تصور كنند جرائم اينترنتي و فضاي مجازي جرائم خلق‌الساعه و يا عجيب و غريبي هستند كه از نظر محتوايي با جرائمي كه آنها مي‌شناختند، متفاوتند. البته شايد اصطلاحات لاتين جديدي كه خاص مهندسين اين رشته است، ظاهر آن را از نظر كلامي متفاوت کند. مثل اينكه نفوذ به حريم ديگران براي نمايش قدرت يا سرقت و... را هك ناميده‌اند يا به نوعي از كلاهبرداري در خصوص برداشت از حساب‌هاي بانكي فيشينگ مي‌گويند و موارد بسياري از اين قبيل.
حال سؤال اين است كه فرق جرائم گذشته با جرائم سايبري در چيست؟ اصلي‌‌ترين تفاوت را مي‌توان در ابزار ارتكاب جرم قلمداد كرد. در اينگونه جرائم همواره يك ضلع حادثه سيستم و رايانه است كه البته هم مي‌تواند به تنهايي ابزار جرم باشد مانند طراحي‌هاي جاعلان اسناد و هم مي‌تواند در محيط شبكه و اينترنت صورت پذيرد كه ابعاد وسيع‌تري به خود مي‌گيرد.
سؤال بعدي كه براي مردم پيش مي‌آيد اين است كه تفاوت اين ابزار با ابزارهاي سابق در چيست؟ خوب براي همه ما روشن و مشخص شده كه سرعت ارتباط و تكثير در فضاي مجازي اصلاً قابل مقايسه با دنيايي كه قبلاً مي‌شناختيم نيست. از ديگر ويژگي‌هاي فضاي مجازي محصور نبودن در مرزهاي قانوني كشورها است مانند هوا كه در همه جا جريان دارد و شاخصه ديگر آن قابليت و تنوع غيرقابل باور صدها ميليون پردازشگر مرتبط به همديگر در شبكه است. البته هدايت اين ويژگي‌ها هم‌اكنون كار ساده و در توان همگان نيست. اين ويژگي آخر نيز مجرمين فضاي مجازي را با مجرمين ديروز متفاوت كرده است. به عنوان مثال ديگر لازم نيست براي پولدار شدن فوري و از راه غيرقانوني گردن كلفت باشيد و يا براي اعمال نفوذ، پارتي مهمي داشته باشيد و... فقط كافي است علاوه بر نيت مجرمانه مجهز به مهارت و تسلط بر نرم‌افزارها و نقاط قوت و ضعف آنها به خصوص در ارتباطات شبكه‌اي باشید. با توجه به امكانات فراهم شده در فضاي سايبري ديگر حتي لازم نيست براي ارتكاب جرم از پشت ميز خود برخيزيد چرا كه هدف در دسترس است!
اين توضيحات براي اين است كه ضرورت دانش و مهارت‌افزايي دست‌اندركاران از قبيل پليس و قاضي و... به زوايا و ابعاد فضاي مجازي و تجهيزات كاربري آن اشاره شود تا از توسعه و شكل‌گيري باندهاي تبهكاري در اين دنياي جديد جلوگيري شود. البته پليس ايران با راه‌اندازي پليس فضاي تبادل اطلاعات (فتا) و قوه قضائيه هم با تشكيل دادسراي تخصصي در تهران و شعب تخصصي در استان‌ها از چندي پيش به استقبال اين مهم رفته‌اند و اميد است با تشكيل شوراي عالي فضاي مجازي در سطح رؤساي قواي سه‌گانه كشور و ساير دست‌اندركاران پيشتازي در اين عرصه نيز به دست جوانان ايران بيفتد.
سرهنگ ستاد دكتر رضا غني‌لو/ منبع: روزنامه ایران