پروژه‌های کلاهبرداری بسیاری با جامعه هدف افراد تازه‌وارد، با تبلیغات گسترده خود را در قالب فعال حوزه رمز ارز به مردم قالب کرده و مردم نیز به سادگی فریب شعارهای «زود پولدار شوید» را می‌خورند.
به گزارش گرداب، با توجه به رشد حوزه رمزارز ها و فرصت سرمایه گذاری پرخطر که در این حوزه ایجاد شده، روزانه شاهد معرفی پروژه های متعددی هستیم که اکثریت آنها پشتوانه علمی و عملیاتی ضعیفی داشته و آماده‌اند تا در فرصت مناسب، سرمایه های مردم را به جیب خود روانه کنند.
در کنار این طیف، پروژه های کلاهبرداری و پانزی بسیاری با جامعه هدف افراد تازه وارد و مبتدی، با تبلیغات گسترده، خود را در در قالب فعال حوزه رمز ارز به مردم قالب کرده و مردم نیز به سادگی فریب شعارهای «زود پولدار شوید» را می خورند.
یکی از پروژه‌های مشکوک که در لایه‌های مختلف اجرایی و طراحی دچار ضعف و تخلفات زیادی بوده، پروژه بریج اوراکل (Bridge Oracle) است که شیوه های غیر اخلاقی را برای جذب مخاطبان تازه وارد خود درگروه های زرد تلگرامی اتخاذ کرده است.
پروژه ضعیف و پر ابهام، تخلفات در نحوه فعالیت، فریاد شعارهایی مانند «سود چند هزاردرصدی در چند روز» که نشان از فریبکاری دارد، شکایت حقوقی از کارشناسان و ضرب و شتم ایشان برای ایجاد رعب و وحشت در جامعه منتقد، تمرکز سرمایه در چند کیف پول و ایجاد نوسان جهت تخلیه سرمایه مردم، موج‌سازی‌های جعلی و غیرواقعی و همچنین قیمت و نرخ‌سازی جعلی، تنها چند موارد از این پروژه فریبکارانه است که به آزادی در کشور فعالیت می‌کند.
این پروژه‌ها نه تنها سودی برای مخاطبان به همراه نداشته بلکه، پروژه‌های شت کوین هستند.
تحلیل ادعای پروژه و کاربرد های آن
همانطور که نام این پروژه پیداست، این پروژه یک اوراکل است که وظیفه ثبت وقایع خارج از شبکه را بر روی شبکه بلاکچین دارد.
عملا اوراکل ها و کارکرد آن مفاهیم جدیدی نیستند و در حال حاضر بسیاری از مراکز در دنیا هستند که با API این سرویس را به مشتریان خود ارائه می دهند. همچنین marketplace های مشهوری برای خرید و بهره‌مندی از این api ها وجود دارد که براساس مصارف گوناگون استفاده می شوند.
یکی از پروژه‌های مشکوک که در لایه‌های مختلف اجرایی و طراحی دچار ضعف و تخلفات زیادی بوده، پروژه بریج اوراکل (Bridge Oracle) است که شیوه های غیر اخلاقی را برای جذب مخاطبان تازه وارد خود درگروه های زرد تلگرامی اتخاذ کرده است.
اما اوراکل ها در حوزه بلاکچین مفهوم و کارکرد جدیدی دارند. مشکل اصلی اوراکل‌ها نحوه ارزیابی، صحت و تایید داده‌های ثبت شده بر روی شبکه است. یعنی اگر تحریف و تقلب قبل از ثبت داده بروی شبکه اتفاق بیفتد، ثبت داده صورت نخواهد گفت.
از این رو با توجه به ماهیت اجماع پذیر و غیرقابل تحریف فناوری بلاکچین در ذات، پروژه‌های اوراکل در این حوزه همه در تلاشند که راهکاری با استفاده از مکانیسم‌های اجماع درون ساختاری بلاکچین ارائه نمایند که دقت و صحت داده را ارتقا داده و خطای اطلاعات ثبت شده بر روی شبکه را به حداقل برسانند.
به این نوع از اوراکل‌ها Consensus oracle گفته می‌شود و به دلیل رویکرد نو در ثبت داده‌ها مورد استقبال فعالان و متفکران این حوزه قرار گرفته است. در این حوزه مهمترین موضوع نحوه صحت سنجی داده یا Validation است.
ایده قدیمی با شکل شمایل جدید ناتوان در برابر رقبای بین المللی
در حال حاضر پروژه های مانند Chainlink این کار را به خوبی و با بیشترین دقت انجام می‌دهند.
حال با توجه به دغدغه های روز این فناوری اگر پروژه بریج را تحلیل کنیم، متوجه می شویم که نه تنها بریج مشکلی را حل نمی کند بلکه برنامه ای هم در این خصوص ندارد و صرفا یک اوراکل سنتی است که با یک قرارداد هوشمند، تزریق سرمایه و تبلیغات تالش در مطرح کردن خود را در میان دیگر پروژه ها دارد.
ایده بریج یعنی استفاده از api برای ثبت وقایع بروی شبکه، از هیچ منظری ارزش افزوده ایجاد نمی کند. چرا که در شرایط فعلی هم بازارهای بسیار بزرگی جهت خرید و مدیریت api ها وجود دارد که در عین داشتن تنوع بالا، به مراتب حرفه‌ای‌تر نیز عمل کرده و تنوع چند صد برابری دارند و برنامه نویسان به سادگی می توانند داده مورد نظر خود را به واسطه همین پلتفرم های موجود، بروی شبکه ثبت کنند.
در تصاویر شماره ۱ تا ۴ که تعاریف بین المللی از پروژه‌های اوراکل است، اهمیت این موضوع که همیشه در تعاریف اوراکل به چشم می‌خورد به خوبی نمایش داده شده است.
تصویر شماره 1
تصویر شماره 2
تصویر شماره 3
تصویر شماره 4
تفاوت های زیادی میان پروژه های فعال در زمینه اوراکل با پروژه بریج وجود دارد که اثبات می کند علیرغم ادعاهای صورت گرفته از سوی گروه بریج، مسیر این پروژه در باطن شبیه فعالیت پروژه های اوراکل نیست.
تیم بریج، سوابق و فعالیت های تخصصی و فنی این افراد
شبکه لینکدین شبکه تخصصی مرتبط با کسب و کارهاست که در سال‌های با این محوریت مورد توجه قرار گرفته است. پروفایل شما گویای فعالیت حرفه ای شما در سطح بین المللی است. با مشاهده صفحات این گروه می توان متوجه شد که این افراد تازه واردند و سابقه فعالیتی در این حوزه ندارند و کسی در سطح بین الملل ایشان را نمی شناسد. اما مسئله اینجاست که آیا می توان به افرادی که برای ساختن شخصیت و اعتبار، تنها از پول و تبلیغات استفاده می کنند اعتماد کرد؟
تصویر شماره ۵ مربوط به مدیرعامل و مدیر داخلی پروژه بریج است. همچنین در سایت مرجع رنگبندی نیز این افراد ناشناس بوده و سابقه هیچگونه فعالیت اقتصادی ندارند.
تصویر شماره 5
ردیت هم یکی از قطب های اصلی و بزرگ اخبار و حوزه های کسب و کار در دنیاست که تقریباً منبع بیشتر اخبار و شایعات به آن باز می گردد که فعالیت گروه بریج در شبکه Reddit نیز بررسی شده است.
اکثر پروژه‌های مطرح و علمی در Reddit مخاطبان زیادی دارند که گفتمان ها در سطح مفصل تر و عمیق تری در آنجا شکل می گیرد و عملا موفقیت پروژه بدون اعتماد سازی و بحث در فضاهای تعاملی مانند discord، تلگرام و Reddit غیر ممکن است، زیرا عیار پروژه ها پس بررسی های عمیق نمایان می شود. تصویر شماره ۶ نشان می دهد که گروه بریج در هیچکدام از فضای های تعاملی بین المللی حضور ندارد و فقط یک گروه تلگرام فارسی زبان است که نحوه ثبت نام افراد در توییتر جهت حمایت و نحوه خرید بریج را به مخاطبین آموزش می دهد. که با توجه به اظهارات متولیان پروژه که در ایران فعالیت نمی کنند، بسیار متناقض به نظر می رسد و ظاهراً مخاطبان اصلی، ایرانیان تازه وارد هستند که اطلاع زیادی از شیادی های این حوزه ندارند.
تصویر شماره 6
با نگاه به عملکرد تیم فنی پروژه و مقایسه با دیگر رقبا به سادگی می توان به این موضوع پی برد که این پروژه صرفا تبلیغاتی است و هیچ فعالیت چشم گیری در آن شکل نگرفته و تنها یک قرارداد هوشمند نصف نیمه وجود دارد که در ۷ ماه گذشته نیز پیشرفتی نداشته است.
این نوع عملکرد در بازارهای حرفه ای رمزارز بارزترین علائم مشکوک بودن یا شعاری بودن پروژه است.
تصویر شماره 7
پروژه ای که ضعف آن پشت تبلیغات گسترده، پنهان شده
نسبت هزینه تبلیغات عظیمی که پشت این پروژه وجود دارد به تیم فنی و اجرای ضعیف، حاکی از رفتارهای فریبکارنه و کلاهبرداری در آینده نزدیک را دارد.
البته کلاهبرداری های پانزی به این معنا نیست که هیچکس از این پروژه سود نکرده و نمی کند. بلکه به معنای روند ناپایدار درآمدی است که با اهداف خالی کردن جیب های مردم طی مدت زمانی خاص (کوتاه مدت یا بلند مدت) برنامه ریزی و اجرا می شود.
به طور مثال می توان در یکسال ابتدایی با هر ترفندی برای مخاطبین سود غیر واقعی از فعالیتی که انجام نشده ایجاد نمود و در یک زمان مشخص اعتبار و سرمایه جمع اوری شده را بالا کشید. این پروژه‌ها اغلب رفتا هایی دارند که تا حدودی قابل شناسایی هستند.
برخی از این شاخص ها در آکادمی مالی معتبر و بین المللی the balance مطرح شده اند؛ بر اساس داده های این آکادمی پروژه کلاهبرداری پانزی معمولاً رفتاری از این دست دارند:
۱. معمولا در این نوع طرح ها سود بالا با ریسک بسیار کم قول داده می شود.
۲. سند ثبت شده شفاف یا گواهی خاصی برای مشارکت شما اعطا نمی شود.
۳. بدون در نظر داشتن اوضاع اقتصادی، سود تضمین شده دائمی را وعده می دهند.
۴. مزیت ایجاد شده به قدری پیچیده است که نمی شود توضیح داد.
۵. هیچ سند حقوقی قابل استنادی برای مشارکت کننده وجود ندارد.
۶. دستیابی و برگشت هزینه ها بسیار دشوار خواهد بود.
۷. تبلیغات احساسی مملو از شعارهای "سریع پول دار شوید"، "زرنگتر از بقیه باشید" و "راه درامد زایی بالا و آسان" است.
تصویر شماره 8
در رفتار عملیاتی پروژه بریج تمامی این موارد دیده شده که همین مساله باید بیشتر مورد توجه سرمایه گذاران قرار گرفته و نسبت به کلاهبرداری این شبکه توجه بیشتر احساس خطر کنند.
از مواردی که باید توجه داشت میزان و عمق محتوای تولید شده برای مخاطبین است که پروژه را در ابعاد گوناگون بررسی می کند و معمولا مسائل حول پروژه اعم از کابرد ها، موارد فنی، چشم انداز و دیگر مسائل را پوشش می دهد. در بلاگ بریج تنها یک مطلب از شکایت حقوقی بنیانگذارBitcoin.com وجود دارد که نشان دهنده عملکرد بحث برانگیز متولیان پروژه در خارج از کشور نیز هست.
تصویر شماره 9
خطر موج‌سازی بیخ گوش سرمایه‌گذاران در بریج
یکی از راه‌های ارزیابی صداقت پروژه نحوه توزیع منابع و توکن‌ها هستند که white paper به آن اشاره می‌شود. بررسی ها نشان می دهد در حال حاضر قریب به ۹۰ درصد حجم سرمایه در اختیار ۴ آدرس در شبکه ترون است. که این تمرکز سرمایه مخاطرات زیادی به همراه دارد.
این تمرکز سرمایه در ابتدا امکان ایجاد موج سازی و نوسان برای صاحبان سرمایه ایجاد می کند به طوری که با هر نوسان مصنوعی و dump & Pump کردن، سرمایه از دست مردم خارج و به جیب اصلی کاری ها روانه می شود.
تمرکز سرمایه و توکن، پروژه را به شدت آسیب‌پذیر می‌کند و آینده سرمایه مردم تنها به صداقت چند نفر وابسته می‌شود و هر لحظه احتمال و خطر فرار این افراد با سرمایه‌های مردم را افزایش می‌دهد.
در تصویر شماره ۱۰ ادعا پروژه بریج طبق white paper نمایش داده شده که با واقعیتِ بررسی شده در شبکه تفاوت دارد. غالباً عدم صداقت اولین نشانه های فریبکاری و کلاهبرداری در پروژه های اینچنین است.
تصویر شماره 10
یکی دیگر از اقدامات رایج جهت تثبیت قیمت، انجام تراکنش های خرد جعلی توسط ربات است که میزان تراکنش ها را در شبکه، پرتعداد جلوه می‌دهد و قیمت را با خرید و فروش (که توسط ربات ساختگی است) تعیین می‌کنند. به طور مثال یک ربات ۱۰۰ تراکنش با مبلغ خرد را بین حساب‌های خود با یک قیمت مورد نظر تبادل می‌کند تا قیمت جدید همه جا ثبت شود. با توجه به تصویر می‌شود نمونه‌ای از این عملکرد را در صرافی هایی که BRG می‌فروشند مشاهده کرد.
همانطور که در تصویر شماره ۱۱ پیداست، تراکنش های متعددی به فاصله چند صدم ثانیه با مبلغ ۲۹ سنت انجام شده است که در دنیای واقعی برای هیچ کاربری منطقی نیست. در اینجا صاحبان پروژه تلاش برای بالا بردن قیمت BRG دارند و بین حساب‌های خود تراکنش‌های جعلی انجام می دهند تا مردم فریب رشد غیرواقعی بخورند.
تصویر شماره 11
تصویر شماره 12
پروژه‌های پانزی اغلب یک نتیجه دارند. نحوه airdrop در بریج به روش پانزی است که حتی فارغ از پانزی بودن، این پروژه با ابهامات زیادی همراه است.
دریافت کد ملی، شفاف نبودن و تغییر اقدامات مورد نیاز در airdrop، تسویه‌های چند مرحله‌ای با تعیین حداقل میزان برداشت که شفاف نیستند و ... از دیگر تخلفات متعارف در این حوزه هستند.
به طور مثال موارد زیادی گزارش شده که فرد در طبق درخواست پروژه بریج اقدامی انجام داده تا ازای آن BRG دریافت کند، اما بعدا airdrop تغییر کرده و فعالیت فرد محاسبه نشده است!
نحوه تبلیغات با شعارهای عوام فریبانه جهت خرید توکن و مشارکت در airdrop را می توان در تصویر شماره ۱۳ مشاهده کرد.
تصویر شماره 13
پروژه ای که ضعف آن پشت تبلیغات گسترده، پنهان شده است
عملکرد تبلیغاتی این پروژه نیز با ضعف های زیادی همراه است که به مراتب اعتراض بیشتر فعالان حوزه رمزارز را همراه داشته است.
بنابر ادعای متولیان پروژهف دفتر این پروژه در مالزی بوده و در ایران فعالیتی ندارند، اما جالب این است که در زمان airdrop تنها از ایرانی ها کد ملی دریافت می شود و خارجی ها نیاز به ارائه اطلاعات ندارند.
پروژه بریج تاکنون پاسخی درباره چرایی ذخیره اطلاعات شناسایی و محرمانه کاربران و سرمایه گذاران ایرانی نداده است.
نکته غیر حرفه ای این تبلیغات این است که در گروه تلگرامی فارسی بریج (تنها گروه بریج) نحوه ثبت نام در شبکه اجتماعی توییتر آموزش داده می شود و با اهدا جوایز، افراد را تشویق به حمله به منتقدان پروژه بریج می‌کنند به طوری که بارها با اعلام فراخوان درخواست ترور کارشناسان این حوزه را داشته اند.
تصویر شماره 14
تصویر شماره 15
تصویر شماره 16
با بررسی دقیق‌تر در نحوه جذب مخاطبان این پروژه در تصویر در می یابیم که پروژه بریج تنها توانسته به واسطه پرداخت توکن به افراد جهت حمایت در توییتر، خود را مطرح کند؛ از طرف دیگر در حالی که بازدیدکنندگان سایت رسمی این پروژه هر روز کمتر می‌شوند، دنبال کنندگان توییتر این پروژه و سازنده آن روز به روز بیشتر می شود؛ همین مساله نشان می دهد که این پروژه مورد توجه کسانی است که در ایران تنها با چند توکن بریج حاضرند از هر موضوعی حمایت کنند.
در تصویر گرفته شده از سایت holder ICO می توان دریافت که نزدیک به ۹۰ درصد از مخاطبان بریج در توییتر واقعی نیستند و بقیه این افراد هم صرفا به بهانه دریافت جایزه توکنی، این پروژه را دنبال می کنند.
تصویر شماره 17
نحوه برخورد این پروژه با مخاطبان هم بسیار قابل توجه است؛ بررسی ها نشان می دهد که نحوه airdrop در این پروژه بسیار نا سالم است؛ چرا که به کابران در همان ابتدا توضیح داده نمی شود که BRG دریافت شده به چه صورت باید به ریال تبدیل شود.
این سردرگمی باعث شده است که افراد برای تبدیل رمز ارز خود به ریال، میان ای دی های تلگرامی مختلف دست به دست شوند؛ این اتفاق تا زمانی که فرد از سوال خود ناامید شود ادامه خواهد داشت. تجربه گروه تلگرامی بریج نشان می دهد افرادی که اعتراضاتی نسبت به این رویه داشته باشند، از گروه حذف می شوند.
در بریج می بایست چندین مرحله سپری شود تا BRG به ریال تبدیل شود. در این مراحل تنها صرافی های واسطه سود می کنند و مقداری از سرمایه مردم در هر مرحله به حساب صرافی‌ها واریز می شود.
همچنین با توجه به هزینه های کارمزد و تسویه در صرافی ها، در بسیاری از موارد برای تبدیل BRG به ریال، کاربر باید معادل همان BRG جمع اوری شده و گاهاً بیشتر از آن را پرداخت کند تا به سرمایه ریالی خود برسد.
این روش دقیقا مشابه ترفند بازاریابی تلفنی بود که با تماس با مخاطبان و اعلام برنده شدن آنها در مقابل پرداخت هزینه گزاف حمل و نقل، به جایزه خود دست پیدا می کردند.
در تصویر مراحل پیچیده این فرایند توضیح داده شده و در بریج تلاشی نمی شود تا کابران نسبت به مسیر برگشت سرمایه خود آگاه شوند.
تصویر شماره 18
دروغگویی و انحراف کاربران پروژه بریج در اینجا متوقف نشده است؛ آنها مردم را به جهت کسب سود بیشتر و منافعی که از عدم پیشتیانی پروژه برای متولیان حاصل می شود به سمت صرافی‌های خارجی هدایت می کنند.
بارها مشاهده شده که افراد در مورد شرایط حقوقی و مشکلاتی که ممکن است صرافی های خارجی برای ایرانی ایجاد کنند سوالاتی از تیم پشتیبانی داشته اند اما پاسخ بریج به آنها خلاف واقع بوده و این تیم عامدانه مردم را گمراه می کنند.
انجمن قوانین صرافی های بین المللی معرفی شده در گروه بریج به صراحت اعلام کرده است که نسبت به ثبت نام کابران ایرانی محدودیت دارند؛ این صرافی ها بارها متذکر شده اند که بر اساس قوانین تحریمی در صورت لزوم حق مسدود حساب ایرانی ها را خواهند داشت.
تصویر شماره ۱۹ بخشی از قوانین صرافی های معرفی شده را نشان می دهد. تصویر شماره ۳ نیز ادعای پیشتیانی بریج است. اما گروه بریج این موضوع را کتمان کرده و به سرمایه گذاران وعده امنیت سرمایه آنها در صرافی های بین المللی را می دهد.
تصویر شماره 19
تصویر شماره 20
در این گزارش برخی شاخص های برجسته پروژه بریج که ثابت می کند این پروژه کلاهبرداری است برشمرده شده تا تازه واردان به حوزه رمز ارز بتوانند از طریق آن شت کوین ها (پروژه های شیادی و کلاهبرداری) را از سایر رمزارزها باز شناسند تا از این طریق با آگاهی بیشتر وارد این عرصه شده و بتوانند سرمایه خود را به درستی مدیریت کنند.
