به گزارش گرداب، امروزه اعتیاد در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی به معضلی برای نهاد خانواده در سراسر جهان تبدیل شده است.
روابط مجازی در شبکههای اجتماعی به تدریج روابط رودرروی افراد را کمرنگ کرده و این امر به انزوای اجتماعی و در نهایت عدم جامعهپذیری صحیح در روند اجتماعیشدن افراد منجر خواهد شد.
اریک سیگمن در مقالهای با نام "اتصال به اینترنت، اثرات بیولوژیک شبکههای اجتماعی" نشان میدهد شبکههای اجتماعی اینترنتی بر خلاف تصورات موجود، در انزوای اجتماعی افراد نقشی اساسی ایفا کردهاند.
عدم وجود ارتباط رودررو منجر به تغییر عملکرد ژنها، واکنشهای ایمنی بدن، سطح هورمونها، عملکرد شریانها و ذهن افراد شده که این مسئله میتواند میزان خطر مشکلات جسمی نظیر سرطان، سکته، بیماری قلبی و جنون را افزایش دهد.
این امر زمانی نمایانتر میشود که بررسیها بر روی آزمایشهای دی ان ای افراد نشان میدهد که شکل ژنها در افرادی که ارتباط رودررو با دیگران داشتند در مقایسه با افرادی که از شبکههای اجتماعی مجازی استفاده میکنند کاملا متفاوت میباشد.
اختلال در ارتباطهای اجتماعی و عاطفی کاربران و جایگزینی دوستان مجازی به جای دوستان واقعی فرد از معایب استفاده از شبکههای مجازی است که به طور ناخودآگاه بر فرد اثر میگذارد و نتیجه استفاده مدام از این شبکهها میباشد.
اعتیاد به استفاده از شبکههای مجازی شباهتی هم از حیث محتوا با سایر موارد اعتیادآور دارد، برای مثال فردی که در طول ساعات شبانه روز به طور مداوم از شبکههای اجتماعی استفاده میکند از بسیاری فعالیتهای زندگی روزمره چون کار، مطالعه، خواب و... باز میمانند.
دکتر محمد حسین حبیل مدیر مرکز علوم اعتیاد دانشگاه مالایا در مطالعاتی که بر روی این افراد انجام داده بیان میکند: "گاهی والدینی که از عملکرد ضعیف فرزند نوجوانشان در مدرسه گلایه دارند به تصور اینکه این مشکل تحت تاثیر مواد مخدر است به من مراجعه می کنند. این نوجوانان چنان در دنیای مجازی غرق میشوند که از خواب، خوراک، مسئولیتها و فعالیتهای روزمرهشان باز میمانند. مسئله اصلی این است که این نوجوانان به اینترنت معتاد شدهاند."
تصور عامه مردم از شبکههای اجتماعی اینترنتی آن است که اینگونه شبکهها به برقراری ارتباطات تازه میان مردم کمک میکنند اما جالب است بدانیم که این شبکهها قدرت بر هم زدن روابط و از هم پاشیدن زندگی فرد را نیز دارند؛ هر پیام زننده، عکس یا اطلاعات شخصی که در شبکههای اجتماعی توسط افراد استفاده میشود میتواند بعدها علیه خود فرد به کار برده شود، چنانکه در بررسی بسیاری از موارد طلاق در کشورهای غربی این امر مشهود و ثابت شده است.
در تایید نکته فوق دکتر مارلین ماهو نویسنده کتاب خیانت در اینترنت معتقد است: "خیانت در دنیای مجازی وقتی رخ میدهد که فردی با وجود داشتن همسر، از اینترنت یا رایانه به عنوان وسیلهای برای زیر پا گذاشتن پیمانها به ویژه تعهدات جنسی استفاده کند."
ایجاد اختلال در بازده شغلی فرد از دیگر کژکارکردهای شبکههای اجتماعی مجازی است، چتکردن و چککردن صفحه شخصی در شبکههای اجتماعی وقت بسیاری از فرد در طول شبانه روز میگیرد و طبعا قسمتی از این زمان در ساعات کاری اداری فرد انجام می شود، آنلاین بودن مداوم در شبکههای اجتماعی در کوتاه مدت هم باعث عادتی ناآگاهانه در استفاده از این شبکهها میشود.
اعتیاد به استفاده از این شبکهها زمانی بیشتر بروز پیدا میکند که فرد با قصد و هدف خاصی سراغ فضای مجازی میرود و بدون اینکه متوجه باشد بیاختیار به شبکههای اجتماعی ورود پیدا می کند، البته پیشرفت روزافزون فناوریهای جدیدتر چون تبلت ها، اسمارت فونها و... اینگونه دستیابیها را به این شبکهها آسانتر نموده است تا جایی که خاطر فرد از فکر اینکه یک روز به شبکههای اجتماعی دسترسی نداشته باشد مشوش و نگران میشود.
نتیجه آنکه رشد روزافزون شبکههای اجتماعی در فضای مجازی باعث شده تا این شبکهها به وسیله ارتباطی ضروری تبدیل شوند و با توجه به تاثیر این شبکهها در فعالیتهای روزمره افراد گمان نمیرود که استفاده از آنها در آیندهای نزدیک کاهش یابد و این خود کاربران هستند که باید آگاهانه تصمیم بگیرند که به چه نحوی در مسیر صحیح و سالم و در جهت تعالی فهم و خرد جمعی از این شبکهها استفاده نمایند.