مغز انسان میتواند به طور همزمان هزاران ورودی سنسورهای بدن را دریافت کرده و آنها را به صورت لحظه ای تفسیر کرده و واکنش مناسب را نشان میدهد. و البته تمام این کارها را تنها با مصرف تقریبا ۲۰ وات به انجام میرساند. و جالب اینجاست که رایانه جدید آی بی ام که از پس شبیهسازی چنین کارهایی بر می آید، بیش از ۱۰۰ مگاوات مصرف انرژی دارد.
گرداب- برای تولید سریعترین ابر رایانه بسیار کم مصرف جهان، آی بی ام به سراغ شبیه سازی ۵۳۰ میلیارد نورون و ۱۰۰ تریلیون سیناپس رفته است. این تعداد نورون و سیناپس تقریبا به اندازه مغز یک انسان معمولی است و آن را می توان اولین قدم به سوی مغز مصنوعی واقعی دانست.
مغز انسان را می توان پیچیده ترین شیئ تمام کیهان دانست که به شکل قابل توجهی هم مصرف بهینه انرژی دارد. مغز میتواند به طور همزمان هزاران ورودی سنسورهای بدن را دریافت کرده و آنها را به صورت لحظه ای تفسیر کرده و واکنش مناسب را نشان میدهد. و البته تمام این کارها را تنها با مصرف تقریبا ۲۰ وات به انجام میرساند. و جالب اینجاست که رایانه جدید آی بی ام که از پس شبیهسازی چنین کارهایی بر می آید، بیش از ۱۰۰ مگاوات مصرف انرژی دارد.
چنین مصرف انرژی با چنان کارکردی تقریبا غیر قابل تصور است. و برای حل این مساله باید به دنبال رویکردی جدید بود. آی بی ام پاسخ را در محاسبات ادراکی می داند، این موضوع بر پایه دیدگاهها و کشفیات جدید در علم عصب شناسی، نانوتکنولوژی و محاسبات فوق سریع است.
علم عصب شناسی میگوید مصرف پایین مغز به این دلیل است که بر اساس فعالیت مصرف میکند. به این معنی که نورون، سیناپس و اکسونها تنها هنگامی انرژی مصرف میکنند که در حال انجام کاری باشند که از طرف سنسورهای خارجی یا دیگر نورونها به آنها محول میشود. و در غیر این صورت هیچ انرژی مصرف نمیکنند. و البته کامپیوترهای امروزی در مقایسه با چنین شیوهای، غولهای مصرف کننده انرژی هستند.
مهندسان آی بی ام اکنون از این دانش برای ابداع یک معماری کامپیوتری نوپا و خارقالعاده استفاده کردهاند و سپس از آن برای شبیهسازی نورون و سیناسهایی به تعداد مغز یک انسان عادی بهره بردهاند. البته این مغز شبیهسازی شده از نظر کارکرد و بیولوژی چندان شباهتی با مغز انسان ندارد. نمی تواند حس کند، تصور کند یا فکر کند. اما این هنوز قدمی بسیار بزرگ به سوی خلق ماشینی به شمار میرود که روزی روزگاری ممکن است چنین کارهایی هم انجام دهد.
آنها برای شروع به سراغ پایگاه داده "CoCoMac" رفتند که یک مجموعه قابل توجه و البته ناکامل از نقشه مغز نوعی میمون است. پس از ۴ سال تلاش رنج آور و پرتلاش بر روی این پایگاه داده، به نقطهای رسیدند که یک مجموعه داده قابل استفاده برای ایجاد لایههای مغز مصنوعیشان را در اختیار داشتند. و درون این سیستم دو جزء مهم وجود دارد: نورونها و سیناپسها.
این رایانه از ۱۵۷۲۸۶۴ پردازنده و 1.5 میلیون گیگابایت حافظه بهره میبرد. آی بی ام برای کاهش قابل توجه مصرف از چیپهای ویژه تولید خود بهره برده است که آنها را هستههای "neurosynaptic" مینامد. به صور بالقوه یک معماری کامپیوتری کاملا جدید که میتواند جایگزین ابر رایانههای فعلی شود. هر هسته شامل نورونها، سیناپسها و اکسونها است. البته بر خلاف نامشان طراحی آنها بر اساس منشا زیست شناختیشان نیست. البته دانشمندان این پروژه معتقدند تا بازطراحی و تقلید کامل از مغز انسان دها سال فاصله دارند.
منبع:
نارنجی