به گزارش
گرداب، در دنیای امروز و به خصوص در سالهای اخیر اقتصاد دیجیتال یکی از اولویت‌های اصلی کشور‌ها محسوب می‌شود و بازار‌های جهانی با سرعت زیادی به این سمت در حرکت هستند. اقتصاد دیجیتال با سرعت زیادی سبک کسبوکارها در دنیا را متحول می‌کند و آنها را به سمتی می‌برد که هم بازدهی بیشتری دارند، هم عملکرد سریع‌تری دارند، هم در دسترس‌تر هستند و هم سود بیشتری برای صاحبانشان دارند و عموماً هم مبتنی بر اینترنت و فناوری اطلاعات فعالیت می‌کنند.
با توجه به اینکه اقتصاد دیجیتال بر پایه اینترنت و فناوری اطلاعات عمل می‌کند، به همین دلیل دانش‌بنیان محسوب می‌شود و هر چیزی هم که بر پایه دانش باشد، با سرعت زیادی که حتی در بیشتر اوقات از کنترل دست‌اندرکاران امر هم خارج است، پیش می‌رود و در مدت کوتاهی تحولات بزرگ ایجاد می‌کند.
در کشور ما هم که قصد دارد به زودی به یک کشور توسعه‌یافته تبدیل شود، این حوزه یکی از اولویت‌های اصلی کشور محسوب می‌شود و در سالهای اخیر شاهد رشد چشمگیر کسبوکارهای اینترنتی بودیم. اما به دلیل شرایط نابسامان اقتصاد کشور و همچنین توجه کم مسئولان به این حوزه، فعالان کسبوکارهای دیجیتال این روز‌ها با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این مشکلات تا حدی است که سخنگوی هیئت رئیسه اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی سال گذشته، ضمن بیان مشکلات بسیار زیاد فعالان این حوزه، اعلام کرد در سال ۹۷ نه‌تنها شاهد افزایش اشتغال در این حوزه نخواهیم بود، بلکه به احتمال زیاد بسیاری از مشاغل ایجادشده را هم از دست خواهیم داد و تعداد زیادی از کسبوکارهای کوچک از بین می‌روند.
عمده مشکلاتی که کسبوکارهای اینترنتی با آن درگیر هستند، به مواردی مانند معضلات اقتصادی کشور، مالیات، بیمه، عدم‌هماهنگی بین دستگاههای حاکمیتی و فیلترینگ سایت‌های آنها مربوط می‌شود. در خصوص فیلترینگ سایت‌ها، چند روز پیش امیر ناظمی معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات با انتشار توییتی اعلام کرد در طول یک سال‌ونیم گذشته توانسته‌‌اند روند مسدود شدن سایت‌ها و کسبوکارها را نزولی و از ناامیدی جلوگیری کنند. آنطور که سال گذشته سخنگوی هیئت رئیسه اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی به باشگاه خبرنگاران جوان اعلام کرده بود، بیشتر درخواست‌های فیلترینگ از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و برخی وزارتخانه‌های دیگر صورت می‌گیرد. در حال حاضر و پس از گذشت ماه‌ها از انتقادات شدید سخنگوی هیئت رئیسه اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی از وضعیت این کسبوکارها و پس از این اظهارنظر معاون وزیر ارتباطات بر آن شدیم تا مجدداً آخرین وضعیت مشکلات و موانع کسبوکارهای اینترنتی را جویا شویم.
در دوره جدید قوه قضائیه در موضوع فیلترینگ کسبوکارها فضا کاملاً تعاملی است
سیدرضا الفت‌نسب سخنگو و عضو هیئت رئیسه اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی، در این رابطه توضیح داد: در دوره جدید کمیته تعیین مصادیق مجرمانه از آذرماه سال گذشته و با آمدن آقای جاویدنیا، ما فضا را کاملاً تعاملی دیدیم؛ حتی چه بسا این چند وقت می‌بینیم که دادستانی ورود کرده است برای اینکه ببیند ریشه مشکلات کجاست که دستگاه یا سازمانی یا جایی اعلام می‌کند فلان سایت باید فیلتر شود. به نظر من تا پایان سال ما بحث فیلترینگ را خیلی ضابطه‌مند خواهیم دید و این جزو یکی از کار‌های اساسی و آرزو‌های کسبوکارهای آنلاین است. متأسفانه همیشه فاصله زیادی بین کسبوکارها و دادستانی و نهاد‌های مربوط به قوه قضائیه وجود داشت اما خوشبختانه این فاصله از بین رفته است. به نظر من در حال حاضر در حوزه فیلترینگ برای کسبوکارها به صورت قانونی کار می‌کنند و مشکل خاصی نداریم؛ اگر هم مشکلی باشد دوستان جلسه می‌گذارند و حرف‌ها را گوش می‌دهند و تصمیم‌های یک باره و یک شبه انجام نمی‌شود که این اتفاق بزرگی است.
وی ادامه داد: در حال حاضر در دادستانی کمیته‌ای به نام کمیته تعیین مصادیق مجرمانه وجود دارد که که دبیر آن آقای جاویدنیا سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور است و افراد و سازمان‌های دیگری عضو این کمیته هستند اما نقش دبیر آن به شدت پررنگ است؛ یعنی اگر شما نگاه کنید نسبت به سالهای قبل عملکرد خیلی بهتر شده است و خوشبختانه از سمت دادستانی اقدام یک جانبه‌ای صورت نمی‌پذیرد. نقش بسیار مثبتی که الآن از سمت آقای جاویدنیا می‌بینیم، باعث شده است این فضا تحت تاثیر قرار گیرد. البته دولتی‌ها هم اقداماتی در جهت رفع موانع انجام داده‌اند؛ در حال حاضر اگر کسی در دولت تقاضای فیلترینگ دارد، باید قبل از شکایت در کمیته‌ای به نام کمیته رفع موانع کسبوکارهای مجازی و استارت‌آپ‌ها مطرح کند اما اینکه این موضوع از جانب دولت تا چه حد اجرا شده است، قابل بررسی است.
هشدار جاویدنیا به وزارت ارشاد درباره فیلترینگ سایت‌های تبلیغاتی کسبوکارها
الفت‌نسب درباره برخی بی‌مهری‌ها در سال گذشته گفت: پارسال وزارت ارشاد که یک نهاد دولتی است، سر موضوع تبلیغات و سایت‌های تبلیغاتی ورود کرد و سایت‌هایی را بستند؛ جالب اینجاست کار به جایی رسید که آقای جاویدنیا به دادستانی نامه زد و گفت اگر تا یک هفته دیگر تکلیف سایتی که بستید را روشن نکنید، من آن را باز خواهم کرد. متاسفانه وزارت ارشاد اعلام کرد که مجوز باید بگیرند و این موضوع بیش از دوم ماه زمان برد. در صورتی که آن مصوبه رفع موانع کسبوکارهای فضای مجازی برای سال ۹۶ است، ولی بعد از آن هم وزارت ارشاد و وزارت بهداشت شکایت‌هایی داشتند. هنوز هم همین طور است، برای مثال گاهی فرمانداری‌ها اعلام می‌کنند تاکسی‌های اینترنتی باید بسته شوند و این‌ها باید از سمت دولت حل شود. به نظر ما سمت قوه قضاییه به شدت فضا خوب است و به نظرم آقای رئیسی هم بسیار می‌توانند نسبت به عملکرد کسب‌وکار مجازی مانند رئیس دوره قبل این قوه نقش داشته باشند.
دولت مانع اجرای طرح نوآفرین شد/ وزارت ارتباطات جور کم‌کاری سایر وزارتخانه‌ها را هم می‌کشد
سخنگوی هیئت رئیسه اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی در رابطه با عملکرد وزارت ارتباطات در این زمینه گفت: وظیفه وزارت ارتباطات بسترسازی این حوزه است، بعضاً ما می‌بینیم جا‌هایی اشتباه می‌شود و دوستان وزارت ارتباطات مجبور می‌شوند کم‌کاری دستگاههای دیگر مثل سایر وزارتخانه‌ها را هم جبران کنند. مثلاً موضوع طرح نوآفرین که توسط وزیر ارتباطات بیش از یک سال است که پیگیری می‌شود و به دنبال معافیت مالیاتی هستند، متاسفانه به کمیسیون‌های زیربنایی دولت رفت و در نهایت جلوی آن گرفته شد.
وزارتخانه‌های اقتصاد و صمت عزم کافی برای حمایت ندارند
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد اگر عزم وزارتخانه‌های دیگر مثل وزارت اقتصاد و صمت که خیلی بیشتر با موضوع اقتصاد درگیر هستند، مثل وزارت ارتباطات بود، خیلی سریع‌تر و با موفقیت می‌توانستیم این پروژه‌ها را داشته باشیم و قوانین تصویب شوند. احسای من این است که این عزم در سایر بخش‌ها نیست و در دولت این بار بر روی دوش وزیر ارتباطات افتاده است. البته بعضی‌ها اعلام می‌کنند که این وزارتخانه هم بیش از حد در این موضوع ورود پیدا کرده است که آن هم خودش جای بحث دارد، اما واقعیت این است که تا آنجایی که توانستند ایجاد کردند، اما یادمان باشد در حوزه کسبوکارهای آنلاین همیشه ما این را خواستیم که باید براساس قانون عمل کنند و ببنیم متصدی کیست.
در موضوع فیلترینگ همه سایت‌ها از بهبود شرایط ابراز رضایت می‌کنند
محمدباقر اثنی‌عشری رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور، گفت: در حال حاضر با تغییراتی که در دادستانی و تمرکزی که ایجاد شده است مقداری روال‌ها منطقی‌تر شده است، در واقع با کارشناسی و دقت بیشتری کار انجام می‌شود. ما دو هفته پیش با آقای جاویدنیا نشستی داشتیم که در آن جلسه، سایت‌هایی که مسائل فیلترینگ داشتند، همه از بهبود شرایط اظهار رضایت می‌کردند. البته هنوز هم البته تا رسیدن به شرایط ایده‌آل کار زیادی مانده است اما نسبت به سال گذشته به نظر می‌رسد شرایط بهتر شده است.
وی در ادامه افزود: به تازگی تصمیمی گرفته شده است که بر طبق آن در فیلترینگ در معاونت فضای مجازی دادستانی متمرکز می‌شود و قضات و دستگاههای دولتی و مراجع دیگر هر درخواستی که دارند به دادستانی می‌دهند و آنجا بررسی صورت می‌گیرد که اگر تخلفی وجود دارد فیلتر شود. همچنین تجربه و دانش هم ایجاد شده است تا اخلال در کسبوکارها کمتر شود.
اثنی‌عشری همچنین تأکید کرد: سازمان فناوری اطلاعات نقش مهمی در این روند دارد چراکه شکایت‌های دستگاههای دولتی از سایت‌ها را که بعضی از آن ها به دلیل اظهارنظرهای شخصی یا عدم وجود قوانین بود، محدود کرده است. کمیته‌ای در دولت تصمیم‌گیر است که در آنجا سازمان فناوری اطلاعات نقش ایفا می‌کند تا تصمیمات خودسرانه به حداقل برسد.
رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور ادامه داد: در خصوص این تلاش‌ها کسبوکارها باید نظر دهند اما هنوز هم ابهاماتی وجود دارد چراکه فیلتر شدن یک کسب‌وکار ظرف چند ساعت انجام می‌شود و رفع فیلترینگ ممکن است چند روز طول بکشد و برای کسبوکارها حتی چند ساعت تعطیل شدن واقعاً می‌تواند ضربه‌های بزرگی وارد کند.
وی افزود: ما هنوز هم معتقدیم این باید مسیری مثل تذکر و اخطار همانند کسبوکارهای واقعی داشته باشد و در واقع نوع خطا و محکومیت مشخص باشد. در این زمینه ما با دادستانی تعامل می‌کنیم و امیدواریم به جایی برسیم که روال شفاف و قانونی مشخصی برای آن وجود داشته باشد. نسبت به سال پیش شرایط کمی بهتر شده است ولی هنوز هم خیلی راه داریم تا به شرایط ایده‌آل برسیم.
