به گزارش
گرداب به نقل از جوان، در حالی که طی یکسال گذشته تخلیه مغزهای هستهای به عنوان مؤثرترین گزینه کندسازی برنامه هستهای ایران در نظر گرفته شده، منابع غیر رسمی در غرب تأیید میکنند که دستگاههای اطلاعاتی غرب طی یک سال گذشته راههای دیگری هم برای کند کردن برنامه هستهای ایران در پیش گرفتهاند.
بر اساس گزارشی که روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال منتشر کرد، دستگاههای اطلاعاتی انگلیس، امریکا و اسراییل طی یک سال گذشته و با استفاده از فرصت تحریم ایران، با برخی فروشندگان بازار سیاه تماس برقرار و از آنها خواستهاند ادوات تقلبی به ایران ارائه کنند تا برنامه هستهای آن را به تأخیر بیندازند.
دیوید آلبرایت، کارشناس مسائل هستهای و رئیس مؤسسه علوم و امنیت بینالملل واشنگتن که مدتی هم در آژانس بینالمللی انرژی اتمی کار کرده میگوید: انگلیس، امریکا و اسراییل به دنبال این هستند که شرکتهای هستهای را متقاعد کنند که ادوات تقلبی به ایران بدهند.
بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، در یک مورد، سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) یک شرکت سوئدی که برخی قطعات هستهای را به ایران میفروخته را ترغیب کرد که قطعاتی معیوب به ایران بدهد.
منابع غربی مدعی هستند مقایسه گزارشهایی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره ایران منتشر کرده، نشان میدهد که ملاقات خرابکارانه غرب در این باره با موفقیت همراه بوده است، ولی برخی کارشناسان غرب درباره سطح و عمق تأثیر این خرابکاری در کندتر شدن برنامه هستهای ایران مناقشه دارند. وال استریت ژورنال نوشت: در می 2009، آژانس اعلام کرد ایران 4920 سانتریفیوژ عملیاتی دارد ولی 12 ماه بعد، آرژانتین اعلام کرد که فقط 3936 سانتریفیوژ ایران عملیاتی هستند که 20 درصد کمتر شده است.
ایوان اولرتیس از فدراسیون دانشمندان امریکا نیز ادعا کرد که سانتریفیوژهای ایران فقط قادرند اورانیوم را تا 20 درصد غنیسازی کنند. یک کارشناس دانشگاهی که خواست نامش فاش نشود مدعی شده که این آمار نشان دهنده خرابکاری مخفیانه دستگاههای اطلاعاتی غرب در برنامه هستهای ایران است. او میگوید: نشانههایی از عملیات هماهنگ شده وجود دارد که قادر است برنامه ایران را تضعیف کند. اخیراً تعداد زیادی از سانتریفیوژهای ایران خراب شدهاند و باید تعویض شوند و این موفقیت به طور اتفاقی به وقوع پیوسته است.
اثرات خرابکاری محدود است
با وجود این برخی تحلیلگران معتقدند که اثرات خرابکاری در برنامه هستهای ایران کاهش یافته زیرا تهران به سیستمهای رایانهای دست پیدا کرده که او را قادر میکند بخشهای مهمی از برنامه غنیسازی خود را انجام دهد.
به عقیده ناظران اما امتیاز ویژه این خرابکاریها این است که باعث میشود کشورها در خرید مواد و تجهیزات مهم از بازار سیاه نگرانی داشته باشند. با این حال هنوز مشخص نیست که چه میزان از اهداف مورد نظر مقامات امریکا و اسراییل تحت این خرابکاریها علیه ایران محقق شدهاند. آدلر از مرکز ویلسون معتقد است: خرابکاریهای غرب برای مقامات ایران مشکلاتی را ایجاد میکند اما این اقدامات خرابکارانه در روند برنامه غنیسازی ایران مانعی ایجاد نخواهد کرد. به نظر میرسد دیدگاهی که میان اکثر مقامات و ناظران بینالمللی وجود دارد این است که این خرابکاریها مفید هستند اما پاسخ مسأله نیستند. اوزی دایان، یک ژنرال بازنشسته در ارتش اسراییل و مشاور سابق امنیت ملی دولت آریل شارون و ایهود باراک، نخستوزیران اسبق اسراییل در این رابطه اعتراف کرد: خرابکاریها میتواند در روند برنامه هستهای ایران تأخیر بیندازد و حتی موانعی ایجاد کند اما در نهایت نمیتواند جلوی ایران را در دستیابی به اهدافش در برنامه هستهای این کشور بگیرد.
پیش از این برخی نمایندگان کنگره امریکا علاوه بر برنامه هستهای ایران خواستار خرابکاری در صنعت نفت ایران نیز شده بودند. نیوت گینگریچ، رئیس سابق مجلس نمایندگان امریکا که از برجستگان حزب جمهوریخواه امریکاست، سال قبل از کاخ سفید خواست تا برای دامن زدن به بحرانی اقتصادی که بتواند تغییر رژیم ایران را موجب شود، در صنعت نفت و گاز ایران خرابکاری کند. گینگریچ گفته امریکا برای ایجاد بحرانی مرتبط با بنزین به منظور تلاش در جهت تغییر رژیم، باید از عملیات مخفی استفاده کند.