به گزارش گرداب از روابط عمومی سازمان پدافند غیر عامل؛ سردارسرتيپ پاسدار غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور در همایش سامانه های حفاظت جمعی مدرن با اشاره سیاست کلی نظام توسط رهبر معظم انقلاب دزحوزه پدافند غير عامل گفت:در بند پنجم تهیه طرح جامع پدافند غیر عامل در برابر سلاح های غیر متعارف نظیر هسته ای، شیمیایی و میکروبی تکالیفی بود که به سازمان پدافند غیر عامل و بقیه دستگاه ها ابلاغ شد، در دوران جنگ و بعد از آن در حوزه های جدید بلاتکلیف بودیم و تقسیم وظیفه انجام نشده بود اما بعد از ابلاغ سیاست ها تلاش زیادی انجام گرفت تا بتوانیم این حوزه را سازماندهی کرده، تهدیدات را به لحاظ سطح و موضوع در حوزه های مختلف دسته بندی کنیم.
وي در خصوص نحوه دسته بندی تهدیدات گفت: اینکه تهدیدات،حوادث طبیعی یا محیطی، فرآیندی و صنعتی در حوزه های صنعتی ، تروریستی و ناشی از کشورهای متخاصم باشد، سطح موضوع به اندازه ای متفاوت است، و اینکه آیاحادثه که اتفاق افتاده ناشی از جریان فرآنیدهای صنعتی و تولیدی و یا بر اساس حوادث محیطی است؟يک دسته از تهدیدات، تهدیدات تروریستی است که به اشتباه موضوع تروریسم را با یک تعریف غلط به همه حوزه ها تعمیم می دهند، یک تهدید مشخص به نام آمریکا و سایر متحدانش وجود دارد و لذا وقتی آن ها راجع به تهدیدی به نام تروریسم صحبت می کنند عموماً اشاره شان به کشورهایی مانند ایران است که تروریست ویا پشتیبان تروریست عنوان می کنند ، لذا استفاده از این تعریف غلط در حوزه کشاورزی ، زیستی یا هر حوزه دیگر را که فقط تهدید را با تروریسم تعریف کند یک غلط مسطلح است که متأسفانه در حوزه های مختلف تکرار شده است.
***تهدیدات نوین
سردار جلالي ادامه داد؛ در حوزه های سایبری خیلی از کشورهای در حال تشکیل ارتش سایبری هستند. مثل ارتش سایبری آفندی آلمان که در روزهای گذشته خبر تشکیل آن مطرح بوده است و لذا خیلی از حملات از جمله حمله استاکسنت به ایران به نوعی حمله جنگی از نوع سایبری تلقی می شود نه یک گروه تروریستی،از این نظر ما در حوزه تهدیدات نوین هم این 4 سطح تهدید را داریم.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور اظهار داشت:از منظر پدافند غیر عامل تهديدات به 8 دسته کلي تقسيم مي‌شوند که اين موارد عبارتند از:
1- تهدیدات مردم محور که رویکرد اصلی آنها بر حوزه ایجاد تغییر و فشار و پتانسیل منفی در مردم شکل می گیرد. مثل جنگ نرم، عملیات غیر نظامی و عملیات اقتصادی.
2- تهدیدات نظامی یا سخت که مشخصا تهدیداتی هستند که با استفاده از فناوری و قدرت و ابزار نظامی شکل می گیرند.
3- تهدیداتی که محور آنها فن آوری های نو است که هم در کنار ایجاد خدمت و فرصت، تهدید هم برای کشورهایی استفاده کننده از فن آوری شامل می شود؛ لذا فناوری را هم فرصت محور می بینیم و هم تهدید محور،برای مثال؛فناوری سنجش از راه دور برای کشورهایی که صاحب آن هستند و از آن بهره برداری می کنند ، فرصت و برای کشورهایی که تحت سنجش آن قرار می گیرند تهدید ایجاد می کند.
4- تهدیدات سایبری،اساسی ترین فناوری ایست که امروزه در دنیا در حال رشد و توسعه است، فناوری سایبری در کنار بهره برداری از فرصت ها ، لایه های مختلفی از تهدید را ایجاد کرده است، مسأله فن آوری سایبری ترکیبی ایجاد کرده است که در همه حوزه ها ،مفاهیم جدیدی از جنگ و صلح و تهدید و فرصت را در کنار خود ایجاد کرده است.
5- تهدیدات پرتویی که علاوه بر مباحث هسته ای سایر پرتوهایی که می تواند کشور را تهدید کندرا ایجاد می شود.
6- تهدیدات الکترومغناطیس که در واقع نوعی از تهدید است که همه سامانه های الکترونیک را دربر می گیرد و به شدت توسعه یافته است.
7- تهدیدات زیستی که بسیار مهم و اساسی است. آمریکایی ها در برآورد تهدیدات 2025 در واقع دومین تهدید مهم را تهدیدات زیستی برآورد کرده اند، سازمان تهدیدات زیستی را در 6 حوزه جدی شامل؛ حوزه انسان، دام ، غذا،نباتات،آب آشامیدنی و محیط که طیف گسترده ای از تهدید را در بر می گیرد،تقسیم کرده است .هرچند امروزه مدل های جدید از تهدیدات زیستی به نام تهدیدات زیستی و با اهداف اقتصادی شکل گرفته است.
8- تهدیدات شیمیایی که 2 دسته را شامل می شود؛تهدیدات جنگ شیمیایی که در دوران دفاع مقدس تجربه کرده ایم وتهدیداتی که توسعه زیر ساخت های شیمیایی مثل پتروشیمی و کارخانجات حوزه شیمیایی تولید کرده و توسعه می دهد.
***ايجاد قرارگاه هاي تخصصي
سرتيپ جلالي در ادامه به بند پنجم سياست‌هاي کلي نظام اشاره کرد و گفت:بر اين اساس سازمان پدافند غیر عامل مکلف شده طرح جامع ساماندهی در برابر تهدیدات راآماده کند که مطابق آن 4 قرارگاه تخصصی در سطح ملی ايجاد شده است. اين قرارگاه‌ها به ترتيب:
. قرارگاه پدافند زیستی ، که در واقع قرارگاه ملی است برای اینکه بتواند تهدیدات زیستی و جنگ زیستی را با استفاده از منابع ملی کشور هدایت و فرماندهی کند.
. قرارگاه پدافند شیمیایی؛ که علاوه بر موضوع مصون سازی در زیرساخت ها مقابله با تهدیدات شیمیایی ر انیز شامل می شود.
. قرارگاه پدافند پرتویی ؛که هم در سطح ملی و هم در سطح استانی شکل گرفته و مأموریت مدیریت مردم در شرایط نشت شیمیایی و هسته ای با هر منشأ را عهده دار می باشد.
. و در آخر قرارگاه پدافند سایبری که وظیفه پدافند در مقابل حملات و تهدیدات کشورهای مهاجم در حوزه سایبری به زیر ساخت ها و سرمایه های ملی سایبری کشور را شامل می شود
وی در خصوص مسئولیت قرارگاه ها نیز گفت: مسئولیتی که برای قرارگاه ها پیش بینی شده است؛سیاست گذاری، طرح ریزی، برنامه ریزی، هدایت، فرماندهی و مصون سازی زیر ساختی ، ایجاد آمادگی برای مقابله با تهدیدات و حوادث حوزه تهدیدات نوین می باشد
جلالی موضوعات مطرح در رابطه با تهدیدات در قرارگاه ها را؛پایش و رصد و ارتقای آمادگی ها و آگاهی های مردم نسبت به تهدیدات ،انجام تمرینات و رزمایش هم در حوزه های دستگاهی و مردم و همچنين فرهنگ سازی و هدایت افکار عمومی به همراه مداد و نجات ودرمان ، هدایت و راهبری عملیات پاسخ یا مقابله در سطح ملی و استانی وآموزش عمومی و تخصصی ذکر کرد.
وی در ادامه گفت: برای هر 4 قرارگاه با هماهنگی و ابلاغ ستاد کل نيروهاي مسلح در وزارت دفاع مراکز راهبردی پیشبینی شده و قسیم کار ملی در این حوزه انجام گرفته است که تلاش کردیم بر اساس مدل طرح ریزی استراتژیک از قبیل ،الف) پیش بینی سناریوی حداکثری ، ب)تقسیم واحصاء پیامدها ، پ)دسته بندی و گروه بندی پیامدها ،ت) تعیین کارگروه ها و اختصاص وظایف کارگروه ها به دستگاه ها،ج)شکل گیری تقسیم کار ملی و استانی در این زمینه ،چ) در قالب مصوبات کمیته دائمی پدافند غیر عامل تقسیم کارانجام و قرارگاه هایی در سطح ملی و استانی تشکیل شود،ح)قرارگاه های ملی در سازمان پدافند غیر عامل و قرارگاه های استانی را بنا به موضوع، مثلا در حوزه های پرتویی و هسته ای در 3 استان اصفهان و بوشهر و مرکزی ،شکل دادیم ،خ)در قرارگاه پدافند زیستی، استانداران به عنوان فرمانده تعیین شدند،د)برای تمام این 4 حوزه سند راهبردی تهیه ، تدوین و تصویب و ابلاغ صورت گرفت،ذ) برای هر حوزه طرح جامع تهیه شده تا قابلیت تبدیل به برنامه را دارا شود.
همچنین تشکیل مراکز عمل کلی تخصصی که مرکز عمل کلی پدافند سایبری در صاایران، پدافند پرتویی و شیمیایی و زیستی در مؤسسه سپند، سازماندهی و راه اندازی شد.ضمن آنکه برای استان ها طرح عملیاتی تهیه شده است.انجام رزمایش های تخصصی ، که رزمایش های پرتویی ، زیستی ، شیمیایی و سایبری و نیز تعیین مراجع علمی پژوهشی درمانی تخصصی در هر حوزه با استفاده از ظرفیت های درمانی نیروهای مسلح با هماهنگی وزارت بهداشت در دو حوزه مرجع از دیگر موارد است که حوزه شیمیایی بیمارستان بقیه الله به عنوان مرجع تعیین گردیدو هم اکنون برنامه توسعه جامع مرکز درمان مصدومین شیمیایی در کشور آماده شده است وبیماستان شهید چمران به عنوان مرجع درمان پرتویی تعیین شده است.
رییس سازمان پدافند غیر عامل در خصوص برنامه های در دست اجرایی قرارگاه ها گفت: از جمله کارهایی در دست اجرا، اطلاع رسانی به مردم در حوادث ،تدوین نقشه های درمان و تقسیم کار ملی در دو حوزه ذکر شده و نيزتوسعه و آموزش عمومی تخصصی پدافند تولید بومی تجهیزات صنعتی پدافند تخصصی است.
***بالا بردن توان علمی
سردار جلالی به ايجاد دوره کارشناسی ارشد مدیریت و فرماندهی پدافند شیمیایی در دانشگاه امام حسین(ع) اشاره کرد واذامه داد:در همين راستا دوره کارشناسی ارشد پدافند زیستی و پدافند پرتویی در دانشگاه‌هاي مالک اشتر و دانشگاه امام حسین(ع) هم ايجاد شده است.
وی سیاست پیش بینی شده سازمان را آمادگی های دستگاهی و مردمی و استانی به صورت برنامه مستمر و منظم اعلام کرد و افزود:ایجاد هماهنگی و همسویی راهبرد محور، تکمیل و توسعه نقشه راه امداد و نجات و درمان، ارتقاء ظرفیت و قدرت تشخیص تهدیدات به صورت مستقل، بهره گیری از ظرفیت های بخش خصوصی و مردم نهاد، سامانه فرماندهی و کنترل پایش تهدیدات که برای اولین بار در کشور طراحی و در حال اجرا است و انشاءالله ظرف دو ماه آینده تکمیل می شود همچنين رزمایش ها و تمرین به صورت منظم، فرهنگ سازی و آموزش ، هدایت و راهبردی و فرماندهی عملیات پاسخ در مقیاس استان و ملی ، آموزش عمومی و تخصصی ، توسعه ی مرکز راهبردی عمل کلی که ظرفیت های راهبردی تخصصی به صورت متمرکز در این مراکز تشکیل و تقویت شود از جمله فعالیت های این حوزه مي‌باشد.
سرتیپ جلالی انتظارات مطرح در اين رابطه را اتکا به تولید بومی و روزآمدی علم و فن آوری دانست و خاطر نشان کرد: پاسخگویی به تهدیدات و استفاده ازظرفیت های بخش خصوصی در جهت توسعه يک ديگر از اين ملزومات است.
رئیس سازمان پدافند غیر عامل در پايان تحقیق و توسعه و پژوهش روزآمد را در حوزه های مختلف که علاوه بر حوادث ، تجهیزات و محصولات هر زمینه ای ديگري را بتواندپوشش دهد ضروري دانست.