به گزارش گرداب، دولت الکترونیکی به عنوان یکی از مهم‌ترین بسترهای ارائه خدمات دولت به مردم، شفافیت فرآیندها و نظارت کارآمد می‌تواند فساد را به طور جدی ریشه‌کن کرده و توسعه پایدار جامعه را تسهیل کند.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام می‌کند که این موضوع از اصلی‌ترین مباحثی بوده است که این وزارتخانه از نخستین روزهای دولت دوازدهم به پیگیری و اجرای آن اهتمام ویژه‌ داشته‌ است و تاکید دارد که دولت الکترونیکی به معنای مکانیزاسیون اقدامات داخلی سازمان‌ها، اتوماسیون اداری، ایجاد وب سایت اطلاع‌رسانی، احداث مرکز داده و یا خرید تجهیزات گران قیمت سخت‌افزاری بدون توجیه اقتصادی نیست، بلکه تعامل‌پذیری دستگاه‌ها شامل اتصال و تبادل را معنا می‌دهد. این روند اتصال فرآیندهای بین دستگاهی و امکان نظارت دستگاه‌ها بر یکدیگر مورد نظر است.

مطابق مفاد ماده ۶۷ برنامه ششم توسعه، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مؤظف به ارائه گزارش عملکرد دستگاه‌های اجرایی کشور در الکترونیکی کردن فرآیندها و خدمات و تکمیل بانک‌های اطلاعاتی مربوط است.

همچنین این وزارت مؤظف به فراهم‌سازی تمامی زیرساخت‌های لازم برای تعامل اطلاعاتی بین دستگاه‌های اجرایی بر بستر شبکه ملی اطلاعات، صرفاً از طریق مرکز ملی تبادلات اطلاعات (NIX) و با استانداردهای فنی مصوب است.

براساس گزارش عملکرد و اقدامات وزارت ارتباطات در دولت دوازدهم که در شهریورماه جاری منتشر شده است، این وزارتخانه اعلام کرده که مطابق مصوبه ۱۲۱۷۶.ت۵۵۲۸۵هـ مورخ ۹ مرداد ۱۳۹۷ هیأت وزیران،‌ تاکنون خدمات مربوط به ۱۰۸ دستگاه اجرائی مشتمل بر ۷۹۹ خدمت و ۲۰۹۴ زیر خدمت احصا شده است.

همچنین براساس تکلیف هیأت مقررات‌زدایی و تسهیل فضای کسب و کار تعداد ۱۳۶۴ مجوز احصا و پالایش شده است. از منظر نوع فعالیت، خدماتی که برای ارائه به مردم یا کسب و کارها به بیش از ۱۳۰۰ نوع استعلام نیازمند هستند که در سلسله مراتب و صدور تأیید این‌ها هزاران امضای طلایی نشسته است و حتی برخی از این خدمات (۲۴۱ خدمت صدور مجوز) بیش از ۲۰ استعلام در فرآیند خود دارند.

در جهت تسریع فرآیندها ابتدا نیاز به شناخت و رفع موانع هست که پنج مرحله بلوغ منطبق بر ویژگی‌دولت الکترونیک در کشور در فرآیند ارزیابی الکترونیکی شدن خدمات به شرح ذیل است:

گزارش ارزیابی الکترونیکی شدن خدمات نشان می‌دهد در اسفند 95 حدود 20 درصد، در  شهریور 96 حدود 30 درصد و در فروردین 97 حدود 40 درصد خدمات الکترونیکی شده‌اند که در زمان ارزیابی تعداد خدمات احصا شده سازمان اداری استخدامی ۱۷۷۰ خدمت بوده است. 

همچنین براساس اعلام وزارت ارتباطات، برای ایجاد هماهنگی و یکپارچگی و تعیین وظایف و مأموریت‌ها در پروژه‌های دولت الکترونیکی کارگروهی با مسئولیت معاول اول رئیس جمهور و متشکل از رؤسای سازمان‌های اداری استخدامی و برنامه و بودجه و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تشکیل شد تا در سازوکارهای موجود بازنگری و پیشنهادات لازم را به هیأت وزیران ارائه کند.

امسال همچنین در اقدامی راهبردی، ۲۳ پروژه اولویت دولت الکترونیکی که شامل ۱۱۱ خدمت و ۱۶۵ زیر خدمت احصا شده اند و سقف زمان‌بندی اجرای آن‌ها ۹ آذر ۱۳۹۹ معین شده است. از جمله این پروژه‌ها می‌توان به استقرار سامانه آدرس منحصر به فرد مکان محور اشخاص حقیقی و حقوقی، استقرار هویت هوشمند اشخاص حقیقی و حقوقی، استقرار و کاربردی شدن امضای الکترونیکی در کلیه تبادلات و اسناد، ساماندهی دفاتر پیشخوان، بهره‌برداری کامل سامانه ستاد،‌ توسعه و استقرار نظام جامع سلامت الکترونیکی، بهره‌برداری از سیستم مالیات الکترونیکی،‌ ایجاد نظام بیمه الکترونیکی، بهره‌برداری از سامانه اعتبارسنجی مدارک آموزش رسمی کشور و... اشاره کرد. اجرایی شدن این اقدامات، نیازمند اقدام مشترک همگانی تمامی دستگاه‌های اجرایی کشور است و در صورت اجرای صحیح و راه‌اندازی دقیق این اقدامات شاهد تحولات در زمینه الکترونیکی کردن فرآیندها و اصلاح رویه‌ها خواهیم بود.

در کارنامه عملکرد وزارت ارتباطات در دولت دوازدهم آخرین وضعیت سرویس‌های متصل به شبکه ملی تبادل اطلاعات نیز دیده می شود. بیش از ۱.۸ میلیون استعلام الکترونیکی تنها در بازه زمانی ۲۸ اسفند ۱۳۹۶ الی ۱۳ فروردین ۱۳۹۷ ایجاد شده است: