به گزارش گرداب از باشگاه خبرنگاران، بارها
این جمله تکراری را شنیده اید که قبل از استفاده عملی از هرچیز باید فرهنگ
بکار بستن آن را داشت. فضای مجازی نیز از این قاعده مستثنی نیست و چه بسا
جای بسیار برای کار کردن و فرهنگ سازی برای استفاده از آن وجود دارد.
هر
ابزاری به فراخور حال خود هم امکانات مثبت و هم منفی دارد. این روزها که
فضای مجازی و صفحات اجتماعی راهی برای ارتباط بیشتر و سریعتر شده اند اخبار
در عرض چند دقیقه جهانی می شوند. اما این اخبار، نظرات، عکس ها و پست ها
همیشه مطابق میل افراد مختلف نیست و گاهی بعضی افراد به سبب نارضایتی و یا
مخالفت با آن از باب توهین وافترا به صاحب همان صفحه وارد می شوند.بعد از
این موضوع انگار ماجرا شروع شده پست در جواب پست به قولی موشک علیه موشک رد
وبدل می شود. گاهی به اول ماجرا که بر میگردیم متوجه بی اهمیت بودن موضوع
می شویم.دشنام و فحاشي، از جريانهاي هميشگي جوامع بوده و از طريق مطبوعات
و رسانههاي جمعي، بهخصوص اينترنت، نشانگر فرهنگ منحط يك جامعه است.
از
آنجايي كه محيط سايبر، محيطي مخفي، آزاد و نامحدود است، احتياج به نظم
دارد و اگر خلاف اين باشد، هر صفحه از اين محيط ميتواندتبدیل به صحنه جرم و
آشفتگي شود.
احتمالا
خیلی از افرادی که در فضای مجازی به توهین و رعایت نکردن ادب و از آن طرف
فردی که مورد اهانت قرار گرفته ندانند که این موضوع از طریق مجاری قانونی
قابل پیگیری است.
از ديدگاه جرمشناختي، توهين در فضاي مجازي قابل قياس با
توهين سنتي نميباشد؛ زيرا در توهين سنتي ممكن است فرد در مقابل عدهاي
محدود مورد اهانت واقع شود؛ اما آسيب ناشي از توهين رايانهاي بهمراتب
بيشتر از توهين سنتي است. شايد بتوان در توهين سنتي اعاده حيثيت نمود؛ اما
در توهين مدرن كه وسعتي به كل دنيا دارد، اعاده حيثيت بسيار مشكل و غالباً
غير ممكن است و به هيمن جهت، نياز به شدت عمل بيشتري دارد.
از
آنجا كه پديده جرايم رايانهاي مرز نميشناسد همچنين به دليل ويژگيهاي
خاص جرايم رايانهاي (گستردگي، فراواني، وقوع آسان، تنوع و...)، اهميت
توهين در فضاي مجازي به عنوان جرمي مطلق كه در تحقق آن بايد اظهار
اهانتآميز از طريق رايانه صورت گيرد و مخاطب توهين، فردي حقيقي، زنده و
معين باشد، نمايان ميشود. بر اين اساس، ميتوان طبق ماده «16» قانون جرايم
رايانهاي، اين عمل را جرم دانسته و مرتكب را در محل وقوع نتيجه، محاكمه و
مجازات نمود.
رئیس کمیسیون عالی محتوا در مرکز ملی فضای مجازی مهندس کشاورزی در گفتگوی اختصاصی با گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: فضای
مجازی به علت سازوکار خود مانند سرعت زیاد تبادل اطلاعات از یک طرف دارای
حسن است و از طرف دیگر بر خلاف دنیای فیزیکی در صورت اهانت به افراد در
زمانی کوتاه شاید میلیون ها نفر متوجه شوند .
کشاورزی
ادامه داد: بنابراین مثل جامعه واقعی فردی که در فضای مجازی مورد توهین
قرار گرفته است حق شکایت دارد اما قوانین ما در مورد فضای مجازی بسیار
محدود است. با قوانین ناکافی مثل قانون های جرایم رایانه ای نظارت بر این
مسئله ممکن است سخت باشد و علی القاعده یک هماهنگی مؤثر بین سه قوه را می
طلبد تا این قوانین به روزتر باشند.
چنین
اقداماتی می تواند هم مثمر ثمر باشد و هم امیدوارکننده تا در زمانه ای که
وسایل ارتباطی و شبکه های اجتماعی که کار را برای رد و بدل کردن هرگونه
اطلاعات ولو اطلاعات غلط آسان کرده اند،کارآمد باشند.
در
پایان باید گفت: چه خوب است انسان گفتاري مؤدبانه داشته باشد و زبانش را
به سخنان زشت آلوده نسازد. مردم در اداي كلمات، متفاوتاند، برخي به قدري
مؤدبانه سخن ميگويند كه ديگران را تحت تأثير قرار ميدهند و در مقابل،
عدهاي جانب ادب را رعايت نكرده و از اين رو، در موارد بسياري باعث توهين
به ديگران نيز ميشوند.